Z wudaća: wutora, 14 měrca 2023

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowa wobora trjeba po posudku předsydki zakitowanskeho wuběrka zwjazkoweho sejma Marie-Agnes Strack-Zimmermann nuznje změnu strukturow. Nowy zakitowanski mi­nister Boris Pistorius (SPD) ma wjele za dźěło – nic jenož za pjenjezami wołać, je tež wudać a zarjad za wobstaranje wojerskeho materiala w Koblenzu aktiwi­zować“, rjekny politikarka FDP dźensa w rańšim magacinje sćelaka ARD.

Wojerski material organizować měło so wo wjele spěšnišo a efektiwnišo stać, rjekny Strack-Zimmermann. „Kancler Olaf Scholz je wšak wo změnje časa rěčał. Tole njeje pak jenož prašenje pjenjez. Změna časa wotměwa so we hłowje.“

Němska je sej po jeje měnjenju lětdźesatki při skazankach wurjadne přeća dowoliła, štož je potom jara dołho trało. „Trjebamy wěcy jara spěšnje, wěcy, kotrež na wikach poskićuja.“

W běhu dnja wočakowachu rozprawu społnomócnjeneje zwjazkoweho sejma Evy Högl wo materielnym a moraliskim stawje zwjazkoweje wobory.

Wjerškowe zetkanje w Berlinje za reformu němskeho šulskeho systema

Berlin (dpa/SN). Do dźensnišeho kubłanskeho wjerška w Berlinje žadaja sej po­litikarjo FDP a Zelenych wjace zhromadneho dźěła na wšelakich runinach kubłanja. Zwjazkowa minister­ka za kubłanje Bettina Stark-Watzin­ger (FDP) zasadźuje so za zakładne reformy. Wona rjekny ­nowinarjam: „Kubłanski system Němskeje tči we hłubokej krizy, ­kotraž nas wšitkich potrjechi. Zwjazk, kraje a ko­muny dyrbjeli nastupajo kubłanje za zhromadny postronk ćahnyć. Zwjazk ­njedyrbjał jenož jako pjenjezydawar wustupować. „Dyrbimy so skónčnje strukturnym problemam wěnować. Tole budźe jenož z nowej formu kultury ­a zhromadneho dźěła wšitkich wobdźělenych móžne. Dyrbimy kubłanske mustwo wutworić, město toho, zo stajnje jenož z porstom na druhich pokazujemy“, wona rjekny.

Poměrnje pozdźe, nic pak přepozdźe je so „stajne blido w rewěrje“ wčera wječor w Budyšinje młodźinje w změnje strukturow přiwobroćiło. Wosebje wuprajiwe běchu wuwjedźenja prof. Christiana Stegmanna k zaměstnjenju centruma za astrofyziku (DZA) we Łužicy a Victorije Luh, wědomostneje sobudźěłaćerki na slědźenišću za naslědnosć (RIFS). Młodym ludźom skića DZA přichod we Łužicy a jich samo pohnuwa, so do njeje nawróćić. Zabyć njeměli akterojo změny strukturow, młodostnych z jich nahladami ­do tutych procesow zapřijeć. Towarstwa a tak mjenowana „krajina angažementa“ su prawe městna, zo bychu młodostni a młodźi dorosćeni swoje pozicije za proces transformacije wuwili. Woni pak měnja, zo to tuchwilu hišće móžne njeje. Přichod nimo młodeje generacije planować by zahubne za Łužicu było. Tohodla su puće trěbne, po kotrychž je politiske wobdźělenje młodych zaručene. Hewak budźe ćežko, jich w domiznje dźeržeć. Axel Arlt

Drježdźany (dpa/SN). Ličba praktikowacych lěkarjow w Sakskej je loni přiběrała. Kónc lěta 2022 su po wčera wozjewjenych informacijach krajneje lěkarskeje komory w Drježdźanach loni 26 986 lěkarjow w Swobodnym staće registrowali, z kotrychž je 19 251 dźěłało. Ličba lěkarjow w stacionarnym wobłuku zwyši so wo 368 na 10 918 medicinarjow. A w ambulantnym wobłuku je ličba wo 75 na 7 308 lěkarjow rozrostła. Cyłkownje 341 lěkarjow dźěła na zarjadach. Ličba lěkarjow ze samostatnej praksu je w minjenych dźesać lětach wot 5 544 na 4 995 spadnyła. Porno tomu pak je ličba lěkarjow w zhromadnych praksach a zastaranskich centrach přiběrała. „Wulka ličba přistajenych lěkarjow wuwiwa so pomału k trendej. Přičina toho je, zo móža lěkarjo swoje powołanje z priwatnym žiwjenjom lěpje zwjazać a zmištrować“, wuzběhny prezident krajneje lěkarskeje komory Erik Bodendieck. Přeće za planowanym a časowje přehladnym dźěłom je zrozumliwe. Přiwšěm starosća so Bodendieck, zo w přichodźe předewšěm lěkarjo we wjesnych kónčinach pobrachuja, dokelž so tam mnozy lěkarjo w přichodnym času na wuměnk podadźa.

