Zběžki w italskich jastwach

wutora, 10. měrca 2020 spisane wot:

Rom (dpa/SN) We wjacorych jastwach Italskeje je wosrjedź krizy corona-wirusa dla k protestam z wjacorymi mortwymi dóšło. W Modenje zemrě šěsć jatych, wjacori so ćežko zranichu, kaž italske medije rozprawjeja, powołujo so na zarjadnistwa jastwow. Wjace hač połsta jatych bě ćeknyć spytało. Dźěłarnistwo policije rěči wo zběžkach w 27 jastwach kraja.

Po informacijach medijow su naprawy přećiwo corona-wirusej protesty zawinowali. Tak njesmědźa přiwuzni a swójbni jatych tuchwilu wopytać. Móžno tež je, zo su jeći zemrěli, dokelž běchu přewjele lěkow brali. Medije pokazuja wobrazy jatych, kotřiž steja na třěše jastwa w Mailandźe a za „swobodu“ wołaja. W měsće Foggia běchu jeći spytali so z jastwa wudobyć. Kaž zamołwići za strowotnistwo w regionje Latium informuja, su so tež jeći najwjetšeho Romskeho jastwa Rebibbia pozběhnyli.

Organizacija Antigone, zasadźaca so za prawa jatych, mjenuje połoženje „starosć zbudźace“. W krizy corona-wirusa dla je jara wažne, jatym połoženje rozjasnić a zwisk­ k swójbnym zmóžnić, na přikład přez Skype, Antigone zdźěla.

To a tamne (10.03.20)

wutora, 10. měrca 2020 spisane wot:

Ćipki město mobilneho telefona – z tajkej njewšědnej akciju chce indoneske město Bandung dźěći wot smartfona wotwabić. Po měnjenju měšćanosty bě naprawa wuspěšna. Kokoše su mjeztym derje narostli. Hač su dźěći za to woprawdźe mjenje časa w interneće byli, njeje dopokazane. Město Bandung bě 2 000 ćipkow rozdźěliło. Njeńdźe pak jenož wo handyje: Dźěći maja nawuknyć zwěrjata lubować a zamołwitosć za nje přewzać.

Najprjedy čerwjeny kał a potom kača pječeń: Dokelž bě žonje w hosćencu w Hornjej Frankskej čerwjeny kał na talerju přezymny, je wona čuwy zhubiła. Wona so wótře pola pinčnicy hóršeše. Jako ta na to ćopły kał přinjese, bě mjeztym kača pječeń wustudnyła. To 56lětnu tak rozhori, zo korčmarku na ruce drapny. Nětko přećiwo njej ranjenja ćěła dla přepytuja. Do hosćenca žona najprjedy wjac njesmě.

W archiwje zachowane nětko wopisane

póndźela, 09. měrca 2020 spisane wot:

„Rumuju swój domjacy archiw“, praji Marja Michałkowa, zapósłanča poslednjeje Ludoweje komory NDR a mnoholětna bywša čłonka Zwjazkoweho sejma­ Němskeje z mandatom CDU. A wona pisa swoje dopomnjenki.

Budyšin (CRM/SN). Z mjeztym 80stronskeho, ale hišće njedokónčeneho skripta čitaše dale jara agilna wuměnkarka minjenu srjedu nahladnej ličbje čłonkow žónskeje unije CDU w Budyskim hotelu Residence. Wobmjezowaše pak so na turbulentny čas w lětomaj 1989 a 1990, jako dósta so do prěnjeje swobodnje woleneje Ludoweje komory NDR. „Zo bu tehdy pod skromnymi wuměnjenjemi wjele wažneho zwoprawdźene, wo tym so mało rěči“, wona zwěsći. A to ju do pisanja wabi.

