Zwada sankcijow dla traje

póndźela, 16. meje 2022 spisane wot:

Brüssel (dpa/SN). Wonkowni ministrojo čłonskich krajow EU su dźensa w Brüsselu wo najnowšim wuwiću wójny w Ukrainje wuradźowali. Na schadźowanje přeprošeny bě tež ukrainski wonkowny minister Dmytro Kuleba. Dale trajaca zwada w EU móžneho bojkota ruskeho zemskeho wolija dla mjeta swój sćin na zetkanje. Jednanja su blokowane, dokelž so Madźarska bojkotej spjećuje, pokazujo na swoju wulku wotwisnosć wo Ruskeje.

Třěleńca w cyrkwi

Laguna (dpa/SN). Wobrónjeny muž je w cyrkwi w zwjazkowym staće USA Kaliforniska wopytowarja morił a pjeć ludźi zranił. Čłonojo wosady w Laguna Woods južnje Los Angelesa pak móžachu třělca přewinyć, sputać a policiji přepodać. Motiw skućićela njeznaja. Hakle minjenu sobotu bě třělc w nakupowanišću w staće New York wokoło so třělał a znajmjeńša dźesać ludźi morił. Policija z toho wuchadźa, zo měješe třělc rasistiske motiwy. Njeskutk bě wulke zludanje zbudźił.

Komornicy so starosća

K raznym namócnosćam mjez Palestinjanami a israelskej policiju je minjeny pjatk we wuchodnym dźělu Jerusalema dóšło, jako chcychu morjenu žurnalistku arabskeho sćelaka Al Dshazeera na křesćansko-prawosławnym kěrchowje pochować. Policisća tak zasakle do Palestinjanow bijachu, zo hrožeše kašć na zemju padnyć. Akciju su po wšěm swěće zasudźili. Foto: dpa/Maya Levin

Budyšin (dpa/SN). Za Marka Šimana, zapósłanca CDU w Sakskim krajnym sejmje, njeje přetorhnjenje importa ruskeho zemskeho wolija za wuchodoněmsku rafineriju w Schwedće tak jednore a praktikabelne kaž zwjazkowy minister za hospodarstwo Robert Habeck (Zeleni) zjawnosći to sposrědkuje. Sankcije přećiwo Ruskej su wažne, tola optimizmej ministra nastupajo spěšne narunanje wolija njemóže so Šiman přizamknyć. „Wotwisnosć wot ruskeho zemskeho wolija při zastaranju wuchodneje Němskeje z bencinom, dieselom a kerozinom ze Schwedta je tak wulka, zo bychu při přetorhnjenju produkcije rafinerije we wuchodoněmskej industriji tysacy dźěłowych městnow – nic jenož w rafineriji – wohrožene byli“, w nowinskej zdźělence zapósłanca rěka. Šiman ministra namołwja, so wo to postarać, zo so wosebje raznym wuskutkam za wuchod přez hospodarske sankcije zadźěwa. To njepłaći jenož za płaćizny energije, Budyski zapósłanc potwjerdźi.

Ukrainske wójsko wuspěšne

póndźela, 16. meje 2022 spisane wot:

Kijew (dpa/SN). Ukrainske wojerske jednotki wozjewjeja wulke wuspěchi nastupajo přećiwnu ofensiwu na wuchodźe kraja pola Charkiwa. Tak su na jednym městnje Rusku-Ukrainsku hranicu docpěli. Wotpowědny widejo z wojakami je ukrainske zakitowanske ministerstwo w nocy na dźensa wozjewiło.

Minjene dny je ukrainske wójsko hižo rozprawjało, zo zamóža ruske wójsko pola Charkiwa wróćo tłóčić. Ruska je swojich wojakow hižo na sewjeru Ukrainy wotwołała a koncentruje so mjeztym intensiwnje na regiony Donjeck a Luhansk, hdźež z pomocu proruskich separatistow wot lěta 2014 někotre kónčiny kontroluje.

Po słowach ukrainskeho knježerstwa zwrěšći tuchwilu wuchowanje zranjenych wojakow z woclownje w Mariupolu. Ruske wójsko twornju intensiwnje wobtřěla. Mjeztym jewja so w kraju kritiske słowa, zo knježerstwo swojim wojakam njepomha a njepřećelam přewostaji. Kaž zakitowanske ministerstwo zdźěli, njeje tuchwilu wuchowanje móžne.

Dobyćerjej z nowym zwjazkom

póndźela, 16. meje 2022 spisane wot:

Wólby krajneho sejma w Sewjerorynsko-Westfalskej z jasnym wuslědkom

Düsseldorf/Berlin (dpa/SN). Po jasnym dobyću CDU ministerskeho prezidenta Hendrika Wüsta při wólbach krajneho sejma w Sewjerorynsko-Westfalskej pytaja tam za móžnym nowym knježerstwowym zwjazkom. Wón ma nadawk „přichodne knježerstwo wutworić a nawjedować“, rjekny 46lětny wčera po wozjewjenju wólbnych wuslědkow. Dotalna čorno-žołta koalicija nima hižo žanu wjetšinu wjace, dokelž je FDP dramatiske straty poćerpjeła. Tohodla je prawdźepodobne, zo wutwori CDU knježerstwowy zwjazk ze Zelenymi, kotřiž móžachu rekordny wuslědk docpěć. Při wšěm njeje tež SPD nadźiju hišće spušćiła, zhromadnje ze Zelenymi a FDP amplowu koaliciju wutworić. „Sym zwólniwy“, rjekny načolny kandidat SPD Thomas Kutschaty na swjedźenju SPD. Dobyće CDU a dobry wuslědk Zelenych w jeho wočach awtomatisce njerěka, zo dyrbitej wobě stronje tež knježerstwo wutworić, wón rjekny.

Absurdne wuprajenje

póndźela, 16. meje 2022 spisane wot:
SPD je wčerawše wólby krajneho sejma w Sewjernorynsko-Westfalskej jasnje přěhrała a dotal najhubjeńši wuslědk w zwjazkowym kraju docpěła. Přiwšěm su zastupjerjo strony z načolnym kandidatom Thomasom Kutschatyom hišće wčera wječor wuzběhnyli, zo chcedźa zhromadnje ze Zelenymi a FDP krajne knježerstwo wutworić, štož mam za absurdne. Runje SPD a FDP dóstaštej wčera plistu wolerjow. Stronje nimatej ani kuska zamołwitosće w kraju přewzać, wšako ­jimaj to wobydlerjo cyle jasnje njepřicpěwaja. Dopominam so hišće na słowa SPD, jako je sej bywši šef CDU Armin Laschet hladajo na wuslědki wólbow zwjazkoweho sejma loni w septembrje zwažił rjec, zo chce knježerstwo wutworić. Samsnu situaciju maja nětko w Sewjernorynsko-Westfalskej. Wolerjo su so wčera cyle ­jasnje za CDU a Zelenych rozsudźili a tuž měli jich zastupjerjo zhromadnje rozmołwy wjesć, kak móhli kraj wuspěšnje nawjedować. Bianka Šeferowa

To a tamne (16.05.22)

póndźela, 16. meje 2022 spisane wot:

Hač do zymy je hišće dołha noha, ale přiwšěm hižo wjele dźěći na swj. Mikławša mysli a jemu listy pisa. Wjac hač 2 000 dopisow je hižo póštowej staciji w posaarskim St. Nikolaus dóšło. Wjele dźěći pisaja, zo so wysokich płaćiznow dla chětro starosća a jich přeća so hižo spjelnić njemóža. Dalši dopisowarjo přeja swj. Mikławšej ­rjane lěćo. Kaž je z wašnjom, dóstanje kóžde dźěćo wotmołwu na kotruž pak dyrbja hišće dołho čakać. Najzašo budźe to na swjateho Mikławša w decembrje.

Na štyrjoch najwjetšich grjekskich wysokich šulach ma so přichodnje uniwersitna policija wo wěstotu starać. Dotal njeje policija akademiskeje swobody a swójskeho zarjadnistwa dla přistup na ležownosće dóstała. Na městnosćach knježi kriminalita a namóc. Minjeny tydźeń je grjekske sudnistwo reagowało a załoženje jednotkow přikazało.

Wo zežiwjenju wuradźowali

pjatk, 13. meje 2022 spisane wot:

Stuttgart (dpa/SN). Wo sćěhach wójny na Ukrainje za globalnu wěstotu zežiwjenja su ratarscy ministrojo wulkich industrijnych krajow G7 dźensa w Stuttgarće rěčeli. Na zetkanju na hrodźe Hohenheim bě tež ukrainski ratarski minister Mykola Solskyj přitomny. Wón rozprawješe wo połoženju we wot Ruskeje nadpadnjenym kraju. Němska skupinu G7 tuchwilu nawjeduje. Jej přisłušeja nimo Němskeje USA, Kanada, Francoska, Wulka Britaniska, Italska a Japanska.

Tójšto prawicarjow w zarjadach

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy zarjad za wustawoškit ma konkretne pokiwy na to, zo je w rjadach policije, zwjazkoweje wobory a tajnych słužbow wjace hač 300 prawicarskich ekstremistow a tak mjenowanych Reichsbürgerow. Tole wuchadźa z rozprawy, kotruž su dźensa w Berlinje předstajili. W njej su wšitke konkretne podhladne a dopokazane pady wot lěta 2018 znosyli. Nimale 190 padow su w institucijach zwjazkowych krajow zličili.

Přepytuja přećiwo 16lětnemu

CDU ze snadnym předskokom

pjatk, 13. meje 2022 spisane wot:
Berlin (dpa/SN). Krótko do wólbow krajneho sejma w Sewjerorynsko-Westfalskej ma CDU po zwěsćenju sćelaka ZDF dale snadny předskok před SPD. Bychu hižo dźensa wólby byli, by CDU ministerskeho prezidenta Hendrika Wüsta 32 procentow hłosow dóstała, dwaj dypkaj wjace hač minjeny tydźeń. SPD by so wo jedyn dypk na 29 procentow polěpšiła. We wčera wječor wozjewjenym wuslědku woprašowanja pohibuja so Zeleni pola 17 procentow (minus 1) a bychu tak rozsudna politiska strona byli: Z nimi by koalicija z CDU runje tak móžna była kaž zwjazk z SPD z přewšo snadnej wjetšinu w parlamenće. FDP docpěwa šěsć procentow, AfD ma dale sydom procentow. Lěwica dyrbi z třomi procentami z tym ličić, zo njebudźe znowa w sejmje zastupjena. W prašenju sympatije ma Wüst 40 procentow, toho wužadar Thomas Kutschaty (SPD) 35 procentow.

Wolóženja schwalene

pjatk, 13. meje 2022 spisane wot:
Berlin (dpa/SN). Wysokich płaćiznow za tepjenje, jězdźenje z awtom a we wobchodach dla je zwjazkowy sejm wolóženja we wobjimje wjacorych miliardow eurow wobzamknył. Konkretnje dźe wo naprawy, z kotrymiž njetrjebaja ludźo hižo telko dawkow płaćić. Mjez druhim su zakładnu bjezdawkowu sumu w dochodowym dawku wróćo sahajo k 1. januarej zwyšili. Tež pawšalu za powołanskich dojězdźowarjow zwyša. Wot chudoby wohrožene dźěći dóstawaja měsačnje 20 ­eurow přidatnje. Přijimarjam Hartza IV wupłaća jónkrótnje 200 eurow.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND