To a tamne (14.08.23)

póndźela, 14. awgusta 2023 spisane wot:

W durjach tčacy wostał je paduch w durinskim měsće Bad Langensalza. 25lětny pospyta pozdatnje so přez wokno do pincy wjaceswójbneho domu zadobyć. Při tym so wón wobsuny a zaklini so w durjach. Wobydlerjo wołachu policiju wo pomoc. Tuta přichwata a jeho wuswobodźi. Nětko ma so wón z jednanjom wosebje ćežkeho padustwa dla bědźić.

Jako wódna knježna zasłuži sebi 40lětna Andrea Wolfert swoje pjenjezy. Poprawom wšak chcyše so wona z babu stać, před lětami pak spjelni sej wona jako wódna knježna žiwjenski són. Cyłe lěto wustupuje mać třoch dźěći w kupjelach abo na dźěćacych narodninach. Trend, kotremuž sćěhuje tež Wolfert, mjenuje so mermaiding (mermaid=wódna knježna). Přiwšěm njeje powołanje jeno wje­selo, Wolfert wuzběhny. Powołanje je ­ćělnje napinace a strašne.

Kraj reparatury bórze podpěra

pjatk, 11. awgusta 2023 spisane wot:

Drježdźany (SN/at). Sakske knježerstwo z toho wuchadźa, zo móža wobydlerjo wot 1. oktobra próstwu wo tak mjenowany bonus reparatury dla zapodać. To wuchadźa z wotmołwy na małe naprašowanje zapósłanca Franza Sodanna (Lěwica) nastupajo „zwoprawdźenje financneje podpěry za wuporjedźenje elektriskich a elektroniskich nastrojow“. Po sakskim dwójnym etaće 2023/2024 je za kóžde lěto 1,25 milionow eurow předwidźanych. Tónle bonus móža jenož połnolětni wobydlerjo a połnolětne wobydlerki z hłownym bydlenjom w Sakskej wužiwać.

Ručež je reparatura za elektriske a elektroniske nastroje dokónčena a zličbowanka předleži, móže so próstwa na bonus w spěchowanskim portalu Sakskeje natwarneje banki zapodać, rěka dale we wotmołwje knježerstwa. Minimalna suma zličbowanki je 75 eurow. Maksimalna podpěra wučinja 200 eurow za jednu reparaturu. Połojcu wudawkow za dźěłowy čas, narunanki a nadhódnotowy dawk spěchuja. Firmy, kotrež chcedźa so na reparaturowym bonusu wobdźělić, měli so přizjewić. Čłonstwo w IHK abo rjemjeslniskej komorje je za to jeničke wuměnjenje.

Zestajeja wojersku jednotku

pjatk, 11. awgusta 2023 spisane wot:

Abuja (dpa/SN). Po hodźiny trajacych jednanjach su so statni šefojo zjednoćenstwa statow zapadneje Afriki Ecowas dojednali, zo zestajeja „hnydom“ zhromadnu wojersku jednotku za móžne zasa­dźenje w Nigeru. Wojacy maja tam wustawowy porjad zaso natwarić, rěka w zhromadnej kónčnej deklaraciji wjerškoweho zetkanja w stolicy Nigerije Abuja. Ecowas sej hladajo na puč w Nigeru „wšitke móžnosće“ wobchowa, porjad z měrniwymi srědkami zaso postajić.

FBI pomha po atentaće

Quito (dpa/SN). Po smjertnym atentaće na ecuadorskeho prezidentskeho kandidata Fernanda Villavicencija ma zwjazkowa policija USA pomhać. Prezident Ecuadora Guillermo Lasso je FBI wosobinsce wo pomoc prosył, palast prezidenta zdźěla. FBI je próstwje wotpowědował a sćele delegaciju fachowcow. Kandidat opozicije Villavicencio bu srjedu zatřěleny. Skućićeljo běchu po prěnich dopó­znaćach policije „wukrajnicy“.

Wočakuja nowu žołmu gripy

Na centralnym torhošću Piazza Loreto sewjeroitalskeho Milana su wčera róčnicu masakra na kóncu Druheje swětoweje wójny wopominali: 10. awgusta 1944 bě SS na tutym městnje 15 ciwilistow jako zastajencow zatřěliła. Jich běchu do toho z jastwa ­města přiwjezli. Zamołwitych njejsu nihdy zasudźili. Bě to wjećba za atentat italskich partizanow dny do toho. Měšćanska ­radźićelka Sara Bettinelli wuzběhny wopory njeskutka jako swědkow swobody. Foto: pa/ZUMAPRESS/Stefano Porta

Kijew (dpa/SN). Wot Ruskeje nadpadnjena Ukraina móže so dalšeje pomocy wjacorych miliardow dolarow nadźijeć. Wysokorjadni zastojnicy knježerstwa USA su wčera připowědźili, zo chcył prezident Joe Biden kongres wo něhdźe 13 miliardow dolarow (11,8 miliardow eurow) ­wojerskeje pomocy prosyć. Z pjenjezami chcedźa składy zakitowanskeho minis­terstwa USA zaso napjelnić, z kotrychž dźěl wojerskeho materiala za Ukrainu pochadźa. USA su najwažniši zwjazkar Ukrainy w boju přećiwo ruskej inwaziji. Po informacijach Pentagona su USA wot spočatka wójny w februaru 2022 jenož za wojersku pomoc na dobro Ukrainy wjace hač 43 miliardow dolarow (35 miliardow eurow) Kijewej přewostajili abo přilubili.

