Z wudaća: srjeda, 15 nowembera 2023

Brüssel (dpa/SN). Ministerscy prezidenća wuchodoněmskich zwjazkowych krajow su so dźensa w Brüsselu na wurjadne posedźenje zešli. Na dnjowym porjedźe steješe po informacijach sakskeje statneje kenclije mjez druhim njeregularna migracija a zawěsćenje fachowych mocow. Tuchwilu Sakska konferencu ministerskich prezidentow nawjeduje. Ministerski prezident Michael Kretsch­mer chcyše dźensa staflowy stab po planje saksko-anhaltskemu ministerskemu prezidentej Reinerej Haseloffej (wobaj CDU) přepodać. Na wuradźowanjach wobdźělić chcyše so tež społnomócnjeny zwjazkoweho knježerstwa za wuchodne kraje Carsten Schneider (SPD).

Gaza (dpa/SN). Njedaloko najwjetšeje chorownje Gazaskeho pasma Shifa su po informacijach tam dźěłaceho lěkarja ­minjenu nóc raznje wojowali. Hodźiny dołho słyšeše wón třěleńcy a rozbuchnjenja, rjekny Ahmed Muchallalati, ­medicinar chorownje we wuskim pomórskim pasmje. Lěkar je tež israelske tanki njedaloko chorownje widźał. „Njewěmy, što planuja.“ Přiwšěm wón dale spyta, so wo swojich pacientow starać.

Israel na to tuka, zo ma islamistiska Hamas pod chorownju centralu rozkaznistwa. Hamas tole prěje. Terorisća Hamas běchu 7. oktobra Israel nadpadnyli a něhdźe 1 200 ludźi morili. Wot toho ­časa Israel Gazaske pasmo nadběhuje. Palestinjenjo rěča wo 10 000 smjertnych woporach mjez wobydlerjemi.

Arabski sćelak Al-Dshasira rozprawja, zo steja israelske tanki mjeztym na dworje chorownje, w kotrejž je přeco hišće něhdźe 650 pacientow. Nimo toho chowa so tam hač do 3 000 ciwilistow.

Israelske wójsko je minjenu nóc zdźěliło, zo su so wojacy do chorownje zadobyli. „Namołwjamy wšitkich přitomnych teroristow Hamas, so podać!“

Marek Krawc rozprawja wo aktualnje rozjimanych temach w Čěskej

Praha. Čěski premierminister Petr Fiala wopyta minjeny tydźeń wjacore afriske kraje, zo by tam z wodźacymi politika­rjemi aktualne temy rozjimał a so wo dźěłowym połoženju někotrych čěskich firmow informował. Na jeho kopaće ­połnym programje steješe mjez druhim tež zetkanje z nigeriskim prezidentom Tinubuwom. Po informacijach Václava Smolki, rěčnika čěskeho knježerstwa, wotprajichu nigeriscy diplomaća krótko do termina dźěłowe posedźenje a šmórnychu wopyt čěskeho premierministra z programa. Kraj njeje pječa kmany, ­dołho do toho planowanu konferencu wo hospodar­stwje organizować. Tež angolski prezident wotpokaza wopyt Petra Fiale. Čěska powěsćowa agentura ČTK wuchadźa z toho, zo zwisuje wotprajenje ze žadanjom čěskeje zakitowanskeje ­ministerki Černochoveje, z organizacije Zjednoćenych narodow wustupić. Tež wotpokazanje rezolucije UNO nastupajo přiměr w Gazaskim pasmje móže być přičina za šmórnjenje dźěłoweju zetkanjow.

Do doby awtomobila w kóždej domjacnosći bě wěste logistiske wužadanje sej na terminy zwonka swójskeje wjeski dojěć. Dźensa su principielnje wšě terminy mjez Drježdźanami a Zhorjelcom, Choćebuzom a Žitawu kóždy dźeń wulkej wjetšinje serbskeho ludu přistupne. Tomu so přidruža dosć online-poskitka. Tohodla njemóže najlěpše koordinowanje serbskich a druhich zajimawych terminow tomu zadźěwać, zo z indiwiduelneje perspektiwy objektiwnje nadbytk zarjadowanjow eksistuje. Nimo toho je cyle legitimne, hdys a hdys sej z partnerom měrny wječor abo kónc tydźenja lubić dać resp. sej doma w swójbje hrajkać abo mojedla tež hromadźe „Tatort“ w telewiziji hladać. Tohodla njetrjeba nichtó hubjene swědomje měć, hdyž njeje na wšěch „wažnych“ terminach widźeć. Wěste wothłosowanje terminow je wězo zmysłapołne, dokelž chcedźa ludźo na přikład wočiwidnje wšě nowe kruchi našich lajskich dźiwadłowych skupin dožiwjeć ... Marcel Brauman

Drježdźany (dpa/SN). Sakska je w koronakrizy předewzaćam přemosćenja 1,56 miliardow eurow wupłaćiła. Tole zdźěla Sakska banka za natwar na naprašowanje medijow. Po tym su firmy bance dotal 14 milionow eurow wróćili. Žadanja we wysokosći sydom milionow eurow su po dotalnych ličbach hišće wotewrjene. Předewzaća dyrbja pjenjezy w běhu lěta wróćić. Nawopak je banka předewzaćam 7,7 milionow eurow dopłaćiła. Pomoc k přemosćenju běchu wohroženym předewzaćam spěšnje wupłaćili, firmy dyrbjachu pak srědki wotličić.

