Zapósłane (27.04.18)

pjatk, 27. apryla 2018 spisane wot:

Jurij Łušćanski z Budyšina ma přispomnjenje k přinoškej pod nadpismom „Dźěłaja na ekskluziwnym časopisu“ wozjewjenym w Serbskich Nowinach póndźelu, 23. apryla:

W artiklu čitarstwo na prěnjej stronje zhoni, zo dźěłaja „w Chorwatskej a Słowjenskej tuchwilu na časopisu wo Kra­baće ...“ A zo „dźěła so z wulkim entu­ziazmom na nowym časopisu z mjenom Krabat Svet – Krabatowy swět ... Časopis ma w štyrjoch rěčach – w chorwatšćinje, słowjenšćinje, němčinje a jendźelšćinje – w třiměsačnym rytmusu wuchadźeć. Wězo běše tež serbšćina tema, Monika Bračika wuswětli. Tola za přełožk su pjenjezy trěbne, kotrež tuchwilu lědma dosahaja.“ Tak daloko citaty z nastawka, ­kotrymž so jara dźiwam. To rěka, zo serbšćina njeje ekskluziwna dosć za ekskluziwny časopis wo Krabaće, wo wosobje, kotraž je we Łužicy a w Serbach tak abo hinak skutkowała a zwotkelž so dźeń a bóle legenda wo nim do swěta nosy. A dale w SN zhonimy, zo „w přichodnym wudaću měł to potom hosćenc z Łužicy być“, potomnica Jana Šadowica rozkła­duje. Prima, to nas wšitkich wjeseli, ­znajmjeńša to. Ale bohužel nic po serbsku.

Zapósłane (19.04.18)

štwórtk, 19. apryla 2018 spisane wot:

Jan Nuk z Radworja:

Ze zajimom čitach rozprawu w Serbskich Nowinach ze 16. apryla wo posedźenju Njeswačanskeje gmejnskeje rady, na kotrejž so mjez druhim wšelake žadanja Koslowčanow wobjednachu. Wosebje mje zwjesela, zo ma so pódla němskeho napisa „Rathaus“ na fasadźe gmejnskeho domu při něhdyšim dwórnišću nětko připrawić serbski napis „Radnica“. Kóždy raz, hdyž přez Njeswačidło jědu, so přez tule diskriminaciju Serbow w Njeswačanskej gmejnje mjerzam.

Zapósłane (28.03.18)

srjeda, 28. měrca 2018 spisane wot:

Regina Šołćina z Konjec so k inscenaciji Budyskeho NSLDź „Paradiz w dobrej stwě“ pjera jima:

Předstajenja inscenacije „Paradiz w dobrej stwě“ so nachileja. Jenož hišće 7. apryla móžeće sej hru wobhladać. Po tym kiwa tež nam statistam zaso wšědne žiwjenje ­ze swojimi wšědnymi nadawkami. Kóždy z nas pak pojědźe ­po poslednim předstajenju „Paradiza ...“ z wačokom dožiwjenjow a dopomnjenkow domoj. Z dyrdomdeja čerpamy nowe mocy. My pjatnaće lajkow smy so na probowych wječorach kaž „wulka swójba“ stali. Prěni raz tež dožiwichmy, kelko pomocnikow je trěbnych za kulisami, wo kotrychž nichtón njerěči, zo by tajka hra na kóncu připóznaće a přiklesk žnjała. Chcu tu jenož, zastupujcy wšěch!, naspomnić něme „soniny“, kotrež smějo so čakaja na naše předrasćenje, kiž skoku pomhaja nas rozhotować a znowa zhotować, dokelž nas mjeztym hižo zaso mikro na jewišćo ­woła. Wróćo přispěchawši pak widźimy drastu hižo zaso porjadnje wisajo we wotpowědnych wotdźělach.

Zapósłane (23.03.18)

pjatk, 23. měrca 2018 spisane wot:

Křesćan Buk z Drježdźan pisa: Zadźěwajće złemu!

Jasnje a jadriwje je awtor „Sakskeho monitora“ politisku situaciju w Swobodnym staće Sakskej analyzował. Jeho analyza pak njepłaći jenož za Saksku. Přetož podobnu situaciju mamy tež w Braniborskej. Myslimy jenož na minjene měsacy z njelubymi podawkami w Choćebuzu. Tam njeběchu bohudźakowano naši krajenjo winicy, ale ćěkancy-požadarjo azyla. Hida a hotowy rasizm so přećiwo nim wusypa. Haj, je pjeć mjeńšin do politiskeje połnocy w Němskej. Jeli zmócni so strona AfD mocy a politiskeje zamołwitosće, što potom?

Zapósłane (21.03.18)

srjeda, 21. měrca 2018 spisane wot:

Pawoł Rota z Ralbic jima so pjera na temu sportowe rozprawnistwo:

Njedawno redakcija našeho wječornika čitarjow namołwješe, wjace powěsćow z wjesneho žiwjenja podawać. Jan Kral a Alfons Handrik a mojedla Handrij Wišnik njejsu žadyn „Wšudźesym“. Jako stajny čitar nazhonješ, zo je na łužiskim njebju wjace pisacych hwěžkow. Wone jenož rědko frinkola.

Sportowy redaktor Serbskich Nowin zawěsće skoržić njetrjeba. Ma cyłu črjódu přewšo pilnych dopisowarjow. Něhdy mje sportowe powěsće scyła njejimachu. Jako počachu młodźi derje znaći hólcy pilnje sportowe pjero wodźić, so za jich sportowu rěč zajimowach. A je so mi zalubiła! Tola jedne słowo w sportowych rozprawach runjewon hidźu: „zymnokrejnje!“ To je sama kriminalita! Tele jeničke słowo mi cyłu rjanu sportowu serbšćinu zwohidźa a čitanski wječor ­kazy. Jónu so připadnje z jednym dopi­sowarjom zetkach a jemu swój hněw ­wupowědach.

Zapósłane (15.03.18)

štwórtk, 15. měrca 2018 spisane wot:

Alojs Langa z Konjec měni, zo Delenjo přeco hišće spěwaja:

Nastawka w Serbskich Nowinach ze 6. měrca „Chór Delany ‚tuchwilu mrěje‘“ dla su mje wjacori rozhorjeni čłonojo a zajimowani přiwisnicy našeho spěwneho ćělesa narěčeli. Woni měnja, zo mjenowany přinošk w SN dalšemu skutkowanju našeho chóra njetyje, ale škodźi. Wšako ma pola nas mnoho ­chórow ze wšelakimi wobćežnosćemi a z wjele poskitkami časa tuchwilu problemy. Wo tym wšak so poprawom do swěta njetrubi, ale pyta sej dowěru a pomoc mjez swojimi.

We wustawkach mamy zapisane, zo smy „Serbski muski chór Delany“, kotryž wosebje serbski ludowy spěw haji. A smy dotal stajnje dosć připóznaća na swojich wustupach doma kaž tež zwonka Łužicy žnjeli. Nažel so pěstowanju ludoweho spěwa pola nas hižo dosć časa njewěnuje. Wobzamknjenja chóroweho předsydstwa k tej naležnosći dirigent njedodźerži. Tuž so někotři, wosebje naši młodźi spěwarjo, wjace na zwučowanjach chóra njewobdźěleja.

Pod „saněrować“ w nastawku rozumja naši spušćomni starši spěwarjo, zo maja so snano aktiwneho spěwanja w našim serbskim chórje wzdać. To jara boli.

Zapósłane (13.03.18)

wutora, 13. měrca 2018 spisane wot:

Jan Nuk z Radworja so praša: Seksizm tež w Serbach?

Tučasnje jewja so w medijach wospjet diskusije wo diskriminaciji žonow na wšěch runinach towaršnostneho žiwjenja. Žony žadaja sej runoprawosć: samsnu mzdu za samsne dźěło, móžnosće nastupajo karjeru w politice, zarjadach abo w hospodarstwje abo tež runoprawnu narěč na bankowych přepokazankach.

Krajej Awstriska a Kanada stej samo swoju hymnu změniłoj, tak zo so nětko wobkedźbuje neutralita splahow. Zwjazkowa ministerka za runostajenje Kristin Rose-Möhring žada sej změnu němskeje hymny. Wša jednostronska, na muski splah wusměrjena formulacija ma so změnić. Z „Vaterland“ ma nastać „Heimatland“ z „brüderlich mit Herz und Hand“ ma rěkać „couragiert mit Herz und Hand“.

Kak pak je to z našej serbskej hymnu? Snano su naše serbske žony skludniše hač němske. Ale běda nam, hdyž wotuća a žadaja sej změnu našeje narodneje hymny. „… Ow, zo bychu z twojeho klina wušli mužojo, hódni wěčnoh wopom­njeća.“

Zapósłane (08.03.18)

štwórtk, 08. měrca 2018 spisane wot:

Regina Šołćina z Konjec piše k dźiwa­dłowej hrě delanskeje lajskeje skupiny:

Posledni zawěšk za hru „Kurowa klinika ‚Wjesoła mysl‘“ je so minjenu njedźelu w Šunowskej Fabrikskej hospodźe začinił. Dźakownje zhladujemy na přewšo wuspěšne zarjadowanja z přeco połnymi žurlemi. Wjeselohra je nam akteram stajnje znowa lóšt a spokojnosć wobradźała. Posudźujo aplaws smy pak sej tež wu­troby publikuma zdobyli. Wšako je nas tón abo tamny samo dwójce abo trójce ze swojim wopytom počesćił. Wulki a sprawny dźak z našeje strony wam wšěm, kotřiž sće nam hač do dźensni­šeho swěru wobchowali.

Naš wuspěch pak njeby dawno tajki wulki był bjez wuměłskeho nawoda Petry-Marije Bulankec-Wenceloweje. Z wutrajnosću je nas wona wjedła a, hdyž bě trjeba, sporjedźała. A tola stej tež ju šibałosć a fantazija hdys a hdys překwapiłoj. Njezabyć pak nochcu na pilnych pomocnikow, na přikład při kasy a za kulisami. Jenož wšitke tute „puzzle“ tworja dospołny wobraz našeho lajskeho cyłka.

Zapósłane (07.03.18)

srjeda, 07. měrca 2018 spisane wot:

Pod nadpismom „Struchłe dopóznaće“ pisa Jan Nuk z Radworja:

„Asimilaciju njezadźeržimy“, tele napismo čitach we wudaću SN z 22. februara, hdźež rozprawjachu wo nowinarskej konferency SŠT składnostnje 20lětneje dźěławosće po modelu Witaj.

Z kajkej euforiju wabještaj Jan Bart a njeboh Rafael Wowčer w 1990tych lětach po cyłym serbskim sydlenskim rumje na staršiskich zhromadźiznach za modelowy projekt Witaj. Njeńdźeše wo to zadźeržeć asimilaciju, ale wo rewitalizaciju serbšćiny. Nadźijachmy so, zo so wona tež w namjeznych kónčinach w młodej dorosćacej generaciji wožiwi.

Dopominam so hišće, kak staj mje tehdy farar Michał Brězan a njeboh farar Měrćin Wićaz na Njebjelčansku faru prosyłoj, zo byštaj mi wuwědomiłoj, zo hodźi so rěč jenož w serbskej swójbje wuchować a nic po někajkim modelu zwonka njeje. Chcych jeju wo našej nadźiji přeswědčić, zo funguje projekt po přikładźe rěčneho kubłanja na Diwan-šulach pola Bretonow w Francoskej. Nětko konstatować dyrbjeć, zo staj duchownaj zdźěla prawje měłoj, je hórke dopóznaće.

Zapósłane (27.02.18)

wutora, 27. februara 2018 spisane wot:

Měrćin Kral z Chrósćic piše:

Runje tak kaž we wulkim kraju maja kóždy zwjazkowy kraj, kóžde město a kóžda gmejna swojich wolenych zapósłancow. Tak je to tež w gmejnje Chrósćicy. Wězo njeje jich telko kaž w Berlinje, ale woni maja so přiwšěm wo wažne wěcy starać. Maja na přikład rozsudźić, hdyž chce gmejna něšto twarić abo něšto trěbne kupić, hdyž ludźo we wsy chěžu twarja, ležownosć kupja abo předadźa atd. Wo jednej ležownosći blisko pomnika za padnjenych pólskich wojakow bě hakle njedawno w medijach rěč. Něšto njeje tam w zmysle gmejny optimalnje běžało. Naši politiscy zastupnicy su tam něšto zapasli. Dale su blisko gratownje wohnjoweje wobory wobydlerjej dowolili sej dom natwarić. To je derje tak. Ale njejsu na wotpowědny wotstawk jeho chěže ke gratowni kedźbowali. Nětko so dźiwaja, zo njemóža twar wobory powjetšić, dokelž wobsedźer chěže to njedowola.

Serbska debata

nowostki LND