Móža jemu wodać?

wutora, 18. měrca 2025 spisane wot:
Financielny fundament Zwjazka drje so dźensa změni. Mjeza zadołženja měješe so dźensa wusadźić. Za to dyrbjachu so zapósłancy stareho zwjazkoweho sejma posledni raz schadźować. Wašnje, kak je přichodny zwjazkowy kancler Friedrich Merz (CDU) postupował a tole přihotował, pak ma hórki přisłód. Kaž na bazarje je wón wo přihłosowanje stronow wabił a jim z pjenjezami a slubjenjemi měd wokoło huby mazał. Jasne je, zo dyrbi Němska do infrastruktury, zwjazkoweje wobory a škita klimy inwestować, zo by za přichod derje nastajena była. Wězo je ćežko, prawy puć za to namakać. Poprawom bě Němska při lutowanju stajnje mišterka była. Tola nětko su gigantiske wudawki planowane. Jelizo budźe historiska změna wuspěšna, dźensniši kritikarjo Merzej snano wodadźa. Wšako je wašnje, kak je wón historiske gigantiske zadołženje organizował, chětro dwělomne. Start hamtskeje periody Friedricha Merza je tuchwilu wšo druhe hač wjele lubjacy. Bianka Šeferowa

Słónco připowědźa nam nalěćo

wutora, 18. měrca 2025 spisane wot:
We wohrěwacych rańšich słónčnych pruhach steja dźiwje husy a sornik na polu ­njedaloko Wódry w Braniborskej. Pod wliwom wysokeho ćišća so tež w Braniborskej a Berlinje nalěćo dźeń a sylnišo přesadźa. Byrnjež w nocach hišće mjerznyło, su dny přiběrajcy słónčne a ćopłe, nam wjedrarjo wěšća. Zajutřišim, štwórtk, započnje so skónčnje kalendariske nalěćo. Foto: dpa/Patrick Pleul

Fasada na dróhu padnyła

wutora, 18. měrca 2025 spisane wot:
Bonn (dpa/SN). Na chódnik padace dźěle fasady domskeho su w nutřkownym měsće Bonna pěškow zranili. Dwě wosobje dyrbjachu do chorownje dowjezć, policija zdźěli. Tež w Düsseldorfje padachu dźěle 13 metrow wysokeje fasady na chódniki. Nichtó so njezrani. W socialnych medijach pokazuja wobrazy rozpadankow 120 lět stareho wjaceswójbneho domu.

To a tamne (18.03.25)

wutora, 18. měrca 2025 spisane wot:

Njemdry muž je w Magdeburgu tomu zadźěwał, zo jeho awto wotwjezu. Sobudźěłaćerjo zarjada za porjad chcychu wóz wotwjezć dać. Pasy krana běchu hižo přiwjazane, jako so muž do awta sydny. Wón storkaše awto tak dołho doprědka a dozady, doniž so pasy njepušćichu. Potom wón přez chódnik twochny.

Mjenje drjewa su paduši naposledk w Braniborskej pokradnyli. Loni su 257 padow registrowali, 2023 bě jich hišće 328 padow. Policija z toho wuchadźa, zo płaćizna drjewa kriminelnu energiju paduchow wobwliwuje. Mjeztym wobsedźerjo lěsow drjewo z nastrojemi GPS škitaja.

Čas nutřkowneho wobnowjenja

póndźela, 17. měrca 2025 spisane wot:

Vatikan (B/SN). Póstny čas křesćanow a ramadan muslimow stej so lětsa nimale w samsnym času započałoj. Tuž je namołwu k mjezynarodnemu dialogej zašły tydźeń indiski kardinal George Jacob Koovakad we Vatikanje podpisał. Póstny čas je za wobě nabožinje čas modlitwy a lubosće k blišemu. „Wonej skićitej wosebitu składnosć nutřkowneho wobnowjenja a zesylnjenja solidarity z potrěbnymi.“

Liturgiska fijałkowa barba

Bonn(B/SN). Fijałkowa barba dominuje w adwentnym a póstnym času, ale tež na žarowanskich Božich mšach w cyrkwi. Wona symbolizuje pokutu, wopor, přihot, měr, wobnowjenje a přemyslowanje. Fijałkowu drastu noša na Božej mši wšitcy, kiž k wołtarjej słuža. Bamž je běłu drastu, kardinalojo čerwjenu a biskopja fijałkowu abo čerwjeno-fijałkowu woblečeni.

Pastyrski list w posće

Zapaler žony zajaty

póndźela, 17. měrca 2025 spisane wot:

Gera (dpa/SN). Po nadpadźe z bencinom na žonu w tramwajce w Gerje su pozdatneho skućićela zajeli. Muž je so dźensa rano pola policije přizjewił. 46lětny je mandźelski zranjeneje žony. Wón bě žonu wčera w nadróžnej z bencinom pokidał, zapalił a ćeknył. Sobujěducy nadróžnu z nuzowym kneflom zadźeržachu. Šofer płomjenja z hašakom podusy. Žona so najebać to ćežko zrani. Muž kaž tež mandźelska pochadźataj z Georgiskeje.

EU chce Ukrainje dale pomhać

Brüssel (dpa/SN). Wonkowni ministrojo čłonskich krajow EU wuradźowachu dźensa wo dalšej wojerskej pomocy na dobro Ukrainy. Społnomócnjena EU za wonkowne naležnosće Kaja Kallas je po informacijach powěsćernje dpa namjetowała, wot Ruskeje nadpadnjenemu krajej lětsa pomoc 20 do 40 miliardow eurow přewostajić. Čłonske kraje EU měli wotpowědnje swojej hospodarskej mocy k tomu přinošować. Płaćić měli pak wšitke kraje na dobrowólnym zakładźe.

Demokraća we hłubokim dole

Najwjetšu demonstraciju swojich stawiznow je serbiska stolica Běłohród předwčerawšim, sobotu, dožiwiła. Statysacy ludźi su přećiwo korupciji w kraju a přećiwo awtoritarnje knježacemu ministerskemu prezidentej Aleksandarej Vučićej protestowali. Njewotwisni wobkedźbowarjo trochuja ličbu wobdźělnikow na 400 000. Foto: dpa/Pavel Nemeček

Woheń sej wjele woporow žadał

póndźela, 17. měrca 2025 spisane wot:
Kočani (dpa/SN). Zahubny woheń w diskotece ze znajmjeńša 59 smjertnymi woporami a 155 zranjenymi je mały balkanski kraj Sewjernu Makedonisku střasł. Kaž nutřkowny minister Panče ­Toškovski na nowinarskej konferency zdźěli, bě woheń wokoło 2.30 hodź w nocy na njedźelu wudyrił. Po dotalnych ­dopóznaćach bě za jewišćowu show zasadźena škričkowa mašina woheń zawiniła. W tym času bě něhdźe 1 500 ludźi na žurli diskoteki. Medije rozprawjeja wo dramatiskich scenach, po tym zo běchu so płomjenja spěšnje rozšěrili. Chorownja města z 25 000 wobydlerjemi bě ­přežadana. Chorobne awta dowjezechu zranjenych tež do stolicy Skopja. Wopory su młodostni mjez 14 a 21 lětami.

Wšitke skóržby wotpokazane

póndźela, 17. měrca 2025 spisane wot:
Berlin (dpa/SN). Politikarjo w Berlinje wočakuja dosć napjaty tydźeń: Jutře chce zwjazkowy sejm planowany miliardy eurow wopřijacy financny paket wobzamknyć, kotryž běštej unija CDU/CSU a SPD wujednałoj. Pjatk ma Zwjazkowa rada jako zastupnistwo krajow tomu přihłosować. Wjacori zapósłancy chcedźa přede­wzaće po puću chwatneje próstwy před Zwjazkowym wustawowym sudnistwom w Karlsruhe tola hišće zadźeržeć. Tam předleži skóržba třoch zapósłancow FDP. Woni argumentuja, zo nimaja dosć chwile, naćisk zakonja předźěłać. Sudnicy běchu minjeny pjatk wjacore skóržby zaćisnyli. Z nimi chcychu skóržbnicy posedźenju stareho zwjazkoweho sejma zadźěwać. Wšitke skóržby buchu wotpokazane.

Trump jutře z Putinom porěči

póndźela, 17. měrca 2025 spisane wot:

Washington (dpa/SN). Prezident USA Donald Trump chce jutře z ruskim prezidentom Wladimirom Putinom rěčeć. Tole rjekny wón žurnalistam w lětadle prezidenta Air Force One. Wuhlady na „deal“ z ruskim prezidentom su dobre, Trump w tym zwisku zwurazni. Při rozmołwach drje póńdźe w prěnim rjedźe wo teritorialne prašenja, wón rjekny. Tež přichod wulkich milinarnjow chcetaj wobrěčeć, prezident USA přeradźi.

We wólbnym boju bě so Trump stajnje zaso z tym hordźił, zo ma dobre styki k Putinej a zo móhł wójnu w Ukrainje w běhu 24 hodźin skónčić. W februaru wón potom wosobinsce z Putinom telefonowaše, hakle potom z ukrainskim prezidentom Wolodymyrom Zelenskym, kotremuž běchu USA minjene tři lěta najwažniši podpěraćel.

Ukrainske knježerstwo kaž tež jeho europscy zwjazkarjo so boja, zo móhłoj Trump a Putin bjez Ukrainy měr wujednać. Žadanja Trumpa za ukrainskimi zemskimi pokładami jaka narunanje za dotalnu pomoc maja za špatny signal.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND