Dawid Cyž studuje na Drježdźanskej uniwersiće wučerstwo w předmjetomaj geografija a hospodarstwo/technika/domjacnosć za wyše šule. Milenka Rječcy­na je so z nim wo wobdźělenju na rěčnym kursu Budyskeho Rěčneho centruma WITAJ (RCW) za dźěći roz­mołwjała.

Sće był prěni króć na tymle kursu Rěčneho centruma WITAJ?

D. Cyž: Na kursu RCW za dźěći zwonka serbskeho sy­­dlenskeho ruma běch prěni króć. Sym pak so hižo wobdźělił mjez druhim jako přewodnik a dohladowar na olympiadźe serbšćiny kaž tež na prózdninskim campje Serbskeho šulskeho towarstwa we Wodowych Hendrichecach.

Što je Was wabiło, na kursu wuwučować?

D. Cyž: Studuju wučerstwo za wyši šulski­ schodźenk. Tu mějach składnosć, něšto druhe pospytać, hladać, kak so mi kubłanje dźěći w zakładnošulskej starobje radźi. Zdobom je derje, so wupruwować tež při wuwučowanju w serbšćinje. Tule šansu mam jenož zrědka. We wobłuku studija na Drježdźanskej uniwer­siće mamy husto předpisane šule, hdźež mamy praktikum wukonjeć.

Za tajki kurs ma wučer tójšto přihotować. Kak sće to zhromadnje z kolegomaj činili?

„Ze sobu rěčeć je w konfliktach spomóžny srědk.“ Tale sada, wuprajena w zwisku ze zarjadowanjemi składnostnje lětušeje 1 000. róčnicy Budyskeho měra, je mi tele dny zaso do myslow přišła, jako słyšachmy na nimale wšitkich kanalach wo zaměrnym nadpadźe USA na tři syriske cile­, dokelž bě syriske wójsko pozdatnje jědojty płun přećiwo ciwilistam w měsće Duma zasadźiło. Wusprawnjace reakcije knježerstwow zapadneho swěta na tónle podawk ludźi zatraša. Tež němske knježerstwo měješe so bohužel po hesle „najprjedy třěleć dać, potom rěčeć chcyć“.

Z Budyskeho měra móžemy dale wu­knyć, štož su njeličene sčasom rjadowane konflikty po Druhej swětowej wójnje zas a zaso potwjerdźowali: Ze sobu rěčeć zadźěwa krejpřeliwanju. W najmłódšim mjezynarodnym wuwiću, tak to mnozy ludźo z přiběracym strachom wo měr začuwaja, je diplomatija jenož druhi najwažniši srědk. Jim so tež zdawa, zo tale zasada statnikam wjace wažna njeje. Tak jeno starosć ludźi njepřiběra, ale zdobom jich bjezradnosć. Wobě stej špatnej poradźowarce, dźe-li wo to, měr zachować .

Mjez pruwowarjemi na lětušej 52. olympiadźe serbšćiny bě Michał Wowčer. Milenka Rječcyna je so z referendarom za serbšćinu a biologiju, ­kiž skutkuje na Budyskej Serbskej ­wyšej šuli, rozmołwjała.

Sće prěni króć na olympiadźe serbšćiny w jury sedźał?

M. Wowčer: Haj, tomu tak je. Sym wšak scyła prěni króć na tymle wurisanju wobdźěleny. Za swój studentski čas běchu městna na olympiadźe mjez studentami jara požadane. Njemějach tehdy zbožo so wobdźělić směć. Tež jako šuler njejsym na wubědźowanju był, wšako njejsym chodźił na Budyski Serbski gymnazij.

Štó je Was narěčał, lětsa jako juror na zarjadowanju we Wodowych Hendrichecach sobu dźěłać?

M. Wowčer: To su byli moji kolegojo z Budyskeje Serbskeje wyšeje šule, wo­sebje mojej kolegaj Kerstin Klingnerowa a Jan Hrjehor, kiž wšak je runja mi na olympiadźe był.

Što je Was wabiło so wobdźělić?

M. Wowčer: Sym skónčnje chcył ze­znać wašnje wubědźowanja, wšako to dotal dožiwił njejsym. Mje je zajimowało, kotre wukony šulerjo ze wšelakich rěčnych skupin pokazuja.

Prawidłownje přijědźe předsydka słowjenskeho Krabatoweho towarstwa Monika Bračika do Łužicy. Tónkróć měješe jeje wopyt wosebity wuznam. Přichodnje chcedźa w Słowjenskej a Chorwatskej pućowanske jězby po slědach Krabata poskićeć, při čimž měła Łužica jedyn cil być. Bianka Šeferowa je so ­z iniciatorku rozmołwjała.

Što je přičina wašeho wopyta?

M. Bračika: Krabatowy swjedźeń zašłu njedźelu w Budyšinje bě dobra přiležnosć wuměnu a wuprawu do Němskeje spěchować. Poboku je mi sobudźěłaćerka nowozałoženeho słowjenskeho pućowanskeho běrowa Šadovic, Sladana Stamenkovski, kotraž je přichodnje hłowna zamołwita za pućowanske jězby po slědach Krabata. Wona měła we Łužicy tak wjele kaž móžno zeznać.

Kotre zajimawe městnosće chceće do jězbow zapřijeć?