Zapósłane (16.02.21)

wutora, 16. februara 2021 spisane wot:

Mikławš Krawc z Budyšina piše: Hižo 1951 SWŠ Budyšin sakski mišter była:

Wutoru, 9. februara, čitach w Serbskich Nowinach tule sadu: „Wolejbul je mjeztym tež w Serbach woblubowana sportowa družina.“ To so hnydom dopomnich, zo młodźi Serbja hižo před wjac hač 70 lětami hrě při wysokim saku hołdowachu, zo słušachu k pioněram w Budyskim wokrjesu. Scyła bě Hornja Łužica kolebka wolejbula w NDR – Žitawa bě prěni mišter. Wo prěnim lětdźesatku pola nas chcu slědowace fakty podać:

Zapósłane (05.02.21)

pjatk, 05. februara 2021 spisane wot:

Serbšćinu w šuli měli skónčnje připó­znać!, to žada sej Měrćin Krawc w Delnjeho Wunjowa:

Tež w dobje akcije „Sorbisch? Na klar.“ mamy přeco hišće situaciju, zo njeskići wučba serbšćiny šulerjam, hač maćernorěčnym abo nic, žanu nadhódnotu w zmysle na přikład připóznawanja za abituru. Hodźiny serbšćiny su na mnohich šulach přeco přidatne, často zady připójsnjene.

Po tym zo buchu we Witaj-pěstowarnjach nastupajo přiswojenje rěče dobre zakłady wutworjene, předewšěm w přewažnje němskorěčnych kónčinach serbskeho sydlenskeho ruma njemało dźěći abo jich starši wučbu serbšćiny hižo do abo w běhu časa na zakładnej šuli wotwoleja. Druhdy to činja, dokelž zdawa so při­datne poćeženje serbšćiny dla nje­zmištrujomne, hdyž tež přez druhe předmjety hižo hranicu swojich wukonow docpěwaja. Tamnym pobrachuje prosće motiwacija, zo bychu za to sport abo wólny čas woprowali. Wšako je to za wone dźěći w tym wokomiku cuza rěč, kotruž móža z přećelemi, staršimi, wowkami a dźědami lědma nałožować.

Zapósłane (26.01.21)

wutora, 26. januara 2021 spisane wot:

Křesćan Krawc z Hrubjelčic měni: Činja, kaž njeby Serbow było

W přinošku, wozjewjenym w Serbskich Nowinach z 15. januara, dźe wo to, zo bu bazowa struktura w cyrkwinskim wobwodźe Budyšin-Kamjenc Ewangelsko-lutherskeje krajneje cyrkwje Sakskeje noworjadowana. Hodźijskej wosadźe běchu z cyrkwinskeho zarjada w Drježdźanach přilubili, zo swoje městno w serbskim sydlenskim rumje wobchowa. Nětko pak bu Hodźijska wosada bjez dalšeho jednanja zarjadowana do noweje wjet­šeje struktury, kotraž serbski sydlenski rum daloko přesahuje, hač do Zemic­Tumic, haj samo hač do Biskopic a dale. To je, kaž SN pisaja, „z wulkim wobmje­zowanjom prawow a wuhotowanskich móžnosćow“ zwjazane. Přećiwo tomu Serbski sejm protestuje a sej žada, rozsud cofnyć.

Zapósłane (20.01.21)

srjeda, 20. januara 2021 spisane wot:

Bernd Pittkunings z Choćebuza so k serbskemu filmej słowa jima:

W radiju su minjenu njedźelu wozjewili, zo Heiko Maas (SPD) namjetuje ludźom, kotřiž su pře koronu šćěpjeni, přistup do kina a hosćencow dowolić.

Zapósłane (21.12.20)

póndźela, 21. decembera 2020 spisane wot:

Eduard Luhmann ze Smjerdźaceje po­ćahuje so na njedawne wuprajenje sakskeho ministerskeho prezidenta Michaela Kretschmera w zwisku z wopytom kemšow Božu nóc, zo běštaj tež Marija a Jězus w tej nocy samaj:

Jako pobožnemu wěriwemu dyrbjała našemu ministerskemu prezidentej Ho­dow­na stawizna ewangelista Lukaša staw 1–20 wjace hač znata być. Z njeje nje­wuchadźa, zo bě swjata swójba tu nóc sama­. Jako prěni bě tam jandźel, kiž blisko­ hródźe přebywacym pastyrjam powěsć wo narodźe Jězusa přinjese. Tući so na to hnydom k hródźi podachu. Jandźelej přidružichu so bójske syły, kotrež Boha sławjachu a powěsć pokoja wozjewichu. A nic jenož to: Tež woł a wóslik tam běštej. Potajkim wšo druhe hač „samaj w tutej swjatej nocy“. Tež w hewak skerje měrnym Betlehemje je so w tej nocy­ „porjadnje něšto stawało“, zo bych w rěčnym duktusu našeho časa wostał.

Zapósłane (16.12.20)

srjeda, 16. decembera 2020 spisane wot:

Anna Měrćinowa z Berlina:

Snano bě „Mój wid“ raz zajimawa rubrika Serbskich Nowin, ale wokomiknje skići wona jeničkim a swojim pozicijam jewišćo. Mamy swobodu měnjenja, to je prawje a derje tak. Ale swoboda měnjenja njerěka, zo dyrbju ja Marka Wjeńkowe teorije tež přeco zaso w SN čitać: wone teorije wo tukanjach, přemyslowanjach wo tym, kak je so něšto stało; wone prašenja, komu něšto słuži, kajke lěpšiny něchtó z něčeho ma – přeco zaso z rezultatom, zo dyrbja ći, kotřiž wot krizy pro­fituja, ći „knježacy“, wina na njej być.

Najhusćišo pak njeda so mjez dobrym a hubjenym rozeznawać. Mnohe wěcy su kompleksniše, tak tež měnjenja a rozsudy. Rozsudy móža wěstym ludźom škodźeć, runočasnje druhim pomhać. Za­přisahanske teorije to njewobkedźbuja, wone rozeznawaja jenož mjez dobrym a złym. Wone praja, zapřisahancy su ći zli a wopory ći dobri. Zapřisahanske teorije kompleksne prašenja potajkim zjednorjeja. Někotre zapřisahanske teorije njejsu strašne.

Zapósłane (27.11.20)

pjatk, 27. nowembera 2020 spisane wot:

Anna Měrćinowa z Berlina piše:

W tutych časach nažel přewjele směšneho njeje. Politiske debaty njejsu směšne, a hišće mjenje komentar Marka Wjeńki „Hody zakazać“ w rubrice „Mój wid“ 25. nowembra w SN. Hižo dlěje storču so na wobchadźe SN z koronapandemiju.

W Berlinje dosćahnu mje Serbske Nowiny regularnje dźeń pozdźišo. W nazymskich měsacach zdaše so mi pak, zo su nowiny z dwěmaj tydźenjomaj zapozdźenja k nam dóšli. Kajke swjedźenje su so swjećili a planowali!

Problemy a strachi, kajkež mějachmy, tam we Łužicy njeznajachu. Serbska Łužica zdaše so nam być kupa bjezstarostnych! Wjeršk cyłeho pobrachowaceho rozestajenja z pandemiju bě cyła nowinska strona wot horjeka hač dele plestrowana z wobrazami firmowanjow po wšej Łužicy.

Zapósłane (25.11.20)

srjeda, 25. nowembera 2020 spisane wot:

Sara Mičkec z La Pli de Mareja piše:

W přinošku „Pomnikaj cyrkwje so syp­nyłoj“ w SN z dnja 20. nowembra wužiwana njeakceptabelna formulacija njemóže takle­ stejo wostać. Homoseksualita nima ničo z pedofilnosću činić a nawopak. Za přinošk njebě wuprajenje relewantne, zo bě arcybiskop Gulbinowicz homoseksualny, ale zo je so na dźěćoch přešoł. Wšojedne hač wuchadźa znje­wužiwanje dźěći wot hetero-, homo- abo biseksualneje wosoby, wone je šamałe a chłostajomne. Žana wosoba njeje swojeje seksualneje orientacije dla awtomatisce pedofilna.

W samsnej naležnosći wupraja so ­Benjamin Hrjehor z Wiena:

Mam za wažne, zo so Serbske Nowiny tež tajkim njepřijomnym temam wěnuja. Tohodla so najprjedy raz za Wašu rešeršu dźakuju.

Zapósłane (02.11.20)

póndźela, 02. nowembera 2020 spisane wot:

Měrko Šołta z Budyšina:

Wutoru. 27. oktobra, překwapichu nas Serbske Nowiny z powěsću, zo prócuje so Domowina wo wosebitu póstowu znamku składnost­nje 150. posmjertnin Handrija Zejlerja a 200. na­rodnin Korle Awgusta Kocora. Jako přičina mjenuje so při tym, zo je „najwažniši wuslědk­ lětdźe­satki trajaceho přećelstwa Zejlerja a Kocora serbska hymna ‚Rjana Łužica‘“ (!), a zo předsyda Domowiny Statnik w namjeće na to skedźbnja, zo płaćitaj wobaj jako „załožerjej narodneho wozrodźenja serbskeho ludu ...“! Zo njebě to někajke misnjenje, pokaza němske wudaće SN (November 2020, str. 1), hdźež cituja Statnika z tym, zo płaćitaj wobaj jako „Begründer der nationalen Wiedergeburt des sorbischen Volkes“. Zo so tajki nje­zmysł tež hišće němsce šěri­ je wosebje fatalne. Ludźo, kotřiž za sebje reklaměruja, zo w mjenje a za Serbow „rěča“, měli so lěpje a wosebje dale kubłać.

Manfred Laduš z Wětrowa wěnuje so ponowjenymaj taflomaj w Drěwcach:

Wjes Drěwcy (Driewitz) je geografiske srjedźišćo serbskeho sydlenskeho ruma w Sakskej, na čož tam nimo informacije tež drjewjanej tafli skedźbnjatej. Wonej pokazujetej barbnej mólbje družki a towariša (swata) kwasa we Wojerowskej narodnej drasće. Serbske Nowiny z 9. oktobra na 4. stronje wo tym w přinošku „Wobrazaj rjenje ponowjenej“ z barbnym fotom informowachu. Molowanej postawje na foće pak stej wopačnej, na čimž pak nima­ redakcija SN winu. Hižo před lětami zamołwitych na to skedźbnjach, zo njejstej tutej serbskej postawje awtentiskej za Drěwcy, ale wopačnej. Tole měli wotstronić abo znajmjeńša z tekstom na zmylk pokazać. W narodnej drasće Wojerowskich ewangelskich Serbow nihdy we Łazowskej wosadźe, do kotrejež Drěwcy słušeja, njechodźachu. Tam mějachu swój­sku Łazowsku drastu! Narodna drasta njemjenuje so po w 19. abo 20. lětstotku wobstejacych administraciskich wobłukach, ale wo wjele staršich historiskich.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND