Z wudaća: wutora, 04 meje 2021

Berlin (dpa/SN). Najebać poměrnje špatne wuslědki naprašowanjow je kanclerski kandidat SPD Olaf Scholz nastupajo wólby zwjazkoweho sejma dale optimistiski. „Jedne z wuměnjenjow je hižo spjelnjene. CDU a CSU wěstej, zo njezmějetej wjace hač 30 procentow. Móžemy tuž z wuslědkom w hornim wobłuku 20 procentow tež přichodne knježerstwo nawjedować“, rjekny zwjazkowy financny minister wčera wječor w sćelaku ZDF.

SPD ma po słowach Olafa Scholza „prawe namjety“, kak měło w Němskej dale hić. „Tohodla wěrimy, zo budźemy wuspěšni.“ Strona je so tuž jara wědomje za to rozsudźiła, kanclerskeho kandidata zahe nominować, hinak su to unija a Zeleni činili. SPD ma w aktualnych naprašowanjach něhdźe 15 procentow hłosow wolerjow. Naposledk běchu Zeleni jasnje sylniši. Scholz je sej přiwšěm wěsty, zo móže strona we wólbnym boju zastatk nachwatać. Swoje nazhonjenja w knježerstwje ma wón za wosobinsku lěpšinu – zhromadnje „z prawej wutrobu“ a jasnym planom do přichoda.

Zwjazkowe knježerstwo planuje rjadowanja za šćěpjenych a wustrowjenych

Berlin (dpa/SN). Po wšej Němskej pła­ćiwe zběhnjenje tuchwilnych wobmjezowanjow swobody za dospołnje šćěpjenych chcedźa hišće tutón tydźeń wobzamknyć. CDU/CSU a SPD su so po informacijach powěsćernje dpa wčera na to dorozumili, wotpowědne změny zaju­třišim, štwórtk, w zwjazkowym sejmje a pjatk w Zwjazkowej radźe wobzamknyć. To rěka, zo móhli wot soboty prěnje wolóženja za šćěpjenych a wustrowjenych płaćić. Nadźiju na bórzomne spěšne wolóženja w gastronomiji a turizmje pak zastupnicy knježerstwa zbudźili njejsu. Tež swjatkowny dowol je chětro njewěsty.

Orchester dyrbiš sej dowolić móc – tomu dźensa hinak njeje hač za čas wjerchow a krajnych knjezow, kotřiž běchu so hižo z hudźbnymi ćělesami pyšili. Tež w socia­lizmje mějachu narodne folklorne ansamble system chwalacu funkciju – za Serbow pak bě­ SLA zdobom spočatk noweje doby, w kotrejž dósta hudźba jako bytostny dźěl kultury wotpowědne městno w kruhu profesionelnych institucijow. Dźensa zaběra ansambl z wjace hač pjeć milionami eurow kóštow něhdźe štwórćinu serbskeho etata, a hižo wot časa přewróta su diskusije wo profilu a strukturje institucije na zakładźe posudkow a namjetow. Nětko mamy nowy (njezjawny) posudk, kotryž njepyta jenož financne rozrisanje za Zhorjelske hudźbne dźiwadło, ale praša so zdobom za zmysłapołnej a nošnej strukturu łužiskich jewišćow. Nimam to jeno za legitimne, ale tež za šansu, serbsku hudźbnu instituciju znowa nastajić. Što wot njeje přichodnje wo­čakujemy, wo tym ma so towaršnostny konsens tworić. Cordula Ratajczakowa

Berlin (dpa/SN). Składnostnje Mjezy­na­rodneho dnja nowinarskeje swobody je němska zwjazkowa ministerka za justicu Christine Lambrecht (SPD) dźěło njewotwisnych žurnalistow chwaliła a jim lěpši škit přilubiła. „Bjez swobodneho nowinarstwa njeje žaneje demokratije“, rjekny Lambrecht wčera w Berlinje.

Předewšěm prějerjo korony na demonstracijach žurnalistow stajnje zaso nadběhuja. „Skućićelow měli zwěsćić a sudnisce k zamołwitosći sćahnyć. Ze zakonskim naćiskom přećiwo lisćinam njepřećelow dźemy hišće kročel dale, zo bychmy so pospytam zatrašenja a hro­ženjam wobarali.“

W zhromadnej deklaraciji z generalnej sekretarku Europskeje rady Mariju Pejčinović Burić Lambrecht potwjerdźi, zo je „spěchowanje swobody měnjenja jedyn z hłownych nadawkow Europskeje rady“. Medije měli swobodu měć, statne postupowanje w krizy kontrolować a kritisce přewodźeć, politikarce pisatej. Němska Europsku radu tuchwilu nawjeduje. Wona ma swoje sydło w Strasbourgu a dohladuje zachowanje čłowjeskich prawow w čłonskich krajach, njeje pak organ EU.

Bywši jednaćel Domowiny Bjarnat Cyž swjeći dźensa doma w Nowej Jaseńcy sydomdźesaćiny. Pod wuměnjenjemi koronapandemije móžeše wón mnohich gratulantow witać­. Mjez nimi běchu regionalna rěčnica Domowiny za teritorij Budyskeje župy­ „Jan Arnošt Smoler“ Katja Liznarjec a zastupjer župneho předsydstwa Jurij Łušćan­ski (na foće) kaž tež naslědnik w zastojnstwje jednaćela Marko Kowar, Zala Cyžowa a Katharina Jurkowa z Kamjenskeje župy „Michał Hórnik“. Jubilar je dale kruće w serbskim žiwjenju zakótwjeny. Foto: Feliks Haza

Berlin (dpa/SN). Woteběraceje ličby infekcijow z koronawirusom dla je zwjazkowe knježerstwo susodnu Čěsku wot kónčiny z wulkej incidencu na jednory rizikowy teritorij wotstopnjowało. Tak wotpadnje zasadna winowatosć, při zapućowanju do Němskeje negatiwny test na koronawirus předpołožić. Kaž Roberta Kochowy institut zdźěli, su w tym zwisku tež poslednju kónčinu wirusowych wariantow w Europje wotstopnjowali: Francoski pomjezny kraj Moselle je runja cyłej Francoskej wotnětka jenož hišće kónčina z wysokej incidencu. To woznamjenja předewšěm změnjene rjadowanja karanteny dla. Čěska bě wot kónca januara jedyn z 20 krajow, kotrež płaćachu jako wysokoincidencne kónčiny z wjace hač 200 nowymi infekcijemi na 100 000 wobydlerjow. Hač do minjeneho tydźenja bě susodny kraj jedne z najwjetšich žórłow koronawirusa. Sčasami bě Němska samo namjezne kontrole postajiła, kotrež před tydźenjemi zaso zastaji. Połoženje je so tam widźomnje polěpšiło. Incidenca je na 150 woteběrała. Ludźo z Čěskeje maja so hakle 48 hodźin po zapućowanju do Němskeje testować dać.

Mnozy Budyšenjo pytaja za składnosću, so při wšěch tuchwilu knježacych wobmjezowanjach koronapandemije dla wo­čerstwjeć. Budyski spjaty jězor skići za to dobre wuměnjenja. Znački na awtach wšak na to pokazuja, zo tež zajimcy z druhich wokrjesow přirodny poskitk rady wužiwaja. Byrnjež dźensa a přichodne dny wětřikec hólcy po łužiskich honach duli, wostawa jězor přiwab­liwy. Snadź pohnuwa wětřik k tomu, sej zmija sobu wzać. Přichodny tydźeń, tak meteor­ologojo wěšća, ma so słónčne­ wjedro přesadźić, to pak po wšěm zdaću zaso jenož na něšto dnjow. Foto: Maćij Bulank

Wuspěšna ekskursija po lěsu w naj­rjeńšim nalětnim słónčku njedaloko Grodka měješe chutny pozadk. Łužiske lěsy ćerpja pod wulkimi škodami, kotrež­ je mjeztym wjacore lěta trajaca suchota zawiniła.

Grodk (JoS/SN). Lěsne zawodowe zhromadźenstwo „Wuchodne koło Grodk“ (FBG) je minjeny kónc tydźenja na swoju tradicionalnu kóždolětnu ekskursiju přeprosyło. Zajim wobsedźerjow lěsa za temu „Je hižo pjeć do dwanaćich za naše lěsy?“­ běše přemóžacy. Předsyda FBG Ulf Lutzens­ witaše jich na wulkej lěsnej swětlinje. Městnosć pod milinowodom běchu wot wobrosta wurjedźili, zo bychu wšitcy zajimcy pódla być móhli, najebać postajenja za škit před koronu.

Dotal štyri projekty wo měsće nad Čornym Halštrowom přewjedli

Wojerecy (SiR/SN). Projekt Wojerowskeje Kulturneje fabriki (Kufa) „Pytać za slě­dami“ wotmě so mjeztym štwórty króć. Tema, z kotrejž su so wobdźělnicy zaběrali, rěkaše „Dźěćatstwo w na dźěći najbohatšim měsće NDR Wojerecach“.

Połčnica (SN). Na ležownosći centruma seniorow w Połčnicy su Łužiske kliniki 12 sadowcow sadźili. Cyle wědomje wu­zwolene su družiny, kiž su we Łužicy hižo přez lěta zadomjene a kotrež su wu­měnjenjam klimy přiměrjene. Sadowcy naru­naja tam mjeztym chore abo stare štomy. Hižo w februaru běchu započeli pó­du přihotować. „Naš zaměr je dalše štomy sadźeć, zo by nastał charakter sa­do­w­coweje łuki“, rozjasni jednaćel zapado­łužiskeje towaršnosće hladarnjow a krótkohladanja Reiner E. Rogowski. „Sadowcy tyja biodiwersifikaciji, domjace­mu swětej ptačkow kaž tež škitej insektow.

Pućowanja wotprajene