W Drježdźanskej kreatiwnej dźěłarničce w dworje Galvano je so minjeny pjatk ­wustajeńca „nowe rysowanki – kak nětko“ Maje Nageloweje wotewrěła. Gregor Kunz je wustajeńcu na wotewrjenju předstajił. Dale móžachu přitomni improwi­zowanym zynkam Scotty Böttchera na wibrafonje slědować. Hač do 23. apryla ­pokazaja tam dźesać wjetšich a sydom mjeńšich wobrazow, kotrež je wuměłča w lětomaj 2021 a 2022 stworiła. Jedna so wo wuhlowe rysowanki. Tak nastachu ­jónkrótne wobrazy krajinow, kotrež móže sej wopytowar lubić dać. Foto: Falk Joost

Bad Schandau (dpa/SN). Hladajo na ćop­łe počasy, hdźež dóńdźe k wjele lěsnym wohenjam, chce so tež zarjadnistwo narodneho parka Sakska Šwica lěpje na tajke katastrofy přihotować. Zarjadnistwo je wčera wozjewiło, zo je Swobodny stat do přidatneho wuhotowanja inwestował, tak zo móhli w přichodźe spěšnišo wohenje w kónčinje zwěsćić.

Hižo loni nazymu su multicar z wob­jimom tysac litrow kupili, z kotrymž ­hodźi so woda za hašenje po wuskich ­pućach transportować. Trut z wosebitej ­kameru ma wohenje spěšnišo namakać. Dale su zamołwići parka dwaj quataj z připowěšakomaj kupili, z kotrymajž móža hašenske nastroje a ćěriwa na trěbne stejnišća dowjesć. W zymje su so dźěłaćerjo w parku wo to postarali, zo móža so wuchowanske puće lěpje wužiwać. Tak su na 140 kilometrach šćežkow w parku štomy přirězali.

Hižo wot lěta 2020 zasadźa so w parku wosebity připowěšak z klumpu a wodowym tankom. Mjeztym su wohnjowe wobory w kónčinje zhromadne zwučowanja přewjedli.

Loni bě so w parku woheń na 150 hektarach wupřestrěwał, štož je wobornikow wjacore tydźenje zaběrało.

We Wojerowskej zakładnej šuli „Handrij Zejler“ su ponowjenje woswjećili

Wojerecy (KD/SN). Z posměwkom w mjezwoču su minjeny pjatk šulerjo a wučerjo kaž tež zastupjerjo města Wojerecy, Domowiny a druhich institucijow modernizowanu zakładnu šulu „Handrija Zejlerja“ we Wojerecach oficialnje po­swjećili.

Łužiska a srjedźoněmska towaršnosć hórnistwoweho zarjadnistwa (LMBV) přilubi na posedźenju gmejnskeje rady we Łazu: Lětuša turistiska sezona ­na južnym pobrjohu Slěborneho jězora je móžna.

Łaz (AK/SN). Karsten Handro, wotrjadnik projektoweho managementa wuchodna Sakska a Marko Walter, projektowy manager LMBV, informowaštaj zhromadnje na poslednim posedźenju gmejnskeje ­rady spočatk měrca we Łazu wo postupach saněrowanskich dźěłow kołowo­koło Slěborneho jězora. Wonaj zdźělištaj, zo wostanje po planach zhusćenje při­brjohow a spódka wot lětušeho oktobra hač do apryla 2025 hłowny dźěłowy nadawk LMBV. „Konkretnje rěka to: Za sezonu 2024 na južnym přibrjohu jězora ku­panje hišće móžne njebudźe. Za tu­ristisku sezonu 2025 pak chcemy jón do­społnje saněrowany přepodać,“ wuwjedźe Karsten Handro. Po naprašowanju Falka Nowotnika – wobhospodarja Łazowskeho campingoweho parka –, hač změja turisća lětsa hišće generelny přistup k tutomu přibrjohej, zdźěli Marko Walter: „LMBV planuje, do 6. apryla za­raćenski płót při južnym brjoze Slěborneho jězora wróćo twarić.“

Budyšin (CS/SN). Financny wuběrk města Budyšin je tydźenja wutoru njeplanowany přidatny wudawk we wysokosći 29 291 eurow schwalił. Přidatnu sumu su lońše Wjacławske wiki zawinowali. Wotmyslene je, kóšty z nalutowanymi rezerwami z lětow 2020 a 2021, jako běchu Wjacławske wiki korony dla wupadnyli, narunać.

Budyšin. Serbski ludowy ansambl in­formuje: Zajimcy móža so hišće hač do pjatka, 17. měrca, za dźěłarničku tra­dicionalneje serbskeje hudźby „LAB F“ přizjewić (hlej ). Zdobom připowědźi SLA, zo wotmějetej so w tym zwisku sobotu, 25. měrca, rejowanski wječor ze skupinu Serbska reja a njedźelu, 26. měrca, zakónčacy koncert z wobdźělnikami dźěłarnički.

Maćica Serbska přeprošuje

Budyšin. Sobotu, 18. měrca 2023, wotměje so wot 14 hodź. w Budyskim Serbskim muzeju hłowna zhromadźizna ­Maćicy Serbskeje. Zahajić budźe so tuta z přednoškomaj. Dr. Leńka Šołćić porěči wo róli wobchadneje rěče w modernym swěće Serbow a Trudla Malinkowa předstaji prócowanja Maćicy wo serbske pomniki. Po přestawce wobjednawaja so towarstwowe naležnosće.

Nócne modlenje