To a tamne (09.08.16)

wutora, 09. awgusta 2016 spisane wot:

Z ćěkancom stał je so chinski turist w Němskej. Muž, kiž měješe jenož nachribjetnik sobu, bě po přizemjenju na Stuttgartskim­ lětanišću móšeń zhubił. Pytajo za policiju pak narěča wón sobudźěłaćerjow­, kotřiž so wo ćěkancow staraja. Předpołožichu jemu próstwowy formular a zapokazachu jeho do domu požadarjow azyla w münsterlandskim Dülmenje. Z pomocu tołmačerja móžeše wón po tydźenjomaj skónčnje swoje poło­ženje rozjasnić a dale jěć.

Dospołnje pjany hladar starownje ma nětko mjerzanje z policiju. Muž bě w schleswigsko-holsteinskim Oststeinbeku z 83lětnej wobydlerku hladarnju wopušćił. Při tym koleskaty stoł staruški powróći. Pěšk wobkedźbowaše, kak so hladar podarmo prócuje stoł zaso stajić­. Policisća naměrichu w jeho kreji­ štyri promile alkohola.

Zasudźenych wotškódnić

póndźela, 08. awgusta 2016 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Zeleni žadaja sej po informacijach medijow spěšne wotškódnjenje homoseksualnych muži, kotrychž běchu w Němskej něhdy po paragrafje 175 zasudźili. Tole wuchadźa z naćiska, zdźěłaneho wot frakcije Zelenych w zwjazkowym sejmje, kaž powěsćernja dpa rozprawja. W zwjazkowej republice běchu splažne akwitity mjez mužemi hač do lěta 1994 chłostajomne. Wjacore tysacy muži běchu zdźěla k wjacelětnemu jastwu zasudźili. NDR bě paragraf 175 hižo lěta 1968 šmórnyła.

Iniciatiwa přećiwo reformje

Podstupim (dpa/SN). Ludowu iniciatiwu přećiwo planowanej wokrjesnej reformje w Braniborskej chcedźa hišće lětsa nazymu přewjesć. Tole je rěčnica frakcije CDU w krajnym sejmje připowědźiła. „Njebudźe problem, trěbne 20 000 podpismow za prěnju kročel znosyć“, zdźěli krajny předsyda CDU Ingo Senftleben medijam. Wón je přeswědčeny, zo so Braniborčenjo jasnje přećiwo planowanej reformje wupraja. CDU bě ludowu iniciatiwu před tydźenjomaj připowědźiła. Knježerstwo SPD a Lěwicy bě reformu wokrjesow srjedź julija wobzamknyło.

Ludźom dawki spušćić

Štyri tydźenje do wólbow krajneho sejma w Mecklenburgsko-Předpomorskej zahaji ministerski prezident Erwin Sellering (SPD, nalěwo) dźensa swoju tři tydźenje trajacu wólbnobojowu jězbu. W Tessinje je so wón w kupnicy z wobydlerjemi rozmołwjał. Lěta 2011 bě SPD wólby z 35,6 procentami jasnje před CDU dobyła. Tuchwilu by strona 22 procentow a tak mjenje hač CDU žnjała. Foto: dpa/Jens Büttner

Šef SPD Gabrielsej chwile bjerje

póndźela, 08. awgusta 2016 spisane wot:
Berlin (dpa/K/SN). Nastupajo kandidatstwo za přichodne kanclerstwo nima šef SPD Sigmar Gabriel dale žadyn chwatk za trěbny­. W stronje je dorěčane, zo so spočatk přichodneho lěta mjeno abo mjena wozjewja, rjekny wón njedźelu w lěćnym interviewje z telewiziju ARD. Zo so měšćanosta Hamburga Olaf Scholz a prezident Europskeho parlamenta Martin Schulz pječa na to „přihotujetaj“, mjenowaše Gabriel „projicěrowanje medijow“. Přiwšěm njeby wón ničo přećiwo tomu měł, Gabriel přispomni. „Dyrbjało-li při­trjechić, zo je w SPD wjace hač jednoho, by to, myslu sej, derje było. Woprašowanje mjez čłonstwom by po mojim zdaću wulce mobilizowacy efekt wuskutkowało.“

Wjele mortwychpři nadpadźe z bombu

póndźela, 08. awgusta 2016 spisane wot:
Islamabad (dpa/SN). Při bombowym nadpadźe před chorownju juhozapadopakistanskeho města Quetta je dźensa znajmjeńša 57 ludźi žiwjenje přisadźiło. Tole zdźěla strowotniske ministerstwo kraja. Dźesatki wosobow so zranichu. Dotal njeje nichtó atentat přiznał, kotryž je wjetšu skupinu prawiznikow a policistow trjechił. Woni su so před chorownju k spontanej žarowanskej swjatočnosći zhromadźili, po tym zo běchu nje­znaći dźensa rano předsydu zwjazka prawiznikow prowincy Baluchistan zatřělili. Prowincne knježerstwo je mjeztym tři dny trajace žarowanje wukazało. Chětro chudy Baluchistan je jedna z najstrašnišich prowincow Pakistana.

Čěskich Romow wotškódnjeja

póndźela, 08. awgusta 2016 spisane wot:
Praha (dpa/SN). Poslednich čěskich přežiwjenych holocausta na Romach chce Němska, 70 lět po kóncu wójny, wotškódnić. Po jednanjach z financnym ministerstwom su so na sumu 2 500 eurow dojednali, zdźěli čěske wonkowne ministerstwo w Praze po měsacy trajacych jednanjach. Jónkrótke wupłaćenje móh­ło na dobro dźesać do pjatnaće přežiwjenych holocausta być. „Někotři z nich su na łožo putani“, rjekny Čeněk Růžička, zastupnik wuběrka za wotškódnjenje čěskich romaskich woporow holocausta, powěsćerni ČTK. „Hladajo na jich starobu smy sumje přihłosowali, kotraž je poprawom směšna“, wón kritizowaše. Nimo toho dyrbja wo pjenjezy hišće oficialnje prosyć. We wójnje běchu nacionalsocialisća Romow do dźěłowych a kon- centraciskich lěhwow zawlekli. Jeničce 600 z cyłkownje 6 500 je přežiwi.

Ma podpěru miliona ludźi

póndźela, 08. awgusta 2016 spisane wot:

Prěnja wukrajna jězba Erdoğana wjedźe do Ruskeje

Istanbul/Berin/Wien (dpa/K/SN). Prezident bě wołał, a ludźo zhromadźichu so ze syłami. Namołwu turkowskeho prezidenta Recepa Tayyipa Erdoğana, demonstrować přećiwo pospytej wojerskeho puča, je njedźelu w Istanbulu wjace hač milion wobydlerjow sćěhowało.

Na manifestaciji zwurazni hłowa stata wuhlad na to, zawjesć smjertne chłostanje. „Jeli lud chłostanje ze smjerću chce, strony jeho wolu spjelnja.“ W tajkim padźe wšak Europska unija připowědźa kónc jednanjow wo přistupje k zhromadźenstwu. Mało přećelnje wupraji so Erdoğan wo Němskej. Wón kritizowaše, zo na turkowskej manifestaciji w Kölnje njedźelu­ tydźenja njeje směł z widejosćěny k zhromadźenym rěčeć. Wumjetowanja, zo hraba wón po zwrěšćenym puču za samoknjejstwom, Erdoğan wuwróći. „Njejsym despot ani diktator.“ Za to wón zapadne staty znowa přimaše, prajo: „Wone njejsu nam pokazali, zo su pře­ćiwo pučej. Jich mjelčenje je njewodajomne.“

Žadaja sej bojowu přestawku

póndźela, 08. awgusta 2016 spisane wot:
Berlin (dpa/SN). Němski čerwjeny křiž žada sej bojowu přestawku za woblěhowane sewjerosyriske město Aleppo, zo móhł tam ludźi zastarać. Nuznje trěbne su pitna woda, žiwidła a lěki, wobkrući rěčnik organizacije dźensa medijam. Połoženje za něhdźe 300 000 wobkruženych woby­dlerjow je so minjene dny „dramatisce pohubjeńšiło“. Po wšej Syriskej dyrbi 6,5 milionow ludźi před wójnu ćěkać. Dwaj milionaj dźěći nimatej žanu šulu. Po­mocne organizacije njemóža so častodosć k ćěkancam předrěć, rěčnik praji.

To a tamne (08.08.16)

póndźela, 08. awgusta 2016 spisane wot:

Dospołnje nahi a pod wliwom drogow stejacy je muž w Magdeburgu awto pokradnyć spytał. Wobsedźer awta bě sobotu wječor policiju wołał, dokelž nahi muž w jeho wozu sedźeše. Ta nańdźe tam chětro zamyleneho 27lětneho. Drasty ležachu w bliskosći awta. Test drogow pola njeho wunjese konop a amfetaminy. Muža­ dowjezechu do chorownje.

45 metrow hłuboko padnyła a tole přežiwiła je psyca w Sakskej Šwicy. Zwěrjo bě ze swojej wobsedźerku po horach po puću­, jako so na nahłej a hładkej skaliznje­ wobsuny a do hłubiny padny. Po 25 metrach štomy a kerki spad trochu borzdźachu­. Pomocnicy so z powja­zami po skaliznje dele pušćichu a žałosćacu psycu skónčnje w skalnej škałbje namakachu. Akcija, při kotrejž su dalši pućowarjo pomhali,­ traješe dlěje hač dwě hodźinje.

Turkojo proša wo azyl

pjatk, 05. awgusta 2016 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Hladajo na napjatosće w swojej domiznje dźeń a wjace Turkow w Němskej wo azyl prosy. Lětsa prěnje poł lěta je ličba mjeztym runje tak wulka kaž cyłe lěto 2015, kaž zwjazkowy zarjad za migraciju a ćěkancow zdźěla. Tak su wot januara hač do junija 1 719 próstwow turkowskich staćanow wo azyl zličili, loni bě jich dohromady 1 767. Najwjace požadarjow je z kurdiskich kónčin, hdźež so stajnje zaso wojuje. Wuhlady na azyl w Němskej su přiwšěm snadne.

Dopokazy njedosahace

Washington (dpa/SN). Wot Turkowskeje předpołožene dopokazy, zo bě w eksilu w USA bydlacy prědar Fethullah Gülen do wojerskeho puča w Turkowskej splećeny, knježerstwu USA njedosahaja. Tuchwilu njeje tuž wotwidźomne, zo Gülena Turkowskej přepodadźa, kaž sej to knježerstwo w Ankarje žada. Wčera bě sudnistwo USA wukazało Gülena zajeć. Turkowske knježerstwo chce nětko dalše dopokazy předpołožić. Hač prědarja Gülena přepodadźa abo nic, rozsudźi wonkowny minister USA John Kerry.

Ciwilistow zajeli

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND