Powučna jězba k Sewjernemu morju

štwórtk, 05. septembera 2024 spisane wot:
Šulerjo 6. lětnika Wyšeje šule Slepo su so njedźelu z kubłanskeje jězby do Wuchodneje Friziskeje nawróćili. Tutu běchu w šulerskim wubědźowanju spočatk ­lěta dobyli. W běhu swojeho štyridnjowskeho přebytka su so mjez druhim z regeneratiwnej energiju wětrnikow zaběrali. W přichodźe wšak ma so tež Slepjanski Němsko-serbski šulski kompleks z tak zdobywanej milinu zastarać. Mjez druhim podachu so šulerjo tež na 62 metrow wysoku wopytowarsku platformu wulkeho wětrnika. Nimo toho wopytachu staciju za wosyroćene ćulenje w měsće Norden Mole při Sewjernym morju. Foto: Laura Siefken/enercity

Mišterska romantika a serbske zynki

srjeda, 04. septembera 2024 spisane wot:
We wobłuku 5. Łužiskeho festiwala je pianistka Gabriela Montero pod hesłom „Improwizacije2“ wčera koncert w Kumwałdskej cyrkwi wuhotowała. Boži dom, kotryž je „ródnišćo festiwala“, kaž intendant Daniel Kühnel wuzběhny, bě po dwěmaj třećinomaj wobsadźeny. Publikum dźakowaše so wuměłči z hrimotacym přikleskom stejicy za mištersce interpretowane twórby mjez druhim Fryderyka Chopina a Ferruccia Busonija. W druhim dźělu programa improwizowaše venezuelska wirtuozowka na wot wopytowarjow zaspěwane melodije, kaž na přikład „Wenn alle Brünnlein fließen“ a „Što radosć rjeńšu dawa“. Foto: Nikolai Schmidt

Šěsć serbskich (pra)premjerow

wutora, 03. septembera 2024 spisane wot:

Budyšin (SN/bn). Prěnju premjeru hrajneje doby 2024/2025, mjenujcy předstajenje musicala „The Addams Family“, ma Němsko-Serbskeho ludowe dźiwadło hižo za sobu, dalšich 22 ma slědować. Na wčerawšej nowinarskej rozmołwje připowědźichu intendant domu Lutz Hillman, dramaturgowka Eveline Günther, wyši hrajny nawoda Stefan Wolfram, nawoda klankoweje sparty Tim Heilmann a nowa dramaturgowka za serbske dźiwadło Hanka Jenčec wotměnjawy program za kóždyžkuli słód. Mjez nowymi inscenacijemi su na přikład klasikar „Tod eines Handlungsreisenden“ Arthura Millera a „biographical“ z pjera Wolframa pod hesłom „Kafka – Und daß Du mir das Liebste bist“. Heilmann wuzběhny předewšěm farsu „Mein Kampf“ Georgea Taborija, do kotrejež je „cyły ansambl klankarjow zapřijaty“, a dramu „Schlafes Bruder“ po romanje Roberta Schneidera, kotruž wuhotuja w kooperaciji z Berlinskej Wysokej šulu za dźiwadło Ernst Busch jako „hru z čłowjekami, objektami a pišćelemi“.

Woda ze symbolom a rewolucionarne serbske dudy

wutora, 03. septembera 2024 spisane wot:

Budyšin (SN/bn). „Bězi woda, běži“, je hesło hrajneje doby 2024/2025 Serbskeho ludoweho ansambla. Kaž intendant domu Tomas Kreibich-Nawka na wčerawšej nowinskej rozmołwje rjekny, wotbłyšćuje moto „konkretne temowe ćežišćo hrajneho plana“, symbolizuje pak zdobom „wobstajny proces změny“. Jako prěnju z dohromady šěsć premjerow připowědźi wón inscenaciju „Powědanja wo wodźe“ po knižce Jurja Brězana, kotraž „je mjez Serbami skerje njeznata“. Prěni raz chcedźa ju kónc septembra pokazać, w oktobrje slěduja dalšej předstajeni w Budyšinje a delnjoserbska wersija w Choćebuzu. Předewšěm na dźěći měrja so nazymu z produkciju „Abrafaxy a Čorny młyn“. „Prašenje za serbskej identitu“ rozjimaja do hód z baletom „Smy!“, dalše wjerški su klětuši, „tónraz zaso trochu tradicionelniši“ wječorny ptačokwasny program, ptačokwasny musical za dźěći a přichodna „Błośańska noc powěsćow“. Smochčanski hudźbny swjedźeń wuhotuja „folklorneho festiwala Łužica dla“ klětu hakle w awgusće.

Nowe skulptury při skale

póndźela, 02. septembera 2024 spisane wot:
Park skulpturow při Miłočanskej skale je rozrostł. We wobłuku 18. mjezynarodneje rězbarskeje dźěłarnički towarstwa Kamjenjak je dohromady dźewjeć wuměłcow mjez druhim z Turkowskeje, Armeniskeje, Kolumbiskeje a Demokratiskeje republiki Kongo nowostki w minjenymaj njedźelomaj ze zornowca a drjewa zdźěłało. Zarjadowarjo kaž tež wuměłcy chwalachu „wutrobnu atmosferu, kajkuž druhdźe lědma namakaš“. Na předwčerawšim a wčera po zwučenym wašnju jako swjedźeń za swójby wuhotowanej finisaži su sej tójšto wopytowarjow eksponaty wobhladali a so ze zhotowjerjemi wo nich rozmołwjeli. Foto: Bosćan Nawka

Pućowanje po literarnych šćežkach serbskeje duše

póndźela, 02. septembera 2024 spisane wot:
Budyšin (SN/MG). „Die Sorben, die Wenden, die Sorbenwenden“ steji na sćěnowinje za Juliju Klingnerec, Marianom Bulankom, Gabrielu Mariju Šmajdźinej a Tomašom Kreibichom-Nawku napisane. Pod tutym hesłom čitaja Klingnerec, Bulank a Šmajdźina scenisce z twórbow něhdźe 15 serbskich spisowaćelkow a spisowaćelow. Kreibich-Nawka postara so wo hudźbne wobrubjenje wječora, kotryž zarjaduje Łužiski festiwal. Je to jedyn z třoch serbskich poskitkow. Wuměłski nawod naročneho pućowanja po serbskich wurostach duše a zmyslenja je Madleńka Šołćic přewzała, zhromadnje z dramaturgowku Heike Merten-Hommel bě wona koncept nadźěłała. Něhdźe połdra hodźiny hibaja so štyrjo akterojo na jewišću po linkach, kiž rysuja wobraz wo połoženju serbskeho luda, wo strachach a nadźiji. Častohdy su tež raz směšne wjerše a linki wobstatk programa. Zajimawe kompozicije skulojća předstajenje, kotrež wosebje cunje mjezyzynki wuběrnje wuhrawa.

Nacistiska Němska Pólsku nadpadnyła

pjatk, 30. awgusta 2024 spisane wot:

1. septembra 1939 běše hitlerska Němska bjez kóždeho přizjewjenja susodnu Pólsku šamale nadpadnyła a tak surowu wójnu započała. Poměr mjez Němskej a Pólskej bě so w lěće 1939 sylnje přiwótřił. Hitlerske knježerstwo žadaše sej wot pólskeho stata wot Versailleskeho měroweho zrěčenja 1919 postajene wobzamknjenja zběhnyć. Hłowny zaměr nacijow dźě bě, přez měrowe zrěčenje na Pólsku wotstupjene wuchodne dźěle Němskeho reicha, kotrež bě sej tehdyša Pruska we 18. lětstotku při dźělenju pólskeho stata přiswojiła, Němskej zaso wróćić. W lěće 1939 bydleše na tutym teritoriju 7 300 000 přewažnje ­pólskich ludźi.

Serbski horor a stereotypy

pjatk, 30. awgusta 2024 spisane wot:

„Serbske filmowe krajiny“ rěka lětsa w rjedźe spisow Załožby DEFA wušła kniha, zjimaca stawizny serbskeho filmowstwa wot spočatka 20. lětstotka do časa krótko po přewróće 1989. Pod hesłom „Serbske filmowe krajiny (2024) – A kak dale?“ je so na zakładźe publikacije wčera zjawna diskusija w Smolerjec kniharni wjedła.

Z premjeru musicala „The Addams Family“ zahaji činohrajna sparta Němsko-Serbskeho ludoweho dźiwadła dźensa, pjatk, hrajnu dobu 2024/2025. Inscenacija je hłownemu jewišću přiměrjena wersija „přewšo wuspěšneho krucha Budyskeho lětnjeho dźiwadła 2023“, hłownej róli hrajetaj znowa Anna-Maria Brankačkec a Měrko Brankačk (prědku srjedźa). Foto: Mirosław Nowotny

Na lětušej mjezynarodnej rězbarskej dźěłarničce towarstwa Kamjenjak z.t. w Miłočanskej skale „Při Krabatowym kamjenju“ so wuměłcy ze wšelkich krajow, kaž Hayk Tokmajyan z Jerewana, na zakónčenje dwutydźenskeje prezentacije přihotuja. Njedźelu změja wopytowarjo składnosć sej twórby wobhladać a so z wuměłcami rozmołwjeć. Foto: Matthias Schumann

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND