Za samsnu rěč
Budyšin (juny/SN) Ze zhromadnej deklaraciju pod titulom „Govorimo istim jezikom!“ (Rěčimy samsnu rěč) je so něhdźe 200 awtorow z krajow něhdyšeje Juhosłowjanskeje k tomu wuznało, zo je jich rěč, kotruž w Bosniskej, Chorwatskej, Čornej Horje a Serbiskej nałožuja, jednotna rěč z regionalnymi wariantami. Wo status něhdyšeje serbiskochorwatšćiny so wot rozpada Juhosłowjanskeje w 1990tych lětach wadźa. Wšě nowe staty běchu „swoju“ rěč pod nacionalnym mjenom zesamostatnili a zdźěla tež z wotpohladom přetworili, zo bychu rozdźěle k susodnym rěčam powjetšili. Deklaracija je nětko krok do nawopačneho směra, wróćo k jednotnemu rěčnemu rumej na zapadnym Balkanje.
We wšědnym žiwjenju so ludźo w štyrjoch mjenowanych krajach bjez problemow rozumja. Wšako maja wšitke štyri rěče samsny zakład. Oficialnje pak płaćitej w Chorwatskej chorwatšćina a w Serbiskej serbišćina jako hamtskej rěči. Bosniska-Hercegowina ma oficialnje samo tři hamtske rěče – nimo mjenowaneju tež bosnišćinu. To wjedźe hdys a hdys k absurdnej situaciji, zo so samsny tekst trójce jewi, dokelž je tak předpisane.
Vučić budźe hłowa Serbiskeje
Hnydom prěnje koło prezidentskich wólbow rozsudne było
Běłohród (dpa/K/SN). W Serbiskej je dotalny premier Aleksandar Vučić prezidentske wólby dobył. Hišće w nocy wón ludnosći balkanskeho kraja přilubi, zo wostanje na kursu do směra na Europu a zo chce zdobom hajić přećelske poćahi z Ruskej a Chinu. „Wolerjo sami su pokazali, do kotreho směra ma Serbiska přichodnje hić“, Vučić rjekny.
47lětny konserwatiwny politikar nažnja přibližnje 57 procentow wotedatych hłosow, tak zo žane druhe wurisanske koło wólbow hižo trěbne njeje. Z tamnych dźesaćoch kandidatow docpě dwuličbowy wuslědk jeničce hišće Saša Janković, kiž dósta 14,9 procentow. Wšitcy tamni wostachu w jednoličbowym wobłuku. Ze 6,7 milionow wólbokmanych je wšak so na wotumje jeničce něhdźe 54 procentow wolerjow wobdźěliło.
Aleksandar Vučić ma dowěru Europskeje unije, USA a tohorunja němskeje zwjazkoweje kanclerki Angele Merkel (CDU), dokelž maja jeho za garanta nastupajo kooperaciju ze zwadźenymi krajemi w juhowuchodnej Europje. Kanclerce Merkel so wón po swojim wuspěchu wuraznje podźakowa.
To a tamne (03.04.17)
Hakle po sto kilometrach je njekedźbliwy šofer awta minjeny kónc tydźenja w Šwabskej zwěsćił, zo bě campingowy připowěšak zhubił. Policisća běchu připowěšak při nabóčnym wobhrodźenju na mosće w Nordendorfje našli. 44lětny wobsedźer pak jědźeše wottam hišće hač do Schwabacha w srjedźnej Frankskej, doniž njepytny, zo jemu připowěšak pobrachowaše. Na to so zawróći. Čehodla bě so nastroj pušćił, znate njeje. Policija wuraznje wuzamkny, zo jedna so wo aprylski žort.
Po 15 lětach je žona w šwabskej gmejnje Rehling swój pjeršćeń wróćo dóstała, kotryž bě lěta 2002 při běrnyzběranju zhubiła. Hobbyjowy pytar za pokładami bě jón ze swojim metalowym detektorom na polu namakał. Mjeztym 75lětna žona bě jara zbožowna, byrnjež so jej pjeršćeń jenož hišće na małušk hodźał.
Reforma maćerneho škita
Berlin (dpa/K/SN). Tež šulerkam a studentkam dóstanje so přichodnje maćerny škit. To je předwidźane z wobšěrnej reformu prawa maćerneho škita, kotruž je zwjazkowy sejm wčera wječor wobzamknył. Zo móhli 65 lět stare rjadowanja doskónčnje modernizować, dyrbi Zwjazkowa rada hišće přihłosować. Přichodnje njesmě za samodruhe přećiwo jich woli być zakazow dźěła. Móžnosće njedźelneho dźěła so tohorunja rozšěrja. Při šěsćtydźenskej šonowanskej dobje do poroda wšak wostanje, w kotrejž přichodna mać hižo dźěłać njetrjeba.
Mawt w lěće 2019
Berlin (dpa/SN). Zo budźe mawt za wosobowe awta na němskich awtodróhach a zwjazkowych dróhach zawjedźena, je wěste. Zwjazkowa rada je dźensa w zwjazkowym sejmje wobzamknjenemu zakonjej přihłosowała. Poprawom měješe so dróhowy popłatk hižo před lětomaj zawjesć, komisija EU pak žadaše sej změny. W lěće 2019 chce knježerstwo mawt w Němskej potom přesadźić.
W dwěmaj fazomaj jednać
Bombardier wotmysli přerjadowanja
Wotpadki změja so bóle zwužitkować
To a tamne (31.03.17)
Dale w njewěstosći
Berlin (dpa/K/SN). Dźensa je so dohladowarska rada koncerna Bombardier schadźowała, při čimž dźěše wo produkciske městna wagonotwarca w Němskej. Wobzamknyła wona po rozjimanju posudkow ničo njeje. Tak njewěstosć za dźěławych dale traje. W juliju chce management koncerna swoje konkretne plany wozjewić. Kanadiske wulkopředewzaće ma přibližnje 40 000 sobudźěłaćerjow, z nich něhdźe 8 500 w Němskej. W Berlinje je dźensa 1 000 wagonownikow před centralu koncerna demonstrowało.
Woheń nješkódny
Baršć (dpa/K/SN). Ze žehliweho wohenja deponije na pólskej stronje za wobydlerjow we wokrjesu Sprjewja-Nysa žanych přidatnych akutnych wohroženjow strowoty njewuchadźa. To je wunjesło měrjenje powětra, kotrež bě wokrjes přewjesć dał. Wuslědki su wčera wozjewili. Zamołwići maja za to, zo so poradźi hač do kónca tydźenja woheń zhašeć. Braniborski ministerski prezident Dietmar Woidke (SPD) bě kritizował, zo pólska strona za podušenje wohenja dołho njeje skutkownje zasahowała.
Airbag defektny
