Bamž wabi wo pomoc ludej Rohingya

pjatk, 01. decembera 2017 spisane wot:

Dhaka (dpa/SN). Bamž Franciskus je mjezynarodne zhromadźenstwo migraciskeje krizy ludu Rohingya dla namołwił, spěšnje jednać. Njeńdźe jenož wo to, rozrisać politiske prašenja, kotrež su přesunjenje masow ludźi zawinowali, rjekny pontifeks wčera w stolicy Bangladesha Dhaka, bjez toho zo by muslimsku mjeńšinu direktnje mjenował. Franciskus sej zdobom po­minaše, Bangladesh mate­rielnje pod­pěrać. Dźensa je so ze zastu­pje­rjemi Rohingyajow­ zetkał.

Ze zwjazkoweho stata Rakhine w My­anmarje su statysacy přisłušnikow Rohingya do Bangladesha ćeknyli. Zjednoćene narody rěča wo „etniskim čisćenju“. Krizu maja za sobu najwjetšu humanitarnu katastrofu swěta.

London (dpa/SN). Dźeń a mjenje woby­dlerjow Europskeje unije dźe do Wulkeje Britaniskeje, zo bychu tam dźěło našli. To wuchadźa z najnowšich trochowanjow britiskeho zarjada za statistiku ONS.

Po wotumje za brexit je drje loni 230 000 ludźi wjace zapućowało hač wupućowało, bě pak to 100 000 mjenje hač w lěće 2015. Wjace hač tři štwórćiny z toho su ludźo z Europskeje unije. W dwanaće měsacach hač do junija 2016 bě 130 000 dźěłopytacych z EU přišło, lěto po tym bě jich jeno 74 000. W samsnym času je ličba staćanow EU, kotřiž su Wulku Brita­nisku wopušćili, jasnje wot 95 000 na 123 000 přiběrała.

Berlin (dpa/SN). Po napjeće wočako­wanej rozmołwje předsydow CDU, CSU a SPD wčera wječor ze zwjazkowym prezidentom wuradźuja strony dźensa internje wo móžnosćach, wutworić wulku koaliciju. Wosebje z kruhow CDU słyšiš wolu, najručišo wo koaliciji jednać. Byrnjež zjawnosć ničo wo wobsahu zetkanja njezhoniła, su młodosocialisća (jusosy) připowědźili, zo chcedźa so tajkemu nowemu móžnemu zwjazkarstwu masiwnje wobarać. „Smy z cyle principielnych wobsahowych rozwažowanjow přećiwo wulkej koaliciji“, rjekny předsyda Kevin Kühnert dźensa w rańšim magacinje ARD. Tak dyrbja alternatiwy rozjimać.

Stronski dorost SPD je dopołdnja kampanju přećiwo dalšej wulkej koaliciji startował. Jusosy wozjewichu na swojej homepage peticiju pod hesłom #NoGroKo, w kotrejž namołwjeja wšitkich sobustawow SPD, so tajkemu knježerstwowemu zwjazkarstwu spřećiwić a podpisać.

To a tamne (01.12.17)

pjatk, 01. decembera 2017 spisane wot:

Z nimale 55 000 swěčkami staj mandźelskaj Borchart w delnjosakskim Delmenhorsće swój dom a ležownosć pyšiłoj. Njeje ani štoma ani kerka bjez wobswětlenja. Morjo swěčkow chcetaj 1. adwentnu njedźelu zaswěćić, we wobłuku party z horcym winom, na čož wočakujetaj mandźelskaj hač do 700 hosći. Swjedźeń ma tradiciju, wšako pyša Borchartecy swoju chěžu 16. raz. Započało je so wšitko z třomi swěčkowymi rjećazami a třomi litrami horceho wina. Lětsa maja 55 000 swěčkow a 150 litrow horceho wina.

Křiwe a šmotawe šwablički, kotrež normje njewotpowědowachu, steja w srjedźišću skurilneje přehladki muzeja wěcow w Berlinje-Kreuzbergu. Widźeć je 814 šwabličkow ze zběrki Petera Herberta, kotraž wopřijima 2 800 eksemplarow. Zběrka bě w 1980tych lětach tema wusyłanja „Außenseiter–Spitzenreiter“.

Seminar přećiwo seksizmej

štwórtk, 30. nowembera 2017 spisane wot:

Washington (dpa/SN). Delnja komora parlamenta USA je za zapósłancow trening wobzamknyła, zo bychu seksualnym přesahnjenjam a diskriminaciji zadźěwali. Wot klětušeho maja so wšitcy 435 čłonojo Domu reprezentantow kaž tež jich sobudźěłaćerjo na seminarach přećiwo seksizmej wobdźěleć. Wotpowědnu rezoluciju su dźensa jednohłósnje schwalili. Senat bě hižo spočatk nowembra tajku wobzamknył.

Němska a EU pod ćišćom

Abidjan (dpa/SN). Pokiwy nastupajo wikowanje z njewólnikami w Lybiskej wukonjeja stej Němska a EU pod wulkim ćišćom, skónčnje jednać. Dyrbjałoj tomu zadźěwać, zo migranća „na grawoćiwe wašnje w lěhwach žiworja“ abo zo z nimi samo „wikuja“, wuzběhny zwjazkowa kanclerka Angela Merkel (CDU) dźensa na wjerškowym zetkanju Europskeje unije a Afriki w Słonowinowym Pobrjohu. Francoski prezident Emmanuel Macron rěčeše samo wo móžnym zasadźenju wójska.

Preferuje kandidata z wuchoda

Spokojni Saksojo maja dale wjele předsudkow

štwórtk, 30. nowembera 2017 spisane wot:

Drježdźany (SN). Saksojo su ze swojim wosobinskim połoženjom cyłkownje spo­kojom. Zdobom pak maja dale předsudki předewšěm nastupajo wukrajnikow. To wotbłyšćuja wuslědki lětušeho sakskeho monitora, z kotrymž da krajne knježerstwo kóžde lěto politiske nastajenja a połoženje demokratije w swobodnym staće zwěsćeć. Institut slědźenja dimap bě so w lěću 1 006 reprezentatiwnje wuzwolenych dorosćenych Saksow woprašał. Substancielnje nowe dopóznaća žane njeběchu, piše powěsćernja dpa.

Ze 56 procentami ma dale wjace hač połojca woprašanych Němsku za strašnje „přecuzbnjenu“. Loni bě jich tróšku wjace. Tele „přecuzbnjenje“ začuwa jenož 15 procentow tež we wosobinskej wokolinje. Azylowu politiku mjenuja najčasćišo jako „najwjetši problem w Sakskej“. Trochu přiběrali su homofobne nastajenja: Wjace hač kóždy třeći ma poćah mjez wosobomaj samsneho splaha za njepřirodny. A 15 procentow woprašanych ma Němcow druhim ludam na­přećo samozrozumliwje za lěpšich.

Před tribunalom so zajědojćił

štwórtk, 30. nowembera 2017 spisane wot:

Den Haag (dpa/SN). Poslednje wozjewjenje wusuda tribunala za wójnskich złóstnikow Zjednoćenych narodow měješe wčera w Den Haagu dramatiski wukónc. 72lětny bosnisko-chorwatski general Slobodan­ Praljak je zasudźenje k 20 lětam jastwa ćežkich wójnskich złóstnistwow a złóstnistwow přećiwo čłowjestwu w bosniskej wójnje (1992–1995) dla wotpokazał a na to před běžacymi kamerami kaž tež wobličemi sudnikow z małeje bruneje bleški jěd pił. Něšto hodźin pozdźišo wón w chorowni zemrě.

