Po wšej Němskej su burja tele dny ze swojimi traktorami do směra na Berlin po puću, zo bychu přećiwo ratarskej politice zwjazkoweho knježerstwa protestowali. Ze zdźěla originelnymi hesłami, kaž tule w Kölnje, wobaraja so woni přiběracym haćenjam ze stron zakonje­dawarja. Centralne protestne zarjadowanje budźe jutře w zwjazkowej stolicy. Foto: dpa/Henning Kaiser

Žada sej wjace pomocy woporam

póndźela, 25. nowembera 2019 spisane wot:

Tokio (dpa/SN). Bamž Franciskus je sej wjace pomocy za wopory wot zemje­rženja a tsunamija zawinowaneje atomoweje katastrofy w japanskej Fukushimje žadał a zdobom swoju starosć nastu­pajo wužiwanje jadroweje energije zwu­raznił. Wopory běchu jemu rozprawjeli, zo čuja so w potrjechenej kónčinje zabyte a zo dyrbja dale na zanjerodźenej pódźe a w lěsach žiworić. To rjekny nawoda katolskeje cyrkwje na dźensnišim zetkanju z přežiwjenymi katastrofy w Tokiju.

Ćežke zemjerženje a slědowace za­pławjenje běštej sej w měrcu 2011 ně­hdźe 18 500 smjertnych woporow žadałoj a jadrowu milinarnju zničiłoj. Něhdźe 160 000 wobydlerjow potrjecheneje kónčiny dyrbješe na to swoju domiznu wopušćić. „Njech tele zetkanje tomu słuži na wšěch ludźi dobreje wole apelować, zo bychu wopory tuteje tragedije pomoc dóstali, kotruž tak jara trjebaja.“

Kaž bamž Franciskus zwurazni, so wón wulce starosći, „zo so jadrowa energija dale wužiwa“. Tež japanscy biskopja sej kónc atomoweje energije žadaja.

Žane dalše personalne debaty

póndźela, 25. nowembera 2019 spisane wot:

Po zwjazkowym stronskim zjězdźe CDU so na wěcownosć koncentrować

Berlin/Drježdźany (dpa/SN). Po zwjazkowym zjězdźe CDU w Lipsku su wodźacy politikarjo unije před dalšimi personalnym debatami warnowali. Frakciski šef CDU/CSU w zwjazkowym sejmje Ralph Brinkhaus namołwja so na wěcowne dźěło koncentrować. Městopředsyda CDU Thomas Strobl reagowaše hněwny na namjet bywšeho wobchadneho ministra Petera Ramsauera, předsydu CSU Markusa Södera jako přichodneho kanclerskeho kandidata unije nominować.

Na zjězdźe křesćanskich demokratow bě tež internje wjele diskutowana předsydka strony Annegret Kramp-Karrenbauer minjeny pjatk njewočakowano prašenje dowěry stajiła a swojich kritikarjow wohańbiła. Na to su jej delegaća rjap skrućili a mjeńšiny dołho přikleskowali. Tež šef CSU Markus Söder zamó delegatow ze swojej narěču zahorić. Ramsauer nowinarjam rjekny: „Móžu sej derje předstajić, zo so unija na njeho wobroći, snano hižo k přichodnym wólbam zwjazkoweho sejma.“

Přećiwo namocy napřećo žonam

póndźela, 25. nowembera 2019 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Wot namocy potrjechene žony měli zakonske prawo na městno w škitnym domje měć. To je sej zwjazkowa swójbna ministerka Franziska Giffey (SPD) dźensa w rańšim magacinje telewizije ARD žadała. Wokomiknje pak nimaja w žónskich domach hišće dosć městnow. Tuž je hišće tójšto dźěła, zo by tajke zakonske prawo tež zwoprawdźomne było. Ministerka Giffey zahaji dźensa wotpowědnu iniciatiwu. Nastork je dźensniši Mjezynarodny dźeń přećiwo namocy napřećo žonam.

Po wšej Němskej maja tuchwilu 350 škitnych domow, do kotrychž móža sej žony před domjacej namocu wućeknyć. Loni je w Němskej 122 žonow namocy partnera abo bywšeho partnera dla ži­wjenje přisadźiło. Cyłkownje su 114 000 padow namocy w domjacnosći zličili. To zdźěla Zwjazkowy kriminalny zarjad k temje namóc w partnerstwach. Nimo toho sta so něhdźe 26 000 muži z woporom namocy swojich partnerkow abo bywšich partnerkow. Ministerka bě so hižo w měrcu za to zasadźała, zo měli žony zakonske prawo na městno w škitnym domje měć, Zeleni žadanje podpěruja.

To a tamne (25.11.19)

póndźela, 25. nowembera 2019 spisane wot:

Wjace hač dźesać napodobnjenych bróni a pozdatny wótrotřělc na třěše garaže su w badensko-württembergskim Leimenje wulkozasadźenje policije zawinowali. Žona zastojnikam rozprawješe, zo je wobrónjeneho muža we wojerskej drasće na třěše widźała. 50 policistow kónčinu na to wobstupi. Bórze pak so wukopa, zo žadyn strach njewobsteji: Studentaj bě­štaj widejo za projekt nahrawałoj. Policija brónjowe imitaty přiwšěm sćaza.

Ćuleń we Łobju je so w Hamburgu wo zasadźenje wohnjoweje wobory postarał. Muž bě zwěrjo njedaloko zastanišća Teufelsbrück wuhladał, myslo sej, zo jedna so wo čłowjeka. Wohnjowi wobornicy z wjacorymi čołmami, helikopterom a nurjakom podarmo za wosobu pytachu: Město njeje napadny jim ćuleń, kotremuž so w rěce widźomnje lubješe.

