Z wudaća: póndźela, 27 julija 2020

póndźela, 27 julija 2020 14:00

Krótkopowěsće (27.07.20)

Wosom nowych karantenow

Zhorjelc. Korony dla su w Zhorjelskim wokrjesu minjeny pjatk wosom nowych karantenow postajili. Jedna so wo kontaktne wosoby, kotrež su so ze sporto­weho lěhwa w Čěskej nawróćili, hdźež mějachu wuski zwisk ze schorjenej wosobu. Dotal njeje hišće žana infekcija zwěsćena, wšitke wuslědki testow pak hišće­ njepředleža.

Hans-Jochen Vogel njeboh

München. Bywši předsyda SPD Hans- Jochen Vogel je wčera 94lětny w Mni­chowje zemrěł. Kanclerka Angela Merkel (CDU) hódnoćeše jeho jako „jednu z najwaž­nišich wosobinow powójnskeho časa“. W Göttingenje rodźeny studowaše prawnistwo a zastupi 24lětny do SPD. Dźesać lět po tym sta so z wyšim mě­šćanostu Mnichowa, pozdźišo bě minister w zwjazkowym sejmje a po přewróće prěni předsyda zjednoćeneje SPD.

Póštu digitalizować

wozjewjene w: Krótkopowěsće
Nawal w Sakskej Šwicy je tuchwilu jara wulki. Koronapandemije dla přebywa lětsa wjace prózdninarjow a dowolnikow w Němskej­, a tak zwěsćeja turistiski boom tež w tutym woblubowanym přidorodoškitnym regionje. Wusko so pućowarjo tam na­ ­wosebitych městnach z rjanym wuhladom tłóča, kaž je to tule Bastajowy móst. Foto: Steffen Unger

wozjewjene w: Łužica
póndźela, 27 julija 2020 14:00

Chcedźa klanki twarić

Koronakriza wuskutkuje so mjez dru­him­ tež na wuhotowanje prózdninskeho časa w hortach. Milenka Rječcyna je so­ z Helenu Kralec, nawodnicu Chróšćanskeho horta, kotryž je w nošer­stwje Serbskeho šulskeho towarstwa, rozmołwjała.

Prěni tydźeń poskitkow w Chróšćanskim horće je hižo zakónčeny. Koncentrujeće so w swojich poskitkach na něšto wosebite?

H. Kralec: Ně, to nic. Přemyslujemy pak sčasom wo tym, što móhli wob­dźělnikam poskićeć. Tak mějachmy zańdźe­ny tydźeń mjez nami fachowču, kotraž je nam rozłožowała, kak maš postu­pować, hdyž něchtó znjezboži a so zrani. Dalše dny smy zwučowali plester na ruki zlěpić abo dźěle ćěła, samo hłowu zawobalić.

Móža tež dźěći same při planowanju sobu­ rěčeć?

H. Kralec: Haj, hišće za čas šule su wone­ prajili, zo chcedźa wjele w spor­towej hali być, so zabawjeć a sportować. Zańdźeny pjatk smy w sportowni prózdninsku party swjećili.

Dźěći wšitkich starobow móža wotnětka zaso zhromadnje prózdniny dožiwić. Wot­bły­šćuje so koronapandemija na někajke wašnje na jich swět?

wozjewjene w: Rozmołwa
póndźela, 27 julija 2020 14:00

Kursy hižo njewuhotuja

Chcedźa profil jako woprawdźita serbska šula bóle wótřić

Budyšin (SN/MiR). Kursy serbšćiny za dźěći, kotrež chcedźa na Budysku Serbsku zakładnu šulu hić, hižo žane nje­budu. Rěčny centrum WITAJ Budyšin bě je zańdźene lěta wobstajnje přewjedował. „Přičina našeho postupowanja je, zo chcemy serbskorěčny profil na tutej Budyskej šuli bóle sylnić“, zwuraznja nawod­nica RCW dr. Beata Brězanowa. „Nětko smy dyrbjeli rozsudźić. Starši so za­ tym prašeja, hač móža swoje dźěći na kurs přizjewić. Wotmołwa z našeje strony je jasna, zo tajke kursy za Budyske předšulske dźěći wjac njeposkićamy, ko­trež­ steja w zwisku z přistupom do Serbskeje zakładneje šule Budyšin.“

wozjewjene w: Kubłanje
póndźela, 27 julija 2020 14:00

Dalša kročel do směra přesydlenje

Nowa štyrnaće hektarow wulka twarska přestrjeń na sewjeru Slepoho je hoto­wa. Tam móža wobydlerjo „sta­reho Miłoraza“ bórze twarić započeć, informuje Choćebuski koncern Łužiska energija a milinarnje (LEAG).

Slepo (AK/SN). Přizamknjenje stejnišća Noweho Miłoraza sewjernje Slepoho mjez Lěskowskej a Dźěwinskej drohu je ho­towe, zdźěli nowinski rěčnik pře­dewzaća Łužiska energija a milinarnje (LEAG) Thoralf Schirmer. Wot julija za­ tam prěnje chěže twarja. „Napřećo wobydlerjam Miłoraza a wšitkim potrje­chenym smy přilubjenja spjelnili a wšitke dźěła za nowe stejnišćo po planje běža­“, wuswětli nawoda wobłuka infra­struktura a hórnistwo pola LEAG Martin Klausch. „Hižo w nazymje budu prěnje fundamentowe betonowe platy za nowe domy widźeć, kotrež na dospołnje přizamknjenych twarskich parcelach kidaja.“ Zo su tak spěšnje z dźěłami postu­powali, bě dźakowano miłemu wjedru móžno. Zdobom wobchadźeše LEAG jara fairnje a konstruktiwnje z nowymi wobydlerjemi, z Trjebinskej a Slepjanskej gmejnu kaž tež ze wšěmi wobdźělenymi předewzaćemi.

wozjewjene w: Hospodarstwo
póndźela, 27 julija 2020 14:00

Poetryslam pod hołym njebjom

Budyšin bě minjeny pjatk zakónčacy wjeršk tury Poetryslam po wuchodnej Sakskej. Po Žitawje a Zhorjelcu čitachu młodźi basnicy, kotřiž běchu samo z Wuchodneje Friziske­je přijěli, pod hołym njebjom při Kamjentnym domje. Publikum wupikny sej z kóždeho maksimalnje šěsć mjeńšin trajaceho přinoška tři słowa, z kotrychž chce moderatorka Jessy James LaFleur (nalěwo) bórze nowy tekst tworić. Wona turuje jako wuměłča „Spoken Word“ po poł swěće. Připosłucharjow wosebje zahorił bě Nicki Jakob­ z Lipska, kiž prěni raz na jewišću steješe. Po słowach moderatorki so hišće přema­ło ludźi z wuchodneje Němskeje na Poetryslam zwaži. Foto: Camen Schumann

wozjewjene w: Kultura
póndźela, 27 julija 2020 14:00

Zdźěłaja knihu wo rjemjesle

Lubin (SN/MiR). Nowa kniha ma wo rjemjesle w Błótach powědać. Za to je bra­niborske ministerstwo za hospodarstwo, dźěło a energiju spěchowanskemu towarstwu Aquamediale w Lubinje 20 000 eurow přewostajiło. Pjenjezy pochadźeja z lotowych srědkow. Klětu w septembru chcedźa w Slopišćach (Schlepzig) wotměć wustajeńcu Aquamediale „Wuměłske rjemjeslniske tworjenje“. W tym wobłuku předstaja potom tuchwilu nastawacu knihu wo rje­mjesle. Wobsah edicije maja być zašłosć, přitomnosć a ideje do přichoda nastupajo regionalne rjemjesło. Zaměr projekta je, zjawne wědomje tworić za towaršnostnu hódnotu a samozrozumjenje tradicionalneho rjemjesła.

Po słowach ministra Jörga Steinbacha (SPD) je „rjemjesło nimo turizma w Błótach wosebity faktor za hospodarstwo. Tež a runje w digitalnym času su rjemjesl­niske zawody trěbne, kotrež so wo dźěłowe městna a tworjenje regionalnych hód­notow staraja. Zawody w Błótach maja wažnu funkciju, dać młodym ludźom perspektiwu w domiznje. Knižny projekt ma pokazać, kotru hódnotu mějachu a maja rjemjeslnicy za błótowski region.“

wozjewjene w: Hospodarstwo
póndźela, 27 julija 2020 14:00

Konsulataj wopušćenej

Washington/Chengdu (dpa/SN). Po za­wrjenju konsulata w Houstonje su chinscy diplomaća zastupnistwo w texaskej metropoli wopušćili. Krótko po tym su USA objekt přewzali. Tamniše knježerstwo bě objekt zawrěło, wumjetujo Chinje spionažu. Jako wjećbu za to je China ameriski konsulat w měsće Chengdu zawrěła. Tež tam su mjeztym posledni diplomaća dom wopušćili. Na to chinscy policisća objekt wobsadźichu.

Lindner za winowatostny test

Berlin (dpa/SN). Předsyda FDP Christian Lindner sej žada, zo měli wšitcy, kotřiž so z dowola do Němskeje wróća, winowatostny test na koronawirus přewjesć dać a jón sami zapłaćić. „Štóž so do­browólnje do rizikowych kónčin poda, dyrbjał tež akceptować, zo ma test sam zapłaćić“, rjekny Lindner wčera w sćelaku ZDF. To je jemu „prašenje swójskeje zamołwitosće“. Ministra za strowotnistwo Jensa Spahna (CDU) je Lindner namołwił strategiju zdźěłać, kak měli z dowolowymi nawrótnikami wobchadźeć.

Wjace natyknjenych

wozjewjene w: Kraj a swět
Po wšej Ruskej swjećachu wčera dźeń mórskeje floty. Ludźo mějachu składnosć, zepěranišća mariny wopytać a paradam mórske­je a wojerskeje techniki přihladować, kaž tule w Sewastopolu na kupje Krim. Prezident Wladimir Putin je w tym zwisku při­powědźił, zo chcył marinu tež přichodnje z modernymi brónjemi wuhotować. Foto: dpa/Konstantin Michalčewskij

wozjewjene w: Kraj a swět
póndźela, 27 julija 2020 14:00

To a tamne (27.07.20)

Paduchow wo pomoc prosył je farar w nižozemskim Schinnenje pola Maas­trichta, po tym zo bě zamk tabernakla zaprajił. Wjacori zamkarjo běchu podarmo spytali trezor, w kotrymž su keluchi a woblatka, bjez škody wotewrěć. „Kotry paduch ma nazhonjenje při wotewrjenju pjenježneho kamora?“, farar twitte­ro­waše. „Alarmowu připrawu hasnjemy. Město policije syda kofej a tykanc.“ Dotal njeje so hišće žadyn „zajimc“ přizjewił.

5 000 dolarow za pokradnjeneho barika aposkića Hollywoodski dźiwadźelnik Ryan Reynolds. Žona z kanadiskeho Vancou­vera je so w telewizy wuskoržiła, zo bě jej něchtó małeho barika pokradnył. Reynolds, kiž tohorunja z Vancou­vera pochadźa, zahaji na to z dalšimi promi­nentnymi akciju. Wosebitosć ba­rika je ta: W nim je rekorder z hłosom mjeztym zemrěteje maćerje žony.

wozjewjene w: To a tamne

nowostki LND