Čućiwa, ale realistiska stawizna

srjeda, 01. měrca 2017 spisane wot:

Sobotu za tydźeń změje w Budyskim Němsko-Serbskim ludowym dźiwadle inscenacija „Za brězami“ swoju premjeru. Dźiwadźelnicy pilnje zwučuja, nadźijeja so wjele zajimcow a dobreho wothłosa. Alfons Wićaz je so hrajerku a intendanta NSLDź za jeju měnjenjom k hrě prašał.

Anna-Maria Bretschneiderec (hraje dźowku Sabinu): Róla je mi wulke wužadanje, dokelž ma w sebi tójšto barbow. Móžu pak sej tak mnoho nazhonjenjow nazběrać. Sabinu mam za zmužitu žonu, kotraž wě, što chce, ale swojeho wukorjenjenja dla je tež jara rozłamliwa. Wona njenańdźe na zapadźe žadyn prawy zakład. Je problem, hdyž so něhdźe zasydliš a nječuješ so tam doma. Potom za swojimi korjenjemi pytaš. Z maćerju ma wona poprawom dobry poměr. Mać je Sabinu zrozumiła, jako bě wotešła, zo by swět zeznała. Sabina je spóznała, zo ma mać w mnohim prawje. Ale za tajku sylnu wosobinu je ćežko maćeri prawje dać. Sym wo hrě zahorjena. Při prěnim čitanju dyrbjach so často smjeć a w samsnym wokomiku so mi sylzy ronjachu.

Nowostka k reformaciji

srjeda, 01. měrca 2017 spisane wot:
Budyšin (SN). K najwažnišim editoriskim podawkam Ludoweho nakładnistwa Domowina słuša lětsa nowostka „Pjeć lětstotkow – Serbja a reformacija“, wudata wot superintendenta Jana Malinka. Publikacija je z wjele wobrazami wuhotowana. Wšelacy awtorojo rysuja w njej wuskutki reformacije na Serbow prěni raz nazornje a kompaktnje w serbskej a němskej rěči. Hač do kónca meje LND knihu za potuńšenu płaćiznu poskića.

Kruch budźe serbski a persiski

srjeda, 01. měrca 2017 spisane wot:

Skupinje serbskeho dźiwadłoweho dorosta w NSLDź so tradicionelnje z premjeru wotměnjatej. Mjeztym zo swjećeše dźěćaca 1. februara z hru „Zrudny princ“ wulki wuspěch, přihotuje nětko młodźinske dźiwadło Serbskeho gymnazija w NSLDź na klětušu premjeru.

Budyšin (SN/CoR). Zymske prózdniny su nimo, a tak su so tež sobuskutkowacy serbskeho młodźinskeho dźiwadła póndźelu zaso zetkali. Cyła wobsadka hišće wšelakorych přičin dla pódla njebě, ćim zajimawši pak běchu ći, kotřiž su přišli. Wšako njewobsteji mustwo jeno ze šulerjow Serbskeho gymnazija. Jim přidružili su so tónrazmłodźi ćěkancy.

Na Górach 140. zapust swjećili

póndźela, 27. februara 2017 spisane wot:
140. zapust swjećili su sobotu na Górach, wsy w Bórkowskim hamće. 55 porow wjesneje młodźiny a woženjenych je k hudźbje kapały po wsy ćahnyło. Na jeho čole kročeše sydom dźěćacych porikow. Wšitke žony a holcy běchu serbsku narodnu drastu woblečene. Při busowym zastanišću a při wjesnej waze su zapustarjo swojich sponsorow na reju přeprosyli. Wjesnjenjo kaž tež dalši přihladowarjo mějachu swoje wjeselo nad pisanym ćahom při najrjeńšim wjedrje. Foto: Michael Helbig

Ćitajće w nowym rozhledźe (24.02.17)

pjatk, 24. februara 2017 spisane wot:

W měrcowskim Rozhledźe móžeće po něšto času zaso interview z tworjacym wuměłcom čitać. Dekern, z prawym mjenom Thomas Kern, podawa zajimawy dohlad do swojeho tworjenja. Z kotrymi myslemi so při molowanju wobrazow rozestaja a što bě jeho pohnuło, seriju „Serbskich wobrazow“ zhotowić – wona bě loni w Budyskej Serbskej kulturnej informaciji wustajena –, zhoniće runje tak kaž někotružkuli­ zajimawostku ze swěta wuměłstwa. A maće-li po čitanju interviewa lóšt, so wosobinsce z twórbami wuměłca zeznajomić, podajće so do 19. měrca do Korzymskeje galerije FLOX, hdźež je wobšěrna přehladka jeho tworjenja widźeć.

Ćišćane abo digitalne knihi?

štwórtk, 23. februara 2017 spisane wot:

W hornjołužiskich bibliotekach optimistisce do přichoda zhladuja

Kamjenc (SN/mwe). Jako bě so Matthias Barthel z Wóslinka před něhdźe pjeć lětami rozsudźił, digitalnu biblioteku Onleihe w Hornjej Łužicy zarjadować, njebě sej wěsty, hač změje z njej wuspěch. Někotre knihownje sej z wupožčowanjom w interneće ćežko činjachu, wšako njebě spočatnje dosć elektroniskich medijow, mjez nimi serbskich, k dispoziciji. Dźensa je to hinak.

Lipsk (SN/CoR). Wjace hač 2 200 wustajerjow z Němskeje a wukraja předstaji wot 23. do 26. měrca na Lipšćanskich knižnych wikach najnowšu literaturu, mjez nimi tež Ludowe nakładnistwo Domowina (SN rozprawjachu). Nalětnje zetkanje knižneje a medijoweje branše wabi lětsa znowa lubowarjow­ literatury ze swjedźenjom „Lipsk čita“. 3 300 sobuskutkowacych přeproša na něhdźe 3 400 zarjadowanjow. Dohro­mady natwarja za to 571 jewišćow – 411 w měsće a 160 na wikowym terenje.

Budyšin (SN/CoR). Něhdźe 40 hosći wi­taše direktorka Budyskeho Serbskeho muzeja Christina Boguszowa wčera w swojim domje na knižnej premjerje wobrazoweju zwjazkow k wuspěšnej wustajeńcy historiskich fotografijow „Wotmolowane – Mit Licht gemalt“. Dotal je sej 2 300 ludźi přehladku wo započatkach fotografije we Łužicy wobhladało. Hač do kónca přichodneho tydźenja je wustajeńca hišće přistupna.

Jednaćelka Ludoweho nakładnistwa Domowina Marka Maćijowa přepoda wčera – jónu Hornjej, jónu Delnjej Łužicy wěnowacej so – knize „Wotmolowane – Mit Licht gemalt“ wudawaćelej Jürgenej Maćijej kaž tež awtorkam Andreji Pawlikowej, dr. Mariji Měrćinowej, Dorje Liersch, Martinje Nowakojc a Ines Neumannojc. Nimo toho dźakowaše so wuhotowarce Isy Bryccynej a lektorce Katrin Čornakec. Před dźesać lětami bě LND rjad zwjazkow historiskich čornoběłych wobrazow pod nawodom Budyskeho fotografikarja Jürgena Maćija zahajiło. „Zo staj runje zwjazkaj z najstaršimi wobrazami barbnej, ma wěstu ironiju“, Marka Maćijowa zwurazni.

Jan Hempel

štwórtk, 23. februara 2017 spisane wot:
Serbski tworjacy wuměłc Jan Hempel bě so 20. februara 1917 swójbje zahrodnika w Budyšinje narodźił. Po šuli nawukny powołanje dekoraciskeho molerja a je na Drježdźanskej Akademiji wuměłskeho rjemjesła a tworjaceho wuměłstwa studował. Swoje kmanosće jako wuměłc wudospołni w Memelu, Stuttgarće a Plauenje. 1946 so do Budyšina wróći a je 1948 Koło serbskich tworjacych wuměłcow sobu załožił. Jeho pioněrski wuměłstwowy skutk bě klankotrikowy film po serbskej bajce „Bity njebiteho njese“. Běše to prěni wot serbskich powołanskich wuměłcow zhotowjeny a jedyn z prěnich klankotrikowych filmow DEFA scyła. Z dalšimi tajkimi sta so Hempel z nanom trikoweho filmowstwa NDR. Něšto lět bě samo wuměłstwowy nawoda studija za trikowe filmy DEFA w Drježdźanach. Lětdźesatki dźěłaše jako grafikar, ilustrator, scenograf, awtor, wuhotowar, moler a filmowy režiser, mjez druhim za Serbske ludowe dźiwadło, pozdźišo NSLDź, wot lěta 1965 za SLA a za LND. Jan Hempel bě awtor knihow wo wódnym mužu a Pumpoće. Manfred Laduš

Jónkrótne wubědźowanje

srjeda, 22. februara 2017 spisane wot:

Nawoda nakładnistwa Theater der Zeit Harald Müller wo „Lausitzen“

Loni běchu Němsko-Serbske ludowe dźiwadło Budyšin, Statne dźiwadło Choćebuz a Nowe jewišćo Zły Komorow prěni raz wubědźowanje „Lausitzen“ wupisali. Pytachu ideje za dźiwadłowe hry, kotrež so z Delnjej a Hornjej Łužicu rozestajeja. 21 awtorow so wobdźěli. 15. januara su dobyćerjow – Ralpha Oehmu z hru „Lausitzer Quartiere oder der Russe im Keller“ a Křesćana Krawca kaž tež Lipšćansku režiserku Carlu Niewöhner ze spěchowanskim mytom za hrě „Eine Aktentasche voll Geld“ a „Das leere Haus“ – wuznamjenili. Nawoda nakładnistwa Theater der Zeit Harald Müller bě nimo intendantow wobdźělenych dźiwadłow a Jurja Kocha čłon jury. Cordula Ratajczakowa je so z nim rozmołwjała.

Kak sće so stał z čłonom jury wubědźowanja „Lausitzen“?

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND