Z wudaća: wutora, 22 nowembera 2022

Zapósłanc z hosćom Domowiny

Budyšin. Njedostatk wučerjow w Braniborskej zachowanje delnjoserbskeje rěče chutnje wohrožuje. To je zapósłanc Krajneho sejma Braniborskeje Julian Brüning (CDU) wčera při wopyće Domowiny w Budyšinje podšmórnył. Zapósłanc po dwuhodźinskim zetkanju projekt „Zorja“ witaše. Wón ma za wažne, zo Braniborska so intensiwnišo prócuje, dosahacu ličbu kubłarjow a wučerjow z rěčnej kompetencu k dispoziciji stajić.

Podłožki zjawnje wupołožene

Choćebuz. Z dwukolijowym wutwarom a elektrifikaciju 29 kilometrow dołheho železniskeho wotrězka mjez Lubnjowom a Choćebuzom chcedźa přiwjazanje delnjołužiskeje metropole k němskej stolicy po kolijach jasnje polěpšić. Projekt je wobstatk zakonja wo skrućenju strukturow. Podłožki móža sej wobydlerjo w foyerju Choćebuskeje radnicy a techniskeje radnicy wobhladać a hač do 1. decembra pokiwy a kritiki zapodać.

Posedźenje w SLA

Fachowe schadźowanje komunalnych politikarjow serbskeho sydlenskeho ruma nowe impulsy přinjesło.

Budyšin (JK/SN). Po dlěšej přestawce wotmě so minjeny pjatk w Budyskim krajnoradnym zarjedźe zaso fachowe schadźowanje komunalnych politikarjow a institucijow serbskeho sydlenskeho ruma. Na tajke posedźenja zwoła w nadawku krajneju radow Budyskeho a Zhorjelskeho wokrjesa społnomócnjena za serbske naležnosće Budyskeho wokrjesa Halena Jancyna samo na sebi kóždolětnje wjesnjanostku a wjesnjanostow wobeju wokrjesow. K tomu přidruža so sobudźěłaćerjo Serwisoweho běrowa za serbsku rěč z Wojerec a zamołwity wotrjadnik w Sakskim ministerstwje nutřkowneho dr. Jens Baumann. Minjeny pjatk so tež předsyda Domowiny Dawid Statnik wobdźěli.

Lětuše nazymske schadźowanje na tradicije bohateje Delnjołužiskeje towaršnosće za stawizny a krajnowědu minjenu sobotu we Łukowje (Luckau) steješe hižo po titlu cyle w znamjenju „Digitalneho posrědkowanja stawiznow“.

Łukow (RLc/SN). Nawoda Choćebuskich měšćanskich zběrkow Steffen Krestin je w swojich witanskich słowach na wysoku prioritu pokazał, kotraž z nadawka digitalneho spřistupnjenja wobstatkow zběrkow a resursow wědy wurosće. Wón pak zdobom na to skedźbni, zo mnohe institucije stawizniskeho dźěła hižo nětko pod přemało personalom při runočasnje wulkim mnóstwje nadawkow ćerpja. Tohodla je Krestin w swojim zawo­dnym stejišću zwěsćił, zo móža wulke potenciale zwjazanja wědy přez syć, kotrež w digitalizaciji tča, jeno z dosahacym personalnym wuhotowanjom wučerpać. Serbskemu institutej je wón při tym w sakskim kaž w braniborskim dźělu Łužicy rólu pućrubarja připokazał, štož je so zdobom w programje schadźowanja wotbłyšćowało.

Premjera nowych ewangelskich spěwarskich „Zernička“ budźe 2. adwenta w Budyšinje. Wo tym je Serbski wosadny zwjazk informował. Před štyrjomi lětami zrodźichu mysl za projekt.

Budyšin (SN). Nowe serbske ewangelske spěwarske „Zernička“ změja na druhej adwentnej njedźeli na Michałskej farje w Budyšinje swoju premjeru. Po kemšach w 14.30 hodź. w Michałskej cyrkwi předstaji so na slědowacej adwentničce zběrka z wjace hač sto načasnymi kěrlušemi kaž tež z modlitwami za dźěći a mło­dźinu zjawnosći. Mjez druhim předleži w „Zerničce“ znaty němski kěrluš „Von guten Mächten“ Dietricha Bonhoeffera prěni raz w hornjoserbskim přełožku. Ilustrowała je „Zerničku“ w Serbach znata grafikarka a molerka Jutta Mirtschinowa. Po­date gitarowe akordy kaž tež přimkowa tabulka zmóžnja lochki instrumentalny přewod kěrlušow.

„Spěwnik budźe w přichodźe naše swójbne dźěło wobohaćić“, rjekny njedawno předsyda Serbskeho ewangelskeho towarstwa (SET) Mato Krygaŕ w tutej nowinje wo nowych spěwarskich, kotrež chcedźa zaměrnje tež na zarjadowanjach za swójby wužiwać.

Na swjedźenskim zarjadowanju wčera w Kamjenicy je statny minister za regionalne wuwiće Thomas Schmidt (CDU) dobyćerjow idejoweho spěchowanja SIMUL+ wuznamjenił. W druhim kole wuzwoli jury lětsa w septembrje 545 idejow. Iniciatoram su wčera wotpowědne myto přepodali. W kategoriji „Łužica – žiwa dwurěčnosć“ mytowachu dohromady 26 projektow z 5 000 a 10 000 eurami. Mjez mytowanymi su na přikład předewzaća nastupajo digitalizaciju serbskeje rěče, dwurěčne projekty abo ideje za wosebite zarjadowanja. Dobyćerjo z Łužicy a zwonka njeje maja hač do 24 měsacow chwile, zo bychu předewzaća zwoprawdźili. Foto: Clemens Šmit

Budyšin (SN). Wo ćežach při přepytowanju dźěći, kotrež do šule zastupja, je strowotniski zarjad Budyskeho wokrjesa wčera informował. Dokelž pobrachuja lěkarjo w dźěćacej a młodźinskolěkarskej słužbje krajnoradneho zarjada, njeje móžno trěbne přepytowanja hač do klětušeho měrca přewjesć. Hač móžeja kóždej šulerce a kóždemu šulerjej, kotrajž ze šulskim lětom 2023/2024 w 1. lětniku wuknyć započnjetaj, přepytowanje do šulskeho zastupa poskićeć, tuchwilu wěste njeje. To předewšěm w lětomaj 2016 a 2017 narodźene dźěći potrjechi. W nuzowym padźe, tak rěka ze strowotniskeho zarjada, je wopyt šule tež bjez tajkeho přepytowanja móžny. Zarjad pyta za rozrisanjom, zo bychu wšitkim šulskim nowačkam nanajpozdźišo hač do kónca junija 2023 přepytowanje za přiwzaće do šule zmóžnili. Tohodla wobhonja so pola eksternych lěkarjow swobodnych terminow dla.

Team dźěćaceje a młodźinskolěkarskeje słužby wo zrozumjenje prosy, zo móža planowane terminy we wotpowědnym online-portalu přeco jenož krótkodobnje za wotpowědne šule spřistupnić.

Jakarta (dpa/SN). Dźeń po zahubnym zemjerženju na indoneskej kupje Java je rozměr škodow dźeń a jasniši. Po informacijach tamnišich zarjadow je znajmjeńša 162 ludźi zemrěło. Sta dalšich su zdźěla ćežko zranjeni. Wjele domow so sypny, nimo toho dóńdźe k zesunjenju zemje. Ličba woporow móhła tohodla hišće dale stupać. Hač je hišće zasypanych mjez rozpadankami njeje jasne.

Winowatosć snano wuběži

Berlin (dpa/SN). Winowatosć za personal w chorownjach a hladarnjach so přećiwo koronje šćěpić dać ma prawdźepo­dobnje kónc lěta wuběžeć. Přičina je dominanca wosebitych korona-wariantow, rěkaše wčera ze stron zwjazkoweho strowotniskeho ministerstwa. Tute rozbudźaki móža so imunosći ludźi, kotřiž su šćěpjeni a/abo wustrowjeni, lěpje wuwinyć hač jich předchadnicy. Zwjazkowy minister za strowotnistwo Karl Lauterbach (SPD) njeje so konkretnje wuprajił, hač na zarjadnišćo poćahowaca so winowatosć šćěpjenja wuběži abo podlěši, a chcyše nazymu a zymu wočaknyć.

Namołwja Zelenych a SPD

Steffen Möller je drje najznaćiši Němc w susodnym kraju Pólskej. Přičina toho je, zo skutkowaše někotre lěta w pólskej doku-soap „M jak miłość“ jako němski bur Stefan Müller. Wustupi pak tež w Pólskej a Němskej ze swojimi kabaretnymi programami. Zawčerawšim bě Möller zaso jónu w Budyšinje z hosćom. Za swój program „Němsko-pólska porowa terapija“ měješe w Kamjentnym domje takrjec domjacu hru, přetož bydli tu tójšto ludźi, kotrež tajkele kabaretne programy wopytaja. Foto: Carmen Schumann

Spěwaca knježna Cristina Scuccia je ­w Italskej castingowu show dobyła a nětko swój rjad wopušćiła. „Bě to změna we mni“, 34lětna w talkshowje „Verissima“ priwatneho telewizijneho sćelaka Canale 5 rozjasni. Wona bydli nětko w Španiskej a dźěła tam jako pinčnica, wona sobotu powědaše. Město z ćmowym šlewjerjom sedźeše wona moderatorce z nosowym piercingom a pinknym woblekom napřećo. Scuccia bě w lěće 2014 „The Voice of Italy“ dobyła. Šlewjer po 15 lětach nabožneho žiwjenja wotpołožić, běše jej ćežko.

Sydomlětny hólčec w Saarbrückenje bě so minjeny štwórtk po zwadźe ze swojej maćerju w swojej stwě zamknył a telewizor wótře stajał, policija wčera zdźěli. Wołanje a klepanje maćerje njeje wjace słyšał. Mać njewědźeše sej hižo rady a informowaše z wulkej starosću policiju a wohnjowu woboru. Wobornicy zamóžachu durje skónčnje wočinić a nadeńdźechu hólca, kiž bě sej mjeztym wusnył.

Doha (dpa/SN). Zwjazkowa wonkowna ministerka Annalena Baerbock (Zeleni) je wótrje kritizowała, zo je mjezynarodny koparski zwjazk FIFA „One Love“-seklu kapitanow zakazał. „Kóžde w F-młodźinje hrajace dźěćo hižo wě, zo kopańca jenož pod wuměnjenjom dobreje mjezsobneje zhromadnosće a wšelakorosće funguje“, zwurazni wona wčera na kromje wopyta w Parisu nastupajo eklat wo symbol „One Love“. „Tajka censura mjezynarodnych sportowych funkcionarow na kóšty hrajerjow kopańcu kóncuje.“

Podobnje je so wčera tež zwjazkowa ministerka nutřkowneho Nancy Faeser (SDP) wuprajiła. „Rozsud FIFA mam za jara spodźiwny“, wona zwurazni. „Fakt je, zo chcyše telko narodnych mustwow seklu nosyć, štož dyrbjało dobre znamjo za wotewrjenosć a tolerancu być“, SPD-politikarka w interviewje z telewizijnym sćelakom ZDF rozłoži.