Zrěčenje zdźěla wupowědźili
Teheran (dpa/SN). Runje lěto po wupowědźenju mjezynarodneho atomoweho zrěčenja z Iranom přez USA je iranski prezident Hassan Ruhani zdźělił, zo nječuje so jeho kraj na dźěle zrěčenja hižo wjazany. Po informacijach medijow je wón tónle rozsud Chinje, Němskej, Francoskej, Wulke Britaniskej a Ruskej pisomnje posrědkował. Ruhani na to skedźbni, zo je Iran cyłe lěto wočaknył, zo móhli mjenowane kraje wliw na USA wukonjeć zrěčenje tola dale dodźeržeć.
Pompeo widźi wohroženje
Washington/Bagdad (dpa/SN). Wonkowny minister USA Mike Pompeo je wčera wječor njewočakowano Irak wopytał a za to swój planowany wopyt Němskeje wotprajił. W Bagdadźe zetka so ze zastupnikami irakskeho knježerstwa, zo by z nimi přiběrace napjatosće ze susodnym Iranom rozjimał. Napřećo žurnalistam rěčeše Pompeo wo „bjezposrědnim wohroženju“ ze stron Irana. Hakle před dnjemi běchu USA lětadłonošak do tamnišeje kónčiny pósłali.
Šuler při nadpadźe zatřěleny
W schleswigsko-holsteinskim Alt Duvenstedće zrazy dźensa rano ...
Wuchod skerje za wobydlerske hibanja
Berlin (dpa/SN). Ludźo na wuchodźe Němskeje wužiwaja po wuslědkach najnowšeho přepytowanja hinaše móžnosće, zo bychu so na politiskim žiwjenju wobdźělili, hač na zapadźe. Kaž z wčera wozjewjeneje rozprawy w nadawku hospodarskeho ministerstwa Zwjazka wuchadźa, artikuluja wuchodni Němcy swoje politiske zajimy skerje we wobydlerskich hibanjach, na platformach abo na dróze. Institucije, kotrež politiske nastajenje zastupuja, kaž strony, dźěłarnistwa, zwjazki abo cyrkwje, su po tutej rozprawje na wuchodźe słabšo nastajene hač na zapadźe. Zajim za politiku powšitkownje pak wostawa na wuchodźe a zapadźe dale na jenak wysokim niwowje.
Busowi šoferojo stawkuja
Drježdźany (dpa/SN). Warnowanske stawki w regionalnym linijowym wobchadźe su so dźensa po wšej Sakskej wuskutkowali. Rano w dwěmaj běchu prěni sobudźěłaćerjo w Drježdźanach a Kamjenicy dźěło złožili, kaž dźěłarnistwo ver.di informuje. Hač do 7 hodź. je so něhdźe 1 800 sobudźěłaćerjow po wšej Sakskej na stawku wobdźěliło.
Po zdźělenju dźěłarnistwa maja šoferojo busow a tramwajkow, zamkarjo kaž tež přistajeni a wučomnicy 24 hodźin stawkować. Ver.di liči z 2 500 wobdźělnikami. Hižo 10. a 25. apryla běchu stawki zapozdźenja zawinowali.
Dźěłarnistwo žada sej wot zwjazka dźěłodawarjow za bliskowobchad wyše mzdy a wjace pjenjez za wučomnikow. Po informacijach dźěłarnistwa zasłužeja busowi šoferojo na hodźinu 12,30 eurow. Mzda měła so na 15,66 eurow zwyšić. Přichodne koło jednanjow je jutře. Stawk měješe dźensa rano tež wuskutki mjez druhim na chowancow Budyskeho Serbskeho gymnazija, kotrychž su starši z awtom do šule wjezli.
Za šćěpjenje přećiwo wosypicam
Sakska namjetej ministra Spahna přihłosuje – Braniborska čaka na zakoń
Drježdźany/Podstupim (dpa/SN). Zakonski naćisk zwjazkoweho ministra za strowotnistwo Jensa Spahna (CDU) nastupajo winowatostne šćěpjenje přećiwo wosypicam pola pěstowarskich a šulskich dźěći kaž tež pola lěkarskeho a šulskeho personala žněje w Sakskej přihłosowanje. Strowotniska ministerka Barbara Klepsch (CDU), krajna lěkarska komora kaž tež frakcija Lěwicy w sakskim sejmje namjet z Berlina witaja. Jens Spahn chcył šćěpjenje z pjenježnym chłostanjom hač do 2 500 eurow a z wuzamknjenjom z pěstowarnje přesadźić.
„Trjebamy winowatosć šćěpjenja přećiwo wosypicam, a to nětko“, praji Barbara Klepsch. Z dobrym přirěčowanjom a informaciskimi kampanjemi njeje trěbne šćěpjenje 95 procentow wobydlerstwa zwoprawdźomne. Winowatosć šćěpjenja w pěstowarnjach, šulach kaž tež pola medicinskeho a pedagogiskeho personala je runje prawy puć, dokelž je tam strach natyknjenja najwjetši, ministerka měni.
Strašna eskalacija
Chětro zaměrnje USA na tym dźěłaja, napjatosće z Iranom přiwótřić. Před lětom su wone mjezynarodne atomowe zrěčenje jednostronsce wupowědźili a Iranej nowe sankcije napołožili. Nětko su pječa zwěsćili, zo planuje Iran nadpad na staćanow USA w Iraku, a su jako znamjo wottrašenja hižo raz lětadłonošak a staflu bombowcow do regiona pósłali. Čłowjek chcył USA na to dopominać, zo njeje Iran w nowšich stawiznach hišće nihdy swojeho susoda nadpadnył. Na tamnym boku su USA lěta 2003 Irak nadpadnyli, štož bě jasne ranjenje mjezynarodneho prawa. Tež tam chcychu wšemu swětej napowědać, zo Sadam Hussein swět z jědojtym płunom wohroža, štož so pozdźišo jako hotowa łža wukopa. Sym wćipny, što su sej tónraz wumyslili. Mjezynarodne zjednoćenstwo statow dyrbjało spěšnje jednać, zo njeby k strašnej eskalaciji ze zahubnymi sćěhami za nas wšěch dóšło.
Marko Wjeńka
Podpěruje ideju za Morawski sejm
Prezidentka Europskeje swobodneje aliancy (EFA) Lorena López de Lacalle je na njedawnym wopyće w Brnje zwurazniła, zo podpěruje prócowanja čłonskeje strony Moravské zemské hnutí wo znowawutworjenju historiskeho Morawskeho krajneho sejma (Moravský zemský sněm).
Brüssel/Brno (SN/at). Prěnjorjadnje słužeše wizita Loreny López de Lacalle předstejacym wólbam Europskeho parlamenta 26. meje. W tym zwisku referowaše wona wo wizijach swobodneje aliancy a wupřa kandidatam strony Moravské zemské hnutí za wólby wjele wuspěcha. Jako prezidentka rěči wona za 46 europskich politiskich stron, kotrymž „je prawo wšěch ludow, rozsudźić wo jich přitomnosći a jich přichodźe“, wažna naležnosć. Wšako „je Europa naša domizna, domizna wšěch ludow, wšěch rěčow a kulturow. Respekt před mnohotnosću je klučowy element, na kotryž knježerstwa 28 statow-čłonow EU často zabywaja.“
Thunbergšwika medije
Stockholm (dpa/SN). Šwedska klimowa aktiwistka Greta Thunberg ma rozprawnistwo medijow wo najnowšej studiji UNO k zahubnemu połoženju mnohotnosće družin za dospołnje njedosahace. Byrnjež w studiji zwěsćili, zo je čłowjeskich aktiwitow dla něhdźe milion družin zwěrjatow a rostlin wot wotemrěća wohroženy a zničenje přirody čłowjestwo wohroža, njebě to medijam najwažniša powěsć dnja, piše Thunberg na Twitteru.
W Šwedskej je jenička nowina powěsć na prěnjej stronje wozjewiła, a to jeničce z móličkim přinoškom. „Dołhož to tak dale dźe a medije na tym zwrěšća zamołwitosć přewzać, nimamy žaneje šansy“, Thunberg přesłapjena měni.
W póndźelu předstajenej rozprawje UNO wo stawje mnohotnosće družin na swěće rěka, zo je wot tuchwilu něhdźe wosom milionow družin zwěrjatow a rostlin nimale milion wot wotemrěća wohroženy. Rozměr mrěća nima w stawiznach čłowjestwa dotal swojeho runjeća. 16lětna Greta Thunberg, kotraž je klimowe protesty šulerjow nastorčiła, na Twitteru pisa, zo medije přemało wo klimje a wobswěće rozprawjeja.
To a tamne (08.05.19)
Škleńčka jabłučnicy je na lětanišću Erfurt-Weimar alarm zawinowała, dokelž tukachu w njej na rozbuchlinu. Detektor, kiž měješe zastojnikam njeznatu maćiznu pruwować, wospjet z alarmom reagowaše. Staršej pak móžeštaj jich přeswědčić, zo jedna so wo samočinjenu jabłučnicu z waniljowej jušku za dźěćo. Na zbožo smědźeše swójba dale pućować. Po wšěm zdaću bě sensibelny detektor na cokor we waniljowej jušce reagował.
Wotpadki na dróze su zamołwitych w Berlinskim měšćanskim dźělu Spandau k swojoraznej akciji pohnuli: Woni namołwjeja wobydlerjow, z neonowym krydowym sprayjom wotpadki woznamjenić: kónčki cigaretow, kofejowe nopaški a podobny njerjad. Dźensa zahajena akcija ma hač do 16. meje trać. Z „prowokantnej akciju pryskanja“ chcedźa wědomje ludźi za wobchadźenje ze wšědnymi wotpadkami krućić.
Kritizuja zběhnjenje wólbow
Berlin (dpa/SN). Zapósłancy němskich frakcijow w zwjazkowym sejmje su anulowanje komunalnych wólbow w turkowskej metropoli Istanbulu kritizowali. Rěčnik frakcije unije Michael Brand (CDU) rjekny: „Štóž da tak dołho wolić, doniž njeje jemu wuslědk hódź, je ryzy antidemokrat.“ Podobnje wuprajichu so zastupnicy druhich stron. Wólbna komisija je wčera, měsac po wólbach, wuslědk wólbow zběhnyła. Podležana strona AKP prezidenta Erdoğana bě sej to žadała.
Zapisnik mašiny namakany
Moskwa (dpa/SN). Přepytowanja na městnje Moskowskeho lětanišća Šerjemjetjewo, na kotrymž bě pasažěrska mašina znjezbožiła, su wotzamknjene. Zdźěla wupaleny Suchoj Superjet-100 su na wotležane městno lětanišća wotwlekli, zamołwići zdźěleja. Mašina bě so njedźelu techniskeho defekta dla zawróćić dyrbjała. Při přizemjenju so wona zapali. 41 ludźi w płomjenjach zahiny. Mjeztym su zapisowak našli. Wón drje je chětro wobškodźeny, ale wužiwajomny.
Pompeo wopyt wotprajił
