„Drježdźanska“ Łužica

Dienstag, 20. Dezember 2022 geschrieben von:
Hižo z lěta 2009 skutkuje towarstwo Stup dale w Drježdźanach a angažuje so za zdźerženje serbskeje rěče tam bydlacych Serbow. Mjez tutymi je tež wjele swójbow. Někotři bydla nachwilnje w měsće, ale za mnohich leži tam jich žiwjenske srjedźišćo. Ćim wažnišo, zo maja woni móžnosć, maćernu rěč tež zwonka swójby hajić. Serbske šulske towarstwo je z přewzaćom nošerstwa dnjoweje skupiny w Drježdźanach wažnosć zwonka Łužicy nastatych strukturow signalizowało. Je to nowy puć, kotryž kroči Serbske šulske towarstwo, přetož su Drježdźany zwonka Łužicy, hdźež bě snadź dotalny fokus dźěła towarstwa. Zawěsće hraje data móžnosć zwonkałužiskeho spěchowanja přez Załožbu za serbski lud rolu. Serbja bydla tež druhdźe a so tam za našu rěč a kulturu zasadźuja a serbske wuwiće z nowymi impulsami pjelnja. Na kóždy pad witam tute hódnoćenje angažementa towarstwa Stup dale a přeju partneram wuspěšne zhromadne dźěło. Božena Šimanec

Wosebita fibla wo domiznje

Dienstag, 20. Dezember 2022 geschrieben von:
Krótko do hód je krajny rada Zhorjelskeho wokrjesa dr. Stephan Meyer (CDU) třećim lětnikam zakładneje šule Šepcoweho doła (Schöpstal) wosobinsce domiznisku fiblu přepodał. We wobłuku sakskeje spěchowanskeje směrnicy za demografiju S je ­wokrjes składnosć wužił, domiznisku fiblu zestajić. W knize so wokrjes we wšěch móžnych wobłukach wopisa. Na hrajkace wašnje so turistiske, hospodarske a geografiske temy logisce přihotowachu. Tak předstaji so šulerjam domizna – Zhorjelski wo­krjes – na wotměnjawe wašnje. Foto: Zhorjelski krajnoradny zarjad/Susanne Lehmann

Šmóratko lěto a lěpje serbuje

Montag, 19. Dezember 2022 geschrieben von:

Microsoft je zastupjerjow Serbow do swojeho domu w Berlinje přeprosył. Hosćo so ze zajimawymi nowinkami do Łužicy wróćichu. A nas wšěch wočakuje lěto a wjetši wužitk za serbowanje w digitalnym swěće.

Budyšin/Berlin (SN/mb). „Njetrjebachmy wo delnjoserbšćinu prosyć, woni su nas z njej překwapjeli“, praješe Beata Brězanowa, nawodnica Rěčneho centruma WITAJ (RCW), SN njedawno po wuradźowanju ze zastupjerjemi mjezynarodneho IT-wulkozawoda Microsoft w Berlinje. Christian Federmann, kotryž słuša do kruha jeho fachowcow za wuwiwanje přełožowanskeho systema, je připowědźił, zo planuja zapřijeće delnjoserbšćiny do Bing-translatora klětu w lěću. Hornjoserbšćinu běchu hižo składnostnje mjezynarodneho Dnja maćeršćiny lětsa w febru­aru do translatora integrowali, tak so mó­žemy z wjac hač sto rěčow do našeje maćeršćiny přełožować dać a nawopak.

Šulerjej wudebjatej šćěpjel

Dienstag, 13. Dezember 2022 geschrieben von:
Jakub Šnajder a Beno Ćemjer (wotlěwa) staj šulersku firmu „Lstrok“ załožiłoj. Z pomocu lasera zhotujetaj grawury na šćěpjelowych tafličkach ze znatymi motiwami Měrćina Nowaka-Njechorńskeho a stilizowane lipowe łopjena. Trěbny techniski nastroj přewostaja jimaj towarstwo Dźěłań dźeń, dalši partnerojo su mjez druhim Budyski Serbski muzej, mějićel prawow na wobrazach, a Serbska wyša šula Worklecy. Wudźěłki su w Budyskej Serbskej kulturnej informaciji (SKI) kaž tež w muzeju na předań. Nimo toho móža sej je zajimcy na sobotnej adwentnej dźěłarničce SKI a njedźelu na hodownych wikach Kamjentneho domu kupić. Foto: SN/Hanka Šěnec

Dyrdomdeje w nohajcach

Dienstag, 06. Dezember 2022 geschrieben von:
Nowa dźiwadłowa hra Delnjoserbskeje kulturneje akademije w Choćebuzu „Strumpicka – dyrdomdeje na nohajcach“ woswjeći njedźelu premjeru na tamnšej žurli. Poetiski kruch za wšěch wot třoch lět jedna wo wječornych dožiwjenjach zwěrjatow, wo zymje a wo přećelstwje. Objektowa dźiwadłowa hra so w dwěmaj rěčomaj – w delnjoserbšćinje kaž tež němćinje – předstaji. W režiji Romy Fröhlich hraješe dźiwadłowa pedagogowka Wiebke Schulz. W dohodownej atmosferje poskićachu 2. adwentnu njedźelu do a po zarjadowanju tež ćopłe napoje a pječwo. Dalše předstajenje budźe 15. decembra w domizniskim muzeju w Janšojcach. Foto: Michael Helbig

Adwentny postrow Płomjenja

Mittwoch, 30. November 2022 geschrieben von:
Lětsa dóstanu čitarki a čitarjo Płomjenja jako wosebitu přiłohu k hodownemu ­wudaću zaso adwentny kalender. Zo bychu prawe woknješko namakali, njedyrbja za ličbu pytać, ale krótke hódančko wuhódać. Na zadnjej stronje ma kalender ­puzzle, kotryž móža dźěći potom po hodźoch hromadźe zestajeć. Wo wuhotowanje a ilustracije je so Štefan Hanuš postarał, wšako je wón „nan“ comicoweju figurow Feliksa a Floriana, kotrajž staj tež na dohodownej překwapjence Płomjenja ­zastupjenaj. Foto: Płomjo

Bliže so z internetom zaběrali

Freitag, 25. November 2022 geschrieben von:
Ralbicy (MiR/SN). Šulerjo 9. lětnika Ralbičanskeje wyšeje šule su so na minjenymaj dnjomaj z nowymi medijemi, přewažnje z internetom zaběrali. Zdobom je jim medijowy pedagoga Serbskeho šulskeho towarstwa (SŠT) Michał Cyž wu­wědomił strachi, kotrež při tym hroža, wužiwaja-li jim njeznate resp. jich wabjace poskitki w swětadalokej syći. Wučer informatiki na kubłanišću Jan Rjeda rjekny w tym zwisku: „Wužiwam wospjet tónle poskitk Sakskeho krajneho zarjada za šulu a kubłanje (LaSuB) we wobłuku wučby. Z nazhonjenjemi a poskitkom eksterneho fachowca šulerjo teoretiske informacije intensiwnišo na wědomje bjeru. Zdobom je z praktiskimi přikładami po­twjerdźa.“ Jědnaće młodostnych zaběra so mjez druhim ze skutkowanjom medijow, jich zamołwitosću za informacije a z prawami medijow. Woni rozjimachu, što su fake news, na kotre wašnje so tajke šěrja a kak móža wuknjacy za tym přińć, što prawdźepodobna informacija je.

Budyšin (MiR/SN). Medijowa etaža w Serbskim domje skića zajimcam dohlad do wužiwanja wšelakich medijow za zwobraznjenje swójskich idejow. Poskitk su wukubłacy Budyskeje Serbskeje fachoweje šule za socialnistwo pod nawodom wučerki Leńki Thomasoweje póndźelu minjeneho kaž tež tydźenja do toho wužiwali. Pod nawodom medijoweho pedagogi Serbskeho šulskeho towarstwa (SŠT) Michała Cyža je nimale 30 žonow a mužow nazhoniło, zo njeje runjewon lochko, ale přewšo wudospołnjace, medije produkować. W studiju so za tym rozhladować a informacije wo tym zběrać, kak móhli techniku za nahrawanje z pomocu digitalnych medijow wužiwać, pak běše jenož dźěl wopyta.

Prezenca serbšćiny dale w fokusu

Freitag, 18. November 2022 geschrieben von:

Serbske šule stejachu w srjedźišću rozmołwy sakskeho kultusoweho ministra Christiana Piwarza (CDU) ze zastupjerjemi Domowiny a Serbskeho šulskeho towarstwa wčera w Drježdźanach.

Drježdźany (SN/at). Wuměnili su so wosebje wo pedagogiskim koncepće za serb­sko-němsku dwurěčnosć „2plus“ a prawidłownym zhromadnym dźěle mjez kultusowym ministerstwom a serb­skimi parterami. Rozjimali su dale wobsadźenje wučerskich městnow na serbskich šulach z „přidružnikami“ a situaciju serbšćiny na Serbskej fachowej šuli za socialnu pedagogiku w Budyšinje. Kaž Serbske Nowiny zhonichu, bě tež šulerski transport k serbskim šulam tema.

Za Katharinu Jurkowu bě to prěnja wosobinska rozmołwa jako předsydka SŠT z ministrom Piwarzom. „Wón je jara wotewrjeny za zhromadne dźěło ze SŠT a Domowinu, tež hdyž je trjeba, zo wosebitu situaciju na serbskich šulach hišće bliže zeznaje“, wona našemu wječornikej rjekny. Při ewaluaciji 2plus ma předsydka SŠT „za wosebje wažne, staršich sobu zapřijeć, to smy ministrej hišće raz zbližili“.

Dale wulki zajim za kubłanišćo

Donnerstag, 17. November 2022 geschrieben von:

Budyšin (JK/SN). Hižo wjacore lěta wotewri Serbski gymnazij zhromadnje z tamnišej serbskej wyšej šulu zajimowanemu publikumej na předwječoru pokutneho dnja durje kubłanišća. Tež lětsa tomu tak bě. Hdyž běchu dopołdnja šulerjo a wučerjo hišće mjez sobu, njemějachu po wučbje hač do zažneho wječora wjele chwile, sej raz wotpočink popřeć. Stajnje zaso přichadźachu zajimowani starši abo přiwuzni šulerjow, zo bychu sej přehlad wo kubłanju swojeho dorosta kaž tež wo metodach a móžnosćach sposrědkowanja wědy stworili. Načasne metody zbudźichu wulki zajim, wosebje, hdyž šulerjo sami tute předstajichu a z wučbnej wědu w cyłku prezentowachu. Wučerjo běchu w tym padźe jenož dohladowacy personal, ale mějachu na mnohe prašenja staršich wotmołwjeć.

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND