Z wudaća: pjatk, 19 februara 2021

Karantena podlěšena

Budyšin/Zhorjelc. Karantena za pozitiwnje na koronu testowanych podlěši so wot dźesać na 14 dnjow – runja telko kaž za tak mjenowane kontaktne wosoby. W Budyskim wokrjesu potrjechi to aktualnje 780 ludźi. Hač do wčerawšeho zwěsćichu tu 30 dalšich natyknjenych, incidenca wu­činješe 84,66. W Zhorjelskim wokrjesu běchu to 30 infekcijow a štyri smjertne pady, incidenca tam bě 76,76.

Planuja wulět ze swjedźenjom

Drježdźany. Na wulět srjedź awgusta do Čornochołmčanskeho Krabatoweho młyna su so wobdźělnicy njedawneho Serbskeho blida towarstwa Stup dale internetnje dorozumili. W Čornym Chołmcu chcedźa Drježdźanjenjo wuhotować za sebje a za zajimcow mały swjedźeń poezije, ze serbskimi awtorkami a awtorami kaž tež z rejkami Drježdźanskich dźěći w narodnej drasće.

Loni wjele mjenje hosći měli

Serbske kubłanišća rozdźělnje wuhotowane

Budyšin (SN/MiR). Digitalizacija tež serbskich šulow je z koronapandemiju nowe mjezwočo dóstała. Šulerjo a wučerjo dyrbjachu so wjele spěšnišo, hač bě to předwidźane, z nowej techniku zaběrać a ju wužiwać. PCje, laptopy a šmóratka su mjeztym njeparujomni partnerojo při spjelnjenju wšědnych wuwučowanskich a wuknjenskich nadawkow.

Milenka Rječcyna

Prěnje kroki nawróta do dokoronoweje wšědnosće su sčinjene. Šulerjo zakładnych šulow, zakónčacych lětnikow na srjedźnych a wyšich šulach kaž tež gymnazijach smědźa zaso w šuli wuknyć. Wobchodam je dowolene twory předawać, tež hdyž z wobmjezowanjemi. Nadźija rosće, zo wróći so nam žiwjenje kaž před lětom, jako bě korona tema w dalokej Chinje. Tehdy smy informacije wo strašnym wirusu jeničce zaćichim na wědomje brali. Tele „zaćichim“ chowa w sebi „ćicho-ćišinu“. Ju mějachmy, mamy a změ­jemy hišće chwilu wutrać – toho sym sej wěsta. Što činić z nanuzowanej wobmjezowanosću? Zasudźamy tych „tam horjeka“ abo dwělujemy na wuprajenjach „tych fachowcow“, kotřiž maja na njeličomne prašenja wotmołwjeć. Abo wužiwamy ćišinu, dźělić to bytostne wot njewažneho. Dobry puć k tomu je tak mjenowane „niksowanje“. Što, wy njewěsće, što niksowanje je? Jako běch prěni króć słowo čitała, přińdźe mi do mysli naše serbske słowo nyganje abo tež nygnjenje. Tón abo tamny sej zawěsće tež nygnje, hdyž niksuje.

Nic jenož w Hornjej a Delnjej Łužicy ćerpja wikowarjo wupadnjenych dochodow dla. Tež w pólskim namjeznym městačku Łęknica su wulke wiki puste a prózdne. Kaž tamniši wikowarjo měnja, su škitne naprawy Němskeje korony dla na tym wina, zo njeje tam žanych turistow, kotřiž bychu sej suweněry kupowali. Tola wótku do pola ćisnyć tež za nich do prašenja njepřińdźe. We Łęknicy maja nadźiju, zo Němska ­swoje wobmjezowanja pućowanja korony dla prawje bórze zaso zběhnje. Tuž hižo wšitko za prěnich turistow přihotuja a wuhotuja stejnišća z wabjenjom za swoje ­wudźěłki. Foto: Joachim Rjela

Budyšin (SN/JaW). Hłowni kantorojo a zamołwići křižerskich procesionow su wčera wo jutrach 2021 wuradźowali. W přitomnosći Radworskeho fararja Bena Jakubaša je Budyski tachantski farar Wito Sćapan wo swojej njedawnej rozmołwje ze sakskej statnej kencliju nastupajo křižerske procesiony „rysował předstawy kenclije a na čo měli my dźiwać. Zasadnje móžeše wón rjec, zo směmy samo­zrozumliwje jěchać a zo směmy tež spěwać. Přiwšěm pak móže njelubozne wuwiće nastupajo koronu krótko do jutrow to zaso na hrački stajić. To su dekanej Sćapanej jasnje prajili“, zdźěli na naprašowanje farar Jakubaš. Kaž dekan Sćapan wčera informowaše, su so přitomni dojednali, zo ma „zamołwity Drježdźansko-Mišnjanskeho biskopstwa za serbske naležnosće dekan Sćapan hygienisko-škitne naprawy a koncept wotpowědnemu zarjadej Budyskeho wokrjesa zapodać“. Zdobom ma kóždy křižerski procesion za sebje hygieniski koncept za jutry zdźěłać. Wšako su wuměnjenja na městnje chětro rozdźělne. Mjez druhim njebudu w Ralbicach a Kulowje žane zhromadne kemše a nyšpory křižerjow móžne.

Zymsku periodu z temperaturami hač do 18 stopnjow zmjerzka naslěduje miłe, samo nalětnje wjedro. Tak so tež sněh a lód z Łužicy pominjetej.

Drježdźany (SN/JaW). Sakski krajny centrum za wulku wodu krajneho zarjada za wobswět, ratarstwo a geologiju (LfULG) liči z „moderatnym taćom sněha. Temperatury pohibuja so hač do štwórtka jeničce w jednocyfrowym wobłuku a wjetše mnóstwo spadkow tež njewočakujemy“, rěka w nowinskej zdźělence. Z přezcyłnej wulkej wodu w Sakskej tuž njeliča.

W rěkach, kotrež wužórleja so w horinach, pegele jako prěnje na taće sněha a lodu reaguja. W našej kónčinje potrjechi to předewšěm přitoki srjedźneho Łobja, kaž mjez druhim Čorny Halštrow a Sprjewju. „Tam móže při mjeńšich rěčkach k mjeńšim přepławjenjam dochadźeć. Zdźěla móža staw wody alarmowy schodźenk 1 překročić“, z Drježdźan rěka. W běhu dalšeho tydźenja liča potom tohorunja ze zwyšenymi pegelemi w dalšich łužiskich rěkach, kaž w Běłym Halštrowje a Nysy.

Hanau (dpa/SN). Na róčnicy rasistiskeho nadpada w hessenskim Hanauwje z dźewjeć mortwymi je zwjazkowy prezident Frank-Walter Steinmeier dźensa w měsće přiwuznym swoje sobužarowanje wuprajił. Steinmeier wobdźěli so na wopomnjenskim zarjadowanju z přežiwjenymi a přiwuznymi. Jeho přewodźeštaj hessenski ministerski prezident Volker Bouffier (CDU) a Hanauski wyši měšćanosta Klaus Kaminsky (SPD). Wčera wječor bě tam něhdźe 3 000 ludźi přećiwo prawicarskemu ekstremizmej demonstrowało.

USA k rozmołwam zwólniwe

Washington (dpa/SN). Nowe knježerstwo USA z prezidentom Joewom Bidenom je w zwadźe wo atomowym zrěčenju z Iranom zwólniwe so z Teheranom rozmołwjeć. USA bychu přeprošenje społnomócnjeneho EU za wonkowne naležnosće Josepa Borrella na zetkanje ze zastupnikami Irana přiwzali. Tak móhli za diplomatiskim rozrisanjom pytać, zdźěli rěčnik wonkowneho ministerstwa we Washingtonje. Dotal tajke přeprošenje nimaja.

Draghijej dowěru wuprajili

Wulke wjeselo knježeše dźensa rano w kontrolnym centrumje swětnišćoweho zarjada NASA w kaliforniskim měsće Pasadena, po tym zo bě swětnišćowe jězdźidło „Perseverance“ wuspěšnje na Marsu přizemiło. Nastroj ma poměry na planeće přeslědźić, za slědami žiwjenja pytać a material zběrać. Za něšto lět wočakuja jeho zaso na zemi. Foto: dpa/Bill Ingalls/montaža: SN/Hanka Šěnec

Wjace hač 300 kradnjenych kwasnych šatow je policija w kontejneru w Düsseldorfskim přistawje namakała. Wjacore měsacy po padustwje w Düsseldorfskim wobchodźe za kwasnu modu su štyrjoch podhladnych zajeli. Pozadk je padustwo we wobchodźe w nutřkownym měsće w juniju 2020. Paduši spakosćichu sta drohich kwasnych šatow a pobychu tež we wobchodźe za drohu kosmetiku. Škoda wučinješe wjace hač milion eurow. Kosmetiku su tohorunja namakali.

30 gramow marihuany w spódnich cholowach 20lětneho je policija w Kamjenicy namakała. Muž sedźeše jako sobujěducy w awće, kotrež chcychu zastojnicy pobrachowaceje čisłoweje taflički kontrolować. Šofer kaž tež sobujěducy běštaj zastojnikam drogowych deliktow dla znataj. Při dokładnišej kontroli su drogi namakali, w bydlenju šofera hišće wjace.

Berlin (dpa/SN). Zwjazk wučerjow Němskeje je hladajo na rozšěrjace so mutacije koronawirusa před přechwatanym wotewrjenjom šulow warnował. Je „na kóždy pad trjeba kedźbliwje a łahodnje“ postupować, rjekny prezident zwjazka Heinz-Peter Meidinger nowinarjam. Mutacije wirusa su „najwjetše wohroženje za jasnu, spušćomnu a trajacu perspektiwu wote­wrjenja šulow“. Prezencnu wučbu měli hakle zaso přewjesć, je-li incidenca pod 35 spadnyła. Wotewrěć šule w Sakskej a Posaarskej hižo nětko je „njezamołwite“.

Prezidentka konferency kultusowych ministrow Britta Ernst (SPD) nawrót šulow k prezencnej wučbje porno tomu jako „dobru powěsć za dźěći a swójby“ wita. Zamołwići „wuwiće wirusoweje mutacije jara dokładnje wobkedźbuja“, rjekny braniborska kubłanska ministerka.