Přidatnje k nowemu pomocnemu ­paketej přińdu hišće 7,3 miliardy dolarow (6,6 miliardow eurow) humanitar­neje pomocy za Ukrainu a druhe potrjechene kraje. Dalše miliardy chcedźa přez swětowu banku wobstarać.

Płomjenja sej 53 woporow žadali

pjatk, 11. awgusta 2023 spisane wot:
Honolulu (dpa/SN). Po zahubnych lěsnych a kerčinowych wohenjach na kupje Maui je ličba smjertnych woporow na 53 rozrostła. Tole je wobwod Maui w zwjazkowym staće USA Hawaii wčera wječor zdźělił. Srjedu wječor běchu zamołwići hišće wo 36 mortwych rěčeli. W běhu wčerawšeho dnja su dalšich 17 woporow našli. Guwerner stata Hawaii, Josh Green, rěčeše po wopyće dospołnje wupaleneho přistawneho města Lahaina wo „najskerje najwjetšej přirodnej katastrofje“ w stawiznach zwjazkoweho stata USA ­Hawaii. Green dopominaše na lěto 1960, jako bu Hawaii wot tsunamija trjecheny. Žołma zapławjenja žadaše sej tehdy 61 smjertnych woporow. Hladajo na wohnjowu katastrofu Green rjekny, zo ličba mortwych přichodnje drje hišće přiběra. Sta domow je zničenych. Natwar Lahainy drje traje wjacore lěta. Na Hawaii běchu wutoru wjacore wohenje wudyrili.

To a tamne (11.08.23)

pjatk, 11. awgusta 2023 spisane wot:

Hoberski had je w małym šwicarskim městačku Kriens pola Luzerna po chódniku łazył a njeměr mjez ludźimi zbudźił. Přiwołana policija móžeše nimale dwaj metraj dołhu Woma Python popadnyć. Had, kiž bě z priwatneho terarija twochnył, je mjeztym zaso pola swojeho wobsedźerja. Tomu hrozy skóržba ranjenja zakonja za škit zwěrjatow dla.

Swojeho zajateho syna z rukow policije wuswobodźić spytała, je žona w badensko-württembergskim Achernje. 21lětneho běchu po zwadźe ze žonu zajeli. Při tym bě so muž masiwnje wobarał. Po tym zo běchu jeho zastojnicy do policajskeho awta tyknyli, přińdźe nadobo mać, zo by syna wotewzała, podarmo. Po dopóznaću policije je 21lětny předchłostany z drogami wikował. Zo by so jastwu wuwinył, je so muž za drogowu terapiju přizjewił. Statne rěčnistwo to pruwuje.

Chwali sej wěstotne mocy

štwórtk, 10. awgusta 2023 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowa nutřkowna ministerka Nancy Faeser (SPD) je dźěło wěstotnych zarjadnišćow hladajo na zajeće sobudźěłaćerja wotrjada zwjazkoweje wobory za wobstaranje materiala chwaliła. Muž bě so Ruskej pječa jako spion poskićił. „Tutón pad pokazuje, zo naše wěstotne institucije rusku spionažu w Němskej wobkedźbuja a přećiwo njej postupuja“, Faeser nowinarjam rjekny. „Smy jara kedźbliwi. Zjednoćamy mocy, zo bychmy na wohroženja reagowali.“

Boja so wopačnosćow

Gütersloh (dpa/SN). Zaměrne zasadźenje wopačnych informacijow a falšowanych fotow wulki dźěl wobydlerjow EU znjeměrnja: Tola z runje 44 procentami je mjenje hač połojca ludźi w Europje po swójskim wuprajenju informacije z interneta hižo raz přepruwowała. To je wuslědk přepytowanja Bertelsmannoweje załožby. Za studiju běchu so w měrcu 2023 wjace hač 13 000 wobydlerjow woprašeli. Po tym je 54 procentow njewěstych, hač su powěsće w interneće wěrne.

Niger w srjedźišću wjerška

Tonuški wuwiwaja so w centrumje nižozemskeho Amsterdama přiběrajcy na problem. Ptački so spěšniši hač sobudźěłaćerjo ­zawoda za wotstronjenje wotpadkow a dróhi chětro zanjerodźa. Dokelž su rybornaki škitane, nimaja zamołwići žaneje ­móžnosće, přećiwo wobćežowanju ze stron ptačkow skutkownje postupować. Foto: pa/ANP/Ramon van Flymen

Pólska sćele wojakow k mjezy

štwórtk, 10. awgusta 2023 spisane wot:

Waršawa (dpa/SN). Pólska chce swoju mjezu k Běłoruskej z 2 000 přidatnymi wojakami zawěsćić. To je dwójce telko, kaž bě sej pomjezny škit žadał. Wojacy chcedźa přichodnej tydźenjej k mjezy dojěć, rjekny zastupowacy zakitowanski minister Maciej Wasik powěsćerni PAP. Spočatk tydźenja bě pomjezny škit wo tysac dalšich wojakow prosył. Waršawa so runja Litawskej aktiwitow ruskich zóldnarjow skupiny Wagner w Běłoruskej dla starosća.

Pólska ma jako čłon EU a NATO 418 ­kilometrow dołhu mjezu k Běłoruskej. Tam je mjeztym 5 000 pólskich hranicarjow a 2 000 wojakow zasadźenych. Pólska boji so prowokacijow, po tym zo su so wojowarjo skupiny Wagner po zwrěšćenym zběžku přećiwo Moskwje w Běłoruskej zasydlili. Pječa woni tam běłoruskich wojakow wukubłuja. Pólska so boji, zo móhli woni mjezu kraja překročić.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND