Pomnikowy wuběrk so zešoł

srjeda, 04. nowembera 2020 spisane wot:
Budyšin (TM/SN). Koronapandemije dla w mjeńšej ličbje schadźowaše so wčera w Budyskim Serbskim domje pomnikowy wuběrk Maćicy Serbskeje pod předsydstwom Trudle Malinkoweje. Njehladajo wuwzaćnych wuměnjenjow pan­demije dla buštej lětsa dwaj pomnikowej projektaj realizowanej. W Koslowje po­swjećichu w septembru wopom­ni­šćo, dopominace na zničenje wsy na­lěto 1945 kaž tež na padnjenych wjes­njanow a na brigadowanje serbskeje młodźiny po wój­nje. Poswjećenske zarjadowanje je tójšto ludźi přiwabiło. W Ketlicach pola­ Lubija wobnowjeja rownišćo swój­by fararja­ a pěsnjerja Michała Domaški (1820–1897). Z jeho pjera pochadźa mjez druhim spěw „Naše Serbstwo z procha stawa“, kotrež běchu hač do 1945 jako serbsku hymnu wobhladowali. Wobnowjene swójbne rownišćo chcedźa pokutny dźeń, 18. nowembra, zjawnosći zaso přepodać. Za klětu předležitej dotal dwaj pomnikowej projektaj. W Baćońskej wosadźe chcedźa katolske nabožno-narodne pomniki inwentarizować a we Wu­dworju wojerski pomnik z lěta 1921 wobnowić, kotryž ma dwurěčny napis.

Jubilej woswjeća z bjesadu

pjatk, 30. oktobera 2020 spisane wot:

Wot lěta 2015 nawjeduje Milan Funka w lěće 1993 znowa załoženy Serbski Sokoł­. Alfons Wićaz je so z nim roz­mołwjał.

Kak pěstujeće tradiciju bywšeho Serb­skeho Sokoła?

M. Funka: Serbski Sokoł ma 100lětnu tradiciju. Kóždy młody Serb měł knihu „Serbski Sokoł“ čitać, zo by dohlad do sokołskeho hibanja dóstał. Tradicije mó­žemy jenož z našimi aktiwitami a stawi­zniskej wědu dale wjesć. Wažna tradicija su naše kóždolětne wolejbulowe a ko­parske turněry starych knjezow. Wobaj stej lětsa koronapandemije dla wupadnyłoj. Tradicije pak su tež sportowe wuspěchi w našich jednotkach na wsach.

Tehdyši sportowy poskitk bě chětro šěroki. Móžeće tež jón dale skićić?

M. Funka: Nimo wolejbula a kopańcy ma skupina Sokoł Budyšin, kotraž na­šemu zwjazkej přisłuša, tež žónsku gymnastisku. Budyscy Sokoljo organizuja toho­runja pućowanja. Zdobom mamy w Sokole dobrych běharjow a triatletow, kotřiž so tež zwonka Łužicy na wubědźowanjach wobdźěleja.

Wobdźěliće so na projektach a wukubłujeće tež wašich čłonow?

„Nimam to za logiske“

pjatk, 30. oktobera 2020 spisane wot:

Tež dźiwadła dyrbja w zwisku z na­pra­wami k škitej přećiwo koronawirusej cyły nowember zawrjene wostać. Cordula Ratajczakowa je so z intendantom Němsko-Serbskeho ludoweho dźiwadła Lutzom Hillmannom rozmołwjała.

Što bě Waša prěnja myslička, zhoniwši, zo maće znowa začinić?

L. Hillmann: Sprawnje prajene njejsym to wěrił. Hladajo na naše nazho­njenja płaći runje napřećiwk, mjenujcy, zo słušeja městna w dźiwadle k najwě­sćišim zjawnym městnam, njejsym to wočakował. A nimam to tež za logiske. Mjeztym je znate – to su při wuslědźenju pućow infekcijow zwěsćili – zo so naj­wjace ludźi w priwatnej wokolinje natyknu, najmjenje abo nimale nichtó w dźiwadle. Aktualne naprawy woznamjenjenja, zo ludźi z toho městna, hdźež su najwěsćiši, wućěrja a někal pósćelu, hdźež wěsći njejsu. Hač to k haćenju pandemije přinošuje, na tym dwěluju. To dyrbi mi najprjedy raz něchtó rozkłasć.

Budźe srjedu premjera dźiwadłoweho krucha za dźěći „Čmjeła Hana chce do dowola lećeć“ w Ralbičanskej pěstowarni?

Knihownja tež wječor přistupna

štwórtk, 29. oktobera 2020 spisane wot:

Kamjenc dóstanje wot Kulturneho ruma Hornja Łužica-Delnjo Šleska za Lessingowu biblioteku přidatnje 16 158 eurow. Měrćin Weclich je so wo tym z jeje wjednicu Marion Kutter rozmołwjał.

Za čo spěchowanske pjenjezy trjebaće?

M. Kutter: Dźe wo našu nowu biblioteku. Tuta ma so přichodnje do nowo nasta­waceho Lessingoweho gymnazija na Wuchodnej dróze zaměstnić. K tomu natwarja přitwar, do kotrehož ma w přizemju měšćanska knihownja zaćahnyć.

Budźe to separatny wotdźěl?

M. Kutter: Agěrujemy jako samostatne zarjadnišćo a změjemy tež wosebity zachod. Nimo našich zamołwitosćow jako­ měšćanska biblioteka přewzamy nadaw­ki jako šulska biblioteka. Nic jenož za Lessingowy gymnazij, ale tež za druhe kubłanišća města a zwonka njeho. Přećah je klětu kónc lěta planowany. Nowa­ biblioteka budźe něhdźe 900 kwadratnych metrow wulka.

Kamjenska biblioteka budźe „wotewrjena biblioteka“. Što to rěka a je město za to přidatne spěchowanske pjenjezy dóstało?

Chcedźa wosebitu serbsku znamku

wutora, 27. oktobera 2020 spisane wot:

Budyšin (SN). Mjez wosebitymi znamkami lěta 2022 měł tež motiw składnostnje 150. posmjertnin basnika Handrija Zej­lerja a 200. narodnin komponista Korle Awgusta Kocora być. To chce Domowina docpěć, kaž dźensa w nowinskej informaciji zdźěla. Najwažniši wuslědk lětdźesatki trajaceho přećelstwa Zejlerja a Kocora je serbska hymna „Rjana Łužica“. Předsyda Domowiny Dawid Statnik skedźbnja w namjeće na to, zo płaćitaj wobaj jako „załožerjej narodneho wozrodźenja serbskeho ludu, kotryž je jako připóznata awtochtona mjeńšina Němskeje dźěl statneho luda a tak dźěl němskich stawiznow“. Wo 50 wosebitych znamkach za lěto 2022 rozsudźi w nowembrje programowa přirada zwjazkoweho financneho ministerstwa. Referat ministerstwa je wobkrućił, zo je namjet z Łužicy z časom dóšoł.

Poslednju wosebitu znamku ze serbskim motiwom su lěta 2012 składnostnje 100lětneho wobstaća Domowiny wudali.

Situacija so wospjetuje

pjatk, 23. oktobera 2020 spisane wot:
Bianka Šeferowa

Ličby natyknjenjow w zwisku z koronawirusom wšědnje dale stupaja. Mějachmy-li wčera rekord schorjenych, su strowotniske zarjady wokrjesow dźensa hižo nowy wozjewili. Tež Bu­dyski wo­krjes­ je w běhu krótkeho časa kritisku hódnotu 50 nowych infekcijow na 100 000 woby­dlerjow w běhu sydom dnjow a tak najwyši schodźenk pjeć docpěł. Wobydlerjo wokrjesa maja so wot njedźele po nowych postajenjach měć, kotrež zjawne žiwje­nje wobmjezuja a samo w priwatnym wobłuku kontakty zaka­zuja. Wčera je sakske knježerstwo nowe postajenja wozjewiło. Mnozy wobydlerjo boja so dalšeho lockdowna, kaž jón w nalěću mějachmy. Dopominam so na­ wokomik, jako wobmjezowanja wolóžichu. Zo změjemy nazymu znowa přiwótřene połoženje, bě za mnje daloko preč. Poprawom měli nětko ćim bóle dalše­mu wupřestrěću zadźěwać.

Nadawki jeno zhromadnje zmištrujemy

srjeda, 21. oktobera 2020 spisane wot:

W Slepjanskej gmejnje wola 1. nowembra noweho wjesnjanostu, dokelž so dotalny, Reinhard Bork, z 69 lětami ­na wuměnk poda. Jedyn z dweju kandidatow za tele zastojnstwo je 55lětny Jörg Funda (CDU), kiž skutkuje tuchwilu jako hamtski rjadowar. Andreas ­Kirschke je so z nim rozmołwjał.

