Dźesać rěčnych kaznjow

pjatk, 13. oktobera 2023 spisane wot:

Našu maćeršćinu sej často přemało wažimy. Rěčimy njerodnu serbšćinu z němskimi požčonkami abo mjezsobu němcujemy. Mamy pak na druhej stronje tójšto noworěčnikow a wuknjacych, kotřiž so ze zahoritosću a wutrajnosću prócuja serbować. Tule­ podawamy pokiwy Katalanow - mjeńšinoweho luda w Španiskej, Južnej Francoskej a Sardiniskej, hdźež dwurěčnosć derje funguje. Město „katalanšćina“ steji „serbšćina“, město „španišćina“ pak „něm­čina“.

1. Rěč serbsce při kóždej składnosći, wosebje ze swójbu a přećelemi. Spytaj rěčeć serbsce z ludźimi, kotřiž rozumja serbsce, byrnjež zwučena/y był, z nimi němsce powědać.

2. Budź zdwórliwa/y k tym, kotřiž rěča hinašu rěč, ale wobstawaj na tym, zo wopokazuja woni samsny respekt twojej rěči napřećo.

3. Rěč serbsce ze wšěmi: na hasy, telefonujo, na dźěle a druhdźe. Jelizo će druha wosoba rozumi, wostań při serbšćinje, byrnjež dóstał/a němsku wotmołwu.

4. Pozbudźuj swojich swójbnych, kotřiž serbšćinu hač dotal dospołnje njerozumja – rěč pomału a wujasnjuj trěbne wopřijeća.

Zady wotlěwa steja: Florian Bulank, Mato Dźisławk, Niklas Šnajder a Elias Kummer. Prědku wotlěwa kleča: Xenia Koberec, Sarah Bretšnajderec, Józephina Bretšnajderec a Sophie Matješkec. Wopisma a medalje přepodaštaj znataj bičwolejbulistaj Jonas Reckermann a Julia Küster.

Bičwolejbulisća Serbskeho gymnazija Budyšin (SGB) su so w juniju na krajnym finalu w Drježdźanach za zwjazkowe finale w Berlinje kwalifikowali. Do stafle A losowaše so nimo SGB hišće Otta-Schottowy gymnazij Mainz-Gonsenheim z Porynsko-Pfalcowskeje, Giebichensteinowy gymnazij „Thomas Müntzer“ z Halle nad Solawu ze Sakso-Anhaltskeje a Sportowy gymnazij Schwerin z Mecklenburgsko-Předpomorskeje.

Serbski gymnazij Budyšin –

Otta-Schottowy gymnazij Mainz-Gonsenheim 1:2

Blackbirdrunzaso wulki wuspěch ...

pjatk, 06. oktobera 2023 spisane wot:
Blackbirdrun zaso wulki wuspěch

Hižo šesty raz su wobydlerjo z Hózka tak mjenowany Blackbirdrun ­organizowali, kotryž je wosebje mjez młodostnymi dale a woblubowa­niši. Tež tójšto Serbow je so lětsa na specielnym wubědźowanju wobdźěliło. Přez wšelake parcoursy na łukach a zdźěla tež w rěce běchu wobdźělnicy pak w skupinkach abo sami po puću. Matthias Möller ze Šunowa (foto naprawo) wobsadźi wuběrne druhe městno. Wón docpě cil po jednej ­hodźinje a 22 mjeńšinach a bě tak po dwěmaj kołomaj jenož pjeć ­minutow ­pomałši hač dobyćer Jonas Zschornack, kiž nastupi za mustwo ­LG Region­ Landshut.

Jurij Bjeńš Foće: Carolin Rudolf


Pjatk, 6. oktobra 2023
 SERBSKE NOWINY – KÓNCTYDŹENSKA PŘIŁOHA

´
ˇ

Klubowa party pri hace

Klubowa party při wjesnym haće w Serbskich

Pazlicach słuša mjeztym k najznaćišim a najwoblubowanišim

swjedźenjam serbskeje młodźiny. Wosebje natwar při tamnišej

wjesnej oazy sej mnozy chwala. Tónraz mějachu na přikład wosebity

technofloor w małym kontejneru. Lětsa pak běchu organizatorojo

hladajo na ličbu wopytowarjow trochu přesłapjeni. Jenož něhdźe 400 ­młodostnych bě přichwatało – na zarjadowanjach do toho bě jich na kóždy pad wjac. Najebać to bě nalada kaž přeco wulkotna, tak zo je so próca ­Serbskopazličanskeje młodźiny (hlej wobraz) zaso raz wudaniła.

tekst a foto: Jakub Langa


Kaž kóžde lěto poda so Sorabija Lipsk tež lětsa zaso na zhromadny wulět. Cil bě jasny –

Čěska.

Skupinu 23 Lipšćanskich studentow (a eks-studentow) je posledni kónc tydźenja septembra kuzłapołny kraj wokoło Máchoweho jězora w sewjernej Čěskej witał. Štož Němcam ­Weimar wo­znamjenja, to je za kóždeho Čecha Máchowy jězor. Na tym ­městnje drje je so jednanje balady Karela Hyneka Máchi „Máj“ wotměło. A do tutoho raja čěskeje romantiki, ­rjaneje přirody a starych hrodow młodźi Serbja přijědźechu a jón ­z ­wjesołymi­ serbskimi spěwami, flunkibulom a dobrej naladu ­wozbožichu. Nimo flunkibula dožiwichu ­Sorabičenjo 15kilometerske pućowanje, nócny wulět k jězorej z kupanjom, kartyhraće, jara zabawne fotowe wubě­dźo­wanje a wjele dalšich zajimawych wěckow. Wutrobny dźak wšitkim zamoł­witym za organizaciju jězby, za jich prócu a za to, zo su wšě nastate krizy přetrali. Z wulětom móža wočerstwjeni studenća zmužiće do noweho ­semestra startować! Sorabija haleluja! tekst a fota: Kryštof Peršin

foto: Konstantin Hrjehor

Znowa na Paula Šnajdera spominali

Před třomi tydźenjemi poda so něhdźe

50 mopedistow z Chrósćic přez Jaseńcu, Dobrošicy, Nowoslicy, Ralbicy, Konjecy, Šunow, Smjerdźacu, Róžant, Pěskecy

a Smječkecy hač do Worklec, zo bychu Paula Šnajdera wopominali. W jeho ródnej wsy wjerćachu tři koła wokoło kupy, ­prjedy hač nastajichu so zaso wróćo do Chrósćic. Rjane to spominanske koło, kotrež budu přichod­ne lěta zawěsće wospje­tować.

Konstantin Hrjehor

Nazymu nas lětace zmije zawjeseleja

pjatk, 29. septembera 2023 spisane wot:

Hdyž so lěćo nachila a nazyma před durjemi steji, započina so sezona wosebiteje zabawy za dźěći pod hołym njebjom

Za pohibowanje nazymu wonka ze swójbnymi mamy tójšto idejow: kastanije abo žołdźe zběrać, tež jabłuka do korbikow; z hliny a cyhelow sej pizza-kachle twarić, na zahrodźe zhromadnje graty rjedźić, sej nazymski woheń wuhotować, kački picować, pućować, kolesować, zwěrjenc a park wopytać, šiplenki abo bozanku šćipać, w lěsu hriby pytać abo sej tam budu natwarić, z lisćom paslić, kamjenje hromadźić a z nimi mustry kłasć, hałužki abo kamuški pomolować, we łužach wokoło skakać a z wodu pancać, ze samotwarjenymi konikami wujěchać abo sej awto, raketu, čołm abo lěta­dło twarić atd. Prašeš-li pak so dźěći za typiskimi aktiwitami w nazymje, to ći zwjetša wo pušćenju zmija rozprawjeja. Wotžnjate pola dźě swójby nazymu rady za pušćenje zmija wužiwaja.

Z wuhloweho procha k dowolowemu paradizej

pjatk, 29. septembera 2023 spisane wot:

Margaritta Knobloch a Peter Pohle dopominataj so na dźěło w jamje Nimješk – nětčišeho Złokomorowskeho jězora

1. junija 1973 běchu prěni wotrězk přibrjoha Złokomorowskeho jězora za kupanje oficialnje wotewrěli. Połsta lět pozdźišo nětko na jubilej spominamy a předstajimy čitarjam wosoby, kotrež su z jězorom na swoje wašnje zwjazane.

Na dompuću ze słužbneho termina mje ničo njehoni. Tuž rozhladujo so po krajinje a wuhladam na kromje dróhi rozpadany statok, hdźež na stare murje nowe domske twarja. Dohladam so taflički, kotraž na to skedźbnja, zo je ležownosć priwatna a přistup njedowoleny. Mam tuž sćerpna być a dočakać, što mějićeljo z dawnych časow w nowym wobchowaja.

Přichodna wjes ma baćonjace hnězdo – lěpje prajene drjewjane koło, kotrež na wysokim sćežorje ležo na klepotacych wobydlerjow čaka. Něhdy, na starym hnězdźe, kotrež zdawaše so kóždy wokomik rozpadnyć, stej lěto wob lěto starej baćonaj młodźata wotćahnyłoj. Snadź wjace dosć picy njenamakaja? To so mi pak wěrić nochce. Přetož za wjesku wjedźe dróha přez mały móst, hdźež dolěwa wotboča. Kóždy króć tych połsta metrow jara pomału jězdźu – nic, dokelž je wuhlad na móličku rěčku pod mostom tak powabny. Ně, tukam na to, zo móst pod chwatacej ćežu zdychuje. Runje dokelž sej chwile bjeru, pak wotwěra so mi za mostom wid na zeleny swět rohodźe, kotraž kaž mikawčki wóčka wodźiznu wobdawaja – paradiz za zwěrinu.

Ćěło a duša wokřewjenej

pjatk, 29. septembera 2023 spisane wot:

Dožiwjenja lěćneho dowola w słowakskich Wysokich Tatrach

Po wulkotnym kóncu tydźenja na Mjezynarodnym folklornym festiwalu „Łužica“ w Chrósćicach podach so z mandźelskim na sydomhodźinsku jězbu do wuchoda Wysokich Tatrow. Hižo před třomi lětami w Tatrach bě so namaj tam tak zalubiło, zo sej předewzachmoj, sej po dalšich pućowanskich šćežkach wulkotnu krajinu horow wotkryć. Swój nóclěh na tydźeń mějachmoj w małej pensiji we wjesce Huncovce, w direktnym susodstwje hory Veľká Lomnica. Wottam startowachmoj wšědnje z awtom na wuchadźišća pućowanjow.

nowostki LND