Před sto lětami, 4. decembra 1924, narodźi so Cyril Nawka jako 12. dźěćo Nawkec swójbje w Radworju. Nan Michał Nawka bu za čas fašizma wulkopřerady dla wobskorženy a 1937 ze swójbu z Radworja do Kamjenicy wuhnaty. Cyril bu 19lětny nazymu 1943 do wójny na wuchodnu frontu do Ruskeje sćazany, hdźež bu na lěwej ruce ćežko zranjeny. Přiwšěm dyrbješe hač do kónca wójny pola infantrije słužić. We wójnskej jatbje dźěłaše někotre měsacy pola bura w Delnjej Sakskej, doniž nazymu 1945 domoj njetwochny. 1946 zmandźeli so z Hanu Cyžec a přesydli so do Wotrowa. Tam załoži cyrkwinski chór, kotryž nimale 50 lět nawjedowaše. Runočasnje započa na pišćelach hrać a cyrkwinske wobrjady na wšěch 40 lět přewodźeć. Melodiju serbskeho Wótčenaša, kiž je so do wosadnika přiwzała, je Cyril Nawka po Druhim Vatikanskim koncilu skomponował. Wona so jako „młodźinska“ we wšěch wosadach spěwa. Nimo toho stwori melodiju za „Wotrowsku Božu mšu“ – order missy. Tež wona so w serbskich wosadach spěwa. Bamž Jan Pawoł II. je jeho w lěće 1985 z rjadom Pro Ecclesia et Pontifice počesćił. Maltezojo pasowachu jeho w lěće 1987 na „Magistralneho ryćerja“.
Wjeselimy so, zo wuwabi naša rozmołwa wo „kolonializmje a Serbach“ (Předźenak, 15. nowembra 2024) diskusiju, přetož runje to wučini žiwu zhromadnosć. Zadźiwało pak nas je, kotre motiwy a wuprajenja so mjez linkami našeho teksta wučitachu. Tema našich rozmyslowanjow je kolonializm a přeco zaso na tutym zakładźe tu a tam sformulowane žadanje, zo měli so Serbja jako indigeny lud připóznać. Po našim měnjenju je kolonializm wědomostnje jasne definowane zapřijeće a njehodźi so na procesy nałožować, kotrež móžemy něhdy abo tež dźensa we Łužicy wobkedźbować. W tutym zwisku ani njepisamy wo „měrliwej asimilaciji“ abo zo je serbski lud „jeničce konstrukt a mytos“, ani njezaprějemy jónkrótnosć serbskeje rěče a kultury.
Budyšin (SN/bn). Ludowe nakładnistwo Domowina a Serbske Nowiny wuhotujetej mjeztym pjate digitalne wothłosowanje wo „Hornjoserbskim słowje lěta“ (HSSL). Wotnětka hač do 11. decembra přijimujetej zarjadowarjej akcije w tym zwisku namjety čitarstwa. Wěcywustojna jury je pruwuje a rozsudźi wo jich přiwzaću do wothłosowanskeje lisćiny.
Budyšin (SN/bn). Serbski ludowy ansambl je předwčerawšim rejowanski kruch „Smy! Bin ich?“ prapremjernje na swojej wupředatej žurli w Budyšinje předstajił. Produkcija bu po słowach intendanta SLA Tomasa Kreibicha-Nawki „po połdra lěće přihota zwoprawdźena“ a wotbłyšćuje „sensibelnu temu, što serbskosć wučinja“. W tym zwisku dźakowaše so předewšěm wosobinam, kotrež běchu „zwólniwe, před kameru prašenje za serbskej identitu rozjimać“. Wurězki tak nastatych interviewow – nahrawanja wopřijimaja dohromady něhdźe 20 hodźinow – tworja žro inscenacije. Wuprajenjam wuznawacych so Serbow steja mysle mjezynarodnych wobdźělnikow napřećo, kotřiž swój wid na tudyši awtochtony lud w přirunowanju nastupajo (připóznate) mjeńšiny w swojej domiznje posrědkuja. Ćežišćo zaběraja při tym ludowe reje, kajkež su na přikład za rozdźělne regiony w Italskej, Šwedskej, Awstralskej abo Chorwatskej charakteristiske. Raz z hudźbu, raz bjez njeje podawa balet SLA wotpowědne přikłady, kotrež rejowane pokazki na (pječa) typiske serbske wašnja a tradicije kontrastuja.
Budyšin (SN/bn). We wobłuku posedźenjow wědomostneje přirady, kuratorija a towarstwa Serbskeho instituta (SI), z kotrymiž so stajnje nazymu dźěłowy plan slědźenišća za slědowace lěto přihotuje, wotmě so wčera zjawny přednošk „Technology meets language – Předčitanska funkcija za delnjo- a hornjoserbšćinu“ na žurli Budyskeho Serbskeho muzeja. Něhdźe 50 zajimcow powitawši podšmórny direktor SI prof. Hauke Bartels wuznam „slědźenskeho projekta, kotryž je nowe dopóznaća a daty nastupajo serbšćinu wujewił“ a podźakowa so Sakskemu statemu ministerstwu za wědomosć, kulturu a turizm za „šćedriwe spěchowanje předewzaća w minjenych šěsć lětach“.
Pjatk, 23. nowembra, wotmě so 14. wudaće „mjeńšinoweje Eurowizije“ LIET International, tónraz w měsće Bastia na kupje Korsika. Njehladajo njewjedra, kotrehož dla so wjacori wobdźělnicy zapozdźichu, wotmě so wulkotny hudźbny swjedźeń. Žurla Sala Centru Culturale Alb‘oru bě z wjace hač 300 wopytowarjemi połnje wobsadźena, cyłkownje dźesać wuměłcow/cyłkow je na jewišću wustupowało. Wothłosowali su přihladowarjo online kaž tež mjezynarodna jury na městnje. Kaž pola „wulkeho ESC“ njesmědźachu za „swojich“ kandidatow hłosować. Handrij Špitank ze Serbskeho rozhłosa bě tuž jako čłon jury za přinošk „Foarby“ Melissy Pander ze Zapadneje Friziskeje wotěrował, wuzběhnywši jeje „přewšo wysoki profesionelny niwow“. Najwjace hłosow a z tym hłowne myto „Spěwacy ptak“ kaž tež šek we wysokosći 3 000 eurow pak zdoby sej Nani Vazana. „Una Segunda Pie“, jeje spěw „wo přichodźe do smjerće“, přeswědči jurorow z „njewšědnje zabawjacym motiwom a mystiskim zmysłom“.