Protestyw senaće USA
Lindner: Kónc z brunicu njepomha
Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy financny minister Christian Lindner (FDP) je w koaliciskim zrěčenju mjenowany čas nastupajo skónčenje zmilinjenja brunicy do prašenja stajał. „Dołhož njeje jasne, zo je energija k dispoziciji a zapłaćomna, dyrbjeli přestać, wo skónčenju zmilinjenja brunicy w lěće 2030 sonić“, rjekny politikar FDP Kölnjanskim nowinarjam. Strony amploweje koalicije SPD, Zeleni a FDP běchu so w swojim koaliciskim zrěčenju na to dojednali, zmilinjenje brunicy „w idealnym padźe“ hižo lěta 2030 skónčić. Do toho bě wuhlowa komisija namjetowała, brunicowe milinarnje Němskeje w lěće 2038 doskónčnje wotpinyć.
„Klimje nowy datum tak a tak ničo njewunjese, dokelž w Němskej zalutowane mnóstwo wuhlikoweho dioksyda na zakładźe europskich prawidłow na přikład w Pólskej přidatnje produkuja“, minister FDP rjekny. Lindner namjetuje, němske žórła zemskeho płuna wučerpać a wobnowjomne energije wutwarić.
To a tamne (01.11.23)
Chětro nimo kulił je so za 21lětneho muža žort na party Halloweena. Wón bě so w jednej z Drježdźanskich diskotekow jako rubježnik banki předrasćił a měješe nachribjetnik połny wopačnych papjerjanych pjenjez, kotrež mjez wopytowarjemi rozdźělowaše. Byrnjež pjenjezy jako hrajka woznamjenjene byli, mnozy tole w ćmowej diskotece njewidźachu a napoje z nimi zapłaćichu. Policija nětko přećiwo mužej přepytuje, dokelž je wopačne pjenjezy mjez ludźimi rozšěrjował.
Tysac eurow na dróze namakał je muž we Warsteinje a je z nimi hišće w nocy na policajski stražu šoł. Krótko po połnocy so 32lětny tam přizjewi. Zastojnicy zličichu wjace hač tysac eurow. Nětko čakaja, hač so něchtó přizjewi, kotryž za pjenjezami pyta. Připódla: Njedyrbjał so wobsedźer pjenjez w běhu šěsć měsacow přizjewić, smě sej je namakar zdźeržeć.
Spominanje na zemrětych
Berlin (B/SN). 1. nowembra, na Wšěch swjatych, započina so w romsko-katolskej cyrkwi čas wopominanja swjatych. 2. nowembra wopominaja wěriwi wšěch zemrětych wěriwych. Ewangelska cyrkej tutej dnjej oficialnje njeswjeći, ale smjertnu njedźelu, kotraž je stajnje poslednju njedźelu do prěnjeho adwenta.
Křćeńcy bjez měšnikow?
Vatikan (B/SN). Brazilski kardinal Leonardo Steiner zasadźuje so w kónčinje Amaconasa za wudźělenje sakramenta křćeńcy přez žony. Na swětowej synodźe we Vatikanje pokaza wón na to, zo su „nimale wšitke wosady w kónčinje Amaconasa wot žonow nawjedowane. Wone trjebaja wosebite wukubłanje, zo bychu cyrkwinsku słužbu lěpje wukonjeć móhli, a žadaja sej swójske zastojnstwa.“
Melkitiska cyrkej
Scholz za lěpše dźěło z Nigeriju
Abuja (dpa/SN). Zwjazkowy kancler Olaf Scholz (SPD) chcył lěpše zhromadne dźěło ze zapadno-afriskej Nigeriju na energijowym polu, ale tež w prašenju wupokazanja migrantow bjez prawa na pobyt. K zahajenju swojeje tři dny trajaceje jězby po Africe wón zdobom potwjerdźi, zo přeje sej přidatnje k wobstejacemu importej zemskeho wolija tež zemski płun z Nigerije. Wječor wočakowachu Scholza w Ghanje k politiskim rozmołwam.
Hospodarstwo dale woteběra
Wiesbaden (dpa/SN). Hospodarstwo Němskeje njeje so tež w lěću z krizy wudrapać móhło. Nutřkokrajny bruttoprodukt (BIP) – mnóstwo wšěch nadźěłanych hódnotow – je třeći kwartal wo 0,1 procent woteběrał, zwjazkowy statistiski zarjad dźensa we Wiesbadenje zdźěla. Fachowcy wočakuja, zo negatiwne wuwiće hač do kónca lěta pokročuje. Hakle w lěće 2024 liča z rozmachom hospodarskeho wuwića w Němskej.
Třo mortwi na twarnišću
W pólskej stolicy Waršawje su sej demonstranća wčera žadali, w ...
Wjace padow prawicarstwa
Podstupim (dpa/SN). Pady tak mjenowanych propagandowych přeńdźenjow su na braniborskich šulach po kóncu koronapandemije jasnje přiběrali. Loni přizjewichu dohromady 159 padow na šulach, informuje rěčnik policije. Přewažnje jedna so wo móranja, kiž maja poćah k nacionalsocialistam kaž hokaty křiž abo fraza „Heil Hiltler“. Za čas koronapandemije běchu ličby ze 84 padami w lěće 2021 wo wjele niše.
Ale tež přirunujo z niwowom do pandemije su aktualne ličby wyše. 2019 registrowaše krajna policija 157 padow, 2018 bě jich 136. „Lochke chabłanja móhli wuslědk tučasnych přizjewjenjow přez wučerjow aktualneho politiskeho połoženja dla być“, zarjaduje rěčnik. Nimo toho móhli tež dodatne přizjewjenja a korektury ličby zašłych lět hišće změnić.
Faeser na ćežkej misiji w Marokku
Berlin (dpa/SN). Zwjazkowa ministerka za nutřkowne naležnosće Nancy Faeser je so dźensa w Marokku ze zastupnikami knježerstwa zetkała, zo by z nimi wo wupokazanju, zapućowanju fachowcow a wo zhromadnym dźěle we wěstotnych prašenjach rěčała. Hižo dlěje planowany dwaj dnjej trajacy wopyt w stolicy Rabaće njeje za politikarku SPD runjewon lochki. Marokkoske knježerstwo nima žadyn zajim, swojich w Němskej wotpokazanych krajanow-migrantow zaso wróćo wzać. Mjez migrantami, kotřiž do Europy přichadźeja, je dale wulka ličba Marokkočanow, kotřiž přińdu zwjetša z hospodarskich přičin. Nimo toho w Rabaće stejišćo zwjazkoweho knježerstwa k wójnje w Gazaskim pasmje kritizuja, runje tak kaž w druhich arabskich krajach. Po raznej reakciji Israela na teroristiski nadpad Hamas na Israel 7. oktobra bě we wjacorych marokkoskich městach k solidaritnym demonstracijam na dobro Palestinjanow w Gazaskim pasmje dóšło.
Zhromadne dźěło policije a tajnych słužbow wobeju krajow je wobćežne.
W Gazaskim pasmje wojuja
Konwoj nakładnych awtow z pomocnymi srědkami dojěł
Tel Aviv (dpa/SN). Israelscy wojacy su we wobłuku swojeje pozemskeje ofensiwy w Gazaskim pasmje po swójskich informacijach dźesatki teroristow morili. Kaž israelske wójsko zdźěla, běchu so wojowarjo islamistiskeje Hamas w twarjenjach a tunlach schowali a spytali, israelskich wojakow nadběhować. Lětadło israelskeje armeje je mjez druhim twarjenje z wjace hač 20 teroristami bombardowało. Zničili su israelscy wojacy mjez druhim składy bróni, rampy za startowanje raketow a zepěranišća rozkazowarjow Hamas. Mjeztym su so israelscy wojacy něhdźe tři kilometry hłuboko do Gazaskeho pasma předrěli. Pasmo je 14 kilometrow dołhe a přerěznje dźesać kilometrow šěroke. Po płoninje je kónčina něšto wjetša hač Mnichow.
To a tamne (30.10.23)
Katarinu Barley, němsku politikarku SPD, wuzwolichu w Bad Honnefje na kralownu wuhorjow. Titul kralownje abo krala wuhorjow Europy wuzwoli wosebity komitej wot lěta 2003. Mjez druhim bě mjez lawreatami hižo Dietrich Genscher Jako wopodstatnjenje mjenuje komitej jeje „přikładny angažement za demokratiju a ciwilnu towaršnosć“.
W nazymje popřeje sebi tón abo tamny rady cymtowy šnak. W poslednim času wuwiwa so pječwo přeco bóle k tak mjenowanym scenowej pojědźi. W přeco wjace nutřkownych městach wotewru wobchody, w kotrychž předawaja šnaki w najwšelakorišich wariacijach. Trend pochadźa pječa z USA a so w Europje přeco dale wupřestrěwa.
