Z wudaća: póndźela, 07 junija 2021

Berlin (dpa/SN). Organizacija Němska wobswětowa pomoc ma wusud Europskeho sudnistwa z minjeneho štwórtka přećiwo Němskej přewulkeho zanjerodźenja powětra přez dusykowe dioksidy za hórku poražku zwjazkoweho knježerstwa. Zwjazkowy jednaćel organizacije Jürgen Resch rjekny w Berlinje: „Sudniske zasudźenje zwjazkoweho knježerstwa přez najwyše sudnistwo Europy je razna plista dieselowym lobbyistam na knježerstwowej ławce.“ Wobswětowa pomoc žada sej spěšne konsekwency. K tomu słušatej mjez druhim spěšny přetwar wobchadnych płonin na škitane kolesowarske šćežki a přetwar dźesać milionow dieselowych awtow na kóšty twarcow.

Berlin (dpa/SN). Tydźeń do wjerška ­NA­TO­ w Brüsselu je generalny sekretar sewjeroatlantiskeho pakta Jens Stoltenberg Rusku namołwjał so zetkać. „Chcu Rusku znowa přeprosyć, so bórze na posedźenju rady ,NATO-Ruska‘ wobdźělić“, rjekny Stoltenberg němskim nowinarjam. „Mamy tójšto wobrěčeć, štož je w našim zhromadnym zajimje.“ NATO bě Rusku hižo před lětom na nowe zetkanje přeprosyła, njeje pak na to žanu pozitiwnu wotmołwu dóstała, Stoltenberg wobžaruje. „Nětko dyrbi so Ruska hibać.“

Radu „NATO-Ruska“ běchu lěta 2002 załožili, zo bychu Moskwu wušo do ­dźěła transatlantiskeho zakitowanskeho zwjazka zapřijeli a dowěru mjez bywšimi přećiwnikami wutworili. Konflikta na wuchodźe Ukrainy dla bě dialog wot 2014 do 2016 přetorhnjeny. Po tym je so rada jenož hišće njeprawidłownje schadźowała. „Poćahi mjez NATO a Ruskej su mjez­tym dypk docpěli, kajkiž njejsmy po kóncu zymneje wójny wjace dožiwili. Dialog, hdyž sedźa wšitcy za jednym blidom, wostanje tuž najlěpši puć.“

Wólby krajneho sejma w Saksko-Anhaltskej z jasnym wuspěchom za CDU

Magdeburg (dpa/SN). CDU saksko-anhaltskeho ministerskeho prezidenta Reinera Haseloffa je wčerawše wólby tam­nišeho krajneho sejma z wulkim wotstawkom dobyła, a tak dobre tři měsacy do wólbow zwjazkoweho sejma tež kanclerskeho kandidata CDU Armina Lascheta zesylniła. AfD móžeše swoju poziciju jako druha najsylniša najebać mjeńše straty zakitować. Zeleni su so jeno snadnje polěpšili. SPD a Lěwica sunyštej so na nowe rekordne špatne wuslědki. FDP so nětko po dźesać lětach zaso do kraj­neho sejma nawróći.

Z wutworjenjom Zwjazka serbskich towarstwow a župow jako towarstwo před 30 lětami njebě po dotal płaćiwych wustawkach w Domowinje sobustawstwo jednotliwcow móžne. To móhło so nětko změnić, přihłosuja-li delegatki a delegaća hłowneje wólbneje zhromadźizny přichodnu sobotu w Slepom změnje Domowinskich wustawkow. Ćežišćo wobkrućenja tajkeho kroka měri so na zajimcow, kotřiž bydla zwonka Łužicy. Samo wo wutworjenju swójskeho cyłka Domowinjanow-Njełužičanow pod třěchu narodneje organizacije bě rěč na pjatkownej nowinarskej konferency. Sobustawstwo jednotliwcow zmóžnić je zasadnje prawy puć. Tele přeće je mnohe lěta njesłyšane wostało. Čłonstwo na mjenowany kruh wobmjezować pak zda so mi z widom na serbski sydlenski rum wobmjezowanje być. Bych čłonow-jednotliwcow tež w teritorialnych župach za wudospołnjenje měł. Wězo měli wone swoje wustawki tomu přiměrić. W Slepom móhli nastork k tomu dać. Axel Arlt

Z horinami a dolinami so Rejzka Šěnowa wuznawa. A to nic jenož, dokelž rady pućuje. We wichorojtym času přewróta je aktiwnje w Serbskej narodnej zhromadźiznje sobu skutkowała, hdźež su wjele wo změnach w serbskim šulstwje diskutowali. W lěće 1992 přewza wona wjednistwo Serbskeho gymnazija Budyšin a je nowotarske kreatiwne puće kročiła. Wužadacy bě tehdy natwar kursoweho systema w sekundarnym schodźenku. Zesylnić prestiž serbskeje rěče bě jej přeco bytostna a wutrobna naležnosć. Wona docpě, zo so serbšćina němčinje runohódnje jako maturitny předmjet připó­znawa. Zdobom zwoprawdźi projekt cyłodnjowskeje šule. Zaměrnje staraše so wo serbski wučerski dorost. Za kulisami bě to spore njesprócniwe dźěło.

Hibićiwy Radworčan-wuměnkar wosebity projekt zwoprawdźił

Budyšin (CS/SN). Jan Nuk steji tele dny móhłrjec před nowym startom. Kónc junija chce wón prěnich hosći w swojej pensiji „Budissin“ na Budyskej Kamjentnej hasy čo. 23 witać. Štyri dowolowe bydlenja su tak derje kaž hotowe. Nětko dyrbi jenož hišće internetna strona dźěłać započeć, zo móže wón turistow zbliska a zdaloka wo nowej přenocowanskej móžnosći w Budyšinje informować. Srjedź junija dźě móža hotele a pensije zaso turistiskich hosći přijimać. W tym nastupanju měješe Jan Nuk ze swojim časowym planom dobru ručku. Před dokładnje třomi lětami je bywši předsyda Domowiny twarjenje kupił, zo by, kaž sam praji, jako wuměnkar něšto za dźěło měł. Dźensa móže wuwučeny elektrikar hordźe rjec, zo je ně­hdźe 70 procentow wšěch dźěłow sam zdokonjał.

Wojerecy tuchwilu rjany wobraz skića. Na njón su mnozy ludźo čakali. ­Poněčim so w měsće nad Čornym ­Halštrowom zaso ­zwučena normalita zadobywa, kaž do pandemije.

Wojerecy (SiR/SN). Ludźo su zbožowni, lětnje zwoblečeni woni na terasach kofejownjow lód lizaja. We wětřiku widźa zmawowace so pisane banery na Cyrkwin­skej hasy, skedźbnjace na lětuši staroměšćanski bulwar. Na torhošću leža na stólcach zawki, a słónčniki škitaja hosći před sapacymi słónčnymi pruhami. W kofejowni „Schoko & Luise“ dołho njetraje a hollywoodska čumpjel je runje tak wobsadźena kaž jónkrótnje popisane sydła na naměsće před domom. Rjad zarjadowanjow pod nawodom Wojerowskeho citymanagementa wotměwa so hižo štwórty króć a traje lětsa hač do 19. septembra.

Budyšin. Pod dodźerženjom wotpowědnych konceptow hygieny móža zajimcy w Budyšinje zaso bjez wobmjezowanjow nakupować a so w hosćencach posłu­žować dać. To wšak su ludźo kónc ty­dźenja ­hižo dosć derje a rady wužiwali, zdźěli Budyske měšćanske zarjadnistwo. Wobchody města kaž tež w Centeru na Žitnych wikach nětko krok po kroku zaso swoje durje wotwěraja.

Serbske blido zaso prezencne

Drježdźany. Towarstwo Stup dale a iniciatiwa Serbow w Drježdźanach přeprošatej zaso na prezencne Serbske blido w sakskej stolicy. Wone budźe srjedu, 9. junija, w 19 hodź. w korčmje The Red Rooster (Čerwjeny honač) na Rähnitzowej 10. Wo tym je so wón z předsydku towarstwa Jadwigu Pjacec dorozumił. Zetkać chcedźa so za wulkim blidom na dworje pod arkadami hosćenca w baroknej štwórći Noweho města blisko galerije Holgera Johna. Předpisy w zwisku z pandemiju maja so wězo wobkedźbować. Zajimcy njech Benediktej Dyrlichej hač do jutřišeho, 8. junija, we 18 hodź. swoje wobdźělenje signalizuja, a to pod tel. čo. 0177/457 66 95.

Informuja we woknje

Při dźěle znjezbožił

Róžant. W Róžeńće je minjeny pjatk dopołdnja, krótko do napoł dwanaćich, 70lětny muž dźěłowe njezbožo poćerpjeł. Pomocnicy a policija chwatachu na městno njezboža. Šofer sedłoweho wlečaka bě na nakładowansku płoninu zalězć chcył, stajiwši sej za to rěbl k awtu. Rěbl pak so wotsuny, muž padny z wysokosće ně­hdźe něhdźe połdra metra na zemju ­a zrazy z hłowu wo nju. Při tym so wón ćežko zrani. Wuchowarjo dowjezechu ­jeho z helikopterom do kliniki w Drježdźanach.

Dźěwin (AK/SN). Gratownju dobrowólneje wohnjoweje wobory w Brězowce chcedźa powjetšić. Do toho ma so městno noweho dźěla na móžne stare wobćežma a na krutosć přepytować. Na to su so Dźěwinscy gmejnscy radźićeljo na swojim zašłym posedźenju dojednali. „Něhdy bě na prědnim dźělu ležownosće tankownja. „Poprawom by w tajkim padźe specialny zawod trěbny był“, Dźěwinski wjesnjanosta Helmut Krawc (SPD) rozłoži. „Tankownju pak běchu hižo w najhłubšim času NDR wotstronili.“ Wo tym njeje hižo žanych podłožkow.

Krušwičanski inženjerski běrow je gmejnje nětko poskitk za přepytowanje předpołožił. Po nim dyrbja něhdźe 7 500 eurow wudać. Jeničce laborowa analyza w Mužakowje by 3 500 eurow płaćiła. „Zo móhli pódu přepytować, trjebaja material z hłubokosće dweju do šěsć metrow“, praji nawoda twarskeho wotrjada Slepjanskeho zarjadniskeho zjednoćenstwa Steffen Seidlich. Wot inženjerskeho běrowa namjetowany puć ma wón za zmysłapołny. Tomu su tež gmejnscy radźićeljo přihłosowali, zo inženjerski běrow pódu přepytuje.