„Njejsym wójnski złóstnik“, bě Praljak krótko do swojeho dramatiskeho skutka na sudniskej žurli wuwołał. Wusud pak bě doskónčny, dokelž bě wón w powołanskim jednanju podležał. Agentury dwěluja, zo bě tele samomordarstwo zadwělowanje pokuty dla, 13 lět dźě bě wójnski złóstnik hižo w přepytowanskej jatbje był.

W běhu 24 lět dyrbješe so 161 wosobow – Južnych Serbow, Chorwatow a Bosničanow – před sudnikami UNO za wosobinsku winu w krawnych rozestajenjach w bywšej Juhosłowjanskej zamołwić.

To a tamne (30.11.17)

štwórtk, 30. nowembera 2017 spisane wot:

Na adwentničce wopity před šefom/še­finu so blamować, štó to hižo chce? W Norwegskej su nětko app wuwili, kotraž ma pomhać najhóršemu zadźěwać. Program so přizjewi, hdyž je radźomne alkoholowu přestawku zapołožić abo radšo tola domoj hić. Tak móža wužiwarjo aplikacije tróšku natutkani a dobreje nalady swjećić, bjez toho zo kontrolu zhubja, měnja jeje wuwiwarjo. Norwegčenjo mjenuja tule wobstejnosć „lykkepromille“, přełožene „promil zboža“.

Rekordne 56 lět je muž ze Sauerlanda bjez jězbneje dowolnosće po puću był. 74lětneho ze sewjerorynsko-westfalskeho Hüstena su tydźenja po mjeńšim njezbožu lepili. Najprjedy zastojnicy zwěsćichu, zo muž papjery při sebi nima. Krótko na to wšak so wukopa, zo scyła žane nima. Jako młodźenc drje bě něhdy z jězbnej dowolnosću započał, je pak do wójska dyrbjał a tak njeje ju ženje dokónčił.

Nowy strašny test rakety

srjeda, 29. nowembera 2017 spisane wot:

Seoul/Pjöngjang (dpa/SN). Sewjerna Koreja je po swójskich informacijach dźensa rano interkontinentalnu raketu noweho razu testowała, z kotrejž móhła dospołny kontinentalny teritorij USA z atomowymi rozbuchadłami nadběhować. Mjezynarodna zjawnosć wospjetny test raznje zasudźa. Bjezstrašnostna rada Zjednoćenych narodow je za dźensa nuzowe posedźenje zwołała. Kaž južnokorejske wójsko rozprawja, je raketa 4 500 kilometrow wysoko lećała, štož je dźesać króć wyše hač wobkružna čara swětnišćoweje stacije ISS.

Kanclerka słabje nawjedowała

Berlin (dpa/SN). „Eklatantnu słabosć nawjedowanja“ wumjetuje městopředsyda SPD a Hamburgski prěni měšćanosta Olaf Scholz zwjazkowej kanclerce Angeli Merkel (CDU) nastupajo zwrěšćene jamaiske sonděrowanja. Zo nětko spěšnje k nowej wulkej koaliciji unije a SPD dóńdźe, nima wón za prawdźepo­dobne. „To je opcija, ale jenož jedna. Njeje žanoho awtomatizma, zo so wona tež zešlachći“, rjekny Olaf Scholz magacinej Stern w najnowšim wudaću.

Afriskej młodźinje přichod dać

Spěchowanske towarstwo Choćebuski rozmach je wčera w Gladhousu štwórty raz Choćebuske myto tolerancy spožčiło. Prěnje myto wubědźi sej iniciatiwa „Zetkanje w měšćanskim dźělu“ w nošerstwje Paritetiskeho krajneho zwjazka Braniborskeje. W rěčnych kofejownjach w měšćanskim centrumje, Knorawje a Žandowje je projekt wjace hač 90 ludźi z Choćebuza a swěta hromadu zwjedł. Dale buchu tamniša literarna a rejwanska dźěłarnja kaž tež dźiwadło Piccolo počesćene. Foto: Michael Helbig

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND