Serbske rjadownje – z wustawy wuchadźacy zawjazk!
Tule wuwzaćnje wažny tekst dwurěčnje dokumentujemy. Tak móžeće dokument tež za diskusije z politikarjemi wužiwać, kotřiž serbsce njemóža, a z nimi wo tym diskutować.
1. Art. 6 wotrězk 1 sada 2 sakskeje wustawy zaruča a škita prawo přisłušnikow serbskeho ludu na „hajenje a wuwiwanje jich zdźědźenje rěče, kultury a tradicijow, wosebje přez šule ...“
2. Spjelnjenje tutoho z wustawy wuchadźaceho nadawka njeje bjez skutkownych organizatoriskich naprawow předstajomne. To płaći tež a wosebje za zakładne šule jako baza za wšo rěčne wuwiće w přichodźe. Tute naprawy wobchować resp. je najprjedy hakle stworić je tuž z wustawy wuchadźacy zawjazk swobodneho stata.
3. Zasadna naležnosć za hajenje a wuwiwanje serbskeje rěče je, zo so dźěćom z wotpowědnymi rěčnymi wuměnjenjemi wša wučba w serbšćinje na maćernorěčnym niwowje podawa. Zdobom je ryzy serbski rjadowniski cyłk za tute dźěći wažny, zo bychu maćeršćinu w šuli tež zwonka wučby mjez sobu wužiwali a ju z tym dale skrućeli.
W porynsko-westfalskim měsće Kröv je so minjenu nóc hotel zdźěla ...
Mortwi po protestach
Caracas (dpa/SN). Při protestach po wólbach we Venezueli je po informacijach organizacije Provea 24 wosobow žiwjenje přisadźiło. Znajmjeńša dźewjećoch su militantne ciwilne skupiny, kotrež su knježerstwu bliske, tak mjenowane „Colectivos“, zamordowali. Tež organizacija Human Rights watch wobkrući ličbu jako prawdźepodobnu. Situacija w kraju je dale napjata.
Awta nimaja dosć kupcow
Wolfsburg (dpa/SN). Spadowace předawanske ličby, wosebje pola e-awtow, wobradźeja branši wulke ćeže. Dokelž kupcy pobrachuja, njejsu twornje wućežene. Awtotwarc Audi pruwuje prěni raz cyłe stejnišćo. Přerěznje běchu twornje němskich awtotwarcow loni jenož něšto wjace hač dwě třećinje wućežene. Maksimalnje móža wone 6,2 milionow awtow na lěto produkować, loni pak bě jich dohromady jenož 4,1 milionow. Tři štwórćiny z nich eksportowachu.
Tójšto wjace rjemjeslnikow
Znowa zwada?
Walz je wice
Cil: Mjenje mortwych w nadróžnym wobchadźe
Drježdźany (dpa/SN). Z nowym programom chce sakske knježerstwo wěstotu na pućach swobodneho stata polěpšić. „Vision Zero“ wostanje při tym za wobchadneho ministra Martina Duliga (SPD) najwyši cil. Zaměr měł być, ličbu w nadróžnym wobchadźe morjenych miniměrować a perspektiwisce žanych smjertnje znjezboženych wjace měć, praji po posedźenju kabineta, na kotrymž koncept wobzamknychu. Wón naruna program z lěta 1993. Dulig wuzběhowaše, zo je čas za změny. Dźensa je nowych wobchadnych srědkow, kaž e-scooterow. „Bój“ wo rum na pućach přiběra.
Zo by so koncept zešlachćił, sadźi Dulig wosebje na zadźerženje ludźi, tute hraje „rozsudźacu rólu“. Kaž w mnohich wobłukach towaršnosće špiheluje so tež we wobchadźe dale přiběraca radikalizacija. Wěstota na pućach ma wosebje słabšich, kaž dźěći a staršich škitać. Dulig so za to wupraji, zo měli komuny fleksibelnišo tempo-30-cony zarjadować. Powšitkowne zniženje dowoleneje spěšnosće na 30 km/h wón nochce. Před šulemi, chorownjemi a starownjemi pak měli awta pomalšo jězdźić. Loni je w Sakskej 188 ludźi swoje žiwjenje při wobchadnych njezbožach přisadźiło.
To a tamne (07.08.24)
Kumštny trawnik, kotryž běchu za čas Europskeho mišterstwa w Berlinje na fanowej mili wupołožili, chcedźa nětko rozdawać. Štó dźěle trawnika dóstanje, to lós rozsudźi. Naprašowanje je jara wulke, zdźěli rěčnica zarjadowarja Kulturprojekte Berlin. Za něhdźe 60 000 kwadratnych metrow maja požadanja, hačrunjež je trawnik jenož 24 000 kwadratnych metrow wulki. Někotre dźěle trawnika su samo hižo do oficialneho wulosowanja rozdawali – na šule a sportowe towarstwa w stolicy.
Na fanowej mili olympiskich hrow w měsće Vincennes blisko Parisa mějachu minjene dny stajnje zaso ćeže z překusanymi kablemi. Wotrjad za cyberkriminalitu je pad nětko přepytował a wuslědźił, zo njeběchu kriminelni kable rozrězali. Kuny su njeskutk zworali, wobkrući nětko tež statne rěčnistwo.
Wulkej wójnje zadźěwać
Washington (dpa/SN). Hladajo na hrožace wjećenske nadběhi Irana a swojich zwjazkarjow na Israel spytaja USA wulkej wójnje na bliskim wuchodźe dale zadźěwać. „Wjedźemy nimale njepřestajnje diplomatiske rozmołwy z cyle jednorej powěsću: Wšitcy potrjecheni měli so eskalacije wzdać“, praji wonkowny minister USA Antony Blinken we Washingtonje. Dokładny čas za nadběh na Israel je dale njewěsty, móhł pak so kóždy čas přewjesć, wo tym rozprawjeja wjacore medije.
Kursy so stabilizuja
Frankobrod nad Mohanom (dpa/SN). Po tym, zo bě kurs Daxa wóndano rapidnje spadował, so wodźacy indeks dźensa zaso stabilizuje. Stupał je wón wutoru rano wo 0,8 procentow na 17 477,75 dypkow. Jara słabe bursy po cyłym swěće, hrožaceje hospodarskeje krizy w USA dla, běchu tež němske wiki akcijow spočatk tydźenja poćežowali. Poněčim pak so połoženje nětko wšudźe zaso polěpši, tež w USA a Japanskej.
Protest přećiwo reformam
W Bangladešu bědźa so ludźo hižo dlěje ze swojim knježerstwom. ...
Knježerstwo chce kruće postupować
London (dpa/SN). Britiske knježerstwo chce nastupajo namócne wukročenja prawicarjow w kraju kruće postupować. Premierminister Keir Starmer po posedźenju krizoweho staba Cobra připowědźi, zo maja so fachowcy we wójsku ze specializowanym wukubłanjom na to nastajić, přećiwo krawalam zakročić. Nimo toho maja so w tym zwisku chłostanske jednanja pospěšić.
Po informacijach koordinowaceje instancy „National Police Chiefs Council“ zaja so wot spočatka randalow tydźenja cyłkownje 378 wosobow. Wjacori ludźo su hižo wobskorženi a w přepytowanskej jatbje. Přičina namócnych rozestajenjow je ataka na rejowanski kurs w Southport blisko Liverpoola póndźelu tydźenja, při kotrymž su tři holcy zemrěli. Dalše wosom dźěći kaž tež dwě dorosćenej wosobje je zranjenych. W interneće su so wopačne powěsće rozšěrili, po kotrychž je skućićel požadar azyla z muslimskim mjenom. Policija pak tomu znapřećiwja. Tak jedna so wo 17lětneho młodostneho Wulkobritaničana, kotrehož staršej pochadźataj z Ruandy.
