Prof. Dr. Stefan Oeter z fakulty za jurisprudencu uniwersity Hamburg je 10. meje 2018 za iniciatiwu Serbski sejm aktualne stejišćo nastupajo prawniski status serbskeje mjeńšiny a korporaciju zjawneho prawa jako rozrisanje napisał. Wozjewjamy dospołny tekst w originalnej němskej rěči.
Wien (dpa/SN). Do atomoweho zetkanja dźensa we Wienje je iranske knježerstwo kedźbliwje optimistiske. „Zaměr schadźowanja fachowcow ma być, hač a kak hodźa so prawa Irana z atomoweho zrěčenja po wustupje USA přesadźić“, rjekny tamniši wonkowny minister Mohamed Dshawad Sarif. Wón je połny nadźije, zo njeje wšitko podarmo. Na iniciatiwu knježerstwa w Teheranje zetka so dźensa cyłkowna komisija we Wienje, ale prěni raz bjez zastupjerja USA.
Hižo prěnje pruwowanje
Berlin/Wien (dpa/SN). Wot płaćiwosće noweje směrnicy wo zakładnym škiće datow (DSVGO) je towarstwo Noyb dźensa prěnje přepytowanja přećiwo platformomaj Google a Facebook nućenskich přizwolenjow dla zahajiło. Mjez druhim měł po słowach towarstwa Hamburgski zarjad za škit datow wujasnić, hač Facebookej słušaca posłužba WhatsApp ze swojimi přizwolenskimi zdźělenkami směrnicu DSVGO rani. Za nowy zakoń budźe to prěnje pruwowanje, měnja awstriscy škitarjo datow.
Dawki tema wuradźowanjow
Berlin (dpa/SN). Němscy politikarjo so hladajo na planowane nowe eurokritiske knježerstwo w Italskej starosća. Koalicija populistiskeho hibanja Pjeć hwězdow a prawicarskopopulistiskeje Lega „dawa přičinu so starosćić“, rjekny Michael Roth, statny minister we wonkownym ministerstwje, nowinarjam. „Europa trjeba bóle dyžli prjedy spušćomneho partnera, kiž widźi swoje městno wosrjedź Europy a nic w dwělomnej wěstoće nacionalizma“, Roth potwjerdźi.
Italski statny prezident Sergio Mattarella bě srjedu jurista a politiskeho nowačka Giuseppu Conteho (njestronjan) powołał, kiž měješe nowe knježerstwo zestajeć. Conte je zhromadny kandidat Pjeć hwězdow a Lega. Wobě stronje stej mjeztym koaliciske zrěčenje zdźěłałoj, w kotrymž su zniženje dawkow a zakładne dochody za kóždeho zakótwjene.
Zwjazkowy předsyda AfD Alexander Gauland je sej wěsty, zo „njebudźe Italska z nowym knježerstwom k stabiliće Europy a EU přinošować. Najlěpje by nětko było, by-li z europasma wustupiła.“ To by tež w zmysle Němskeje było, dokelž „by němskemu dawkipłaćerjej tójšto pjenjez zalutowało“.
Choćebuz (dpa/SN). Łužiski energijowy zastaraćel LEAG z toho wuchadźa, zo budźe problem woteběraceje wody we wokolnych jězorach z dalšim wudobywanjom brunicy w Janšojskej brunicowej jamje přichodnje hišće wjetši. Tohodla chce předewzaće na swójske kóšty studnje twarić, zo móhło wodu do jězorow klumpać, kaž w Choćebuzu připowědźi. Hišće loni bě LEAG kóždy zwisk mjez brunicowej jamu a zhubjacej so wodu prěła.
Wjacore jězory Braniborskeje maja hižo wjele lět problem woteběraceje wody dla. Drastisce pokazuje so to w Pašćelinje (Pastlingsee) pola Derbna pola Gubina we wokrjesu Sprjewja-Nysa. W kupanskim jězorje bě před třomi lětami k masiwnej mrětwje rybow dóšło. Zamołwići pak so wadźachu, kotre přičiny móhła wona měć. Loni w decembru je wobswětowe ministerstwo zdźěliło, zo ma Janšojsku brunicowu jamu za jednu z móžnych winikow. LEAG to wotpokaza. „Z dotal zběranych datow njeje zwisk mjez zniženjom pegela wody a Janšojskej jamu dopokazujomny“, tehdy rěkaše.
Tójšto ludźi je sej minjenu póndźelu na dnju młynow tajke zajimawe objekty wobhladało, zo bychu wjace wo starodawnym młynskim rjemjesle zhonili. Tak bě tomu tež w młynje w Radušu.
Raduš (PBe/SN). Wobsedźer Radušanskeho młyna Frank Petzold witaše swjatki póndźelu mnohich wopytowarjow wosobinsce z tradicionalnym postrowom młynskich dźěłaćerjow „zbožo ći“, z kotrymž měješe zbožo wot młyna k młynej přińć. Zbožo měješe Frank Petzold zhromadnje ze swójbnymi pomocnikami najprjedy raz z krasnym słónčnym wjedrom. Te je sta ludźi k wotležanemu młynej přiwabiło. Mnozy přijědźechu z kolesom, druzy z čołmom a někotři so njebojachu dwaj kilometraj dołhi puć hač k młynej pěši na so wzać.
Mnozy mějachu wosobinske dopomnjenki. Tak rozprawješe 87lětna Edith Beeskowa z Raduša, zo stary młyn a poslednjeho młynka Rudolfa Heinzu w 50tych lětach hišće znaješe. „Zwjetša jědźechmy njedźelu z čołmom k Heinzojcom na kofej a tykanc“, wona powědaše.
Swoju mortwu mać přez měsacy doma chowało je šěsć dorosćenych dźěći w Indiskej. Přičina toho wšak bě financneho razu. Tak chcychu jeje rentu dale kasěrować. Kóždy měsac wotewzachu pjenjezy na zarjedźe, hdźež zastojnikam napowědachu, zo mać w komje leži. Palc staruški běchu do tinty tunknyli a jón na formularje wotćišćeli. Tak dźě je to w Indiskej za analfabetow z wašnjom. Lěkar pak je nětko smjerć 70lětneje zwěsćił. Kaž so wukopa, bě wona hižo w januaru zemrěła.
Na dwanatym poschodźe wysokodomu w Ludwigshafenje připrawjene šerjenje je zawčerawšim zasadźenje policije zawiniło. Žona bě je nimoducy mylnje za wosobu měła. Poprawom dyrbješe šerjenje hołbje wot balkona wotdźeržeć. Přiwołana policija pak kreatiwneho 35lětneho prošeše šerjenje zrumować.