To a tamne (02.08.23)

srjeda, 02. awgusta 2023 spisane wot:

Lód za njerozsudźenych poskićuja w kofejowni w badensko-württembergskim Gaggenauwje. Wobsedźer lodarnje měješe toho dosć, zo započina so kóžda skazanka ze znatym „ehm ...“, byrnjež rynk čakacych hižo dosć dołhi był. Štóž sej z tutym słowom pola njeho lód skaza, dóstanje woprawdźe lód družiny „ehm ...“, kreaciju lodu z běłej šokolodu a pistacijemi. Wothłós na nowy lód je pječa dobry.

Z elektro-rolerom na awtodróze 2 po puću był je 27lětny pola Braunschweiga. Policistam muž rozłoži, zo jědźe k tankowni po bencin, dokelž je tank awta prózdny. Zastojnicy ćišćachu awto na přichodne parkowanišćo. Tam zwěsćichu, zo njebě roler zawěsćeny. Jako chcyše muž znowa k tankowni jěć, policisća jězdźidło skónčnje sćazachu, napisawši skóržbu přećiwo 27lětnemu.

Ukrainske žito do Chorwatskeje

wutora, 01. awgusta 2023 spisane wot:

Kijew (dpa/SN). Ukraina je so po swójskich informacijach z Chorwatskej wo wuwožowanju žita přez přistawy nad Adriju dojednała. Ratarske wudźěłki chcedźa z łódźemi po Dunaju do Chorwatskeje dowjezć, wonkowne ministerstwo w Kijewje zdźěla. Po tym chcedźa je ze železnicu k pobrjohej Adrije transportować. Kajke mnóstwa su po tutym puću docpějomne, njezdźělichu. Ukraina chce tak blokadu Ruskeje wobeńć. Ruske łódźe ukrainske přistawy blokuja.

Habeck žada sej lěpšu pomoc

Berlin (dpa/SN). Hospodarski minister Robert Habeck (Zeleni) žada sej wot financneho ministra Christiana Lindnera (FDP) skutkownišu pomoc na dobro hospodarstwa. „Namjety Lindnera su cuni započatk toho, štož trjebamy. Tole pak njedosaha.“ Habeck žada sej „trojozynk naprawow“, zo móhł hospodarstwu pomhać: Zaměrnu podpěru inwesticijow, dawkowe wolóženja a industrijnu płaćiznu miliny za wěsty přechodny čas. Lindner chce hospodarstwu šěsć miliardow eurow wob lěto spušćić.

Tobak: Kritizuja Němsku

Při njewšědnje sylnych zliwkach je w chinskej stolicy Pekingu znajmjeńša jědnaće ludźi žiwjenje přisadźiło. Za 27 wobydlerjemi hišće pytaja. Zliwki su sćěh tropiskeho wichora „Doksuri“. Pekingska wjedrarnja bě wot soboty wobydlerjow před njewjedrami warnowała. Wot toho časa so tam wobstajnje dešćuje. Něhdźe 100 000 ludźi dyrbjachu ewakuować. Foto: dpa/Thomas Peter

Starosća so Wagnerowcow dla

wutora, 01. awgusta 2023 spisane wot:

Vilnius (dpa/SN). Prezident Litawskeje Gitanas Nauseda starosća so ruskich zóldnarjow skupiny Wagner w susodnej Běłoruskej dla. Wojacy su chutne wohroženje, rjekny statny šef baltiskeho čłona EU a NATO powěsćerni BNS na swojim wčerawšim wopyće w namjeznym přechodźe Medininkai. Nasueda rjekny, zo je „woprawdźe wabjace“, Wagnerowcow za wšelake prowokacije w kónčinje wužiwać. Jich móhli za wojerske akcije přećiwo Pólskej a Litawskej runje tak zasadźić kaž přećiwo Letiskej, kotraž ma tohorunja mjezu k Běłoruskej. Zdobom wón přizna, zo nima dotal žanych konkretnych pokiwow, zo tajke prowokacije woprawdźe přihotuja.

Jednotki priwatneje armeje zóldnarjow šefa Jewgenija Prigožina běchu po zwrěšćenym zběžku přećiwo Moskwje do Běłoruskeje přesydlili. Wojerske nawodnistwo w Minsku zdźěla, zo zóldnarjo wojakow běłoruskeje armeje wukubłuja. Běłoruska stej po boku Ruskeje. Nauseda warnuje, zo móhli zóldnarjo mjezu překročić a so za migrantow wudawać.

Němska na dróze přěhračkow

wutora, 01. awgusta 2023 spisane wot:

Zastupnicy hospodarstwa zhladuja z wulkimi starosćemi do přichoda

Berlin (dpa/SN). Wodźace zwjazki němskeho hospodarstwa zhladuja z wulkimi starosćemi na połoženje konjunktury. Prezident zwjazka němskeje industrije Siegfried Russwurm rjekny powěsćerni dpa: „Němska kroči po dróze přěhračkow, wosebje w mjezynarodnym přirunanju.“ Prezident zwjazka dźěłodawarjow Rainer Dulger rjekny dpa: „Chcemy-li jedyn z wodźacych industrijnych ­krajow wostać, dyrbimy na mnohich blakach tójšto změnić.“ Prezident Centralneho zwjazka rjemjesła Němskeje Jörg Dittrich rjekny: „Dyrbimy nuznje jednać, zo njebychmy so sami do hłubokeje krizy storhnyli.“

Serbsce: nó wězo!

wutora, 01. awgusta 2023 spisane wot:
Wězo je jara rjenje, zo je Turistiske towarstwo Budyšin na naprašowanje našeho wječornika hnydom reagowało a nětko dwurěčne logo za jědźne lisćiki w ramiku lětušich tydźenjow Budyskeho žonopa zhotowiło. Najebać to so prašam, kelko lětstotkow mamy hišće dočakać, doniž dwurěčnosć w „stolicy Serbow“ samozrozumliwosć njebudźe – a potom prošu jara přeco w samsnej wulkosći kaž němčina? Derje, zo mjeztym samo wyši měšćanosta Karsten Vogt w oficialnym zešiwku z titulom „Wir sind zweisprachig! Smy dwurěčni!“ wobchodnikam dwurěčne němsko-serbske popisanje poruča – scomter konkretnymi pokiwami za zeserbšćenje ­wšědnych wobrotow, postrowow, wo­te­wrjenskich časow atd. Přiwšěm bych sej tež na přikład na teritoriju zarjadniskeho zwjazka Při Klóšterskej wodźe, hdźež stej dwě třećinje ludnosće serbskej, konsekwentne dwurěčne wuhotowanje wobchodow přał. Snadź tule ze serbšćinu na prěnim městnje. Marcel Brauman

To a tamne (01.08.23)

wutora, 01. awgusta 2023 spisane wot:

Z wysokodomu do smjerće padnył je w socialnych medijach derje znaty francoski krosnowar Remi Lucidi w Hongkongu. 30lětny ekstremny sportowc je tež znaty pod mjenom „Remi Enigma“, hdyž w interneće wideja zwažliwych krosnowarskich předewzaćow wozjewja. Ćěło muža běchu minjeny štwórtk před wysokodomom namakali. Pječa bě Lucidi spytał po fasadźe domu na třěchu twarjenja zalězć. Naposledk žiweho běchu jeho wuhladali, jako we 68. poschodźe wo wokno kłapaše. Krosnowar bě wot Dubaja hač do San Franciska aktiwny.

Dešćikojteho wjedra dla proša zarjadowarjo lětušeho heavy-metaloweho festiwala w schlesigsko-holsteinskim Wackenje wopytowarjow wo sćerpnosć. Wčera dyrbjachu stanowanišćo nachwilnje za­wrěć, dokelž bě płonina dešća dla chětro rozmokana. „Dešćik mějachmy na festiwalach hižo časćišo, tola telko kaž lětsa jenož zrědka“, organizatorojo pisachu. W běhu dnja chcychu wo dalšim postupowanju rozsudźić. Festiwal z wjace hač 80 000 wobdźělnikami zahaja jutře.

Podpěra rjadniskim sotram

póndźela, 31. julija 2023 spisane wot:

Dinklage (B/SN). Klóšter benediktinkow w Burg Dinklage chce rjadniske sotry po cyłym swěće, kotrež buchu znjewužiwane abo wot cyrkwinskich institucijow křiwdźene, podpěrać. Tohodla su tam nětko „Institut za rjadniske prawo – wot žonow za žony“ załožili. „Chcemy z našimi benediktinskimi bratrami runohódne być“, praji abatisa Franziska Lukas. ­Institut nawjedujetej specialistce na polu cyrkwinskeho prawa, rjadniskej sotře ­Šolastika a Lydia.

Katedrala wobškodźena

Odessa/Kijew (B/SN). Wot spočatka ruskeje wójny w Ukrainje je 500 cyrkwinskich twarow wobškodźenych abo zničenych, hakle njedawno katedrala w Odessy. Tónle mišterski wukon křesćanskeje architektury pochadźa z kónca 18. lětstotka, bu 1936 wot Stalina zničeny a lěta 2002 po originalu znowa natwarjeny.

Dominikan prezident instituta

Pisany protest přećiwo prawicarjam

póndźela, 31. julija 2023 spisane wot:
Jako „jasne znamjo přećiwo znjewužiwanju zjawneho ruma přez prawicarjow, kotřiž mjez druhim w susodnej Hornjej Kinje a Budestecach nimale kóždu njedźelu mjez druhim z chorhojemi bywšeho Němskeho kejžorstwa a Ruskeje federacije demonstruja“, protestowaše wčera něhdźe 20 ludźi, mjez nimi wjacori Serbja, druhi raz při zwjazkowej dróze B96 pola Bělšec. Na demonstraciji pod Lubinom běchu mjez druhim europske, ukrainske, tučelowe, serbske a načasne němske chorhoje kaž tež transparenty widźeć. Foto: Julian Nyča

Serbske mjena wokrjesow

póndźela, 31. julija 2023 spisane wot:

Drježdźany (SN). Při klětušich wólbach Sakskeho krajneho sejma změja łužiske wólbne wokrjesy 52 hač do 57 nimo němskeho tež serbske pomjenowanje. Tole su zapósłancy krajneho sejma na poslednim posedźenju do lětnjeje přestawki rozsudźili, Sakske nowiny rozprawjeja. Zapósłancy sejma schwalichu na posedźenju, štož běchu hižo rozsudźili: Wólbny termin 1. septembra 2024. Nimo toho wostanje ličba 60 wólbnych wokrjesow dale njezměnjena.

Zaso truty na Moskwu

Moskwa (dpa/SN). Rusku stolicu Moskwu su znowa z trutami nadpadnyli. Při tym je so stražnik zranił, wjacore twarjenja buchu wobškodźene. Při ruskich raketowych nadpadach na ukrainske města Saporiššja a Sumy su štyrjo wobydlerjo žiwjenje přisadźili. Bamž Franciskus je Rusku namołwjał, wupowědźene zrěčenje z Ukrainu a Turkowskej wo dodawanju žita zaso wožiwić.

Fatah a Hamas ze sobu rěčitej

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND