Błobošojce (FAG/SN). Wulke wjeselo měješe wjac hač 30 přećelow rejwanja minjenu njedźelu tež při wulkej horcoće w Błobošojčanskej (Bloischdorf) muzejowej bróžni. Rejwanski pedagoga Michael Apel z Choćebuza bě jich pod hesłom „Pój a wjesele rejuj“ přeprosył. „Z bjesadnym rejwanjom chcu ludźom wšelakore zdźěla pozabyte reje znowa spřistupnić. Mam so po publikumje a zwučuju z nim rejwanske kroki w přijomnej atmosferje. Dźensa stejachu reje kaž na přikład polka, křižna polka a wosebje serbske reje kaž ,Stup dale‘ abo ,Marianka‘, na programje. Wosebitu wědu wo rejach wobdźělnicy žanu njetrjebaja“, Michael Apel wuswětli.
Berlin (SN/bn). Mjeńšinowy sekretariat je we wobłuku druheje lětušeje dźěłarnički fachowcow za wuměłstwo, muzejownistwo a zjawnostne dźěło dale na wuwiwanju interaktiwneje pućowanskeje wustajeńcy filował. Přitomni běchu nimo zastupjerjow štyrjoch w Němskej připóznatych narodnych mjeńšin reprezentanća skupiny delnjoněmčinu rěčacych. Zhromadnje dźěłachu woni minjeny tydźeń w Berlinje na přehladce, z kotrejž chcedźa awtochtone ludy Němskeje po cyłym kraju prezentować.
Wustajeńca ma wjacore komponenty ze sobu zwjazać. K tomu słušatej na přikład lochce transportabelna instalacija „Rum w rumje“ a ju wudospołnjaca „wirtuelna runina zhłubjenja“. Třeći stołp je takrjec klasiski system informatiwneje sćěnowiny. Za to su wobdźělnicy dźěłarnički koncepciju zdźěłali, wopřijacu časowy plan za wuwiwanje jednotliwych wustajenskich elementow kaž tež „korespondowace tworićelske wuhotowanje“, kaž w zdźělence mjeńšinoweho sekretariata posłownje rěka.
Radwor (CRM/SN). Lětsa dyrbješe so chór Meja swojeho mnoholětneho lěćneho koncertowanja před jónkrótnej kulisu Stareje cyrkwički w Radworju wosrjedź wsy wzdać. Namaka pak bjez problemow nowe přijomne městno koncertowanja na farskej zahrodźe w sćinje nětčišeje wosadneje cyrkwje a w chłódku nahladnych starych štomow.
Smochćicy (SN/bn). Smochčanski hudźbny swjedźeń pod hołym njebjom je tež lětsa znowa syły ludźi přiwabił. Něhdźe 1 600 zajimcow wopyta minjeny pjatk a sobotu program „Argentinske nocy“ na dworje Domu biskopa Bena.
„Wjeselu so, zo tu nětko hižo 15. raz zhromadnje swjećimy. Lětuši program je produkt prócy mnohich, kotřiž tutu hudźbu lubuja“, witaše předsydka rjad organizowaceho towarstwa Via regia – hudźbne eventy Margitta Luttner a skedźbni wosebje na „wšitkich, přewažnje čestnohamtsce skutkowacych sobudźěłaćerjow, bjez kotrychž to wšo móžno było njeby“. Zdobom postrowi wona přirjadnicu krajneho rady Birgit Weber a wyšeho měšćanostu Budyšina Alexandra Ahrensa (SPD) w publikumje a předstaji přitomnym noweho rektora Domu biskopa Bena Sebastiana Kieslicha. Wón wuzběhny, zo so „wjeseli, ze swojim domom znowa směć skićić kulisu tradicionalneho swjedźenja“, a zahaji koncert bamža Franciskusa citujo: „Wětřik pampy dźensa tež tu wěje.“
Nowe wudaće Rozhlada je trochu wobšěrniše a započina so hnydom z wužadacym prašenjom: Je kolektiwne emocionalne a entuziastiske nastajenje a jednanje etnikuma trěbne za jeho přetraće a měło so snano samo wědomje sylnić? Wo „horcej“ etniskosći čitaće w teksće Leoša Šatavy.
Štó je poprawom Serb? Tón abo ta, kiž ma serbskich prjedownikow abo ći, kotřiž serbsce rěča? Wo tym, kak je Arnošt Muka z prašenjom wobchadźał, kotrež za jeho čas hišće nikoho njezaběraše, zhoniće z interviewa z Robertom Lorencom wo Mukowej „Statistice Łužiskich Serbow“.
Hodźa so konflikty wobeńć, hdyž so entuziast ležernje z duchownym wobsydstwom druhich wobchadźejo horliwje do dźěła da a hdyž zapřehnje do swojeho předewzaća překwapjenych rowjenkow, kiž so sobudźěłu docyła wuwinyć njemóža? Trochu hinaši wid na zrodźenje serbskeho nowinarstwa a poměrje mjez Janom Pětrom Jordanom a staršim Handrijom Zejlerjom skići přinošk Franca Šěna.
Budyšin (SN/bn). Lětuše literarne wubědźowanje Ludoweho nakładnistwa Domowina a Załožby za serbski lud je nětko zahajene. Kaž na internetnej strony załožby rěka, přeprošatej wuhotowarjej wurisanja młodych pisacych hač do staroby 35 lět, swoje teksty hač do 28. oktobra zapodać. Tematiskich wobmjezowanjow njeje. „Pisajće wo dźensnišim času, wo zašłosći abo wo přichodźe; wo ludźoch, kiž su wam bliscy, wo swojich wobkedźbowanjach a nazhonjenjach, wo zbožownych wokomikach abo strachach, wo swojich sonach a swojich žedźbach!“, su někotre nastorki online poskićene.
Zapodać smědźa wobdźělnicy twórby w třoch kategorijach. Z dohromady 500 eurami mytuja pjeć najlěpšich we wobłuku baseń a lyriska proza. Za krótku prozu přilubjeja cyłkownje 575 eurow, tohorunja rozdźělenych na pjeć najlěpšich awtorow. Třeća kategorija stej dlěša proza – wupisanje definuje ju jako teksty, wopřijace „znajmjeńša pjeć stron A 4 ze stajnje 1 800 naklepkami – a dramatika, za kotruž nałoža dohromady 1 150 eurow. Přidatnje spožči jury najlěpšimaj přinoškomaj awtorow, młódšich hač 16 lět, wosebitej myće w hódnoće cyłkownje 150 eurow.
Po dyrdomdejach Olsenoweje cwólby, kotrež běchu minjene tři lěta dźesaćitysacy wopytowarjow na Budyski hród wabili, je so Němsko-Serbske ludowe dźiwadło lětsa za hinašu maćiznu rozsudźiło. Přiwšěm njeje cezura přewulka, wšako ma tež kruch „Na krótšim kóncu Słónčneje aleje“ po romanje Thomasa Brussiga potencial, we wěstej měrje samsne abo znajmjeńša podobne začuća publikuma narěčeć resp. wuskutkować. Hač danska trójka ganowow abo kwartet rady rebelowacych młodostnych we Wuchodnym Berlinje – za w NDR narodźeneho a wotrostłeho přihladowarja njeje (n)ostalgija runjewon najnjeprawdźepodobniša reakcija. Wjetšina (potencielnych) přihladowarjow je nimo toho zawěsće wuspěšne sfilmowanje knihi režisera Leandera Haußmanna widźała. Tak ani njezadźiwa, zo bě premjera lětušeho lětnjeho dźiwadła NSLDź dźens tydźenja wupředata, ani přewšo dobry wothłós wopytowarjow njebě překwapjacy.
Budyšin (SN). Lawreatka Myta Ćišinskeho 2019 Załožby za serbski lud budźe Marja Elikowska-Winklerowa. Wo tym informowaše załožba dźensa, nawjazujo na kuratorij, kotryž je wo spožčenju Myta Ćišinskeho na póndźelnym posedźenju w Budyšinje rozsudźił.
Kuratorij wuzběhuje dołholětne a njesprócniwe skutkowanje delnjoserbskeje wučerki a žurnalistki z pólskimi korjenjemi za zachowanje a daledawanje delnjoserbšćiny we wšitkich generacijach kaž tež jeje wobstajnu podpěru serbskim kulturnym a trajnym projektam w Delnjej Łužicy. Za to dóstanje wona wysoke počesćenje.