Festiwal Comic-Con w Praze
Marek Krawc rozprawja wo aktualnje rozjimanych temach w Čěskej
Praha. Čěski ministerski prezident Petr Fiala je so minjenu sobotu na puć do Azije podał. Na Filipinach, w Indoneskej, Singapuru, Vietnamje, Kazachstanje kaž tež w Uzbekistanje chce z najwažnišimi zastupjerjemi tutych krajow wo wikowanskich zwiskach jednać. Předewzaćeljo wšelakich hospodarskich branšow, z mašinotwarstwa abo lětadłoweje techniki kaž tež zastupjerjo brónjenskeje industrije, čěskeje wikowanskeje komory a Čěskeje wuwozoweje banki přewodźeja wodźaceho politikarja. Aziske kraje chcedźa wuše zwiski z Čěskej nawjazać a po tutym puću wikowanskej dominancy Chiny zadźěwać, praji Fiala krótko do swojeho wotlěta. To so derje hodźi, dokelž je čěska króna z 23,25 eurami swoju najsylnišu hódnotu za čas minjenych 15 lět docpěła. Analytikarjo wuchadźeja z toho, zo wostanje měna susodneho kraja w přichodnych měsacach w dalokej měrje stabilna. Krónje tuchwilne popušćenje inflacije tyje.
„Jeničce Amerika měr zaruča“
Pólski ministerski prezident Morawiecki w USA nowe brónje kupuje
Waršawa. Pólske knježerstwo je kruće rozsudźene wšitko činić, zo by kraj před móžnym wojerskim nadpadom Ruskeje škitało. Při tym nochcedźa so na nikoho spušćeć – chiba na USA. Swojemu přeswědčenju wotpowědnje je so ministerski prezident Mateusz Morawiecki hnydom jutrownu wutoru do Washingtona podał, zo by tam konkretnje wo runje tymle prašenju jednał. Jemu poboku běštaj general Krzysztof Nolbert a wulkopósłanc Pólskeje w USA Marek Magierowski. W swojej tobole měješe Morawiecki nakupnu lisćinu za brónje a nimo toho plan: Wobhladać chcyše sej zawody, hdźež brónje twarja, kotrež Pólska nuznje trjeba.
Olga Richterová: „Ně rěka ně“
Marek Krawc rozprawja wo aktualnje rozjimanych temach w Čěskej
Praha. 800 hotelowych hosći w Praze měješe lětsa njeměrnu jutrownu nóc. Po informacijach wohnjoweje wobory běchu so krótko do połnocy wotpadki w pincy hotela na Pankrácu zapalili. Na zbožo běchu wohnjowi wobornicy spěšnje na městnje a móžachu wjetšej škodźe zadźěwać. Sylneho kura dla dyrbjachu hosćo swoje stwy wopušćić a w prowiziskich přebytkach přenocować. Njedźelu so zaso do hotela wróćichu a móžachu sej tola hišće čěske jutry lubić dać.
Wupuć namakali
DIA – nowaagentura
Marek Krawc rozprawja wo aktualnje rozjimanych temach w Čěskej
Praha. Nowa statna digitalna a informaciska agentura (DIA) je 1. jutrownika dźěłać započała. Wona ma informaciske systemy zjawneho zarjadnistwa zjednotnić. Jeje prěni nadawk a zdobom wužadanje je digitalny personalny wupokaz. We wjele wobchodach płaća Češa mjeztym ze šmóratkom město z bankowej kartu. Přichodnje budu tež personalne wupokazy w swojich handyjach wotkłasć móc. Tak mjenowanu eDokladovku (eWupokaz) chce DIA najpozdźišo spočatk lěta 2024 zawjesć. Petr Kuchař, zastupowacy nawoda agentury, rozprawja, zo „prjedy hač móžemy zawjesć nowu formu tutoho oficialneho dokumenta, dyrbja so hišće někotre zakonje změnić. W nich mjenujcy ma zakótwjene być, zo njehodźi so identita potrjecheneje wosoby jeno z klasiskim wupokazom, ale runje tak z aplikaciju na mobilnym telefonje zwěsćić. Wězo dyrbimy so tež wo to starać, zo njeda so digitalny dokument sfalšować.“
Čěska dale wulka podpěra
Marek Krawc rozprawja wo aktualnje rozjimanych temach w Čěskej
Praha. Ukraina chce po informacijach zastupowaceho wonkowneho ministra Jewhena Perebyjnisa lětsa w decembru jednanja wo zastupje do Europskeje unije zahajić. Miloš Vystrčil, předsyda senata čěskeho parlamenta, je wo tym přeswědčeny, zo dopomha konferenca parlamentowych prezidentow EU a kandidatnych krajow, kotraž wotměje so za měsac w Praze, wuspěšnemu zastupej. To zdźělištaj Vystrčil a Perebyjnis, kiž dźěłaše wjacore lěta jako ukrainski wulkopósłanc w Praze, pjatk po zetkanju hornjeje komory čěskeho parlamenta. Politikarjej dojednaštaj so tež na čłonstwo NATO, kotrež slubichu Ukrainje hižo lěta 2008 na wjerškowym zetkanju transatlantiskeje koalicije w Bukaresće. Perebyjnis ma je za najwažnišu wěstotnu garantiju za swój kraj. Tych, kiž měnja, zo tajke čłonstwo žadyn woznam nima, by zastupowacy wonkowny minister rady do Bachmuta přeprosył, zo móhli so tam přeswědčić što so stanje, hdyž kraj w NATO zastupjeny njeje.
Biden přilubjenje dodźeržał
Prěnja stajna garnizona ameriskeje armeje w Pólskej
Waršawa. Na tónle dźeń je knježerstwo Pólskeje tójšto lět čakało: Wójsko USA je započało w Poznanju stajnu garnizonu zarjadować. Jeje nadawk je swoje jednotki z dohromady 11 000 wojakami wotnětka wobstajnje dohladować. Wutoru, 21. měrca, wotměchu za to wosebitu swjatočnosć, na kotrejž wobdźělichu so pólski zakitowanski minister Mariusz Błaszczak, ameriski wulkopósłanc w Pólskej Mark Brzezinski a general John Kolasheski. Prezident USA Joe Biden bě na lońšim wjeršku NATO w Madridźe rozsudźił tajku garnizonu w Pólskej wutworić, a wón je swoje přilubjenje dodźeržał.
Čěski prezident w Pólskej
Marek Krawc rozprawja wo aktualnje rozjimanych temach w Čěskej
Praha. Lědma dwě njedźeli w zastojnstwje ma nowy prezident Čěskeje republiki Petr Pavel ruce połnej dźěła. Minjeny pjatk, krótko do jeho wotjězda do Pólskeje, zdźěli, zo chce so za transparentne wuzwolenje wustawowych sudnikow zasadźić. To rěka, zo chce Pavel senat a jeho zamołwite wuběrki kaž tež wobydlerjow susodneho kraja z wuzwolenskim postupowanjom nowych sudnikow zeznajomić. Tež swojich poradźowarjow chce prezident čěskej zjawnosći předstajić. Nimo toho wotpohladuje, wšelake zarjadnišća pozbudźić, kandidatow za zastojnstwo wustawoweho sudnika namjetować. Čěski prezident postaja tutych z přizwolenjom senata na dźesać lět. Mjez 3. meju a 26. nowembrom 2023 skónča so mandaty šěsć sudnikow, 6. awgusta wuběži mandat Pavela Rychetskeho, předsydy noweho sudnistwa.
Na hłosy woporow njesłuchał
W Pólskej razna debata bamža Jana Pawoła II. dla wudyriła
Waršawa. Po tym zo je informaciski telewizijny sćelak TVN 24 spočatk nalětnika w swojim programje połdrahodźinsku dokumentaciju „Franciszkańska 3“ – titul reportaže poćahuje so na adresu Krakowskeje kurije, hdźež je bamž Jan Pawoł II. stajnje na wopytach swojeje domizny přebywał – wusyłał, wudyri w medijach Pólskeje razna debata, podobna zemjerženju.
Awtor Marcin Gutowski naliča w swojej reportaži wjele dopokazow, zo bě Karol Wojtyła swój čas jako Krakowski arcybiskop – wot lěta 1964 do 1978 – pady seksualneho znjewužiwanja dźěći a młodostnych přez duchownych w swojej diecezy zatajał. Gutowski rozłožuje, zo je Wojtyła katolsku cyrkej škitał, na hłosy woporow pak njeje słuchał.
Znowa protesty w Čěskej
Marek Krawc rozprawja wo aktualnje rozjimanych temach w Čěskej
Praha. Minjenu sobotu popołdnju wotmě so w Praze demonstracija pod hesłom „Čěska přećiwo nuzy“, kotruž bě nacionalistiska strona PRO organizowała. Po informacijach nowinarskeje agentury ČTK zhromadźichu so na Wjacławskim naměsće tysacy protestowacych, žadajo sej kónc wójny w Ukrainje, rozpušćenje NATO a wotstup ministerskeho prezidenta Petra Fiale. Předsyda PRO Jindřich Rajchl, kiž šćuwaše do załoženja tuteje noweje strony hižo w nacionalistiskim združenju Trikolora přećiwo wukrajnikam, přeješe sej nowe knježerstwo, kiž zastupuje jenož zajimy čěskeho ludu. Za čas protesta bě samo k zražkam mjezy policiju a protestowacymi dóšło, kiž spytachu ukrainsku chorhoj wot fasady Narodneho muzeja wottorhnyć. Wosebita jednotka Čěskeje policije móžeše tomu pak wuspěšnje zadźěwać, škitaše wopytowarjow muzeja a zaja na kóncu 18 namócnych demonstrantow. Dwaj zastojnikaj so při zasadźenju zraništaj.
