Zaso w starym stilu
To a tamne (10.04.18)
Hinak hač někotryžkuli dorosćeny je so dźěćo w delnjosakskim Bergenje přikładnje zadźeržało: Po tym zo bě ze swojim kolesom njewotpohladnje do parkowaceho awta zrazyła a wóz wobškodźiła, dwanaćelětna holca poł hodźiny podarmo na wobsedźerja čakaše. Tež w bance, před kotrejž awto steješe, njewědźachu, komu wone słuša. Tuž dźěše na policajsku stražu, hdźež so wukopa, zo je limuzina słužbne awto měšćanosty. „To móhł sej tón abo tamny dorosćeny přikład wzać“, policija zadźerženje holcy chwaleše.
Chrobły paduch je dźěćom w Mecklenburgsko-předpomorskim Warenje myto pokradnył, kotrež měješe jim na kóncu detektiwneje hry kiwać. Slědujo wot staršich wupołožene papjerjane šlebjerdki dóńdźechu dźěći skónčnje k jewišću pod hołym njebjom, hdźež měješe přizamknjene koleso stać. Tam pak ležeše jenož hišće skóncowany zamk.
Klětu chcedźa twarić započeć
W měsće nad Sprjewju nastanje nowe wukubłanišćo sakskeje policije
Budyšin (UM/SN). Klětu nalěto maja bagry na Budyskej Kantowej dźěłać započeć. Na to staj so Budyski zapósłanc w Sakskim krajnym sejmje Marko Šiman a sakski minister za nutřkowne naležnosće Roland Wöller (wobaj CDU) při jeho prěnim wopyće we wukubłanišću sakskeje policije, kotrež je na Budyskej Kantowej zaměstnjene, minjeny pjatk dojednałoj. Spočatnje bě so Wöller prašenju, hdy ma so dołho planowany twar skónčnje zahajić, hišće wuwinył. Šiman pak tłóčeše: Dalše dlijenje njesmě być. Wón poćahowaše so na připrajenje bywšeho ministerskeho prezidenta Stanisława Tilicha (CDU), po kotrymž chcychu wukubłanski centrum hižo lětsa rozšěrjeć započeć. Hłowna přičina dlijenja leži po słowach Wöllera w sakskim financnym ministerstwje – w tamnišim statnym zawodźe za imobilije a twarske naležnosće, hdźež nimaja pječa dosć planowarjow. Přiwšěm je sej sakske knježerstwo přezjedne, zo ma so policija zesylnić. Přichodne lěta chcedźa tysac přidatnych městnow wutworić.
Myslenje je najrjeńša zabawa čłowjeka
Budyšin (CS/SN). „Z hosćom w tachantskim wobchodźe“ bě minjenu srjedu intendant Budyskeho Němsko-Serbskeho ludoweho dźiwadła Lutz Hillmann, hdźež je na prašenja Bernharda Pecha wotmołwjał. Zastupjer ekumeniskeho wobchoda so wjeseleše, zo „je tajki z dźěłom nabrěmjenjeny muž chwile měł z kulturnje zajimowanymi Budyšanami so zetkać“. Hillmann tomu přihłosujo rjekny, zo móže winowatosćow intendanta dla lědma hišće sam jako dźiwadźelnik na jewišću stać. Byrnjež zastojnstwo jemu poprawom dowoliło sej róle wuzwolić, to „scyła nochcu. Sym wot lěta 1985 dosć wulkich a wulkotnych rólow hrał.“ 1999 sta so wón z intendantom institucije a wukonja funkciju hač do dźensnišeho. „To je njewšědnje dołhi čas, normalne je poprawom jenož pjeć lět.“
Za wjace ciwilneje kuraže
Rom (B/SN). Bamž Franciskus je jutrownu nóc na Božej mši w Pětrowej cyrkwi raznje šwikał pasiwne zadźerženje mnohich křesćanow přećiwo njesprawnosćam na swěće. Wón namołwi jich k wjetšemu angažementej za sprawnosć a žadaše sej wjace ciwilneje kuraže. Wosom dorosćenych bu jutrownu nóc wukřćenych, mjez nimi migrant John Ogah z Nigerije, kiž bě njedawno zadźěwał wobrónjenemu nadpadej w Romskich superwikach.
Jutrowničku dopołdnja swjećeše bamž po zwučenym wašnju z dźesaćitysacami wěriwych na Pětrowym naměsće jutrownu Božu mšu a žohnowaše jich z „Urbi et orbi“ („Město a swět“).
Wo měr na swěće so modlić
Dwaj na smjerć zranjenaj
Münster (dpa/SN). Po amokowej jězbje z dohromady třomi mortwymi w Münsteru stej dwě wosobje žiwjenjastrašnje zranjenej, kaž rěka ze stron policije. Społnomócnjena za škit woporow kraja Sewjerorynsko-Westfalskeje Elisabeth Auchter-Mainz chcyše so dźensa z potrjechenymi a zranjenymi w Münsteru zetkać. Na krawnym njeskutku bu sobotu popołdnju 20 ludźi zranjenych. Psychisce labilny 48lětny skućićel bě so hnydom po amoku w awće zatřělił.
Ruska: Isreal zamołwity
Moskwa (dpa/SN). Po měnjenju Ruskeje a Syriskeje je israelske wójsko za nadpad z powětra na syriske wojerske zepěranišćo w Homsu zamołwite. Israelskej wojerskej lětadle typa F-15 stej pječa w nocy z powětroweho ruma Libanona wosom raketow na lětanišćo T4 wottřěliłoj, zdźěla po agenturomaj Tass a Interfax tež zakitowanske ministerstwo w Moskwje. Pjeć raketow je syriska strona wotpopadnyła, tři dalše su zapadny dźěl terena trjechili, kaž rěkaše.
Lisćinu prioritow nastajić
Thomas Schmidt: Saksko-pólske styki dale wjesć
Drježdźany (SN). Sakski ratarski minister Thomas Schmidt (CDU) swój třidnjowski wopyt w susodnej Pólskej, z kotrehož je so minjeny pjatk nawróćił, dosć pozitiwnje hódnoći. „Mi je wažne, zo zhromadne temy we wosobinskich rozmołwach wobrěčimy. Zo je so nam poradźiło prěni króć direktny kontakt k pólskemu knježerstwu nawjazać, pokazuje mjezsobny zajim na wuskim partnerstwje. Wotewrjene rozmołwy su kruty zakład za tež w přichodźe dobre zhromadne dźěło mjez Pólskej a Sakskej“, rjekny Schmidt po nawróće w Drježdźanach.
Orbán wólby jasnje dobył
Budapest (dpa/SN). Jasnišo, hač běchu to wočakowali, je Europskej uniji napřećo kritisce nastajeny madźarski ministerski prezident Viktor Orbán wólby parlamenta w kraju dobył. Jeho prawicarskonarodna strona Fidesz zawěsći sej 48,5 procentow hłosow, kaž narodny wólbny běrow dźensa rano zdźěli. Tak móhła Fidesz 134 z cyłkownje 199 mandatow parlamenta kontrolować a z wjetšinu dweju třećinow samo wustawu změnić. Z něhdźe 70 procentami je so na wólbach njewšědnje wjele ludźi wobdźěliło.
Znowa wuzwoleny ministerski prezident rjekny krótko do połnocy swojim přiwisnikam w Budapesće: „Smy dobyli. To dawa nam móžnosć, Madźarsku zakitować.“
We wólbnym boju bě so Orbán nimale bjez wuwzaća migraciskej politice wěnował a Europsku uniju azyloweje politiki dla nadběhował. W Brüsselu wočakuja tohodla nowe problemy mjez EU a Madźarskej migracije dla.
Orbán steji nětko před swojej štwórtej wólbnej dobu za sobu.
To a tamne (09.04.18)
Jutrowne jejka na parkowace awto mjetali su dźěći w bayerskim Ambergu. Štyri dźěći w starobje jědnaće do 13 lět mjetachu twjerde zwarjene jeja z balkona bydlenja na parkowany wóz, město toho zo bychu je jědli. Při tym nasta wěcna škoda 1 500 eurow, kaž wobsedźer awta trochuje. Hač bě dźěćom prózdnin dla wostudłe abo hač běchu hižo přewjele jejkow jědli, njejsu jemu přeradźili.
Zwada wo městno w sněhakowarskim lifće je so w awstriskim Obertauernje z třomi zranjenymi skónčiła. Tam bě so sydom šulerjow z Wulkeje Britaniskeje z bayerskim nanom a toho 16lětnym synom zwadźiło, dokelž njemóžachu so dojednać, štó smě jako prěni do gondle zalězć. Za čas jězby na horu so dale wadźachu a skónčnje z pjasćemi a kijemi do so bijachu. 16lětny hólc Bayera sej samo łochć złama.
Pruwuja nowe cła za Chinu
Washington (dpa/SN). Prezident USA Donald Trump je zamołwitemu za wikowanje Robertej Lighthizerej přikazał, dalše chłostanske cła sto miliardow dolarow na importy z Chiny pruwować. Wón wopodstatni to z „njefairnymi přećiwnymi naprawami Chiny“. Konflikt mjez Chinu a USA bě zawčerawšim, srjedu, wudyrił. Po tym zo bě sej USA za chinske importy 25procentowske cło žadała, je wuchodoaziski kraj tworam z USA runje tak wulke cła napołožił.
Něhdyša prezidentka do jastwa
Seoul (dpa/SN). Sudnistwo w Južnej Koreji je něhdyšu prezidentku Park Geun Hye korupcije a dalšich přeńdźenjow dla k 24 lětam jastwa zasudźiło. Wobwodne sudnistwo w Seoulu měješe dźensa rano za dopokazane, zo bě 66lětna swoje prawa jako prezidentka za priwatne naležnosće znjewužiwała. Statne rěčnistwo je sej 30 lět jastwa žadało. Wobydlerjo kraja běchu Park kónc lěta 2012 jako prěnju žonu do prezidentskeho zastojnstwa wuzwolili. Wustawowe sudnistwo konserwatiwnu politikarku loni w měrcu jako prěnju demokratisce wolenu hłowu stata wotsadźi.
Merkel pojědźe k Trumpej