Čehodla chceće so z wjesnjanostu stać? Što was motiwuje?

J. Funda: Sym přeswědčeny, zo móžu ze swojimi nazhonjenjemi jako přede­wzaćel a w zarjadnistwje kaž tež ze swojej zahoritosću za našu domiznu za ludźi něšto wuskutkować. Mje motiwuje, ludźi hromadźe přinjesć a nic polarizować. Přichodne nadawki móžemy jenož zhromadnje zmištrować.

Kotre nazhonjenja sobu přinjeseće?

Pjenjezy zmysłapołnje zasadźeć

wutora, 20. oktobera 2020 spisane wot:

W Slepjanskej gmejnje wola 1. nowembra noweho wjesnjanostu, dokelž so dotalny, Reinhard Bork, z 69 lětami ­na wuměnk poda. Jedyn z dweju kandidatow za tele zastojnstwo je 44lětny Mathias Lampe (AfD). Wot lěta 2001 bydli wón jako samowukubłacy nan ­ze swojim 17lětnym synom w Slepom. Wón je ćěsliski mišter, nawoda Slepjanskeho hońtwjerskeho drustwa a čłon pruwowanskeje komisije za ćěsliskich mištrow Choćebuskeje rjemjeslniskeje komory. Andreas Kirschke je so z nim rozmołwjał.

Čehodla chceće so z wjesnjanostu stać? Što was motiwuje?

M. Lampe: Mje motiwujetej krute přeswědčenje a sylna wola so aktiwnje za wobydlerjow zasadźować. Posylnił je mje při tym wuběrny wuslědk při komunalnych wólbach w meji 2019. Sym tehdy najwjace přihłosowanja wobydlerjow Slepoho dóstał.

Kotre nazhonjenja sobu přinjeseće?

M. Lampe: Hižo do swojeje kandidatury za gmejnsku radu sym kóždu składnosć wužił a so w prašenjach komunalneje politiki informował. Podpěrował je mje při tym komunalnopolitiski rěčnik frakcije AfD w Sakskim krajnym sejmje Ivo Teichmann.

Zemja budźe zaso serbska

pjatk, 16. oktobera 2020 spisane wot:
Dawid Statnik

Směmy jako Serbja při temje brunica na ně­što druhe myslić hač na wotba­growanje serbskich wsow spominać? Něhdy­ša briketownja w Hórnikecach je nětko­ industrijny pomnik, spominacy na dźěl procesa zmilinjenja brunicy, kotrež je nimale połdra lětstotka stawizny Łu­žicy postajało. A štož běchu tu po zawrjenju briketownje hižo 1993 skónčili, so nětk po cyłej Łužicy nachila: 2038 budźe kónc wudobywanja a zmilinjenja wuhla, tohodla smy hižo dźensa wosrjedź změny strukturow. Tež z tutym wužadanjom nas Hórnikečanski muzej konfrontuje.

Ratarstwu čas žiwjenja swěrny wostał

pjatk, 16. oktobera 2020 spisane wot:

Wjele lět hižo so na Ralbičanskim Čóškec statoku z ludźimi mjerwi, hdyž tam swinjo rězaja. Dźensa pak njejsu ludźo po słódnu domjacu kołbasu přišli, ale zo bychu Benej Čóšce k 80ćinam zbožo a Bože žohnowanje wupřeli.

Jubilar narodźi so 16. winowca 1940. Jeho kolebka steješe w drjewjano-hlinjanym statoku njeposrědnje za wěžu Ralbičanskeje cyrkwje, kotraž bu kónc Druheje swětoweje wójny 27. apryla 1945 zničena. Tež Čóškec statok so tehdy wotpali. Hakle jako so nan jubilara 1948 z wójnskeje jatby wróći, započachu sej Čóškecy na kromje wsy za kěrchowom nowy třistronski statok twarić. Tehdyši farar Jakub Žur so wo to postara, zo na bywšej Čóškec ležownosći kěrchow powjetšichu a tam pozdźišo ćěłownju natwarichu.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND

Nowe poskitki knihow LND namakaće w lětušim wudaću Nowinkarja!

Nowinkar 2025