Kühnert znowa kandiduje

pjatk, 22. nowembera 2019 spisane wot:

Schwerin (dpa/SN). Předsyda młodźinskeje organizacije SPD Kevin Kühnert chce na dźensa so zahajacym zwjazkowym kongresu dorostoweje organizacije w Schwerinje znowa za předsydu kandidować. Na tři dny trajace zetkanje wočakuja 300 wobdźělnikow. 30lětny Kühnert bě so w zašłosći jako kritikar wulkeje koalicije w Berlinje profilował a bě njedawno připowědźił, zo chcył so na zjězdźe SPD spočatk decembra wo městno městopředsydy strony prócować.

Netanjahu před sudnistwom?

Jerusalem (dpa/SN). Israelski prawicarsko-konserwatiwny ministerski prezident Benjamin Netanjahu je přećiwo sebi měrjene wumjetowanja korupcije dla jako politisce motiwowane kritizował. Tole je w jeho wočomaj „pospytany puč“. Justicne ministerstwo bě připowědźiło, zo chcedźa Netanjahuwa korupcije, njeswěry a pokupnosće dla wobskoržić. Je to prěni króć w stawiznach kraja, zo hrozy amtěrowacemu ministerskemu prezidentej sudniska skóržba.

Zasudźeja zajeće prawiznika

Zwjazkowy wonkowny minister Heiko Maas (SPD) je dźensa historiski centrum japanskeho města Kyoto wopytał. Maas je składnostnje zetkanja wonkownych ministrow 20 wodźacych industrijnych krajow swěta na tři dny trajacym wopyće w Japanskej. Wčera bě Maas w Hiroshimje wopory prěnjeje atomoweje bomby USA wopominał a sej wotstronjenje wšitkich jadrowych bróni po wšěm swěće žadał. Město bu w awgusće 1945 nimale dospołnje zničene. Foto: dpa/Berd von Jutrzenka

Zjězd CDU w Lipsku zahajeny

pjatk, 22. nowembera 2019 spisane wot:

Lipsk (dpa/SN). CDU je dźensa swój 32. zwjazkowy stronski zjězd zahajiła. Z wosebitej napjatosću wočakuje strona, kotraž je špatnych wólbnych wuslědkow a personalnych debatow dla wosłabjena, narěč předsydki Annegret Kramp-Karrenbauer a jeje bywšeho přećiwneho kandidata při wólbach, stronskeho předsydy Friedricha Merza. Tón bě Karrenbauer před lětom jeno snadnje podležał. Powšitkownje maja jeho za konkurenta předsydki. Zwjazkowa kanclerka Angela Merkel, kiž bě zastojnstwo předsydki CDU před lětom Annegret Kramp-Karrenbauer přepodała, chcyše jenož z postrownym słowom k delegatam porěčeć.

Wčera bě so Karrenbauer jako sebjewědoma předsydka prezentowała. „Sym předsydka sebjewědomeje hordeje ludoweje strony“, rjekny wona w sćelaku ARD. Kóždy, kiž chcył CDU lěpšu a wuspěšnišu sčinić, je „wutrobnje w teamje witany“.

To a tamne (22.11.19)

pjatk, 22. nowembera 2019 spisane wot:

Nakładne awto z 20 tonami šokolody je so na puću z Awstriskeje do Belgiskeje zhubiło. Kaž policija zdźěli, je so njeznatemu skućićelej poradźiło, z falšowanymi dokumentami słódkosće spakosćić. Muž bě wopačne dokumenty předpołožił, jako spočatk tydźenja po šokolodu přijědźe. Awstriska spedicija měješe słódkosće w hódnoće 50 000 eurow transportować. Ta da nadawk čěskemu předewzaću dale. Tam pak šofera scyła njeznajachu.

Z ryzy lubosće je so 15lětny do předawarnje kolesow w sewjerorynsko-westfalskim Pulheimje zadobył a klučiki zawodoweho awta pokradnył, zo by k swojej přećelce jěł. Policija jeho njedaloko Bielefelda zadźerža. Zastojnicy drje motiwy želniweho muža zrozumichu, naje­bać to wupisachu skóržbu a přepodachu jeho staršimaj.

Swědkojo přećiwo Trumpej

štwórtk, 21. nowembera 2019 spisane wot:

Washington (dpa/SN). Při přepytowanjach w zwisku z móžnym wotsadźenjom prezidenta USA Donalda Trumpa chcychu w Domje reprezentantow dźensa dalšich wažnych swědkow přesłyšować. Wuprajić chcyštaj so bywša sobudźěłaćerka Narodneje wěstotneje rady Fiona Hill a diplomat wulkopósłanstwa USA w Ukrainje David Holmes. Trumpej wumjetuja znjewužiwanje zastojnstwa, zo by swojim politiskim přećiwnikam zeškodźał. Trump tole wotpokazuje.

Bamž: Čwělu wutupić

Bangkok (dpa/SN). Bamž Franciskus je na swojim wopyće w Thailandskej splažne znjewužiwanje dźěći a žonow zasudźił. „Myslu na wšitke žony a dźěći, kiž buchu ranjeni a wumocowani a kiž su wuklukowanju, njewólnistwu, namocy a znjewužiwanju podćisnjeni“, rjekny nawoda katolskeje cyrkwje w Thailandskej stolicy Bangkoku. Zdobom chwaleše Franciskus „prócowanja knježerstwa, tutu čwělu wutupić“. Seksturizm a dźěćaca prostitucija stej w Thailandskej jara rozšěrjenej.

Šwikaja Google a Facebook

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND