Budyšin (SN/bn). „Wuhlady na zwoprawdźenje nutřkowneho samopostajenja małych ludow w Europskej uniji“ bě hesło zjawneje rozmołwy, zarjadowaneje srjedu wot krajneho dźěłoweho kruha Serbja w sakskej SPD w Budyskim běrowje strony. Předsyda poradźowaceho gremija Benedikt Dyrlich witaše přitomnych zajimcow a předstaji skrótka wosebiteho hosća wječora, wjelelětnu zapósłanču Europskeho parlamenta a čłonku wuběrka za regionalne wuwiće Constanzu Krehl z frakcije Progresiwna alianca socialdemokratow (S&D). Do diskusije poda předstejićel Budyskeje SPD dr. Měrćin Krawc z něhdźe štwórćhodźinskim přednoškom na zakładźe hesła zarjadowanja swój wid na aktualne połoženje Serbow. „Wo potłóčowanju na zbožo wjace rěčeć njetrjebamy, přiwšěm smy wot woprawdźiteje swobody daloko zdaleni. Na přikład nastupajo financowanje a šulstwo smědźa Serbja drje próstwy stajić, naposledk pak roz­sudźa němske gremije. Hinak zwuraznjene mam tuchwilny poćah mjez wjetšim a mjeńšim ludom za podobny mjez maćerju a dźěsćom.

May wotstup připowědźiła

pjatk, 24. meje 2019 spisane wot:

London (dpa/SN). Britiska premierministerka Theresa May chce zastojnstwo předsydki Konserwatiwneje strony 7. junija złožić. To je wona dźensa w Londonje připowědźiła. Tak drje dyrbi tež jako premierministerka wotstupić. Tón termin pak njemjenowaše. Za čas wopyta pola prezidenta USA Donalda Trumpa wot 3. do 5. junija budźe tuž hišće w zastojnstwje. Kaž May připowědźi, chce wona dźěło premierministerki wukonjeć, doniž njeje naslědnik wuzwoleny.

Globalne protesty šulerjow

Kopenhagen (dpa/SN). Dwaj dnjej do wólbow Europskeho parlamenta su organizatorojo globalneho stawkoweho hibanja Fridays for future dźensa po wšěm swěće šulerjow mobilizowali, za lěpši škit klimy protestować. Planowane běchu zarjadowanja w 1 600 městach ně­hdźe 120 krajow swěta. W Němskej so znajmjeńša 215 městow wobdźěli, telko, kaž w žanym druhim kraju. Na demonstraciju před Braniborskimi wrotami w Berlinje wočakowachu 10 000 wobdźělnikow.

Skóržba jasnje rozšěrjena

Po tym zo běchu w Taiwanje minjeny tydźeń jenakosplažne mandźelstwa dowolili, dachu so tam dźensa prěnje homoseksualne poriki jako zmandźelene zapisać a dóstachu wotpowědne wopisma. Taiwan je prěni aziski kraj scyła, w kotrymž su jenakosplažne mandźelstwa móžne. Foto: dpa/Johnson Lai

Juncker Merkel chwali

pjatk, 24. meje 2019 spisane wot:
Brüssel/Berlin (dpa/SN). Rozžohnowacy so prezident komisije EU Jean-Claude Juncker sej dźěło zwjazkoweje kanclerki Angele Merkel (CDU) chwali. Wosebje jeje politiku ćěkancam napřećo sej wón waži. „Angela Merkel je nazymu 2015 prawje jednała, stawizny jej to něhdy wobkruća. By-li wona mjezy Němskeje zawrěła, byštej so Awstriska a Madźarska syłow ćěkancow dla zwjezłoj. To je wěrnosć“, rjekny Juncker nowinarjam. Na prašenje, hač je Merkel Europsku uniju wjedła abo skerje pačiła, Juncker praji: „W Berlinje móžeš wjele za Europu wuskutkować. Jednotliwa wosoba pak njemóže uniju ani jednoćić ani pačić. W Europje trjebaš stajnje spušćomnych zwjazkarjow a wjele přećelow, chceš-li něšto docpěć.“

Dźensa Češa wola

pjatk, 24. meje 2019 spisane wot:

Praha/Dublin (dpa/SN). Po Britach a Nižozemjanach móžachu dźensa, druhi dźeń wólbow Europskeho parlamenta, Ćeša a Irojo swój hłós wotedać. Cyłkownje móže we 28 krajach EU wjace hač 400 milionow ludźi wo 751 zapósłancach noweho Europskeho parlamenta sobu rozsudźić. Němska woli, runja dwaceći dalšim čłonskim statam EU, hakle zajutřišim, njedźelu.

Wulke strony w Němskej su dźensa swój europski wólbny bój skónčili. Konserwatiwna Europska ludowa strona, zwjazk konserwatiwnych stron, wočakowaše 2 000 přizjewjenych hosći w Mnichowje. W Bremenje, hdźež njedźelu tež měšćanski parlament wola, je SPD za sebje wabiła. Tež Zeleni, Lěwica, AfD a FDP přewjedźechu zarjadowanja k wólbam.

Bochum (dpa/SN). Zawki a přikrywy poćahować, matracy rjedźić, łoža tam a sem suwać: Dźeń jako rjedźer w chorowni bě zwjazkowemu ministrej za dźěło Hubertusej Heilej (SPD) dosć napinaca naležnosć. Wčera bě so wón w klinikumje Bergmannsheil w Bochumje z rjedźerku Susannu Holtkotte zetkał. Minis­ter bě 48lětnej w telewizijnej diskusiji „Hart aber fair“ poskićił, zo kóždy z wobeju jedyn dźeń dźěło tamneho wukonja. Holtkotte bě Heila hižo cyły dźeń w Berlinje přewodźała.

To a tamne (24.05.19)

pjatk, 24. meje 2019 spisane wot:

Z pomocu potencneho srědka viagra chce wjesnjanosta francoskeje wsy tomu zadźěwać, zo wobydlerstwo dale woteběra. Kaž wjesnjanosta gmejny Montereau Jean Debouzy nowinarjam zdźěli, je wón swojim radźićelam namjetował tabletki mjez ludźimi w starobje 18 do 40 lět rozdźěleć, zo bychu so wo dorost starali. Tuchwilu nimaja dosć dźěći, zo móhli wšitke rjadownje pjelnić. Štó ma kóšty viagry přewzać, wšak dotal jasne njeje.

Na regatu betonowych čołmow hotuja so studenća Lipšćanskeje Techniskeje wysokeje šule. Něhdźe dwaceći ludźi wopřijace mustwo pojědźe ze samotwarjenymi betonowymi kanuwami kónc tydźenja do nižozemskeho ’s-Hertogenboscha. Loni běchu tam tři złote, tři slěborne a dwě bronzowej medali dobyli. Na Lipšćanskim kubłanišću twarja wot lěta 2015 betonowe kanuwy a so na wubědźowanjach wobdźěleja. Tajki čołm je pjeć metrow dołhi a waži 50 kilogramow.

Hódnoty zakitować

štwórtk, 23. meje 2019 spisane wot:
Drježdźany (dpa/SN). Składnostnje dźensnišeje 70. róčnicy wozjewjenja Zakładneho zakonja sakscy politikarjo namołwjeja jón zachować, jeho zapisane prawa a hódnoty škitać. „W nim zakó­twjene prawa swobody, prawniski stat a prawidła za natwar našeho stata su stabilny ramik, kotryž mamy wšědnje znowa ze žiwjenjom pjelnić“, rjekny prezident Sakskeho krajneho sejma Matthias Rößler wčera w Drježdźanach. Ministerski prezident Michael Kretschmer (wobaj CDU) namołwi Zakładny zakoń přede­wšěm přećiwo prawicarskim ekstremistam, ale tež přećiwo lěwicarskim ekstremistam a tak mjenowanym reichsbürgeram zakitować. Jeho naměstnik Martin Dulig (SPD) ma wustawu „za fundament swobody, čłowjeskich a wobydlerskich prawow, ale tež za dostojnosć kóždeho jednotliwca“. (Hlej tež 2. stronu.)

May pod ćišćom

štwórtk, 23. meje 2019 spisane wot:

London (dpa/SN). Ćišć na britisku premierministerku Theresu May, zastojnstwo złožić, dale přiběra. Wčera bě ministerka za prašenje parlamenta Andrea Leadsom wotstupiła, dokelž nochce kurs May nastupajo brexit hižo dlěje sćěhować. W Londonje mjeztym wo naslědni­stwje premierministerki spekuluja. Po informacijach nowiny The Times chcyła May jutře swój wotstup připowědźić.

Trump poražku poćerpjeł

New York/Washington (dpa/SN). W zwadźe wo wotkryću swojich financnych podłožkow je prezident USA Donald Trump dalšu poražku poćerpjeł. Wobwodne sudnistwo w New Yorku wotpokaza wčera prócowanja Trumpa a jeho swójby, přepodaću bankowych podłožkow kongresej USA zadźěwać. Trump bě sudnistwu próstwu wo nachwilny wukaz zapodał, kotryž by Němskej bance zakazał informacije Domej zapósłancow dale dać. Sudnik pak to wotpokaza.

Zakładny zakoń znać

Strukturna změna – šansa regionam

štwórtk, 23. meje 2019 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Miliardy eurow drohi program Zwjazka za wuhlowe regiony dawa potrjechenym kónčinam po słowach ministra za hospodarstwo Petera Altmaiera srědki za wočakowanu strukturnu změnu. „Z předležacym konceptom stajamy wuhibki, zo móhli so rewěry na moderne energijowe a hospodarske kónčiny wuwić“, rjekny politikar CDU wčera w Berlinje, po tym zo bě knježerstwo kompromis ze zwjazkowymi krajemi schwaliło. Ze zasadnymi směrnicami wutwori Zwjazk „dołhodobne perspektiwy z dźěłowymi městnami za ludźi na městnje“, wón rjekny. Skónčić zmilinjenje brunicy dyrbjało za ludźi w potrjechenych regionach woprawdźita šansa być. Hač k doskónčnemu kóncej wudobywanja brunicy w lěće 2038 přewostaja Zwjazk brunicowym rewěram we wuchodnej Němskej a Sewjerorynsko-Westfalskej hač do 40 miliardow eurow. Tež bywši rewěr Helmstedt a wosebje potrjechene kónčiny kamjentneho wuhla dóstanu pjenjezy.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND