Z wudaća: pjatk, 24 nowembera 2023

Shopping w Kamjencu

Kamjenc. Měšćanske zarjadnistwo a Citymanagement přeprošatej dźensa, pjatk, na tradicionalnu „Kamjensku nakupowansku nóc“. Wot 18 do 22 hodź. změja wopytowarjo w składnosć, z „pisaneho potpurija tworow“ wuběrać, „najwšelakoriše kulinariske chłóšćenki woptać“ a „tójšto atrakcijow wobdźiwać“. Nowostka je „hobbyjowa mila“, wobrubjacy program wopřijima na zwučene wašnje live-hudźbu kaž tež sport, mjez druhim ze smykanišćom.

Metal w „dobrej jstwě“

Budyšin. Towarstwo Dźěłań dźeń wuhotuje jutře, sobotu, koncert pod hesłom „Darkwerk“. Wot 20 hodź. zahratej w „dobrej jstwě“ zarjadowarja na Sukelnskej w Budyšinje Lipšćanskej skupinje Neuroleptic a Myir death resp. „stoned“ metal. Zastup je darmotny.

Dwójce Mozart a Händel

Wodorunje: 3 ameriska kupa, 5 městno k sedźenju, 6 wuznamjenjenje, 7 hižo dołho, 10 wichor, 13 dźěl ćěła, 14 spěw w operje, 15 njefachowc

Padorunje: 1 aroma, 2 ludowje hdźe tež to!, 3 dźěl nadoby, 4 wudźěłk z mloka, 8 europski satelit, 9 moler z Njechornja, 11 wot Ruskeje wobsadźena połkupa, 12 běži do Dunaja

W krajinje tysac hatow ludźo hižo dlěje hač 800 lět ryby – přewažnje karpa – plahuja

Hornjołužiska hola a haty je hromadźe ze sewjernej Delnjej Łužicu najwjetša hatna krajina srjedźneje Europy. Cyłkownje wopřijima přestrjeń něhdźe tysac wodźiznow. Tohodla mjenujemy kónčinu tež krajinu tysac hatow. Kaž hižo před něhdźe 800 lětami plahuja ludźo w hatach ryby. A nazymu je za wšitkich rybarjow čas žnjow, hdyž saki z hatow wućahuja.

Ryba je w kónčinje tysac hatow wjace hač strowe, regionalne zežiwidło. Rybarstwo charakterizuje přez lětstotki kulturnu krajinu Łužicy. Tohodla je to kulturne kubło. Njezadźiwa tuž, zo sej tole tež wažimy. Łužiske rybowe tydźenje su za to dobra přiležnosć. Bianka Šeferowa

Tři generacije Šołćic swójby starachu a staraja so wo mału wodźiznu, kotraž je mnohim swójbnym a přećelam na wužitk

Brěza drěma. Hałužki so we wětřiku kolebaja. Poslednje zežołtnjene łopješka na to čakaja, zo bychu hatnu hładźinu barbnje debili, kotraž kaž škleńca skutkuje, a jej kusk žiwjenja wróćili. Romantiski to wid na hat, hotowacy so na zymski spar. Pod lipu sedźi młoda žona na ławce, kaž dźowka wódneho muža, dołhe włosy we wětřiku wěja, a soni. Wo čim? Snadź wě to młody wobhospodarjer hata na Hórčanskich honach Florian Šołta? Blisko ławki je domčk, w kotrymž w lěću hišće dźiwje kački bydlachu. Tola te tam hižo njejsu. Někajke dźiwje zwěrjo bě sej po nje přišło. Kuna, ptačk – štó to wě? „Přiroda so wšako stara“, wě Florian powědać, kiž sej nimale wšědnje k hatej dojědźe – po puću do Budyšina, hdźež młody Hórčan bydli. Je tomu tak, zo tež ryby to a tamne w zymje trjebaja, štož lajk sej předstajić njemóže. Wězo, karpy, pjerski a druhe ryby podadźa so w tymle počasu do zymskeho měra.

Při najrjeńšim nazymskim wjedrje kónc oktobra wułójichu z hata Wernera Čornaka­­ w Nowoslicach nimo šćukow a běłeje ryby tež wšelake družiny karpa. Wosebje dźěći přiwuznistwa ale tež přećeljo a znaći do lěsa k hatej přichwatachu.

Wuknyć na jeničkim wukubłanišću rybarjow wuchodneje Němskeje w Rakecach zaruča powołanski přichod

Wukubłanje rybarjow korjeni w starym rjemjesle a ma so po starodawnych tradicijach. Kak pak so na šuli za rybarjow w Rakecach z wukubłanjom młodych rybarjow postupuje? Milenka Rječcyna je so z rybarskim mištrom za wobhospodarjenje hatow (Fischwirtschaftsmeister) Stefanom Wornarjom ze Sakskeho krajneho zarjada za wobswět, ratarstwo a geologiju rozmołwjała.

Kelko wukubłancow tuchwilu maće? A su mjez nimi tež młode žony?

S. Wornar: W aktualnje nowym lětniku mamy 15 wukubłancow. Podobnje je to w 2. a 3. wukubłanskim lěće. Nažel je ličba młodych ludźi za tute powołanje woteběrała. Někotre lěta po přewróće bě tež hižo 40 nowačkow, tak zo dyrbjachmy dwaj lětnikaj zarjadować. Stajnje pak su mjez nimi młode žony, kotrež powołanje rybarki nawuknu.

Zwotkel młodostni přichadźeja?

Recept pochadźa poprawom z Madźarskeje. Wón je z małymi wariacijemi po cyłej juhowuchodnej Europje popularny. Jednu wariantu je nam fotograf našeho dźenika Bojan Benić ze swojeje serbiskeje domizny sobu přinjesł.

Tute přidawki trjebaće

(za štyri wosoby):

ü 500 g cyble

ü 3 kg karpa

ü 3 l wody (1 liter wody na 1 kg karpa)

ü 5 – 7 łžicow próška papriki

ü 150 – 250ml tomatoweje juški

ü popjer

ü 6 šćipkow sele

ü pětršilku za garněrowanje

ü 500 g – 1 kg tołstych nudlow

1. Karpa wurjedźić, wubrać, porjadnje wumyć a na wjetše čwaki rozkrać (ně­hdźe dwaj porstaj šěroke).

2. Cyblu rozsykać a do hornca sypnyć, potom čwaki ryby na cyblu skłasć.

3. Wodu a tomatowu jušku, łžicu sele a popjer přidać.

4. Wšitko zawarić dać. Ručež je so juška zawariła, paprikowy próšk přidać.

5. Při konstantnej a dosć wysokej temperaturje wšitko něhdźe 45 mjeńšin do hodźiny dać ćahnyć (juška njech wobstajnje plapota). Jenož łahodnje, radšo scyła nic, měšeć, hewak ryba rozpaduje. Na kóncu jušku ze selu wosłodźić.

6. Nudle do warjaceje seleneje wody sypnyć a na zwučene wašnje warić. Na kóncu přez křidu wotleć

Radźićeljo wo zarunanju dobrowólneje dźěławosće wuradźowali

Róžant (JK/SN). Čestnohamtsce skutkowacy maja w kóždej gmejnje wulki podźěl na derje fungowacych towaršnostnych poměrach kaž tež na čiłym zhromadnym kulturnym a sportowym žiwjenju. Zwjetša skutkuja woni za ćichim a bjez wulkich słowow, ale často tež bjez wulkeho zjawneho připóznaća a hódnoćenja. Zo by so jich dźěło na dobro wšitkich tež w gmejnje Ralbicy-Róžant bóle připóznało a hódnoćiło, gmejnscy radźićeljo na wčerawšim posedźenju jara dołho a intensiwnje wuradźowachu.

Strašnu ideju měł

Słona Boršć. Wodźer nakładneho awta je srjedu wječor na awtodróze A4 mjez Słonej Boršću a Hornim Wujězdom strašnu přestawku na nakromnym pasmje awtodróhi zapołožił. Wón bližeše so swojej předpisanej přestawce. Dokelž pak bě wotpočnišćo pola Słoneje Boršće z nakładnymi awtami přepjelnjene, měješe šofer žiwjenjastrašnu ideju, swoje jězdźidło bjez wobswětlenja na nakromnym pasmje parkować. Wobsadka policajskeho awta muža wubudźi a k parkowanišću zwonka awtodróhi přewodźa.

Symbole w prěnim sněze

Biskopicy. Prěni sněh su njeznaći w nocy na srjedu w Biskopicach znjewužiwali a na awće zakazane symbole do njeho mórali. Policija je wšitko zaso wotstroniła.