Zapósłane (16.09.20)
Uwe Gutšmidt z Bórkowow přispomnja k přinoškej SN „Mój wid“ z 9. septembra pod nadpismom „To njerozumju“:
Serbske šulstwo we wobłuku statneho šulstwa njeje swobodne, je wotwisne wot krutych strukturow. 40 lět sym w Braniborskej jako serbski wučer dźěłał. Wulka bě nadźija z projektom Witaj. Zo nježnějemy dobre płody, ma wšelake přičiny.
Statny šulski system ma dwaj problemaj. Sprěnja pobrachuje fachowy personal, wosebje serbski. Zarjady za šulu a kubłanje maja ćeže, tute problemy rozrisać. Tam, hdźež je serbska strona słaba, so stawa, zo wučer za Witaj-wučbu němčinu podawa, serbska wučba pak wupadnje. Tomu je tež tak w Braniborskej.
Statny system dyrbi přidružnikow zasadźeć. Serbski wučer pak je derje wukubłany. Z toho wurosće stajnje zaso spytowanje, jeho zwonka Witaj-wučby zasadźić. Powšitkowny problem wšak je, zo Serbja němčinu a serbšćinu wobknježa, Němcy pak jenož němčinu. Němski kolega njemóže tuž wučbu serbšćiny přewzać.
Jako dobry znajer serbskeho šulstwa přihotuju tuchwilu roman z dźěłowym titulom „Popjelawka“.
Zapósłane (09.09.20)
Měrko Šołta z Budyšina piše:
W protyce ze 4. septembra na 3. stronje skedźbnjeja SN na přednošk Alexandera Pólka, kiž předstaji dźensa „rukopisnu pišćelowu knihu ... tachanta Michała Jana Wałdy“. Hižo wospjet sym w swojim blogu na wopačne nałožowanje wopřijeća „tachant“ pokazał.
Měšćanske akty 17. wěka mjenuja často w rozestajenju z Budyskim tachantstwom „Thum Techant“, kotryž jewi so w slědowacym 18. lětstotku jako „Dom Dechant“. Zapřijeći poćahujetej so jeničce na jednu a samsnu wosobu, tež mjenowanu/pisanu „Decan“. Jedna so potajkim wo wuzwoleneho, z časa Johanna Leisentritta woprawdźiteho społnomócnjeneho a přez cyły kapitl woleneho „šefa“ kapitla swj. Pětra w Budyšinje, kotremuž rěkaja Serbja „tachant“ a kapitlej „tachantstwo“. Kaž je widźeć, je zapřijeće „tachant“ požčonka z němčiny, a tam z łaćonšćiny. Přičina tohole skomolenja a tajkeho wopačneho wužiwanja je poslednje wudaće prawopisneho słownika. Něchtó je tam prjedawše hesło „tachant“ rozšěrił na: 1. Dechant; 2. Domherr, Domkapitular.
Zapósłane (11.08.20)
Werner Měškank z Choćebuza ma přispomnjenje k přinoškej w SN z 5. awgusta „Wo nałožkach z wabjenjom informować“:
W Čornym Chołmcu jenož nadpisma na stejakach dwurěčnje (němsce a serbsce) napisać, wšo druhe pak němsce a to hišće jako přikładny skutk za spěchowanje serbskeje rěče wustajić je typiska alibi-funkcija našich dnjow, ale z mojeho wida lědma spěchowanje serbskeje rěče. Skerje to pokazuje, zo serbšćinu poprawom njetrjebaja abo za wažnu njebjeru. Je pak to zaměr akcije „Čiń sobu!“?
Zapósłane (04.08.20)
Marko Njek z Worklec reaguje na wozjewjenje w Serbskich Nowinach z 31. julija w rubrice Mój wid:
Marian Wjeńka pisa wo zabłudźenju słowa „snoezelen“ jako wopisanje wěsteje rumnosće dźěćaceho zarjadnišća. Mi napadnje, zo so w komentarje wjace linkow z „małej njerjanosću“ zaběra a tuž snano tola „mały zmylk wuzběhuje hač wulki skutk“.
Zapřijeće „snoezelen“ je wjac hač jenož słowo a myslu při tym nimo serbskeje rěče tež na kwalitu Worklečanskeho horta. Nam kubłarjam a dźěćom – a tak hłownej klientel wužiwanja słowa – je wone snoezelen bjezdwěla zapřijeće. Słowo je drje zestajane, ale nic nowomodne. Nawopak, pochadźa z Nižozemskeho instituta, a to hižo z 1980tych lět. Tam staj ciwilnu słužbu wukonjacaj tule formu wotpinanja wuwiłoj. Přebywanje w jednej na to wosebje atmosferisce nastajenej rumnosći, z wotpowědnej hudźbu a swěcu a dalšim přijomnym wuhotowanjom, „snoezelen“ z tym wopisuje. Spočatnje na hladanske domy poćahowane su tež kubłanišća tule formu wotpinanja skoku jako poskitk přewzali.
Zapósłane (30.07.20)
Lucian Kaulfürst z Budyšina wupraja so pod nadpismom „Wulki pohóršk“ wozjewjenemu přinoškej w Serbskich Nowinach ze 27. julija:
W mjenowanym wudaću wašeho medija sym na 2. stronje pod rubriku „politika“ sćěhowace widźał a čitał. Pod fotografiju ze strach načinjacymi ruskimi wojakami steji: „Po wšej Ruskej swjećachu wčera dźeń mórskeje floty ..., kaž tule w Sewastopolu na kupje Krim.“ Tajke wuprajenje mam za cyle jasnu legitimaciju njesprawneho jednanja ruskeho prezidenta Wladimira Putina, kotrež njewotpowěduje ludowemu prawu! Po ludowym prawje słuša połkupa Krim mjenujcy k Ukrainje. Ruska je połkupu Krim lěta 2014 z njeprawniskim aktom cyle jednorje anektowała! Ći, kotřiž pod tymle faktom najbóle ćerpja, su prawobydlerjo połkupy Krim mjenujcy tam sydlacy Tatarojo. Postupowanje Ruskeje federacije na połkupje Krim wosobinsce raznje wotpokazuju. Legitimaciju postupowanja w serbskim wječorniku njemóžu ani akceptować ani tolerěrować!
Zapósłane (17.07.20)
Dr. Robert Lorenc z Wuježka wotmołwja na 10. julija w Serbskich Nowinach wozjewjeny dopis Marka Grojlicha k přełožkej knihi Arnošta Muki „Statistika łužiskich Serbow“:
Zapósłane (14.07.20)
Awtor Jurij Łušćanski nawjazuje na zwjeselacy dobry wothłós na swój přinošk „Ćišćernja Nowa Doba a Yad Vashem“ we wudaću našeho wječornika ze 4. junija a dodawa:
Nastawk přihotujo běch mnohich ludźi narěčał a so za dalšimi informacijemi prašał. Ale hakle po wozjewjenju zhonich dalše fakty. Jedna z prěnich, kotraž je mi pisała, běše Terezija Kubašec. „Do Twojeho přinoška hišće mjena faluja. Tež ja běch tam korektorka a do toho sym pismikistajerstwo nawuknyła, to pak hišće na Drjewowych wikach. Do šule jězdźachmy do Drježdźan, ale jenož na jedyn dźeń. A mějach-li wječornu změnu, dyrbjach po šuli hišće na dźěło chwatać. Mój najlubši mišter bě Jurij Grofa ...“ Ze slědowaceho telefonata zhonich, zo běše z powójnskeje takrjec załožerskeje generacije serbskich ćišćerskich dźěłaćerjow z Tereziju hišće dalša sobudźěłaćerka, Angela Rabowa. Derje by było, byštej-li wonej něšto wo spočatkach serbskeho „čorneho wuměłstwa“ po Druhej swětowej wójnje w Budyšinje napisałoj. A Kubašec so hišće na njeboh kolegow, kaž Jana Hendricha, Handrija Róžu a Jurja Wünschu, dopomina.
Zapósłane (10.07.20)
Marko Grojlich z Bukec piše:
Zapósłane (07.07.20)
Bernd Pittkunings z Choćebuza piše:
Zapósłane (15.05.20)
Regina Šołćina z Konjec piše:
Zadźiwana, ale zdobom wostrózbnjena mam nastawk Serbskich Nowin z 8. meje před sobu ležo. Je hižo zaso tak daloko kaž tehdy w Chrósćicach? Zo je samo wjesnjanosta gmejny Ralbicy-Róžant Hubertus Ryćer na posedźenju gmejnskeje rady porjadne naprašowanja zdźěla podusył, je skandalozne!
Wočakuju sej wot wjesnjanosty sylniši angažement za swoju gmejnu, předewšěm pak za swoju, Ralbičansku, šulu a tamnišich staršich. Je wšak dosć dobrych přikładow, kak su so woleni zastupnicy za swoje kubłanišća zasadźeli. Myslu na Radwor, hdźež šula runja Chrósćicam chabłaše, ale bywši wjesnjanosta Wincenc Baberška wo nju wojowaše a bě wuspěšny. Tež měšćanostka Wodowych Hendrichec Karin Berndt je tři lěta kaž lawica wo swoju šulu wojowała, doniž njedoby. W Ralbicach drje dźe wo zarjadowanje dalšeje rjadownje w 5. lětniku, štó pak móže dźensa rjec, zo so Ralbičanskej šuli raz runje tak njezeńdźe kaž horjeka mjenowanym stejnišćam?
