Kijew/Moskwa (dpa/SN). Ukraina wotpokazuje plany ruskeho prezidenta Wladimira Putina, wutworić podłu ukrainskeje mjezy neutralne njemilitarizowane pasmo. „Tute nowe agresiwne žadanja prócowanja wo měr prěkuja a pokazaja, zo je a wostanje Putin jenička přičina trajaceho morjenja“, rjekny ukrainski wonkowny minister Andrij Sybiha. Tež prezident Wolodymyr Zelenskyj žadanja wotpokazuje. Putin bě při wopyće ruskich wojerskich jednotkow w kónčinje wokoło Kurska tajke wěstotne pasmo „podłu mjezy“ připowědźił, zo by ruski teritorij škitać móhł. Ukrainske wójsko bě loni dźěle ruskeho teritorija měsacy wobsadźiło a mjeńše dźěle po ukrainskich informacijach pječa přeco hišće kontroluje.
Hdźe ma pasmo dokładnje być, Putin njerjekny. „Naše wojerske jednotki tuchwilu tutón nadawk spjelnjeja.“
Wonkowny minister Sybiha žada sej wjace mjezynarodneho ćišća na Putina, zo by tón wójnu skónčił.
Dźěl antikskeho sćežora je turist z Němskeje wosrjedź Roma na požčenym elektriskim roleru transportował a je tak policistam napadnył. 24lětny bě sej něhdźe 30 kilogramow ćežki spódni dźěl sćežora mjez nohomaj połožił. Carabinieri muža zadźeržachu a podawk statnemu rěčnistwu zdźělichu. Po prěnim posudku jedna so wo „kulturnu drohoćinku stawizniskeho a wuměłskeho wuznama“. Prawdźepodobnje bě turist marmorowy dźěl w antikskej wustajeńcy pokradnył.
Z jabłukom a škleńčku chrěna na předawarku mjetał je njemdry muž w kupnicy w Sassnitzu na Rujanach. Do toho bě so 61lětny Němc z 45lětnej němskej přistajenej płaćizny dla zwadźił. Na to bě so situacija přiwótřiła. Po podawku su 61lětnemu zakazali, zaso do kupnicy přińć. Policija přepytuje přećiwo njemu ranjenja ćěła dla.
Jenož někotre hodźiny po tym, zo bě Zwjazkowy nutřkowny minister Alexander Dobrindt (CSU) swoje zastojnstwo nastupił, je wótriše kontrole a spěšniše wotpokazanje azyl pytacych na wšitkich němskich hranicach wukazał. Za zastojnikow Zwjazkoweje policije je to wužadanje.
W póndźelnišej zdźělence nowinarskeje agentury dpa zwěsći předsyda dźěłarnistwa policije (GdP) Zwjazkoweje policije Andreas Roßkopf, zo móža za hranične kontrole zamołwići zastojnicy žadanje Zwjazkoweho nutřkowneho ministra jenož spjelnjeć, „dokelž su słužbne plany přerjadowali, trěbne dalekubłanja přestorčili a dokelž tuchwilu swoje nadhodźiny njebjeru“. Za njeho je jasne: „Kontrole w tutym rozměrje móža policisća jenož hišće něšto njedźel zaručeć. Wón pak njewočakuje, zo nutřkowne ministerstwo Zwjazka přikazane naprawy w blišim času cofnje, tak přispomni.
Zhorjelscy zastojnicy
Ramallah (dpa/SN). Wutřěle israelskich wojakow do směra na delegaciju wukrajnych diplomatow w kraju zapadnje Jordana su w Europskej uniji rozhorjenje zbudźili. Społnomócnjena EU za wonkowne naležnosće Kaja Kallas namołwja Israel doraznje, pad přepytować a zamołwitych chłostać. Po dotalnych informacijach su wojacy w měsće Dshenin na konwoj diplomatow třěleli. Pječa njejsu jězdźidła předpisany puć dodźerželi.
Tankowa brigada w słužbje
Vilnius (dpa/SN). W Litawskej je dźensa tankowa brigada zwjazkoweje wobory za škit wuchodneje flanki NATO oficialnje słužbu přewzała. Je to prěnje trajace nastajenje němskeje wojerskeje jednotki we wukraju. Němska reaguje tak na přiběrace wohroženje NATO ze stron Ruskeje, oficialnje rěka. Na ceremoniju wosrjedź stolicy Vilniusa wočakowachu 800 wojakow brigady, zwjazkoweho kanclera Friedricha Merza (CDU) a zakitowanskeho ministra Borisa Pistoriusa (SPD).
Nowy zastupnik wojakow
Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy kancler Friedrich Merz je zludany na smjertne wutřěle na dweju sobudźěłaćerjow israelskeho wulkopósłanstwa we Washingtonje reagował. „Tuchwilu dyrbimy z toho wuchadźeć, zo měješe skućićel antisemitiski motiw“, piše politikar CDU na internetnej platformje X. „Tutón surowy njeskutk najraznišo zasudźuju“, wón doda. Skućićel bě młodeju sobudźěłaćerjow njedaloko Židowskeho muzeja we Washingtonje zatřělił. Po njeskutku wołaše wón parole na dobro Palestinjanow. Policija je 30lětneho muža ze Chicaga zajała.
Prezident USA Donald Trump a wonkowny minister USA Marco Rubio staj njeskutk zasudźiłoj. Israel je wěstotne naprawy wukrajnych institucijow zwyšił.
Berlin (dpa/SN). Tež w nowej wólbnej dobje njeje AfD w načolnych zastojnstwach wuběrkow zwjazkoweho sejma zastupjena. W konstituowacych posedźenjach njejsu kandidaća strony we wólbach předsydy trěbnu wjetšinu docpěli. Potrjechene su nimo etatoweho wuběrka tež wuběrki za prawo a škit přetrjebarjow, financy, socialne, nutřkowne a peticije. Tam měješe AfD wotpowědujo swojej wulkosći prawo, předsydu namjetować.
W druhich wuběrkach su prominentnych politikarjow za předsydow wuzwolili: Bywši minister za strowotnistwo Karl Lauterbach (SPD) nawjeduje wuběrk za slědźenje, předsydka SPD Saskia Esken wuběrk za kubłanje a swójbu a bywši kanclerski kandidat unije Armin Laschet (CDU) wonkowny wuběrk.
Gaza (dpa/SN). Do Gazaskeho pasma je po israelskich informacijach wčera wjace hač sto nakładnych awtow z pomocnymi srědkami dojěło. Awta transportowachu muku, dźěćace žiwidła a mediciniske srědki, armeja zdźěla. Hižo wutoru poda so 93 nakładnych awtow do tuteje kónčiny. Po informacijach UNO trjebaja pomocne organizacije wšědnje 500 nakładnych awtow z pomocu, zo móhli wobydlerjow zastarać. Nowe pomocne srědki pak njejsu potrěbni hišće přijeli, UNO zdźěla.
Israel wot spočatka měrca žane pomocne posyłki wjace njedopušći. Kraj mjenujcy twjerdźi, zo z nimi hewak Hamas posłužuja, kotraž žiwidła za financowanje brónjow dale předawa. UNO warnuje mjeztym před hłodowej katastrofu. Tež zwjazkarjo kaž Francoska a Wulka Britaniska su ćišć na Israel zwyšili. Ministerski prezident Benjamin Netanjahu je potwjerdźił, zo chcyło israelske wójsko ze swojej ofensiwu kontrolu w Gazaskim pasmje zdobyć, Hamas zničić a wobydlerjow krok po kromu z njeho wutłóčić.
Paderborn (dpa/SN). Centralny komitej katolikow Němskeje (ZdK) zwjazuje noweho bamža Leja XIV. z wulkimi nadźijemi. „Spočatk jeho pontifikata bě nam wulke pozbudźenje. Wón je měr jara tematizował a zdobom synodalnu cyrkej jako ideal wopisował“, rjekny prezidentka ZdK Irme Stetter-Karp powěsćerni dpa. „Wězo njewočakuju, zo wón hižo jutře měšniske powołanje žonam spřistupni. Sym pak optimistiska, zo wón němski puć reformow cyłkownje konstruktiwnje přewodźa“, Stetter-Karp rjekny.
Wot dźensa hač do soboty je w Paderbornje hłowna zhromadźizna ZdK. Zwjazk zastupuje katolskich lajkow, potajkim praktikowacych katolikow we wosadach. Němska biskopska konferenca porno tomu je gremij najwyšich klerikarjow Němskeje. ZdK a biskopska konferenca běštej lěta 2019 proces reformow zhromadnje zahajiłoj, tak mjenowany synodalny puć.