Nětko najwyša runina prašana

pjatk, 19. junija 2015 spisane wot:
Brüssel/Luxemburg (dpa/SN/K). Grjekskeje krizy zadołženja dla sćehnje Europska unija nuzowe spinadło. Póndźelu wotměje so w Brüsselu wurjadny wjeršk šefow statow a knježerstwow krajow­ zhromadźenstwa. Na najwyšej runinje ma so wo tym wuradźować, kak krizu přewinyć. „Za to je nanajwjetši čas“, zwurazni k tomu prezident Europskeje rady Donald Tusk. Financni ministrojo 28 statow EU na swojim dźensnišim schadźowanju w Luxemburgu wo inwesticiskim planje šefa komisije EU Jeana-Claudea Junckera skrótka tež palacu grjeksku naležnosć pojednaja. Na swojim wčerawšim wuradźowanju wo Grjekskej njeběchu financni ministrojo eurosku­piny žanoho­ wuslědka docpěli.

„Přiměrjena naprawa“

pjatk, 19. junija 2015 spisane wot:

Nowa spěšna jednotka NATO prěnje zwučowanje w Pólskej přewjedła

Żagań (dpa/SN). Němska podpěruje plany­ USA k zaměstnjenju ćežkich bró­ni we wuchodnych­ čłonskich krajach NATO­. „To je přiměrjena defensiwna naprawa“, rjekny zwjazkowa zakitowanska ministerka Ursula von der Leyen (CDU) wčera na prěnim zwučowanju noweje spěšneje zasadźenskeje­ jednotki NATO w Pólskej. Generalny sekretar NATO Jens Stoltenberg runočasnje připowědźi, zo chcył móžne brónjenje wuchodnych čłonskich statow přichodny tydźeń na zetkanju zakitowanskich ministrow aliancy tema­tizować. USA planuja wojerske nastroje, mjez druhim bojowe tanki, za něhdźe 5 000 wojakow do Pólskeje, Rumunskeje a do baltiskich krajow přepołožić. Tak měła so prezenca NATO w susodnych krajach Ruskeje zesylnić. Von der Leyen w tym zwisku na to skedźbni, zo wšak je tež zapadna Němska za čas zymneje wójny­ wot wojerskeje sylnosće USA profitowała. Nětko je wažne, zo so NATO wo wojerski­ škit wuchodoeuropskich krajow stara, dokelž čuja so wot Ruskeje po aneksiji połkupy Krim wojersce wohrožene.

Změna mocy w Danskej

pjatk, 19. junija 2015 spisane wot:
Kopenhagen (dpa/SN/K). Danske knježerstwo ministerskeje prezidentki Helle Thorning-Schmidt je parlamentne wólby přěhrało. Hišće w nocy na pjatk wona připowědźi, zo wotstupi a tež předsydstwo socialdemokratiskeje strony złoži. Po wuličenju nimale wšěch hłosow docpě­ zwjazkarstwo byrgarskeje opozi­cije něhdyšeho premiera Larsa Løkke Rasmussena snadnu wjetšinu, a to dźakowano předewšěm rekordnemu wólbnemu wuspěchej prawicarskich populistow. Za Dansk Folkeparti, kotraž bě we wólbnym boju za kónc zapućowanja migrantow­ a za zawjedźenje kontrolow na hranicach wustupowała, wupraji so na wšě 21,1 procent wolerjow.

Putin prócuje so wo dalše styki

pjatk, 19. junija 2015 spisane wot:

Pětrohród (dpa/SN). Ruski prezident Wladimir Putin je dźensa k wobdźělnikam mjezynarodneho hospodarskeho foruma w Pětrohrodźe rěčał. Při tym rysowaše aktualne połoženje swojeho kraja, kotryž ćerpi hospodarsce niskeje płaćizny zemskeho wolija a mjezynarodnych sankcijow dla. Putin potwjerdźi, zo prócuje­ so dale wo dobre hospodarske zwiski k druhim krajam. Zdobom pak je zwólniwy za alternatiwami pytać, na přikład přez wuske hospodarske styki k Chinje­ a k raznje wuwiwacym so krajam w Južnej Americe. Na kromje foruma chce so Putin tež z grjekskim ministerskim prezidentom Alexisom Tsiprasom zetkać.

Třidnjowska konferenca w Pětrohrodźe je najwažniši hospodarski termin kraja. Wčera bě ruski energijowy zastaraćel Gazprom njewočakowano připowědźił, zo chcył wobstejacy wolijowód Nord Stream w Baltiskim morju rozšěrić, zo móhli jeho kapacitu powjetšić. To by na njedobro Ukrainy było, dokelž jeje wu­znam jako transitny kraj tak woteběra.

To a tamne (19.06.15)

pjatk, 19. junija 2015 spisane wot:

Dlěje hač tydźeń je swójba z Hornjeje Frankskeje na popjelnicu zemrěteho nana čakać dyrbjała, dokelž Němski póst stawkuje. Paket z popjelnicu bě w centralnej rozdźělerni w bayerskim Neun­kirchenje am Brand ležo wostał, dokelž jenož jedyn z cyłkownje 14 póstownikow dźěłaše. Dźensa dopołdnja su popjelnicu pře­podali. Wotpósłali běchu ju srjedu tydźenja­ njedaloko Lipska.

Kupać so kaž w 19. lětstotku móža so ludźo wot dźensnišeho na biedermeierskim přibrjohu Schladitzskeho jězora njedaloko Lipska. Tamniše pobrjóžne towarstwo chce wječor lětnje zawjeselenje zahajić. Nimo kupanja poskića na přibrjohu tež koncerty a reje. Dźensa wočakuja tam wosebiteho­ hosća: Tež sakski premier­ Stanisław­ Tilich (CDU) chce sej kupanje w biedermeierskej modźe wobhladać.

Łužica (19.06.15)

pjatk, 19. junija 2015 spisane wot:

MGO pyta noweho jednaćela

Kamjenc (SN/ch). 66 procentow wolerjow w Biskopicach je sej z Holgerom Großu noweho wyšeho měšćanostu wuzwoliło. 1. awgusta ma wot Zwjazka 90/Zelenych, CDU a FDP podpěrany kandidat zastojnstwo nastupić. Předchadnik Großy Andreas Erler chce jemu zastojnstwo hižo do toho zjawnje přepodać. Po intensiwnych rozmołwach ze sobudźěłaćerjemi radnicy chce so Große hnydom do dźěła dać. Jednaćelstwo Marketingoweje towaršnosće Hornja Łužica-Delnja Šleska (MGO) wón tuž wot awgusta hižo wukonjeć njemóže. Krajny rada Michael Harig, zdobom předsyda do­hladowanskeje rady MGO, je jeje to­warš­nikow informował, zo Große zastojnstwo jednaćela złoži. Na zhromadźiznje towaršnikow – je to skupina wobeju lutowarnjow a krajneju radow wokrjesow Zhorjelc a Budyšin – ma so pozicija jednaćela MGO rozjimać a znowa wupisać.

Teledźěło wuspěšne

Europske mjeńšinowe prawo płaći, ale Grjekska abo Francoska so po nim nimatej.­ Tež Europski parlament ­naležnosći wočakowanu kedźbnosć njepřicpěwa. Połoženje je tuž ćežke.

Maja narodne mjeńšiny w Europje dosć skutkownu lobby? Na lětušim kongresu Federalistiskeje unije europskich narodnych mjeńšin (FUEN) w meji w zapado­thrakiskim Komotiniju (Grjekska) wěnowaše so jedne z rozmołwnych kołow schadźowanja tutej tematice.

Loránt Vincze, wiceprezident FUEN a mjezynarodny sekretar Demokrati­skeje aliancy Madźarow w Rumunskej (RMDSZ), je přeswědčeny: Mjeńšina přinjese towaršnosći nadhódnotu. Wobě stronje matej so wo zhromadne dźěło a mjezsobnosć prócować. 25lětne skutkowanje RMDSZ ma Vincze za poradźeny přikład. Prezident RMDSZ Hunor Kelemen wudospołni, zo „njeměještej dwaj milionaj etniskich Madźarow před 25 lětami žane zwjazki a žanu móžnosć publikowanja“. Přenjesene na europske měritko měli tuž mjeńšiny Europskej uniji kaž tež wšemu kontinentej nadhódnota być.

Předsyda dźěłarnistwa ver.di Frank Bsirske (naprawo) je dźensa w sewjerorynsko-westfalskim Bonnje stawkowacych sobudźě­łaćerjow Němskeho pósta­ pohonjał, dale za swoje zajimy wojować. Wjacore tysacy přistajenych pósta demonstrowachu před centralu koncerna. Kónc stawka njeje wotwidźomny. Jednanja njeběchu dotal wuspěšne. Foto: dpa/Marius Becker

Dźewjeć ludźi w cyrkwi morił

štwórtk, 18. junija 2015 spisane wot:
Charleston (dpa/SN/K). W jednej z Charlestonskich cyrkwjow w staće USA South Carolina­ bu wčera wječor dźewjeć kemšerjow zatřělenych. Za čas Božeje słužby, na kotrejž běchu přewažnje Afroameri­čenjo, zadoby so młody muž běłeje kože do cyrkwje a započa třěleć. Wosom ludźi na městnje zemrě, dalši čłowjek w chorowni. Něhdźe 20lětny skućićel je ćeknył. Měšćanosta Charlestona Joseph P. Riley kaž tež southcarolinska guwernerka Nikki­ Halley mataj za to, zo je dotal nje­znaty złóstnik z rasistiskich motiwow jednał. „Jenož hida móže někoho k tomu pohnuć, so do Božeho domu zadobyć a ludźi zatřělić“, měšćanosta Riley hłuboko zraženy zwurazni.

Ultimatum so bliži

štwórtk, 18. junija 2015 spisane wot:

Gregor Gysi knježerstwo Alexisa Tsiprasa naležnje zakituje

Brüssel/Berlin (dpa/SN/K). Čim bóle so z kóncom měsaca ultimatum nastupajo grjeksku krizu zadołženja dla bliži, ćim naležniše su prócowanja wo jeje rozrisanje. Dźensa schadźuja so w Luxemburgu financni ministrojo eurokrajow, zo bychu wo palacej naležnosći wuradźowali. Do toho běchu financni ministrojo Němskeje, Belgiskeje, Litawskeje a Słowjenskeje na Athen apelowali, spjelnić namjety za reformy, wujednane z jednotliwymi pjenjezydawarjemi. To je wuměnjenje, zo móhła Grjekska pomocne pjenjezy 7,2 miliardow eurow dóstać. Te wona nuznje trjeba, zo by 30. junija móhła měnowemu fondsej 1,6 miliardow eurow wróćić a tak statny bankrot wobeńć.

nowostki LND