Z wudaća: štwórtk, 16 nowembera 2023

Dalše potencielne stejnišćo

Hodźij. Tež Hodźij móhł po rešeršach sćelaka MDR potencielne stejnišćo za nowu jednotku Zwjazkoweje wobory w Hornjej Łužicy być. Wjesnjanosta Gerald Meyer (njestronjan) wobkrući našemu wječornikej wotpowědne naprašowanje wójska a zo su so zastupjerjo před tydźenjemi móžny areal pola Třoch Hwězdow wobhladali. Wot toho časa w naležnosći ničo wjace słyšał njeje, Meyer rjekny.

Mjenje spokojnosć z dźěłom

Drježdźany. Němski dźěłarnistwowy zwjazk woprašuje so jónu za lěto dźěłopřijimarjow po cyłej Němskej za jich spokojnosću z dźěłom. Ličby za loni nětko předleža. Tam podachu 45 procentow wšěch dźěłacych, zo su ze swojim dźěłom spokojom.  Tole je wo 10 procentow mjenje hač w cyłoněmskim přerězku.

Z bałdrijanom kóčki wabja

Nabiwanje e-awtow we wjesnych kónčinach dale wulke wužadanje

Budyšin (SN/BŠe). Šoferojo e-awtow nańdu w Sakskej dźeń a lóšo zjawnje přistupnu nabiwansku staciju. Wězo je poskitk stejnišćow w kónčinach rozdźělny, z přepytowanja zwjazka awtomobiloweje industrije (VDA) wuchadźa. VDA namołwja zamołwitych komunow spěšnišo postupować a syć wutwarić. Zaměr wšak je, zo je po cyłej Němskej hač do lěta 2030 jedyn milion nabiwanskich stacijow. Po tuchwilnych datach je tuž potrojenje ličby trěbne.

W Sakskej je syć po wuhódnoćenju VDA w nimale wšitkich regionach poměrnje dobra. Ličby stacijow za tuchwilu přizjewjene e-awta su lěpše hač přerěznje po cyłym Zwjazku. Najlěpše wuměnjenja nańdu šoferojo e-awtow w Drježdźanach. Po tym slěduje wokrjes Šwikawa kaž tež tamnej wulkoměsće Kamjenica a Lipsk. We wokrjesu Sewjerna Sakska maja šoferojo wulkotne poměry. Tola tež w Zhorjelskim ze 171 a Budyskim wokrjesu ze cyłkownje 264 registrowanymi nabiwanskimi stacijemi je dobrych wuměnjenjow.

Zwjazkowe předsydstwo Domowiny chce jutře, pjatk, we Wojerecach „za blidami“ naćisk „Myta za hospodarstwo“ rozjimać. Što za tym tči, wopisuje dr. Hartmut Leipner, nawoda wuběrka za naležnosće změny strukturow, hospodarstwo a infrastrukturu, w rozmołwje ­z Axelom Arltom.

Čehodla chce Domowina „Myto za hospodarstwo“ spožčić?

H. Leipner: Je trjeba, wšitke aktiwity priwatnych předewzaćow na polu serbskeje rěče w šěršim zmysle připóznawać. K tomu słuša mjez druhim, zo w firmje aktiwnje serbsku rěč nałožuja, ju we wabjenju wužiwaja abo na druhe wašnje spěchuja. Wuznamjenjenje nima někajke pjenježne myto być. Skerje měło w zjawnosći wabić z tafličku abo ze znamješkom na podłožkach firmow a z tym wobswědčić, zo tu serbsku rěč podpěruja.

Předležacy naćisk za wustawki myta pak kriterije za požadanje njedefinuje?

Gmejny Slepo, Trjebin a Dźěwin kaž tež wjesna rada Rowno wotpokazuja planowane wudobywanje kopora w regionje. Tole su w pisomnym stejnišću wozjewili.

Slepo/Trjebin/Dźěwin (AK/SN). Firma Koporowy šćěpjel Łužica tzwr (KSL) chce po planach na dohromady 45 hektarach mjez Grodkom a Slepom wot lěta 2035 do 2055 lětnje pjeć milionow tonow kopora wudobywać. Cyłkowne mnóstwo wudobywanja trochuje KSL na 100 milionow tonow kopora. Na Slepjanskim składźišću KSL tuchwilu wudobywać nochce.

Delegacija 20 sobustawow Zwjazka serbskich rjemjeslnikow a předewzaćelow je so njedawno pod nawodom předsydki Moniki Cyžoweje (prědku naprawo) do wulkozawoda TDDK w Nadróznej Hrabowce podała. Tam je ju Carola Měršowa (nalěwo), zamołwita TDDK za serbske naležnosće, wo serbskich aktiwitach předewzaća kaž swjedźeń za swójby, sympozij „serbšćina w hospodarstwje“, wopyt šulerjow a dwurěčne wudaće časopisa sobudźěłaćerjow informowała. Nimo toho je Ralbičan sobudźěłaćer Dominik Knop hosći po zawodźe wodźił. TDDK je lětsa zwjazkej přistupił, tohodla su nětko dalšu kooperaciju dorěčeli. Foto: Ronald Juhnke

Kumwałd (SN/at). Regionalny přewodźacy wuběrk je na swojim posedźenju wčera w Kumwałdźe dwanaće projektow z wokrjesow Budyšin a Zhorjelc za spěchowanje we wobłuku změny strukturow rozjimał. Předsydka gremija dr. Romy Reinisch je projektowym předłoham wysoku kwalitu wobkrućiła. Jednaće předewzaćam, sydom z Budyskeho a štyrjom ze Zhorjelskeho wokrjesa, su wuběrkownicy přihłosowali.

Zelenu swěcu dóstała je mjez druhim gmejna Wulka Dubrawa za inkluzijowe dźěćace dnjowe přebywanišćo „Slědźerjo na wsy“ w Chwaćicach. Swój hospodarski a zjawny cyłk chce komuna skrućić z lukratiwnymi wuměnjenjemi na městnje a ze spušćomnej a dobrej strukturu kubłanja, předewšěm za dźěći w předšulskej starobje. W zarjadnišću planuja 54 městnow, z toho 18 žłobikowych. Mjez 36 městnami za pěstowarske dźěći su tři integraciske městna. Projekt měła gmejna hač do lěta 2026 zwoprawdźić.

Schwalene buchu dale projekty z Wojerec, Kamjenca, Njedźichowa, Nadrózneje Hrabowki, Běłeje Wody, Niskeje, Radeberga, Großhennersdorfa a Jonsdorfa.

Berlin (dpa/SN). Warnowanski stawk Dźěłarnistwa lokomotiwnikow Němskeje GdL je po wšej Němskej wupady ćahow zawinował. „Nuzowy jězbny plan Němskeje železnicy je po planje a stabilnje zaběžał“, zdźěli železnica dźensa rano. Plan předwidźi, zo jenož 20 procentow wšitkich hewak planowanych ćahow jězdźi. Warnowanski stawk GdL běchu wčera wječor zahajili. Wón ma hač do dźensa 18 hodź. trać. GdL žada sej mjez druhim 555 eurow wjace wob měsac.

Biden a Xi Jinping so zbližiłoj

San Francisko (dpa/SN) USA a China chcedźa swój napjaty poměr polěpšić a nawjazaja po dlěšej přestawce zaso kontakt mjez wójskomaj wobeju krajow. Prezident USA Joe Biden a chinski statny a stronski šef Xi Jinping staj so wčera njedaloko kaliforniskeje metropole San Franciska prěni króć po dobrym lěće zaso wosobinsce zetkałoj. Krizowe posedźenje traješe dlěje hač štyri hodźiny. Biden rěčeše po tym wo „kostruktiwnej a produktiwnej rozmołwje“ ze chinskim statnikom.

Rozšěrja zhromadne dźěło

Z wulkim nawalom medijow je šwedska klimowa aktiwistka Greta Thunberg dźensa na sudnistwo w Londonje přišła. Ju běchu skazali, dokelž njebě wona při protestnej akciji přikazy policije sćěhowała. Thunberg běchu w oktobrje w Londonje nachwilnje zajeli, po tym zo bě so spjećowała, nadróžnu blokadu skónčić. Proces zahaja 1. februara 2024. Foto: pa/AP/Alberto Pezzali

Peticiju na dobro nócneho zwonjenja cyrkwinskeje wěže je w šotiskej wsy Beith mjeztym 900 ludźi podpisało. W 90tych lětach běchu zwón w nocy wotstajili, dokelž bě so wobydler hóršił. Do toho bě zwón 200 lět dołho wodnjo a w nocy kóždu hodźinu zaklinčał. Nětko pak je muž w bjezposrědnym susodstwje lěta 1810 twarjeneje cyrkwje zwěsćił, zo mjelčacy zwón zhromadnosći ludźi a identiće wsy ze 6 000 wobydlerjemi zeškodźi.

Skurilne swětowe mišterstwa su wčera – dźeń do dźensnišeho oficialneho Dnja Guinnessowych swětowych rekordow 2023 – w Hamburgu pospytali. Na sydom rekordow su so zwažili. Muhamed Kahrimović je ze syrym jejom w ruce bleše a baseballowy retl rozbił. Palina Glebova je dartowe kłoki z nohu na tarč mjetała. Pospyt, lětace kłoki stejo na sektowych blešach z ruku popadnyć, njeje so radźił.

Brüssel (dpa/SN). Ministerscy prezidenća wuchodoněmskich krajow su sej po swojim zetkanju w Europskim parlamenće w Brüsselu spěšne wobzamknjenja za wobmjezowanje njeregularneje migracije žadali. Hišće do wólbow Europskeho parlamenta klětu je jasny signal z Brüssela trěbny, zo chcedźa migraciju wobmjezować, sakski ministerski prezident Michael Kretschmer (CDU) rjekny. Při tym steji wjele na hračkach, tak Kretsch­mer. Krajni šefojo wuchodnych krajow běchu so wčera w Brüsselu na wurjadnu konferencu zešli. Při tym je Kretsch­mer předsydstwo konferency wuchodoněmskich ministerskich prezidentow swojemu saksko-anhaltskemu koleze Reinerej Haseloffej (CDU) přepodał.