Stanij Statnik z Ralbic: Wobnowjenje Chróšćanskeje cyrkwje – Moje wosobinske měnjenje a dodawk k rozprawnistwu w Serbskich nowinach 23. oktobra a 2. nowembra 2023:

Tež ja sym sebi wobnowjenu Chróšćansku cyrkej wobhladał a mam k tomu moje wosobinske měnjenje. Wšelakim nowym elementam móžu bjeze wšeho přihłosować, ale nic wšitkim.

Sym so prašał, kak je pomnikoškit modernym abstraktnym nowosćam we wot baroka dominowacej cyrkwi zelenu swěcu dać móhł. Tute elementy maja zawěsće w nowej cyrkwi abo kapałce swoje woprawnjenje, ale tu w Chróšćan cyrkwi? A hač je swětłošěre wobarbjenje drjewoweho plestra pod ławkami praktisce, zawěsće so počasu pokaza.

Tohodla sym ze zajimom čitał w Serbskich Nowinach z póndźele, 23. oktobra, přilopk awtora Maximiliana Grubera a móžu so jeho zwěsćenjam nastupajo wobnowjenje Chróšćan cyrkwje jenož přizamknyć. Jeho wuprajenju, zo je sebi tu něchtó chcył pomnik stajić, bych hišće přidał, zo chcyše tu dalši slědy zawo­stajić.

Tradicionalne pruwowanje wosuškow su minjeny tydźeń w Choćebuskim Carla Blechenowym kareju přewjedli. Na přeprošenje rjemjeslniskeje komory Choćebuz/Sprjewja-Nysa zetkachu so oficialni pruwowarjo kaž tež wopytowarjo zbliska a zdaloka. Cyłkownje 28 wosuškow ležeše k pruwowanju: klasiski butrowy wosušk runje tak kaž marcipanowy, makowy, twarožkowy a samo šokolodźany. Kriterije běchu forma, barba a wašnje cokorowanja. Konditorski mišter René Klinkmüller z Łukowa wobsadźi ze swojimi wosuškami tři prěnje městna: Najwoblubowaniši bě tónkróć „Wowcyny butrowy wosušk“. Foto: Michael Helbig

Kulowske karnewalowe towarstwo je njedźelu swoju lětušu 318. sezonu zahajiło. Žónske póstniske towarstwo je wot 10.33 hodź. na torhošću zazběhowe zarjadowanje wuhotowało. Z pisanymi kostimami a dobrej naladu su so žony wo wjele wjesela ­postarali. Lětuše hesło je: „Samba, Tequila, kaktus a lama. Swjećimy karnewal kaž při Copacabanje!“ Nimale w samsnym času, dypkownje w 11.11 hodź., bu w sportowej hali tradicionalne „mjezynarodne rańše piwko“ zahajene. Foto: Mathias Klimank

Pančicy–Kukow (SN/MG). W połnej wobsadce zetka so wčera, wutoru, zhromadźizna Zarjadniskeho zwjazka „Při Klóšterskej wodźe“ w sydarni zwjazkoweho twarjenja. Na dnjowym porjedźe mějachu radźićelki a radźićeljo diskusiju wo hospodarskim planje kaž tež spěchowanje komunalneho ćopłotneho plana, kiž dyrbja gmejny nadźěłać.

Jasne je nětko hižo, zo wudawki ­zarjadniskeho zwjazka klětu wo něhdźe 105 000 eurow na 1,72 milionow přiběraja. Přičiny za to su wšelake, kaž nawoda Stefan Anders rozkładźe. Najwjetša pozicija drje su zwyšenja personalnych kóštow wo 65 000 eurow. Dale změja tež klětuše wólby kaž wšelakore administratiwne nadawki wulki wliw na kóšty. Za wólby na přikład dóstanje zarjadniski zwjazk drje podźělne přiražki, tute pak njedosahaja. Za wólby zwjazkoweho sejma lěta 2021 na přikład dósta zarjadniski zwjazk jeničce 50 centow na wobydlerja. Z wyšimi kóštami zwisuje nětko wězo tež powyšenje popłatka gmejnow na zarjadniski zwjazk. Plan wobzamknyć chcedźa na přichodnym posedźenju cyłka 9. januara 2024.

Ćisk (JT/SN). Serbske dźěćace towarstwo Ćisk je lětsa prěni króć swjedźeń towarstwow wuhotowało. Nicole Strauchowa, kotraž z něhdźe 20 dźěćimi tydźensce prawidłownje němske a serbske reje zwučuje, měješe hnydom ideju za ramikowe jednanje za zarjadowanje w Ćisku. Wona namjetowaše lóštne stawiznički kołowokoło serbskich mytiskich figurow předstajić. „Dźěći wšak je znaja a běchu tak kmane, program ze swójskimi idejemi ­sobu wuhotować“, wona praji.