Drježdźany (SN). Zwjazk sakskich městow a gmejnow je spočatk tydźenja hłowne dypki swojeje noweje poziciskeje papjery k skrućenju komunalneho samozarjadnistwa w swobodnym staće předstajił. Ministerski prezident Michael Kretschmer (CDU) iniciatiwu wuraznje witaše, rěčo wo wažnych nastorkach. „Wobydlerjam bliske komuny a derje fungowace komualne samozarjadnistwo su wažne za dobru zhromadnosć a sylnu Saksku. Chcemy zhromadnje z komunami zmužiće a z dobrymi idejemi na tym dźěłać, zo je Sakska w městach a we wjesnych kónčinach z dobrej domiznu.“
Michael Kretschmer potwjerdźi, zo so rozmyslowanja na papjerje z tym kryja, štož swobodny stat runje k skrućenju mjeńšich gmejnow we wjesnych kónčinach planuje abo štož je hižo zwoprawdźił. W tym zwisku wón na to pokaza, zo su komuny loni prěni króć inwesticisku pawšalu 70 000 eurow přidatnje dóstali. Wo wužiwanju pjenjez móža měšćanske a gmejnske rady samostatnje rozsudźić. Instrument pawšalneho spěchowanja je wažny, zo móhli předewzaća njekomplikowanišo zwoprawdźić.
Paris (dpa/SN). Francoski prezident Emmanuel Macron chce ćežko wobškodźenu katedralu Notre-Dame w Parisu w běhu pjeć lět zaso natwarić dać. Swětosławny symbol francoskeje stolicy ma potom rjeńši być hač do toho, wuzběhny Macron wčera wječor w telewizijnej narěči. „Budźemy jednać a změjemy wuspěch.“ Hižo póndźelu po wudyrjenju wohenja bě wón přilubił, gotisku cyrkej zaso natwarić. Poprawom chcyše wčera swoje připowědźene reformowe plany we wobłuku „narodneje debaty“ předstajić, kotrež bě po masiwnych protestach „žołtych lacow“ zdźěłał. To pak je najprjedy raz přestorčene, dokelž njeje za to nětko prawy čas, kaž prezident rjekny.
Fachowcy dwěluja, zo je natwar katedrale w běhu pjeć lět zwoprawdźomny. Wuměłstwowy stawiznar Stefan Albrecht z Bamberga na to skedźbnja, zo pochadźa drjewjana třěšna konstrukcija z 13. lětstotka. Twarske plany hižo njeeksistuja. Fachowcy maja jenož hrube rysowanki. Albrecht z tym liči, zo wostanje Notre-Dame wjelelětne twarnišćo.
Drježdźany (SN). Jako prěni zwjazkowy kraj scyła je Sakska wčera swójske postajenje wobzamknyła, kotrež třělenje wosebje napadnych wjelkow nadrobnje rjaduje. Postajenje, kotremuž je krajne knježerstwo na swojim wčerawšim posedźenju přihłosowało, ma po słowach wobswětoweho a ratarskeho ministra Thomasa Schmidta (CDU) kónc meje płaćiwosće nabyć.
Tak je móžno kruće škitaneho wjelka třěleć, je-li so čłowjekej na mjenje hač 30 metrow bližił a su-li wšitke pospyty k jeho wućěrjenju zwrěšćili. Zaměrnje wućěrić so wjelki maja, su-li w bliskosći wobydlenych twarjenjow abo hdyž so ludźom na mjenje hač sto metrow bliža, bjeztoho zo ćeknu. Zo by so hospodarskim škodam zadźěwało, smědźa wjelka morić, je-li tón dwójce w běhu 14 dnjow škitny płót na pastwje přewinył.
Na sydle sobujěduceho sedźo je 14lětna awto maćerje, kotraž bě do womory padnyła, z awtodróhi wodźiła. 41lětna mać bě so po informacijach policije njewočakowano zwjezła. Krótko do wotjězdki na A3 njedaloko Würzburga bě holca z něhdźe 100 km/h wodźidło přewzała. Jězba skónči so w přirowje parkowanišća. Wot holcy alarmowani pomocnicy dowjezechu mać do chorownje. Policija chwaleše „wušiknu a zmužitu“ akciju a wupraji 14lětnej „wulke připóznaće“.
Cyłkownje 13 kradnjenych palmow je Drježdźanska policija w pincy bydlenskeho zhromadźenstwa namakała. Rostliny běchu w nocy na njedźelu z terena twarskich wikow pokradnyli. Štož paduši njewědźachu: Jedna z drohich palmow bě ze sćelakom GPS wuhotowana. Twarske wiki běchu tak na dotalne padustwa reagowali. Zastojnicy su signal sćěhowali a wšitke palmy našli. Přećiwo třom podružnikam nětko přepytuja.
Berlin (dpa/SN). Lětanišćo w Berlinje Schönefeldźe bě dźensa dopołdnja zlemjene. Přičina bě skóncowane lětadło na startowanskej a přizemjenskej pisće. Dźěło w terminalach su tuž nachwilnje přetorhnyli. Hač běchu pasažěrojo w defektnej mašinje, njebě spočatnje jasne. Lětanišću bližace so mašiny dyrbjachu na druhe lětanišća pósłać. Pječa jedna so wo mašinu lětarskeje słužby zwjazkoweho knježerstwa.
Sudnistwo sudźi wo kritice
Berlin (dpa/SN). Přewodźane wot wulkeho zajima medijow je Berlinske zarjadniske sudnistwo dźensa wo skóržbje satirikarja Jana Böhmermanna přećiwo kanclerce Angeli Merkel (CDU) jednało. 38lětny telewizijny moderator chcyše Merkel zakazać dać, zo jeho dwělomnu baseń přećiwo turkowskemu prezidentej Recepej Tayyipej Erdoğanej dale kritizuje. Merkel bě před třomi lětami rjekła, zo ma baseń za „wědomje ranjacu“. Pozdźišo wuprajenje wobžarowaše. Wusud wočakowachu hišće w běhu dnja.
Miliardy za nowy standard 5G
Mrocna (SN). Serbski sejm je so njedźelu w Mrocnej (Pretschen) schadźował. Wjes na sewjernej kromje Delnjeje Łužicy bě so lěta 2016 sama k přisłušnosći k serbskemu sydlenskemu rumje wuznała. Na přechodźowanju po wsy rozłoži wjesny předstejićer Günther Thiele zapósłancam sejma wuspěšne wuwiće wsy w minjenych lětach. Při tym wón nastorči, přisłušnosć k serbskemu sydlenskemu rumej dale a bóle ze žiwjenjom pjelnić.
Posedźenje sejma započa so z wulce zajimawym referatom a intensiwnej diskusiju z Dieterom Freihoffom, społnomócnjenym za naležnosće Serbow we wokrjesu Dubja-Błóta a z Utu Henšelowej, čłonku Rady za serbske naležnosće Braniborskeje. Při tym rěčachu předewšěm wo serbskej identiće kaž tež wo serbskich kubłanskich poskitkach w regionje a wo móžnosćach sobuskutkowanja při rozsudach přez Serbow samych.
Přeprošeny bě tež ewangelski farar Stefan Branig, kiž ma nazhonjenja při załoženju šulow a pěstowarnjow w swobodnym nošerstwje. Wón je zwólniwy natwar serbskich šulow podpěrać.
Podstupim (dpa/SN). Braniborska SPD so za to zasadźa, zo kraj ćěkancow přiwozmje, kotrychž su na morju wuchowali. Nawodnistwo strony je wot SPD nawjedowane krajne knježerstwo z wčera wozjewjenym wobzamknjenjom namołwjało, wotpowědny krajny program zdźěłać. Runočasnje krajne předsydstwo frakciju SPD w Němskim zwjazkowym sejmje a wšitkich ministrow SPD pohonja so za to zasadźić, zo so zwjazkowe knježerstwo „ze wšej mocu“ wo přiwzaće wuchowanych ludźi stara.
Braniborska SPD chcyła komuny podpěrać, kotrež so we wobłuku iniciatiwy „Mórski móst twori wěsty přistaw“ za dobrowólne přiwzaće migrantow rozsudźa, kaž strona zdźěli. Wot 5. decembra so Podstupim po informacijach iniciatiwy z „mórskim mostom“ solidarizuje.