Nowy poradźowar bamža

póndźela, 09. měrca 2020 spisane wot:

Frankfurt n. M. (B/SN). Bamž Franciskus je jednaćela křesćansko-islamskeho zetkawanskeho a dokumentaciskeho centruma dr. Tima Güzelmansura za poradźowarja Bamžowskeje komisije za nabožinske poćahi k muslimam powołał. Komisija ma dialog mjez cyrkwju a muslimami po cyłym swěće spěchować. Gü­zel­mansur narodźi so 1977 w Antiochiji, dźensa Antakya w Turkowskej. W lěće 1999 so wón do Němskeje přesydli, wot lěta 2000 do 2005 studowaše w Augsburgu filozofiju a katolsku teologiju.

Póstna akcija Misereor

Beirut (B/SN). Syriska ćerpi po słowach hłowneho jednaćela biskopskeho pomocneho skutka Misereor Pirmina Spiegela pod mjelčenjom mjezynarodneho zhromadźenstwa. Mjelčenje je „poslednja wulka bomba, kotraž tuchwilu pada“, rjekny monsignore Spiegel w telewiziji ARD. „Libanon a Syriska stejitej w fokusu lětušeje póstneje akcije Misereor. Syriska njemóže k měrej přińć, hdyž so wojer­ske mocy – Ruska, USA, Turkowska, Iran a Israel – wadźa a kóždy swoju lěpšinu pyta“, zwurazni Spiegel jako koncelebrant na Božej mši k zahajenju póstneje akcije w Erfurće.

Warnuje před AfD

Funkcionarojo wobskorženi

póndźela, 09. měrca 2020 spisane wot:

Bellinzona (dpa/SN). W procesu dubioznych pjenježnych přepokazankow w zwisku z koparskimi swětowymi mišterstwami 2006 dyrbja so wot dźensnišeho třo funkcionarojo Němskeho koparskeho zwjazka (DFB) před zwjazkowym chłostanskim sudnistwom w šwicarskim Bellinzonje zamołwić. Wobskorženi su bywšej prezidentaj DFB Theo Zwanziger (74) a Wolfgang Niersbach (69) kaž tež bywši generalny sekretar DFB Horst R. Schmidt (70). Rozšěrjenja corona-wirusa dla je proces njezjawny.

Jednaja wo ćěkancach

Brüssel (dpa/SN). Hladajo na napjate ­połoženje na mjezy mjez Turkowskej a Grjekskej migrantow dla bě turkowski prezident Recep Tayyip Erdoğan dźensa do Brüssela prošeny. Tam wočakowaštaj jeho prezidentka komisije EU Ursula von der Leyen a šef Rady EU Charles Michel. EU sej žada, zo Turkowska zrěčenje wo ćěkancach z lěta 2016 dodźerži, Erdoğan žada sej za to wjace pjenjez. Wčera je němske knježerstwo wobzamknyło, tysac dźěći a młodostnych z přepjelnjenych lěhwow w Grjekskej přiwzać.

Proces lětadła dla zahajeny

Składnostnje Mjezynarodneho dnja žonow su wčera w Mexiku-měsće žony za swoje prawa a přećiwo potłóčowanju a namocy demonstrowali. Policija rěčeše wo 80 000 demonstrantkach. Po wjacorych spektakularnych mordarstwach na žonach dochadźa we łaćonsko-ameriskim kraju k dźeń a wjetšim protestam. Policija bě prezidentski palast z drjewjanej sćěnu wobdała. Žony ­mjetachu měški z barbu a bencinowe bleše na policistow, kotřiž zasadźichu sylzopłun. Foto: dpa/Jair Cabrera

Prěni mortwy z Němskeje

póndźela, 09. měrca 2020 spisane wot:
Kairo (dpa/SN). Prěni króć je němski staćan na nowu chorosć płucow Covid-19 zemrěł. Jedna so wo 60lětneho muža, kiž bě tydźenja do Egyptowskeje přijěł, kaž strowotniske ministerstwo w Kairu zdźěla. Je to zdobom prěni smjertny pad w zwisku z corona-wirusom w Africe. Z kotreho zwjazkoweho kraja muž pochadźa, njeje dotal znate. Muž přebywaše w Hurghadźe, mjez turistami jara wob­lubowanym dowolowym měsće. Zwyšeneje temperatury dla jeho w chorowni přepytowachu a zwěsćichu wirus. Muža lěkowachu na intensiwnej staciji, najebać to so jeho strowotny staw spochi pohubjeńši. Wčera je 60lětny zemrěł. W Egyptowskej maja dotal 48 padow wirusa dla.

Dźěći zastarane

póndźela, 09. měrca 2020 spisane wot:

Podstupim (dpa/SN). Rozšěrjenje popołdnišeho hladanskeho časa zbrašenych dźěći a młodostnych w Braniborskej je po słowach tamnišeho kubłanskeho ministerstwa jara derje zaběžało. Jědnaće kubłanišćow w sydom wokrjesach tajke poskitki zmóžnja. Cyłkownje 82 dźěći a młodostnych 5. do 10. lětnika po šuli dale hladaja.

Braniborski krajny sejm je loni spěchowanje hladanja w popołdnišich hodźinach wobzamknył, zo móhli starši swoje powołanje a priwatne zamołwitosće lěpje zmištrować. Měsačnje dóstawaja komuny 300 eurow na šulerja. Šulski nawoda Wichernoweje šule w Baršću Heiko Heinemann skedźbnja přiwšěm na „pobrachowace financne zawěsćenje transporta potrjechenych. Starši bychu poskitk rady přiwzali. Tu je podpěra worjesow a městow trěbna.“

Naprawy wirusa dla wobzamknyli

póndźela, 09. měrca 2020 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Wulka koalicija CDU/CSU a SPD je so na wobšěrny paket naprawow na dobro předewzaćow dojednała, kotrež pod hospodarskimi sćěhami corona-virusa ćerpja. Tak chcedźa mjez druhim zadźěwki nastupajo mzdu za krótkodźěło znižić. Dźěłodawarjam chcedźa přichodnje socialne přinoški za wupadnjeny dźěłowy čas narunać. To je koaliciski wuběrk minjenu nóc na swojim posedźenju w kanclerskim zarjedźe w Berlinje wobzamknył.

Nimo toho chce wulka koalicija wjacore inwesticiske naprawy zwoprawdźić. „Chcemy inwesticije Zwjazka w lětach 2021 hač do 2024 wo tři miliardy eurow zwyšić a dołhodobnje dalše 12,4 miliardy eurow nałožić, rěka w 14stronskim wobzamknjenju unije a SPD.

Hladajo na rozpřestrěće corona-wirusa w Němskej z tym liča, zo wulkozarjadowanja wotpraja. Kaž je ministerski prezident Sewjerorynsko-Westfalskeje Armin Laschet (CDU) wčera wječor w sćelaku ARD připowědźił, chce wón poru­čenje ministra za strowotnistwo Jensa Spahna (CDU) přesadźić a zarjadowanja z wjace hač tysac wobdźělnikami zakazać.

Inwestuja do infrastruktury

póndźela, 09. měrca 2020 spisane wot:

Wobchadne ministerstwo chce lětsa 154 projektow zwoprawdźić

Podstupim (dpa/SN). Braniborske knježerstwo chce w běhu lěta něhdźe 580 milionow eurow za lěpše dróhi a kolesowarske šćežki nałožić, zdźěla ministerstwo za infrastrukturu a krajne planowanje. Z toho je 171 milionow krajnych srědkow. 405 milionow eurow financuje Zwjazk. „Přewažnje wěnujemy so wjesnym dróham, zo bychmy wobchadnu wěstotu polěpšili. Dalše ćežišćo je spěchowanje kolesowanskeho wobchada“, rozjasnja braniborski wobchadny minister Guido Beermann (CDU). Kaž su so SPD, CDU a Zeleni w koaliciskim zrěčenju dorozumili, trjeba Braniborska wukonliwu syć dróhow a kolesowanskich šćežkow, zo móhli mobilitu we wšěch kónčinach zwjazkoweho kraja zaručić. Za to chce koalicija lětnje inwesticiski wobjim 120 milionow eurow přewostajić, zo móhli zaměry docpěć. Z toho je 20 milionow eurow za inwesticije do kolesowarskeje infrastruktury předwidźane.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND