Wo knihach a kniharni (23.08.19)
W prózdninach popřewa sej tón abo tamny wjace chwile za čitanje. My w kniharni dóstawamy často naprašowanja za hižo rozebranymi knihami. Snano steja tajke pola was doma w knižnej polcy a wjace trěbne njejsu. Bychmy so wjeselili, dóstanjemy-li tu abo tamnu za dalšich zajimcow zaso do wobstatka kniharnje. Pytamy mjez druhim sćěhowace titule: Ratajczakowa, Mühlroser Generationen; Sinfonija radosće (tež w druhich rěčach); Walde, Wie man seine Sprache hassen lernt; Defoe, Robinson z lěta 1949; Klinkotata lipka z lěta 1972; zešiwk za powołanske šule – železnicar.
W antikwariaće n. př. poskićamy: Kerstin Młynkec, Drachentochter; Křesćana Krawcowe, W Delanach na Katyrnu; němske zešiwki z rjadu Bolek und Lolek. Kohož smy wćipni činili, smě sej radlubje wjele dalšich wudaćow na polu stawiznow, chronikow abo rjaneje literatury pola nas wupytać. Mjeztym tež wjacore nowostki a kalendry za přichodne lěto wabja.
Literatura jako syć přećelstwa
Mjeztym druhi raz wotmě so njedawno mjezynarodne zetkanje Syće młodych akademikarjow-sorabistow w Budyskim Serbskim instituće. Pjatnaće referentow je tam wo swojich slědźenjach rozprawjało. Někotre tajke w małym serialu (6) předstajamy.
Lipsk (aj/SN). Na Leibnizowym instituće za stawizny a kulturu wuchodneje Europy w Lipsku slědźi Anja Jahnojc z Dešna wo literarnych syćach. W disertaciji zaběra so slawistka z paralelnymaj stawiznomaj mjez wójnomaj. Protagonistce prěnjeje stej Mina Witkojc a Marjana Domaškojc. Wonej wuwiwaštej w tekstach metaforisku rěč, kotraž ma hač do dźensnišeho wuznam za wobraz Serbow wo nich samych a za regionalnu identitu. Wažne za pisanske dźěło žonow bě, zo běštej spřećelenej. To chce doktorske dźěło pokazać. W tekstach Witkojc a Domaškojc nastawa dialog, kiž rodźi literarne metafry a je přeco znowa wariěruje. Hlinjana hěta je najznaćiši přikład.
Tradicionalnu folkloru a futuristiske zynki dožiwili
Kamjenc (SN/bn). „Serbska hudźba mjez zańdźenosću a přitomnosću“ bě hesło zhromadneho koncerta we wobłuku festiwala šesćiměstow „Přińć a woteńć“, wuhotowaneho wot delnjołužiskeho kwinteta Serbska reja a tereministki Caroliny Eyckec. Něhdźe 30 zajimcow dožiwi wčera na žurli Kamjenskeje radnicy njewšědnu měšeńcu „staršeje serbskeje ludoweje hudźby a nowšich zynkow“, kaž bě nawoda Serbskeje reje Gregor Kliem hosćom zarjadowanja připowědźił.
Delnjołužiscy „ceptarjo“
Što pisanske stwy wšitko přeradźeja ...
Wustajeńca fotografikarja Jürgena Maćija w Kamjencu
Wćipnota ćěrješe mje kónc junija do Kamjenca. Připowědźene běchu „Městnosće pisanja – Łužiscy spisowaćeljo“ (SN tehdy rozprawjachu). A wězo wabješe tež nazhonjenje z mnoho dotalnych foto-wustajeńcow Jürgena Maćija: Z nich woteńdźeš přeco spokojny a zadźiwany z dokładnych, wěrnych pohladow, kotrež ći fotografikar skići.
Dokładne a wěrne pohlady do wuwića w našej towaršnosći
Dopominam so na přikład na „Krajiny města“ 2013 w Połčničanskim Rietschelowym domje abo na „Agrarne krajiny“ 2015 w Budyskim Serbskim muzeju. W pomjatku wostali su mi „Zetkanja na mjezach“, w Carnym Gozdźe (Schwarzheide) lěta 2014, hdźež bě wuměłc w městach z wobeju stronow Nysy njewšědne kućiki zapopadnył, skedźbnjejo na realne wuwića w našej towaršnosći. Znate su jeho zwobraznjenja gigantisce a hrožo skutkowacych krajin wuhlowych jamow abo fascinacija turbinow Hamorskeje milinarnje.
Kniha Erwina Hanuša wušła
Zestajeja filmowy rjad
Choćebuz (SN/CoR). Organizatorojo filmoweho festiwala Choćebuz zesylnjeja zhromadne dźěło z Institutom za slawistiku Podstupimskeje uniwersity z pilotowym projektom. Tak wuhotuja studenća we wobłuku dwusemesterskeho seminara wot apryla wosebity filmowy rjad za přichodny Choćebuski filmowy festiwal wot 5. do 10. nowembra. Program sekcije staji temu „Migracija we wuchodoeuropskim filmje“ do srjedźišća.
Nimo studowacych Podstupimskeje uniwersity wuknu tež ći z Europskeje uniwersity Viadrina Frankfurt nad Wódru w seminarje zakładne techniki, kak filmowy wuběr kuratěrować. Woni pisaja rozprawy wo filmach, kotrež su sej wobhladali, a teksty za katalogi wo wuzwolenych přinoškach. Na festiwalu wobdźěla so na filmowych rozmołwach a změja tam filmowcow interviewować. 23. oktobra chcedźa studenća film „Migracija we wuchodoeuropskim filmje“ runje tak kaž wuslědki seminara předstajić. Pilotowy projekt ma tež tomu słužić, slawistiku jako jedyn z tak mjenowanych małych předmjetow bóle do zjawnostneho fokusa přinjesć.
Napoleon Bonaparte
Myto Wojerecam
Drježdźany (SN/bn). Lětuši lawreaća sakskeho myta za kulturne kubłanje „Kultur.LEBT.Demokratie 2019“ su towarstwo Kulturna fabrika Wojerecy, powšitkownowužitna tzwr Societaetstheater Drježdźany, kwartěrowy management Prohlis a Kamjeničanske towarstwo ASA-FF. Sobotu je dr. Eva-Maria Stange (SPD), statna ministerka myto wupisowaceho sakskeho ministerstwa za wědomosć a wuměłstwo, institucijam po 2 500 eurach dotěrowane wuznamjenjenje přepodała. Wosebite myto a 1 000 eurow spožčichu kubłanskemu a kooperaciskemu projektej akterow z Torgauwa, Delitzscha a Püchauwa „Hódnota swobody“.
Wojerowčenjo su ze swojej inscenaciju „Město rejuje: Manifest“, stawizny města wot lěta 1950 hač do dźensnišeho scenisce wotbłyšćowace, „palace prašenje wizije solidariskeje, sebjewědomeje a swětej napřećo wotewrjeneje domizny towaršnosći spřistupnili“, rěka we wopodstatnjenju jury.
Dohromady 72 rozdźělnych iniciatiwow resp. towarstwow je so na wubědźowanju wobdźěliło. Jeničke łužiske přinoški běchu nimo hry Kulturneje fabriki Wojerecy namjety z Połčnicy, Njedźichowa, Wjelećina a Lubuša.
