Orbán wólby jasnje dobył

póndźela, 09. apryla 2018 spisane wot:

Budapest (dpa/SN). Jasnišo, hač běchu to wočakowali, je Europskej uniji napřećo kritisce nastajeny madźarski ministerski prezident Viktor Orbán wólby parlamenta w kraju dobył. Jeho prawicarskonarodna strona Fidesz zawěsći sej 48,5 procentow hłosow, kaž narodny wólbny běrow dźensa rano zdźěli. Tak móhła Fidesz 134 z cyłkownje 199 mandatow parlamenta kontrolować a z wjetšinu dweju třećinow samo wustawu změnić. Z něhdźe 70 procentami je so na wólbach njewšědnje wjele ludźi wobdźěliło.

Znowa wuzwoleny ministerski prezident rjekny krótko do połnocy swojim přiwisnikam w Budapesće: „Smy dobyli. To dawa nam móžnosć, Madźarsku zakitować.“

We wólbnym boju bě so Orbán nimale bjez wuwzaća migraciskej politice wěnował a Europsku uniju azyloweje politiki dla nadběhował. W Brüsselu wočakuja tohodla nowe problemy mjez EU a Madźarskej migracije dla.

Orbán steji nětko před swojej štwórtej wólbnej dobu za sobu.

To a tamne (09.04.18)

póndźela, 09. apryla 2018 spisane wot:

Jutrowne jejka na parkowace awto mjetali su dźěći w bayerskim Ambergu. Štyri dźěći w starobje jědnaće do 13 lět mjetachu twjerde zwarjene jeja z balkona by­dlenja na parkowany wóz, město toho zo bychu je jědli. Při tym nasta wěcna škoda 1 500 eurow, kaž wobsedźer awta trochuje. Hač bě dźěćom prózdnin dla wostudłe abo hač běchu hižo přewjele jejkow jědli, njejsu jemu přeradźili.

Zwada wo městno w sněhakowarskim lifće je so w awstriskim Obertauernje z třomi zranjenymi skónčiła. Tam bě so sydom šulerjow z Wulkeje Britaniskeje z bayerskim nanom a toho 16lětnym ­synom zwadźiło, dokelž njemóžachu so dojednać, štó smě jako prěni do gondle zalězć. Za čas jězby na horu so dale wadźachu a skónčnje z pjasćemi a kijemi do so bijachu. 16lětny hólc Bayera sej samo łochć złama.

Pruwuja nowe cła za Chinu

pjatk, 06. apryla 2018 spisane wot:

Washington (dpa/SN). Prezident USA Donald Trump je zamołwitemu za wikowanje Robertej Lighthizerej přikazał, dalše chłostanske cła sto miliardow dolarow na importy z Chiny pruwować. Wón wopodstatni to z „njefairnymi přećiwnymi naprawami Chiny“. Konflikt mjez Chinu a USA bě zawčerawšim, srjedu, wudyrił. Po tym zo bě sej USA za chinske importy 25procentowske cło žadała, je wuchodoaziski kraj tworam z USA runje tak wulke cła napołožił.

Něhdyša prezidentka do jastwa

Seoul (dpa/SN). Sudnistwo w Južnej Koreji je něhdyšu prezidentku Park Geun Hye korupcije a dalšich přeńdźenjow dla k 24 lětam jastwa zasudźiło. Wobwodne sudnistwo w Seoulu měješe dźensa rano za dopokazane, zo bě 66lětna swoje prawa jako prezidentka za priwatne naležnosće znjewužiwała. Statne rěčnistwo je sej 30 lět jastwa žadało. Wobydlerjo kraja běchu Park kónc lěta 2012 jako prěnju žonu do prezidentskeho zastojnstwa wuzwolili. Wustawowe sudnistwo konserwatiwnu politikarku loni w měrcu jako prěnju demokratisce wolenu hłowu stata wotsadźi.

Merkel pojědźe k Trumpej

Streetworkerojo Budyskeho Kamjentneho domu maja nowy dźěłowy srědk: mobilnu blidotenisowu platu. Lipšćanske předewzaće Moving Ping Pong je ju twariło. ­Plata hodźi so hromadu skłasć a je na kolesowy připowěšak zmontowana. Z njej chcedźa předewšěm w problemowych štwórćach aktiwni być. Foto: SN/Maćij Bulank

Puigdemonta chcedźa pušćić

pjatk, 06. apryla 2018 spisane wot:
Schleswig/Neumünster (dpa/SN). Nawodu katalanskich separatistow Carlesa Puigdemonta chcychu hišće dźensa z jastwa w schleswigsko-holsteinskim Neumünsteru pušćić. Wyše krajne sudnistwo w Schleswigu bě drje zajeće Puigde­monta přepodaća španiskej justicy dla wukazało, to pak pod wěstymi wuměnjenjemi wusadźiło. Tak ma 55lětny Katalana 75 000 eurow kawcije płaćić a njesmě Němsku wopušćić. Nimo toho je sudnistwo wumjetowanje Španiskeje justicy přećiwo Puigdemontej zběžkarstwa dla wotpokazało. Španiske knježerstwo rozsud němskeho sudnistwa wobžarowaše, zdobom pak připowědźi, zo chce jón ­respektować.

New York (dpa/SN). W Bjezstrašnostnej radźe UNO je wčera wječor k raznemu rozestajenju mjez Ruskej a Wulkej Britaniskej nadpada z jědom na něhdyšeho agenta Sergeja Skripala dla dóšło. „Smy swojim britiskim kolegam rjekli, zo sej z wohenjom hrajkaja a zo to hišće wobžaruja“, praji ruski wulkopósłanc pola UNO Wasilij Njebjensja na posedźenju gremija w New Yorku, kotrež běchu na próstwu Moskwy krótkodobnje zwołali. Wulkej Britaniskej wumjetowaše wón „šamałe hry“. Britiska zastupnica Karen Pierce to wotpokaza. Podawk je „dźěl wjetšeho mustra njezamołwiteho zadźerženja Ruskeje“, wona rjekny, přisuwajo Moskwje znowa zamołwitosć za atentat.

Dotalne jednanja zwrěšćili

pjatk, 06. apryla 2018 spisane wot:

Praha (dpa/SN). W Čěskej su rozmołwy wo wutworjenju knježerstwoweje koalicije z wobdźělenjom socialdemokratow (ČSSD) zwrěšćili. Strona wostanje w opoziciji, rjekny předsyda ČSSD Jan Hamáček powěsćerni ČTK wčera wječor w Praze. ČSSD a liberalno-populistiska ANO jednaćelskeho ministerskeho prezidenta Andreja Babiša njeběštej so do toho w rozsudnych personalnych prašenjach ­dojednać móhłoj.

Najwjetši problem bě, zo tuchwilu přećiwo Babišej pozdatneho wobšudnistwa nastupajo subwencije Europskeje unije dla sudnisce přepytuja. Socialdemokraća běchu sej tuž knježerstwo bjez Babiša na čole abo – jako garant njewotwisnych přepytowanjow – nutřkowne abo financne ministerstwo za sebje žadali. „Ani to njejsu akceptowali“, rjekny Hamáček, ­kotrehož strona bě při wólbach loni w oktobru 7,3 procenty hłosow dóstała.

To a tamne (06.04.18)

pjatk, 06. apryla 2018 spisane wot:

Dospołnje nimokulił je so pospyt žony, swoje awto w myjerni w frankskim Rothenburgu rjedźić. Jako awtomatiska připrawa hižo dźěłaše, chcyše so wona hišće do awta sydnyć, byrnjež jej to sobudźěłaćerjo zakazali. 47lětna so wobsuny a wosta z nohu mjez wotewrjenymi durjemi a připrawu tčacy. Dokelž njeje so připrawa wotšaltować dała, dyrbjachu wohnjowi wobornicy žonu wuswobodźić. Na awće nasta 2 000 eurow škody, na myjenskej připrawje 300 eurow.

Mylnje kólnju zapalił je 15lětny w Erfurće, jako gril rjedźeše. Prawdźepodobnje njebě wočakował, zo je popjeł tež dźeń po grilowanju přeco hišće žehliwy. Jako jón na kompost ćisny, so hromada zapali. Płomjenja přeskočichu na pódlansku kólnju. Powołanska wohnjowa wobora je podusy. Škoda wučinja 2 000 eurow, młodostny so na zbožo njezrani.

Prezident do jastwa?

štwórtk, 05. apryla 2018 spisane wot:

Brasília (dpa/SN). Něhdyši prezident Brazilskeje Luiz Inácio Lula da Silva móhł přichodnje do jastwa přińć. Tamniše zwjazkowe sudnistwo wotpokaza dźensa jeho próstwu, zo wostanje hač do kónca rewizijneho jednanja přećiwo swojemu zasudźenju swobodny. Něhdyšeho statneho šefa běchu kónc januara korupcije dla k dwanaće lětam jastwa zasudźili. Pře­ćiwo wusudej so Lula sudnisce wobara.

Transporter dolećał

Cape Canaveral (dpa/SN). Priwatny swětnišćowy transporter „Dragon“ je wjace hač 2,6 tonow materiala k swětnišćowej staciji ISS dowjezł. Łódź je dźensa rano po planje k staciji dolećała, zdźěla ameriski swětnišćowy zarjad NASA. ­Nimo žiwidłow za kosmonawtow ma transporter tež material za eksperimenty sobu. Njewobsadźena raketa bě wutoru w Cape Canaveralu w USA startowała. W swětnišćowej staciji dźěłaja tuchwilu třo Američenjo, Rusaj a Japanjan.

Trump chce gardu pósłać

Nalětnje wjedro njewabi ludźi jenož do přirody, ale mnohich tež do myjernjow ­awtow, zo bychu swój wóz wot powostankow zymy wuswobodźili. Bjez dźiwa tuž, zo maja sobudźěłaćerjo myjernje w Strobicach na kromje Choćebuza tele dny wjele dźěła. Fachowcy w tym zwisku na to skedźbnjeja, zo je lěpje tajku myjernju wužiwać, hač hdyž awto doma sam rjedźiš. Foto: Michael Helbig

nowostki LND