Z wudaća: štwórtk, 11 awgusta 2022

Berlin (dpa/SN). Prěni króć w swojim zastojnstwje je so zwjazkowy kancler Olaf Scholz (SPD) dźensa w Berlinje prašenjam žurnalistow stajał. Wón slěduje tak tradiciju swojeje předchadnicy Angele Merkel (CDU). Paleta prašenjow k nutřkownej a wonkownej politice bě chětro šěroka. Wusahowaca tema pak bě wójna w Ukrainje a jeje sćěhi za Němsku kaž tež prašenje dodawanja bróni k zakitowanju Ukrainy. Nic naposledk dyrbješe so Scholz k dawkowym manipulacijam za čas swojeho zastojnstwa jako wyši měšćanosta Hamburga wuprajić. Tule wšak njemóže so Scholz wjace dopominać.

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy financny minister Christian Lindner je swoje plany nastupajo dawkowe wolóženja přećiwo kritice zakitował. „To je socialnje wuwažene“, rjekny předsyda FDP wčera wječor w sćelaku ZDF. „Sylne ramjenja dyrbja tež přichodnje wjele njesć. Chcu pak so wo to postarać, zo njezměja sej hišće ćešo.“

Lindner bě swoje plany wčera předstajił. 48 milionow wobydlerjow ma klětu z toho profitować, wón rjekny. Cyłkownje dźe wo wjace hač dźesać miliardow eurow. Procentualnje maja ludźo ze snadnymi dochodami wjace lěpšinow hač derje zasłužacy. W absolutnych ličbach wupada pak to hinak. Koaliciskej partneraj Zeleni a SPD matej to za njesprawne.

Nawoda Němskeho instituta za hospodarske slědźenje Marcel Fratzscher mjenowaše plany Lindnera w sćelaku ARD „jara njewuwažene“. „70 procentow z toho je na dobro 30 procentow z najwyšimi dochodami“, wón kritizowaše. „Ludźo z niskimi dochodami, kiž lědma dawki płaća, njedóstanu ničo z toho. Runje jich pak inflacija najbóle trjechi.“

Tankowy rabat a dźewjeć eurow tunja jězdźenka trochu pomhatej

Wiesbaden (dpa/SN). Inflacija w Němskej dźerži so najebać dalši lochki spad zasakle nad mjezu sydom procentow. Dźewjeć eurow tuni tiket a tankowy rabat stej rozrost płaćizny w juliju druhi měsac zasobu haćiłoj. Nimo toho njetrjebaja kupcy miliny wot spočatka měsaca spěchowanje ekomiliny wjace přez zličbowanku miliny płaćić (EEG-wotedawk). Podróšenje wučinješe w juliju 7,5 procentow. Zwjazkowy statistiski zarjad wobkrući srjedu z tym prěnje trochowanje. W juniju běchu płaćizny přetrjebarjow porno lońšemu měsacej hišće wo 7,6 procentow rozrostli, w meji samo wo 7,9 procentow.

Podróšenje pomjeńša kupnu móc ludźi, dokelž móža sej za jedyn eurow mjenje dowolić. Předewšěm płaćiznowe skoki pola energije ukrainskeje wójny dla a stupace płaćizny žiwidłow inflaciju w najwjetšim ludowym hospodarstwje Europy hižo dlěši čas pohonjuja.

Jako Olivera Wilhelma Böhma, znateho jako Oli, 2020 zeznach, bydleše w saksko-anhaltskim Jessenje, programěrowaše 3D-ćišćaki w Lipsku a bě před krótkim hakle zhonił, zo sydli něhdźe 150 kilometrow dale we wuchodźe słowjanska mjeńšina ze swójskej rěču a kulturu. Dwě lěće pozdźišo zetkach so z nim na interview w Budyskim Serbskim domje, hdźež je hromadźe z Michałom Cyžom mały zwukowy studijo za serbskich wuměłcow zarjadował, kotrychž mjeztym nimale wšěch tež wosobinsce derje znaje. Oli bydli w Radworju a dźěła w Budyskim Serbskim ludowym ansamblu. Na nimale kóždym serbskim kulturnym zarjadowanju jeho wuhladaš, dokelž so pak wo techniku stara, pak sej wuměłstwo lubić da, byrnjež hišće kóžde słowo njezrozumił. Oli će serbsce strowi a sej serbsce z tobu připije. Aktiwnje spyta našu rěč nawuknyć. Hdyž bychu wšitcy Němcy tajcy wotewrjeni byli kaž Oli, to bychmy w Serbach wo wjele mjenje problemow měli. Pětr Dźisławk

Rodźeny Sulšečan, bywši šuler gymnazija we Warnoćicach, skótny lěkar, čłon wosadneje rady, městopředsyda Domowiny, čłon rady za serbske naležnosće Sakskeje, předsyda towarstwa Bratrowstwo ..., a dalše tajke zastojnstwa móhła tule naličić, kotrež je dr. Pětr Brězan zastawał abo w kotrychž dźensa hišće skutkuje. Dźensa, 11. awgusta 2022, swjeći wón swoje 90. narodniny.

W swjedźenskej narěči składnostnje 100. jubileja Kulowskeho towarstwa Bratrowstwo 3. januara 1998 wuzběhny dr. Brězan mjez druhim, zo trjeba kóždy lud a kóždy čłowjek za swoje duchowne a dušine derjeměće žórło – a tajke žórło je čłonam Bratrowstwa farska cyrkej w Kulowje. Wšako zbožo jenož w dobrej a strowej towaršliwosći zakćěwa.

Hižo cyły tydźeń přihotuje Radworska młodźina swój klub za barowy festiwal. Wčera su na łuce před nim ­hłowny stan ­stajili, kotryž wonkownu baru samo čwak přesaha. Dźensa popołdnju chcedźa přidatnje hišće wjacore małe stany stajić. Pjatk wšak přeprošuja na serbski spěwny wječork, sobotu na reje z hudźbu wšelakich žanrow a njedźelu na rańše piwko, wobjed a swójbne popołdnjo, kotrež staršiska iniciatiwa Radwor sobu wuhotuje. Foto: Pětr Dźisławk

Nimo dalšich insektow su předewšěm tež pčołki za přirodu nimoměry wažne. Často sej małe stworjenčka prawje wažić njewěmy. Tohodla so w lětnjej seriji na lokalnej stronje lětsa pilnym ­pčołkam a pčołarjam wěnujemy. (12)

Lubowarjo regionalnych stawiznow sej rady do Njeswačanskeho domizniskeho muzeja dojědu. Wot njedawna je tam přehladka kołowokoło křćeńcy widźeć, do toho pak pokazachu zajimawu a wabjacu wosebitu wustajeńcu składnostnje stolětneho wobstaća Njeswačanskeho towarstwa pčołarjow „Nad Čornicu“.

Kaž hódnoći čłon předsydstwa muzeja Günter Gäbler, kiž je wjacorych wopytowarjow po wustajeńcy wo pčołarskim towarstwje wjedł, njejsu so jenož pčołarjo za wosebitu wustajeńcu zajimowali.

Po dlěšej přestawce Budysku wjerinu chěžu dale saněruja

Budyšin (UM/SN). Znata wjerina chěža při Sprjewi w Budyšinje ma zaso swój originalny napohlad dóstać. Po jednym lěće přestawki nětko ze saněrowanjom pokročuja. Kaž podružnica Gerlind Alius praji, wona a jeje žiwjenski towarš Ronny Neumann tuchwilu nutřkowne sćěny a wjerchi z drjewjanymi hrjadami wu­hotuja. „Tak chcemy poprawny napohlad ­tykowaneho domu napodobnić“, wona rozłoži. Prěnjotne hrjady w murjach hižo wjace wužiwać njemóžachu.

Wuskutki lětušeje suchoty wuhladaja tele dny wobydlerjo w Spalach. Tam je nětko Młynska hrjebja, pódlanska hrjebja Čornicy, wusaknyła. Zo při delnim młynje ani kapki wody w hrjebi njeje, wobydlerjo hišće ženje dožiwili njejsu. Druhe hrjebje a rěčki porno tomu hišće wodu maja. Tohodla so ludźo nětko prašeja, čehodla je ­runje Młynska hrjebja wuschnyła. Wotmołwu na to pak žanu njedóstanu. Foto: Lubina Dučmanowa

Hórnikecy (SN). Zajutřišim, 13. awgusta, wot 10 do 16 hodź. přeprošuje Towarstwo přećelow mineralogije a geologije wuchodneje Sakskeje hromadźe z Hórnikečanskej energijowe fabriku na 17. łužisku bursu mineralijow. Za nju su organizatorojo wotměnjawy program přihotowali. Tak wočakuja wikowarjow a zběrarjow mineralijow z Němskeje, Pólskeje, Čěskeje a Pakistana. Widźeć budźe šě­roka paleta regionalnych a mjezyna­rodnych mineralijow. K tomu poskićuja kofej a tykanc kaž tež wobjed z pólneje kuchnje. Wopytowarjo budu złoto myć a kamjenje rězać móc. Štóž je sej z dowola wosebity kamjeń sobu přinjesł a njewě, wo kotru družinu so jedna, móže ju w Hórnikecach wot fachowcow postajić dać. Runočasnje je w muzeju energijoweje fabriki wosebita wustajeńca wo gipsu přistupna. Při tym drje mysli kóždy najprjedy na swětły próšk z tity, z kotrymž móžeš dźěry w sćěnje zamazać. Gips pak je wjele wjace, wo čimž budu so wopytowarjo přeswědčić móc.