Překwapjacy comeback na kóncu
Literarne myto Smolerja prěni raz spožčili
Radwor (SN/BŠe). Na slědy serbskich spisowaćelow su so přećeljo Smolerjec kniharnje minjeny pjatk w Radworju podali a zdobom jubilej a premjeru woswjećili. Towarstwo eksistuje mjeztym hižo 25 lět, a tuž chcychu čłonojo něšto wosebiteho iniciěrować. „W Serbach je wjele mytow, ale žane literarne“, předsyda towarstwa dr. Franc Šěn rozłoži. Tuž bě towarstwo přećelow Smolerjec kniharnje na swojej sobustawskej zhromadźiznje w januaru wobzamknyło, „Literarne myto Smolerja“ za najlěpšu słownu wuměłsku twórbu zańdźenych třoch lět wupisać. Z nim ma so šěrši zajim za serbskorěčne literarne tworjenje budźić a prestiž serbskeho wuměłskeho słowa zwyšić. Předsydstwo towarstwa jako jury wuzwoli za myto basnisku zběrku Sylwije Šěnoweje „Mosty přez morjo“, kotraž je w lěće 2023 w Ludowym nakładnistwje Domowina wušła. Smolerjowy dźeń skići najlěpšu składnosć, poetce z 1 000 eurami dotěrowane myto spožčić.
Serbskeho prócowarja wopominali
Wjace hač 30 sobuskutkowacych kóždeježkuli staroby předstaji po ...
Serbski chatbot a podtitle serbsce
Choćebuz (SN). Kaž Marko Měškank, sobudźěłaćer Rěčneho centruma WITAJ (RCW) w Choćebuzu za rěč spěchowace digitalne projekty, informuje, móžeš z integraciju wulkich rěčnych modelow do online-přełožowarja wjace hač 20 rěčow do serbšćiny přełožować. Zdobom funguje online-přełožowar jako delnjoserbski a hornjoserbski chatbot. Wón pisa: „K tomu słuša, so rozmołwjeć, so prašeć abo interaktiwne bajki pisać. Nimo toho předčita system přełožki a wotmołwy z pomocu integrěrowanych TTS-modelow. Wobličenja za sotra-chat wotměwaja so škita datow dla na serwerach w Němskej.“
Mjezynarodny piknik na kěrchowje
Budyšin (SN/bn). Pod hesłom „Dostojnosć čłowjeka je njedótkliwa – tež w Budyšinje“ wotmě so wčera zjawny piknik z hudźbu we wobłuku iniciatiwy „Happy monday Bautzen – Wjesoła póndźela Budyšin“ na Serbskim kěrchowje. W mjenje cyłkownje wjace hač 50 akciju wuhotowacych towarstwow a institucijow powita klankarka Němsko-Serbskeho ludoweho dźiwadła Marharyta Pšenitsyna dohromady něhdźe 200 wopytowarjow wuzběhnywši, zo „je tu kóždažkuli kultura kaž tež kóždažkuli rěč witana“. Hosćo njehladachu kazanja a dachu sej bachtajo mjez druhim w serbšćinje, čěšćinje, ukrainšćinje, italšćinje a jendźelšćinje přikuski zesłodźeć, kotrež běchu sej sami sobu přinjesli. Přidatnje poskići Budyski indisko-pakistanski hosćenc Shalimar z wegetarisko-weganym bifejom bjezpłatnje dalše chłóšćenki.
Jěduce jewišćo jědnaty raz jimało
Howrjacy aplaws nic jenož w Žitawje
Žitawa (SN/bn). Hornjołužiski komornohudźbny swjedźeń je so minjeny kónc tydźenja wuspěšnje započał. Pjatk zahajichu Drježdźanscy kapałni solisća lětsa štwórty raz wotměwacy so rjad z wupředatym koncertom w Bartskej cyrkwi. Program wopřijimaše twórby komponistow baroka a Wienskeje klasiki, kaž na přikład „Divertimento D-dur“ Wolfganga Amadeusa Mozarta a „Concerto grossom op. 6“ Arcangela Corellija. Předwčerawšim prezentowachu Jonsdorfska bigband Klangfarben a wjacori chowancy hudźbnych šulow kulturneho ruma Hornja Łužica-Delnja Šleska pod nawodom Franka Heppnera doby a žanry přesahowacu dujersku hudźbu w parku Hrodźišćanskeho hrodu. Koncert pod hołym njebjom, kotryž bě najebać pobrachowacy chłódk wuběrnje wopytany, bě zdobom dźěl akcije Wuměłstwowy bus (hlej nalěwo).
Basnik Otto Weber
Carl Ludwig Otto Weber narodźi so 16. awgusta 1808 w Budyšinje jako syn wučerja. 1819 jeho na Budyski gymnazij přiwzachu. 1827 dźěše do Lipska a studowaše prawo a filologiju. Wot 1832 skutkowaše w ródnym měsće jako prawiznik.
Drje hižo jako student so tež basnistwu wěnowaše. W lěće 1833 wuńdźe w Lipsku w nakładnistwje Engelmanna jeho prěnja zběrka „Gedichte von Otto Weber“. Jeje wosebitosć je, zo wobsahuje cyklus dźewjeć basnjow pod nadpismom „Polnische Schwerterklänge“. W nim wosławja a wobžaruje pólskich zběžkarjow lěta 1830. Jednu z pěsni, „Dwernickowi Ulanojo“, přebasni gymnaziast K. B. Pful a wozjewi ju 1842 w předposlednim čisle Jordanoweje „Jutnički“. Tež K. A. Mosak-Kłosopolski tutón cyklus w swojich dopomnjenkach naspomnja. Weber, kotryž bě wulki česćowar Goetheho a Napoleona, wuda 1846 w Lipsku dalši zwjazk basni.
W lěće 1856 wotkupi synej Njeswačanskeje hrabinki Amalije von Riesch ryćerkubło w Smochćicach. Tam 11. decembra 1880 zemrě. Franc Šěn
