Z wudaća: srjeda, 29 měrca 2023

srjeda, 29 měrca 2023 14:00

Krótkopowěsće (29.03.23)

Start Olympiady serbskeje rĕče

Wodowe Hendrichecy. Serbske šulske towarstwo (SŠT) zahaji dźensa 55. Centralnu olympiadu serbskeje rĕče we Wodowych Hendrichecach. Lětsa wobdźěli so 63 šulerjow 6. lĕtnikow serbskich wyšich šulow, Budyskeho Serbskeho gymnazija, wyšeje šule w Slepom kaž tež 11 šulerjow 6. lĕtnika Choćebuskeho Delnjo-serbskeho gymnazija, zo bychu hač do pjatka swoje kmanosće w serbšćinje měrili.

Pjenjezy za sotrownju

Budyšin. Zwjazk a Sakska podpěrujetej z dohromady 445 000 eurami saněrowanje sotrownje Bratrowskeje unity w Małym Wjelkowje. Wo tym informowaše sakski minister za regionalne wuwiće Thomas Schmidt (CDU). Tuta w Sakskej poslednja hišće eksistowaca sotrownja słuša k najstaršim a najdrohotnišim swědkam Ochranowskeho twarstwa a ma tež nadregionalny wuznam.

Najrjeńše jejko dźěći a młodźiny

wozjewjene w: Krótkopowěsće
We wobłuku Europskich dnjow wuměłstwoweho rjemjesła, kotrež wotměja so wot zajutřišeho do přichodneje njedźele, spřistupnja kowar a restawrator Knut Winkler zajimcam swój atelier w Žuricach. Cyłkownje wobdźěla so w Sakskej něhdźe 200 akterow na akciji, mjez druhim tež Hanušec knihiwjazarnja w Slepom a modowe studijo E.Elle w Budyšinje. Foto: SN/Hanka Šěnec

wozjewjene w: Hospodarstwo
srjeda, 29 měrca 2023 14:00

Intensiwny, spokojacy kurs

Wospjet staj Hajduk-Veljkovićec Lubina a Dušan literarnu dźěłarničku wuhotowałoj, tónraz minjeny kónc tydźenja w Budyskim Serbskim domje (SN rozprawjachu). Bosćan Nawka je so z nawodnicu workshopa rozmołwjał.

Knjeni Hajduk-Veljkovićowa, kotremu ćežišću staj so we wobłuku Waju lětsa prěnjeje dźěłarnički wěnowałoj?

L. Hajduk-Veljkovićowa: Po lyrice a spěwnych tekstach smy so tónraz z krótkoprozu zaběrali. Cyłkownje su štyri awtorki a awtorojo swójske powědančka za dźěłarničku zapodali. Zhromadnje z nimi smy tele teksty analyzowali, a to po třoch krokach. Najprjedy rozjimachmy wobsah a strukturu jednanja, potom stil a naposledk takrjec klasiske kriterije, kaž prawopis a sadotwar.

W kotrej měrje staj porno dotalnym dźěłarničkam hinak postupowałoj?

wozjewjene w: Rozmołwa
srjeda, 29 měrca 2023 14:00

Europska charta skutkuje

Braniborska přewza 13 dalšich winowatosćow za spěchowanje serbšćiny

Podstupim (SN/mb). Informacija Měta Nowaka, referenta krajneho społnomócnjeneho za naležnosće Serbow w braniborskim ministerstwje za wědomosć, slědźenje a kulturu, je cyle strózba: Krajne knježerstwo je wčera braniborskemu parlamentej rozprawu z wuslědkami přepruwowanja dalšich winowatosćow w ramiku Europskeje charty za regionalne abo mjeńšinowe rěče sposrědkowało. W zdźělence statneje kenclije čitamy potom „Přewozmjemy 26 nowych winowatosćow w ramiku rěčneje charty“, praji ministerka za kulturu a wědomosć Manja Schüle.

wozjewjene w: Kraj a swět
srjeda, 29 měrca 2023 14:00

Přijeće z wustajeńcu fotografijow

Praha (SN). Na přijeću do nalěća zastupnistwa Swobodneho stata Sakskeje w Praze staj so jednaćelka Domowiny Judit Šołćina a referent za wukraj Clemens Škoda wčera we Łužiskim seminarje wobdźěliłoj. Přiležnostnje staj so zdobom ze zastupjerjemi předsydstwa towarstwa Společnost přátel Lužice (SPL) rozmołwjałoj.

Wobě stronje wjeseleštej so wo zakónčenym projekće rewitalizacije Hórnikoweje knihownje, w kotrymž su knihi wuspěšnje restawrowali a digitalizowali. W štyrilětnym projekće, wot sakskeje statneje kenclije ze 160 000 eurami spěchowanym, su čłonojo SPL mjez druhim rukopisne zběrki „Serbowka“ we wysokej kwaliće digitalizowali. Wot nětka su tute zjawnosći pod w manuscpritoriumje, na mjezynarodnym portalu za digitalizaty Narodneje knihownje Čěskeje přistupne.

wozjewjene w: Towarstwa
srjeda, 29 měrca 2023 14:00

Dyrdomdeje božeho słónčka a psa

We wobłuku małeje čitanskeje turneje je wčera awtorka Andreja Chěžcyna nowu, njedawno w rjedźe „Płomjo edicija“ wušłu knihu „Maks a Ambrož“ dźěćom 4. do 7. lětnika w Chróšćanskej a Pančičanskej zakładnej šuli kaž tež na Radworskej wyšej šuli předstajiła. Lóštnym powědančkam wo psu Maksu a jeho towaršu, božim słónčku Ambrožu, šulerki a šulerjo rady připosłuchachu. W Pančicach-Kukowje staj Aaron Paška (nalěwo) a Bettina Knopec (naprawo) samo spontanje zhromadnje z awtorku stawizničku sobu přednjesłoj. Wjacori šulerjo wužichu składnosć, sej knihu hnydom kupić a wot Chěžcyneje signować dać. Foto: Pětr Šołta

wozjewjene w: Kubłanje
srjeda, 29 měrca 2023 14:00

Bretonscy šulerjo we Łužicy

Worklecy (TB/SN). Swójby a šulerjo Worklečanskeje wyšeje šule witachu póndźelu Bretoniskich šulerjow, kotřiž su na wuměnu do Łužicy přijěli w tamnišej sportowni. Ze zhromadnym wolejbulom, re­jemi a słódnej jědźu so wječor spěšnje miny­.

Wčera wopytachu hosćo zhromadnje ze šulerjemi wšelake dźěłarnički we Worklečanskim hrodźe. Pod wěcywustojnym nawodom serbskeju grafikarjow, Hanušec mandźelskimaj, kreěrowachu wosebity serbsko-bretoniski logo a čisćachu jón na płatowe wačoki. Někotři podachu so k serbskej šwalči Petrje Kupcynej a dalši do dźěłarnje Mikławša Dyrlicha, rězbarja křižow w Nowej Wsy. We Worklečanskej šulskej kuchni plećechu a napječechu šulerjo pozdźišo serbsku kmótřisku całtu a zhonichu připódla wjace wo tutym nałožku na zelenym štwórtku. Wězo sej całtu na kóncu tež zesłodźeć dachu. Wutora wuklinča z rejowanskej dźěłarničku. Šulerjo sej tu nic jeno tón abo tamnu serbsku ale tež bretonisku ludowu reju nazwučowachu. Dźensa wopytaja wšitcy zhromadnje Berlin a pjatk su w Ludowym nakładnistwje Domowina w Budyšinje z hosćom.

wozjewjene w: Kubłanje
srjeda, 29 měrca 2023 14:00

Nowy rekord nastupajo dołh

Wiesbaden (dpa/SN). Zjawne dołhi su loni na kóncu lěta rekordnu hódnotu docpěli. Kaž Zwjazkowy statistiski zarjad we Wiesbadenje dźensa wozjewi, mějachu Zwjazk, kraje a gmejny kaž tež socialne zawěsćenje dohromady 2,37 bilionow eurow dołha. Na wobydlerja ličene je to 28 155 eurow. Dołh zwjazka je loni wo 4,6 procentow přiběrał. Přičina toho su naprawy w zwisku z koronapandemiju a tuchwilnej energijowej krizu.

Planuja reformu chorownjow

Drježdźany (dpa/SN). Sakske knježerstwo prócuje so hladajo na reformu chorownjow wo lěpše zastaranje pacientow. „Wšitke naše 77 stejnišća chorownjow chcemy zachować. Ale wone swoje ćežišća změnja“, wuswětli sakska strowotniska ministerka Petra Köpping (SPD) dźensa na naprašowanje powěsćernje dpa. Nic wšitke chorownje wšitke wobłuki strowotniskeho zastaranja přewzaja, ale so specializuja. Lěkar měł po diagnozach rozsudźić, kotra chorownja je za terapiju so hodźaca.

Wo naprawach diskutowali

wozjewjene w: Kraj a swět
Tež w susodnej Čěskej so wjedrowe wobstejnosće zas a zaso měnjeja. Mjeztym kćěja tam z blakami sadowcy, kaž tule w Buch­lovice. Kćenja aprikozow tam před zmjerzkom škitaja. K tomu je dźěłaćer plantaže tony mjez sadowcami nastajał, w kotrychž ­je tež w minjenej nocy zaso drjewo zapalił. Foto: pa/ČTK/Dalibor Gluck

wozjewjene w: Hospodarstwo
srjeda, 29 měrca 2023 14:00

To a tamne (29.03.23)

Za čas swojeho pruwowanja za jězbnu dowolnosć je 18lětna w Šwabskej po nje­zbožu wodźerja nakładneho awta přesćěhowała, kotryž bě z městna njeskutka ćeknył. Kaž policija wčera zdźěli je 39lětny awto jězbneje šule wobškodźił, jako při dróhotwarskich dźěłach naraz wróćo jědźeše. Jězbny wučer a wodźer nakładneho awta stej so na to wadźiłoj, na čož posledni mjenowany z městna njezboža wotjědźe. Na to jězbna šulerka nakładne awto přesćěhowaše, mjeztym zo jeje wučer policiju zawoła. Hač je 18lětna jězbne pruwowanje wobstała, njeje so wozjewiło.

Helikoptery zwjazkoweje policije su za čas wopyta israelskeho ministerskeho prezidenta Benjamina Netanjahuwa w Berlinje kurioznje skutkowacu čaru na njebju lećeli. Sćelak RBB wozjewi nětko screenshot wobraza, na kotrymž za tym wupada, zo je něchtó na njebju koleso rysował. Policija zdźěli, zo njebě to wotpohlad pilotow.

wozjewjene w: To a tamne

nowostki LND