Njewěm, hač wěšći to zbožo abo njezbožo, hdyž widźu čornu kóčku z lěweho na prawy bok dróhi běžeć. Za wotmołwu na tele prašenje sym w Kamjenskim Muzeju zapadneje Łužicy pytała. Ličba eksponatow we wosebitej wustajeńcy „800 lět přiwěra a magija“, kotraž je hač dosrjedź apryla přichodneho lěta přistupna, je wulka. Ekspozicija wabi wopytowarjow, so do swěta swojich prjedownikow zanurić, kotrychž stej přiwěra a magija wšědny dźeń přewodźałoj. Kóčku, wo kotrejž ludźo něhdy prajachu, zo ma njewšědne mocy, kedźbliwy wopytowar na mnohich městnach zajimaweje a informatiwneje wustajeńcy wuhlada. Pod grafikami zapřijate wosebite informacije, wolóža předewšěm młódšim zajimcam přistup k eksponatam, kotrež su zdźěla zatrašace.
Zarjadowanja 800lětneho jubileja prěnjeho naspomnjenja města Kamjenca a wosebje swjedźenski kónc tydźenja w meji su tysacy hosći přiwabili. Serbskim wopytowarjam je so šěroki poskitk spodobał. Zdobom pak su mnozy swoje přeća zwuraznili a maja pokiwy.
Dalši wjeršk w běhu swjedźenskeho lěta města budźe Kamjenska Boršć w awgusće. A swjedźenski ćah w septembru ma na bohate stawizny Lessingoweho města skedźbnjeć, kotrež su wusko ze Serbami zwjazane. Na woběmaj podawkomaj budu w tež mnozy Serbja mjez akterami.
Hižo srjedź meje běštej serbska kultura a rěč w Lessingowym měsće sylnje prezentnej. Na swjedźenskim kóncu tydźenja wopytowarjo poskitkow zwuraznichu, kak wažne za Kamjenc je, zo su Serbja samozrozumliwy dźěl města.
Zhorjelc (SN/bn). Mjeztym 5. lěćnu filmowu akademiju je towarstwo Rashomon w Zhorjelcu wuhotowało, a to tónraz w kooperaciji mjez druhim z filmowym festiwalom Nysa, Wrócławskim filmowym festiwalom Nowe Horyzonty a Choćebuskim filmowym festiwalom (CFF). Dźakowano spěchowanju ze stron Łužiskeho festiwala, Kulturneje załožby swobodneho stata Sakska, centrale za zwužitkowanje Bild Kunst Kulturwerk, iniciatiwy Kreatiwna Łužica a Załožby za serbski lud bě dwutydźenska dźěłarnička zajimcam lětsa zdarma přistupna. Dohromady dźewjeć kursantow z Němskeje, Pólskeje, Čěskeje a Ukrainy je so na njej wobdźěliło. Minjenu sobotu bu akademija z prezentaciju wudźěłkow zakónčena.
Wojerecy (KD/SN). Marija Šołćic, motiwatorka za serbsku rěč w Domowinskej župje Wojerecy je sej njedawno bretonskeju mandźelskeju Pascala a Catherine Jan na měsačne zarjadowanje rěčneje swětłownje do bróžnje Domowinskeho domu we Wojerecach přeprosyła.
Wonaj staj wopytowarjam swoju domiznu ze swojimi městnosćemi a krajinami kaž tež swoju maćeršćinu bretonšćinu předstajiłoj. Rěč, kotraž běše hišće spočatk 20. lětstotka na połkupje jara rozšěrjena, je dźensa mjeńšinowa rěč. „To je kaž z delnjo- a hornjoserbšćinu“, přispomni wopytowarka Dora Gebauer z Ćiska. Wona zhoni w běhu zarjadowanja, zo so bretonšćina hižo někotre lětdźesatki dołho zaso w pěstowarnjach a šulach wuwučuje a zo móža młodostni w swojej maćernej rěči zaso abituru złožić. Catherine Jan předstaji přitomnym čorno-běło-žołtu bretonsku drastu, kotruž so dźensa jenož hišće na swjedźenje wobleku.
Pod hesłom „kodekü – kolizija wuměłstwow“ zwoprawdźa wot wčerawšeho dohromady 16 mjezynarodnych wuměłcow najwšelakoriše twórby a projekty w Nowych Jěžercach (Neugersdorf). W běhu dwanaće dnjow nastate wudźěłki chcedźa spočatk awgusta oficialnje prezentować.
Budyšin (jp/SN). Nic jenož za mnohich šulerjow je to dobra powěsć: Skónčnje eksistuje takrjec serbski ChatGPT, z kotrymž móžeš so za wšěm móžnym wobhonić, štož chceš runje wědźeć. Je to jednory poskitk bjez wosebitych znajomosćow za kóždeho Serba a ma pódlanski kubłanski efekt. AGATA prašenja mjenujcy jenož rozumi, hdyž so w porjadnej serbšćinje zapodadźa. A tohodla kumštna inteligenca wužiwarjow k tomu namołwja. Tak maja so prócować, wobchadnu rěč njenałožować, a tež dialektalne zabarbjenja AGATA rady nima. We wobłuku prózdninskeho dalekubłanja je skupina wokoło referenta a IT-fachowca Feliksa Šołty z Berlina nowy serbski digitalny poskitk wuwiła. App ChatGPT twori technologiski zakład za serbski pendant AGATA.
Hrajna doba 2024/2025 Němsko-Serbskeho ludoweho dźiwadła so nachila, poslednje předstajenje wotměje so přichodnu njedźelu. Nastupajo serbske a dwurěčne inscenacije je so sezona hižo předwčerawšim zakónčiła (SN rozprawichu). Bilanca wjednistwa NSLDź w tym zwisku je pozitiwna.