To a tamne (03.06.22)

pjatk, 03. junija 2022 spisane wot:

Samsny dźeń dźěćo porodźiłoj stej sotře-dwójnikaj w Israelu. 31lětnej běštej wutoru do chorownje přišłoj, dokelž so porod bližeše a stej samsny dźeń syna porodźiłoj. Za wobě žonje bě to štwórte dźěćo, kóžda z njeju ma hižo dwě dźowce a syna. Wobě sotře ležitej nětko w sam­s­nej stwě w porodowej chorowni.

Ničeji kenguru zaběra ludźi we Wegbergu w Heinsbergskim wokrjesu njedaloko nižozemskeje mjezy. Policija prosy wobsedźerja, so spěšnje přizjewić. Roznošowar nowin bě zwěrjo minjenu njedźelu wuhladał, jako po dróze skakaše. Policija njemóže sej rozkłasć, zwotkel kenguru přińdźe, wšako nimaja tam daloko a šěroko zwěrjency abo parki dźiwiny. Póndźelu su wobydlerjo kenguru znowa wuhladali a fotografowali. Zwěrjo pak je so w bliskim lěsu zminyło. Tam pak po­darmo za nim pytachu.

Wojowanja dale traja

štwórtk, 02. junija 2022 spisane wot:

Kijew (dpa/SN). Wojowanja wo zarjadniski centrum Sjewjerodonjeck na wuchodźe Ukrainy dale traja. „Přećiwnik Sjewjerodonjeck dale nadběhuje“, ukrainski generalny stab zdźěla. Hižo wčera běchu ruske jednotki centrum města zdobyli, byrnjež wulke straty poćerpjeli. W nakromnych dźělach Bobrowe a Ustyniwka pak njemóžachu so přećiwo ukrainskim zakitowarjam přesadźić. Sjewjerodonjeck je strategisce wažne město.

Dalše etatowe wuradźowanja

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy sejm je dźensa ze swojimi wuradźowanjemi wo etaće Zwjazka za lěto 2022 pokročował. Při tym rěčachu mjez druhim wo etaće nutřkowneho, hospodarskeho a strowotniskeho ministerstwa. Jutře chce zwjazkowy sejm etat doskónčnje schwalić. Koalicija SPD, Zelenych a FDP chcyła 139 miliardow eurow nowych kreditow brać. Unija CDU/CSU knježerstwu wumjetuje, zo pjenjezy broji, zo nima ćežišća a žane ideje, hdźe móhło so lutować.

Štyrjo mortwi při třěleńcy

Z wotmachom hotuja so w Londonje na kónctydźenske swjatočnosće k 70. zastojnskej róčnicy kralowny Elizabeth II. Najswěrniši fanojo hižo dny dołho podłu čary nocuja, zo bychu najlěpše městno měli, hdyž kralowska korejta nimo pojědźe. Strowotniskeho stawa 96lětneje dla wšak ani wěste njeje, hač so kralowna na zarjadowanjach scyła wobdźěli. Foto: pa/AP/David Cliff

Madźarska dalše sankcije blokuje

štwórtk, 02. junija 2022 spisane wot:

Brüssel (dpa/SN). Madźarska žada sej dalše změny paketa sankcijow přećiwo Ruskej a je tak najprjedy raz blokuje. Konkretnje sej kraj žada, planowane chłostanske naprawy přećiwo nawodźe rusko-prawosławneje cyrkwje patriarchej Kyrilej zběhnyć. Tole su diplomaća wčera wječor powěsćerni dpa wobkrućili. EU bě planowała, wčera wječor wo mjeztym šestym pakeće sankcijow rozsudźić. W nocy na wutoru běchu w zwadźe wo embargo ruskeho zemskeho wolija kompromis docpěli. Madźarska bě přesadźiła, zo su wolijowody wot embarga wuwzate.

Patriarcha Kyrila chcychu toho podpěry za ruski nadpad na Ukrainu dla na sankcisku lisćinu napisać. Konkretnje by to rěkało, zo njesmě Kyril wjace do EU přińć. Madźarski ministerski prezident Viktor Orbán bě njedawno připowědźił, zo tole wotpokazuje, dokelž „njemóžeš takle z nawodu cyrkwje wobchadźeć“.

Rozsud witany

štwórtk, 02. junija 2022 spisane wot:
Berlin (dpa/SN). Ukrainski wulkopósłanc w Němskej Andrij Melnyk je připowědźenje Němskeje nastupajo dodawanje modernych bróni Ukrainje witał. „Smy jara zbožowni, zo so w tutej naležnosći skónčnje něšto hiba a zo je lód přełamany“, rjekny Melnyk Stuttgartskim nowinarjam. „Runje wo system Iris smy so tři měsacy za kulisami prócowali. Nětko so nadźijamy, zo móžemy w awgusće z wukubłanjom započinać a system w oktobru zasadźić.“ Zwjazkowy kancler Olaf Scholz (SPD) bě wčera w zwjazkowym sejmje připowědźił, zo chcyła Němska lětadła, helikoptery a rakety wotwobaracy system Iris do Ukrainy pósłać.

Wo miliardach so dojednali

štwórtk, 02. junija 2022 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Fachowi politikarjo amploweje koalicije a unije su so na wurjadnym posedźenju zakitowanskeho wuběrka zwjazkoweho sejma wo hišće wote­wrjenych prašenjach nastupajo wužiwanje paketa sto miliardow eurow za Zwjazkowu woboru dojednali. Do toho su politikarjam wotpowědne podłožki wo wobstaranju nowych bróni předpołožili. Politikarjo CDU a CSU běchu sej podłožki žadali. Mjeztym je tež etatowy wuběrk paketej přihłosował. Tak móže zwjazkowy sejm jutře wothłosować.

Amplowa koalicija SPD, Zelenych a FDP kaž tež CDU/CSU běchu so njedźelu wječor po tydźenje trajacej ćahańcy na zakonske zakłady za planowane „wurjadne zamóženje“ dojednali. Z tym je zasadnje zelena swěca za skazanje nowych bróni pola brónjenskeje industrije we wulkim stilu data. Mjez druhim chcedźa moderne bojowe lětadła F-35 w USA kupić. Dokelž ma wurjadne zamóženje na dobro Zwjazkoweje wobory w Zakładnym zakonju zakótwjene być, trjebaja w zwjazkowym sejmje wjetšinu dweju třećinow.

Partnerstwo kultury a turizma

štwórtk, 02. junija 2022 spisane wot:

Branša so poněčim zhraba, dźakowano tež spěchowanju ze stron stata

Drježdźany/Zhorjelc (SN/bn). Po informacijach statistiskeho zarjada Sakskeje je ličba w turistiskej branši swobodneho stata přistajenych porno lětu 2020 wo něhdźe tři a poł procenta spadnyła. Mnóstwo přenocowanjow je wo nimale 40 procentow woteběrało, dohromady zličichu cyłkownje něhdźe jenož połojcu wopytowarjow. „To zwisuje předewšěm z wobmjezowanjemi koronapandemije dla. Hakle wot lětušeho nalěća bě nowostart móžny“, kaž statna ministerka za kulturu a turizm Barbara Klepsch (CDU) předwčerawšim wozjewjenu lisćinu zarjada komentuje. Zo by so branša „spěšnje zaso zhrabała, podpěramy ju mjez druhim ze spěchowanskej směrnicu ‚Nowostart turizm‘ we wobjimje 5,6 milionow eurow kaž tež z kampanju ‚Turistiske talenty za Saksku‘ za přiwabjenje nowych fachowych mocow“, ministerka podšmórny.

To a tamne (02.06.22)

štwórtk, 02. junija 2022 spisane wot:

Wulki kenguru je so w Awstralskej wo­srjedź dróhi do muža dał a je šěsć mjeńšin z nim wojował. Při tym so muž snadnje zrani. Zwěrjo bě psy 59lětneho na toho ležownosći atakowało. Na to hrabny sej muž retl a chcyše kenguruwa wućěrić. Tón pak do muža kopaše a biješe a jemu do porsta kusny. Po njeskónčnych šěsć mjeńšinach so zwěrjo skónčnje wotsali. Muž jemu ani zły njeje: „Smy swoje sydlišća na jich kraju twarili“, wón rjekny. Nawuknył při wšěm je, zo móže kenguru chětro njemdry a agresiwny być.

Za padustwo su so paduši w Nottulnje pola Münstera zamołwili. Tući běchu so do předawanskeje budki za truskalcy zadobyli a marmeladu a sekt spakosćili. Dwaj dnjej pozdźišo tu rubizna zaso bě, wobsedźerka zdźěli. Připołoženy bě papjerka ze zamołwjenjom za „hłuposć“. Policija pyta nětko za swědkami.

Wólbny bój 1990 w fokusu

srjeda, 01. junija 2022 spisane wot:
„Wahlversprecher“ je dwuzmysłowe hesło aktualneje wustajeńcy Budyskeho Kamjentneho domu a towarstwa „Augen auf“, pokazowaca plakaty, flajery a dalše wabjenske materialije za jeničke swobodne wólby Ludoweje komory Němskeje demokratiskeje republiki. Na wčerawšej wernisaži dopominachu so časowi swědkojo z Budyšina a wokoliny na tehdyši wólbny bój a diskutowachu wliw plakatow na rozsud wothłosowacych něhdy a dźensa. Tak rjekny na přikład sobuiniciator Noweho Foruma Ulrich Keller, zo „drje bě wuhotowanje materialijow 1990 dospołnje njeprofesionalne, wobsah pak stoprocentnje chutnje měnjeny. Dźensa zda so mi poměr nimale nawopak być.“ Přehladka je hač do 12. junija přistupna. Foto: Felix Schneider

Nowy minister z programom

srjeda, 01. junija 2022 spisane wot:

Drježdźany (dpa/SN). Nowy nutřkowny minister Sakskeje Armin Schuster (CDU) je dźensa w krajnym sejmje prěnju knježerstwowu deklaraciju w zastojnstwje wotedał. Po hesłom „Wjace na dobro woby­dlerjow – za sylnu, wěstu a žiwjenja hódnu Saksku“ chcył so Schuster předewšěm wo sylnjenje policije a skrućenje wěstoty zasadźić, wón rjekny. Po jeho měnjenju su policisća w Sakskej sylnišo wužadani hač druhdźe, mjez druhim mjezy k Pólskej a Čěskej a wjele zarjadowanjow dla.

Faeser žadanja wotpokazuje

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowa nutřkowna ministerka Nancy Faeser je žadanja Bayerskeje wotpokazała, dźesać miliardow eurow za škit před katastrofami wudać. „To je jara, jara wulka suma“, rjekny politikarka SPD dźensa w rozhłosu. Bayerski nutřkowny minister Joachim Herrmann (CSU), kiž tuchwilu konferencu nutřkownych ministrow nawjeduje, bě tute žadanje do dźensa so zahajaceho zetkanja ministrow nastajił. Wón chcył tak pomocne organizacije a wohnjowe wobory technisce lěpje wuhotować.

Weber za nawodu EVP woleny

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND