Hudźbny dorost přeswědčił

póndźela, 23. junija 2025 spisane wot:
Budyšin (SN/bn). Hudźbny swjedźeń Fête­ de la Musique, z kotrymž wita mjeztym wjace hač 1 300 městow na lětnym zawróće słónca (Sommersonnenwende) lěćo, je předwčerawšim statysacy ludźi po cyłym swěće zahorił. W Budyšinje bě wothłós na fetu, kotruž tam třeći raz z dohromady 19 zarjadowanjemi wotměchu, w přirunowanju z metropolemi globusa skerje snadny. Přiwšěm žnějachu na přikład Popowy chór Kamjentneho domu kaž tež skupina The Rock Complex na wulkim jewišću na Hłownym torhošću sylny přiklesk publikuma, mjeztym zo mějachu so gitarist-spěwar Lex Hendrikson na samsnym městnje abo band Greyhound na Bohatej z tak mjenowanym zdwórliwostnym aplawsom spokojić. Połnje wobsadźena pak bě bywša byrgarska zahroda Budyšina. Tamniši dwójny koncert, wuhotowany zdobom jako třeći lětušeho rjadu Kulturna zahroda Serbskeho ludoweho ansambla, bě po słowach intendanta SLA Tomasa Kreibicha-Nawki wědomje cyle na serbski dorost wusměrjeny.

Wo přećelstwje

pjatk, 20. junija 2025 spisane wot:

W Ludowym nakładnistwje Domowina je pjata knižka Svena Nordqvista wušła, kiž wotkryje, kak je kocork Findus k starcej Petterssonej přišoł. Tón bydleše mjenujcy sam w swojej chěžce a měješe jenož swoje kokoše, chodźeše do bliskeho hata wudźić a filowaše na swojich njewšědnych wunamakankach. Rjaneho dnja dari jemu susodka karton z napisom „Findus. Zeleny hroch“. Ale što bě w nim? Nic hroch, ale kocork – tak małki, zo měješe w Petterssonowej dłóni městno. To bě spočatk přećelstwa.

Knižna premjera budźe 3. julija w 17. hodź. na Glawšec dworje w Róžeńće.

Ekskluziwne knihi sej zawěsćić

štwórtk, 19. junija 2025 spisane wot:
Lubowarjo serbskeje literatury kedźbujće! Ludowe nakładnistwo Domowina poskića za přichodne štyri tydźenje ekskluziwny wuběr redukowanych knihow. Wužiwajće składnosć kaž tule Tobias Domš z Pěskec, zo byšće swoju biblioteku z wysokohódnotnymi serbskimi twórbami rozšěrili abo sej nowe pokłady wotkryli. Akcija je na krótki čas wobmjezowana. Kupcy móža sej knihi za wurjadne płaćizny zawěsćić. Smolerjec kniharnja wjeseli so na wopyt čitarjow. Tež online su skazanki přez tu podaty qr-code móžne. Foto: SN/Bojan Benić

Tworjace wuměłstwo, literatura, hudźba wot punk rocka přez boogie-woogie hač k šlagrej: Dołha nóc kultury w Budyšinje

Dołha nóc kultury, kotruž je Pro Museo, spěchowanske towarstwo Muzeja Budyšin, minjenu sobotu zhromadnje z wobdźělenymi kulturnišćemi a wobchodami w sprjewinym měsće wuhotowało, je so wospjet jako atraktiwny magnet wopokazała. Najwjace wopytowarjow přiwabi – zawěsće nic naposledk woblubowaneje atmosfery na „najrjeńšim balkonje Budyšina“ dla – koncert orchestra Serbskeho ludoweho ansambla „Salonowa hudźba“ w bywšej byrgarskej zahrodźe města pod Röhrscheidtowej baštu. W małej wobsadce zamóchu hudźbnicy hosći z instrumentalnymi šlagrami předewšěm 1920tych lět zahorić, kajkež su na přikład přez skupinu Comedian Harmonists do dźensnišeho popularne. Ale tež z adapcijemi z tak mjenowaneje klasiskeje hudźby zasłužichu sej ansamblowcy sylny přiklesk. Přestawku wužichu někotři wopytowarjo, zo bychu sej po starym měsće dundajo dalše kulturne chłóšćenki wotkryli.

Powitaja lěćo ze swjedźenjom hudźby

srjeda, 18. junija 2025 spisane wot:

Kamjenc/Budyšin (SN/bn). Fête de la Musique rěka hudźbny swjedźeń, kotrež swjećachu prěni raz w lěće 1982. Zaměr bě a je, regionalnych wuměłcow motiwować, na najdlěšim dnju lěta zdarma w zjawnym rumje wustupować, město z wotměnjawymi zynkami pjelnić a tak lěćo witać. Dalša maksima: Wšitke zarjadowanja su bjezpłatnje přistupne. Po premjerje w Parisu swjeća swjedźeń mjeztym po cyłym swěće, a to we wjace hač 1 300 městach, šěsć z nich we Łužicy.

Rumunske zynki pod hołym njebjom

wutora, 17. junija 2025 spisane wot:

Hudźbny swjedźeń Smochćicy słuša k prawidłownym wjerškam, kotrež tamniše kubłanišćo swj. Bena a Serbski ludowy ansambl wot lěta 2005 wuhotujetej. Pod hesłom „Rumunskej nocy“ steji tónraz hudźba w fokusu, kotraž je na zapadźe Europy lědma znata.

Smochćicy (SN/bn). „Dołho trajace rešerše“ kaž tež „wšo druhe hač lochke jednanja“ w zwisku z awtorskimi prawami wuzběhnywši poda intendant SLA Tomas­ Kreibich-Nawka wčera we wobłuku nowinarskeje rozmołwy dohlad do lětušeho programa. Nimo přewažnje sinfoniskich twórbow na přikład Georgea Enscuwa­, Cipriana Porumbescuwa a Marţiana­ Negreje zaklinča kompozicije Béle Bartóka a Liany Bertók. Štyri rumunske ludowe spěwy je SLA ekstra za orchester a dudy aranžować dał, kotrež chcedźa na swjedźenju prapremjernje předstajić.

Njechorńskeho wopominali

wutora, 17. junija 2025 spisane wot:
Budyska župa „Jan Arnošt Smoler“ je minjeny pjatk při rowje Měrćina Nowaka-Njechorńskeho w Hrodźišću na wusahowaceho serbskeho molerja, grafikarja, spisowaćela a žurnalista spominała. Samsny dźeń před 125 lětami bě so „wuměłc Serbow“ narodźił. Połožiwši módro-čerwjeno-běły buket kwětkow mjenowaše županka Lenka­ Thomasowa (naprawo) Nowaka-Njechorńskeho „nestora serbskeho molerstwa“, kotrehož twórby kóžde serbske dźěćo znaje, a wuzběhny w swojej narěči mjez druhim wuběrnu, předewšěm rjanu rěč, kajkaž publikaciski skutk jubilara wuznamjenja. Foto: Katja Linznarjowa

Institut z nowym projektom

wutora, 17. junija 2025 spisane wot:

Budyšin (SN). Žiwjenje młodostnych bjezposrědnje po Druhej swětowej wójnje słuša k mało přepytowanym temam wuchodosrjedźnych europskich stawiznow. Tutomu wobłukej wěnuje so nowy, wot Němskeho slědźenskeho zhromadźenstwa (DFG) spěchowany projekt Serbskeho instituta – na konkretnym přikładźe serbskich młodostnych, kotřiž buchu mjez 1945 a 1950 k wukubłanju do Čěskosłowakskeje pósłani.

W srjedźišću slědźenja steja prašenja za socialnymi a kulturelnymi wuměnjenjemi, pod kotrymiž běchu młodostni žiwi a tehdy wuknjechu. Ale tež indiwidualne móžnosće skutkowanja w dobje hłuboko sahacych politiskich a towaršnostnych změnow su zajimawe. Projekt stawiznarki Serbskeho instituta dr. Jany Piňosoveje puće wukubłanja runje tak kaž nazhonjenja, wočakowanja a wužadanja młodych ludźi samych wobswětluje. „Nowe perspektiwy na powójnske stawizny su jedyn ze zaměrow projekta. Mje zajimuje wid młodych čłowjekow, kotřiž pohibowachu so na woběmaj bokomaj hranicy w Čěskosłowakskej a we Łužicy“, wona zwurazni.

Dołhu nóc kultury ludźi wabiła

póndźela, 16. junija 2025 spisane wot:
Dołha nóc kultury, kotraž wotmě so předwčerawšim w nutřkownym měsće Budyšina, je syły wopytowarjow zahoriła. Jedna z dohromady 16 stacijow bě měšćanska biblioteka, hdźež prezentowachu mjez druhim čłonki towarstwa TanzSzene Bautzen choreografije pod hesłom „Wot klasiki hač k hiphopej“. Dalšej wobdźělenej kulturnišći běštej na přikład Smolerjec kniharnja, hdźež wotewrichu hač do přichodneje soboty přistupnu pućowacu wustajeńcu Serbskeho instituta „Swoboda kiwa!“, a połnje wobsadźena Kulturna zahroda Serbskeho ludoweho ansambla, na kotrejž wustupi hosćićelski orchester ze salonowej hudźbu 1920tych lět. Foto: Hanka Šěnec

Nowiny mjeńšinow so na přichod nastajeja

póndźela, 16. junija 2025 spisane wot:

Jónu wob lěto zetkaja so zastupjerjo mjeńšinowych nowin na generalnu zhromadźiznu organizacije Midas. Minjene­ dny je słowjenska nowina w Italskej­, Primorski Dnevnik, schadźowanje w europskej kulturnej stolicy Nova Gorica/Gorizia organizowała.

Nova Gorica/Gorizia (SN/BŠe). Najwjetši nadawk mjeńšinowych nowin je, w jednotliwych krajach identitu swojeho luda zachować. Ćim wažnišo je, zo nowiny a časopisy prawidłownje wuchadźeja. Čłonojo redakcijow po cyłej Europje tónle nadawk swědomiće wukonjeja. Na lětnym zetkanju Midas je dobra składnosć za wuměnu wo tym, kak so nowiny na přichod a jeho wužadanja nastajeja. Na lětušej hłownej zhromadźiznje Midas w Słowjenskej/Italskej, hdźež běchu tež Serbske Nowiny zastupjene, dźěše předewšěm wo digitalnu transformaciju a kak redakcije z njej postupuja. Dale a wjace nowinow fokusěruje so na digitalne formaty, wozjewja podcasty abo kumštnu inteligencu zapřija.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND