Krótkopowěsće (05.12.17)
Přepytuja přećiwo Udej Wićazej
Budyšin. Zhorjelske statne rěčnistwo je wobkrućiło, zo přepytuje tuchwilu podhlada přerady słužbnych potajnstwow dla přećiwo Budyskemu zastupowacemu krajnemu radźe Udej Wićazej (CDU). Móžne pochłostanje njeje wuzamknjene. Nastork k tomu dało bě mjez druhim nowinarske rozprawnistwo w minjenych měsacach wo dowěrliwej komunikaciji Wićaza z bywšim wokrjesnym předsydu NPD Markom Wruckom.
Prěnju tačel wudali
Berlin. Tele dny je nowy Berlinski label takatak records, kotryž so hłownje elektroniskej hudźbje wěnuje, přenju tačel wudał. „artificial music 01“ je kompilacija tuchwilu w Greifswaldźe bydlaceho serbskeho wuměłca Mata Nawki, kotraž skići přehlad jeho tworjenja minjenych lět. Na sto eksemplarow limitěrowany winyl předawaja tež w Smolerjec kniharni.
Z wónju poprjancow
Krótkopowěsće (04.12.17)
Skutkowanje mytowane
Drježdźany. Prezident Sakskeho krajneho sejma dr. Matthias Rößler a sakska ministerka za socialne Barbara Klepsch (SPD) staj sobotu 55 čestnohamtsce skutkowacych ze swobodneho stata wuznamjeniłoj. Mjez nimi běchu wjacori z Hornjeje Łužicy. Charlottu Helas z Bóšic počesćichu za angažement w tamnišej starowni a za hajenje serbskich nałožkow. Hagena Austa z Łaza wuznamjenichu za skutkowanje při wuchowanju z wody.
Město rěčam přichilene
Lubin. Wokrjesne město Lubin wobdźěli so na braniborskim wubědźowanju „Rěčam přichilena komuna – serbska rěč je žiwa“. To je měšćanosta Lars Kolan (SPD) připowědźił. Lubin přisłuša serbskemu sydlenskemu rumej w Braniborskej. Lars Kolan tuž šule, towarstwa a iniciatiwy namołwja, wobdźělenje z idejemi a namjetami podpěrać. Prěni raz zetkać chcedźa so 18. decembra.
Twornja hišće pjeć lět wobsteji
Krótkopowěsće (01.12.17)
Nowa domjaca protyka wušła
Budyšin. Nakładnistwo Via Regia je wudało „Nowu hornjołužisku domjacu protyku 2018“. Publikacija nawjazuje na 25lětnu tradiciju knižneje protyki, kotruž bě serbski nakładnik dr. Frank Stübner w swojim nakładnistwje Lusatia wudawał. Po zwučenym wašnju wobsahuje publikacija najwšelakoriše přinoški tež serbskich awtorow mjez druhim wo kulturje a stawiznach Hornjeje Łužicy.
Na zjawny dialog so dojednałoj
Zhorjelc. Zjawnje wo přichodźe Zhorjelskeje twornje rěčeć, na to stej so koncern Siemens a dźěłarnistwo IG metal wuchodneje Sakskeje dojednałoj. Jeho prěni społnomócnjeny Jan Otto rěči „wo prěnim wuspěchu kedźbnosće, kiž móhli ze zhromadnje natwarjenym ćišćom docpěć“. Kajki móhł dialog konkretnje być, wo tym chcedźa so načolni zastupjerjo wobeju stron najprjedy dorozumić.
Wostanje dale šefdirigent
Krótkopowěsće (30.11.17)
Zaso něšto wjace bjezdźěłnych
Budyšin. We wuchodnej Sakskej je w nowembrje 19 420 bjezdźěłnych, 49 wjace hač w oktobrje a 2 092 mjenje hač před lětom. Předsyda jednaćelstwa Budyskeje agentury za dźěło Thomas Berndt mjenuje za to dwě přičinje. Sprěnja je w regionje třinaće procentow mjenje tak mjenowanych jednoeurowskich jobow. Zdruha su so prěni ludźo z wot wjedra wotwisnymi powołanjemi sezony dla bjezdźěłni přizjewili.
Na dźěłowej rozmołwje byłoj
Budyšin. Zapósłanc zwjazkoweho sejma Torsten Herbst (FDP) je předsydu Domowiny Dawida Statnika wčera wo tym informował, zo je w swojej frakciji nastorčił powołać zamołwiteho za serbske naležnosće. Na rozmołwje wobdźěli so dale předsyda Krabatoweho towarstwa Reiner Deutschmann. Rozjimali tež su, kak wučerjow serbšćiny zdobywać a wólbne podłožki dwurěčne wuhotować.
Nutřkownej měsće mytowanej
Krótkopowěsće (29.11.17)
Wotnožce agentury zawru
Kamjenica. Wot 1. januara 2018 dźěłowa agentura w Budyskim wokrjesu wotnožce w Biskopicach a Radebergu zawrje. Tak reaguje Zwjazkowa agentura za dźěło w Sakskej na woteběracu ličbu bjezdźěłnych. W Biskopicach bě w septembrje hišće 260 ludźi bjez dźěła registrowanych, w Radebergu 272. Wosobinsce wšak chce agentura klientam dale narěčenski partner wostać.
Wuknjenje rěče wolóžić
Choćebuz. Nowa kniha „Pó serbsku! – Gramatika za wuknjecych“ předleži. Wona zaběra so na lochke wašnje z delnjoserbskej gramatiku. Podate su husto wužiwane frazy, kotrež maja šulerjam přistup k delnjoserbšćinje wolóžić. Dale je kóždy tekst tež do němčiny přełoženy. Rěčny centrum WITAJ je knihu za delnjoserbšćinu wuknjacych wudał. Zwučowanski zešiwk k tomu ma klětu wuńć.
Chcedźa zaso Witaj-skupinu
Krótkopowěsće (28.11.17)
Prěni raz serbske myto
Podstupim. Braniborska chce klětu prěnje serbske myto za angažement wo zachowanje delnjoserbšćiny spožčić. Tole připowědźi społnomócnjena braniborskeho knježerstwa za serbske naležnosće Ulrike Gutheil. Tuchwilu pytaja hišće za mjenom. Wuznamjenić chcedźa z mytom předewšěm inowatiwne mysle nastupajo nałožowanje, posrědkowanje a wuwiwanje delnjoserbskeje rěče.
Drohe přerjadowanje
Drježdźany. Přerjadowanje wučerjow na zastojnikow by Saksku jeno za pensije 1,8 milionow eurow wob lěto płaćiło. Wjace hač 500 mio. eurow měł swobodny stat přichodne pjeć lět za wyše mzdy wudać, ručež 70 procentow tuchwilnych wučerjow hač do 46 lět za zastojnikow powołaja. Hač do lěta 2023 dyrbja z wjace hač 400 milionami eurow ličić, přistaja-li lětnje 1 500 wučerjow.
Wustajeńca hišće přistupna
Krótkopowěsće (27.11.17)
Plany su z blida
Choćebuz. Planowanske jednanja wo powjetšenje wobłuka Janšojskeje brunicoweje jamy su zakónčene. Spočatk septembra bě zhromadne krajne planowanje Berlin-Braniborska wo tym informowało, zdźěli jednaćelstwo brunicoweho wuběrka zańdźeny štwórtk w Choćebuzu. W meji běchu tónle krok připowědźili. Pozadk je, zo nochce LEAG nowu jamu Janšojce-sewjer hižo wotkryć.
Insekty před wotemrěćom škitać
Lipsk. Sakscy slědźerjo su doraznje před dalšim mrěćom insektow warnowali. W zjawnym lisće wobydlerjam njeskedźbnjeja dźensa jenož na starosće wubudźacy spad při mnohich družinach insektow, ale namołwjeja tež zahrodnikarjow a druhich, zo bychu k tomu přinošowali insekty zachować. Z 1 275 družin w Sakskej je 98 hižo wotemrěło, a 122 je wot wotemrěća wohroženych.
Cyrkej pod zemju spřistupnić
Krótkopowěsće (24.11.17)
Muzej nimale hotowy
Choćebuz. Saněrowanje Choćebuskeho Serbskeho muzeja je nimale dokónčene. Nawoda měšćanskeho kulturneho zarjada Bernd Warchold je Choćebuskich radźićelow informował, poslednje dźěła hišće do hód zakónča. Tak móža klětu planowane nowe wustajenišćo zarjadować. Kaž z měšćanskeho zarjadnistwa dale rěkaše, liča z nowowotewrjenjom muzeja spočatk lěta 2019.
Trawna žaba dwojožiwc lěta
Mannheim. Eksperća pomjenowachu trawnu žabu za „dwojožiwca lěta 2018“. Zwěrjatko z brunej do žołtej kožu je w Němskej hišće daloko rozšěrjene, z městnami samo jara, zdźěli Němska towaršnosć za herpetologiju a terarijowědu w Mannheimje. Runje pola tejele družiny pak su fachowcy wulki spad wobstatka zwěsćili. Intensiwne ratarstwo kaž tež twar sydlišćow a dróhow žiwjenske rumy trawneje žaby jara wohrožatej.
Wapnowcowa łódź ma přestawku
Krótkopowěsće (23.11.17)
Studenća dyrbja wjac płaćić
Lipsk. Mnohe uniwersity w Sakskej dyrbja płaćiznu jědźe, podruže kaž tež semesterske popłatki zwyšić. Přičina su stupace personalne kóšty a woteběraca ličba studentow, zdźěla powěsćernja dpa. Drježdźanski studentski skutk informuje, zo dyrbja tam studowacy wot noweho lěta w mensach a kafeterijach 1,5 procentow wjac płaćić a wot apryla wo 5,40 eurow wyši semesterski popłatk.
Njezbožo přepytować přestali
Hof. Přepytowanja busoweho njezboža w juliju w Hornjej Frankskej su zastajene. Posudki fachowcow dotalne dopóznaća wobkrućeja, statne rěčnistwo Hof zdźěli. 3. julija bě šofer busa pućowanskeho předewzaća z Lubija na A 9 pola Münchberga kónc kopjenja wobchada přepozdźe widźał a do nakładneho awta zrazył. Bus so na to wupali, 18 ludźi přisadźi žiwjenje, třicećo so zranichu.
Přećiwo smogej w stolicy
Krótkopowěsće (21.11.17)
Synoda etat wobzamknyła
Drježdźany. Synoda ewangelsko-lutherskeje krajneje cyrkwje Sakskeje je na kóncu wuradźowanjow w Drježdźanach klětuši budget wobzamknyła. Tón předwidźi dochody a wudawki 218 milionow eurow, štož je nimale 7,2 milionaj eurow mjenje hač w lětušim etaće. Přičina je wočakowany spad dochodow z cyrkwinskeho dawka a z financneho zarunanja Ewangelskeje cyrkwje w Němskej.
Swjedźenske hry dale póńdu
Čorny Chołmc. Pokročowanje Krabatowych swjedźenskich hrow je zawěsćene. Kaž towarstwo Krabatowy młyn zdźěli, staj producentka swjedźenskich hrow Doris Siebecke a předsyda towarstwa Tobias Čižik njedźelu wotpowědne zrěčenje wo dalewjedźenje hač do 2023 podlěšiłoj. Klětu planuja 15 předstajenjow stawizny z Krabatom. Předpředań zastupnych lisćikow zahaja 15. januara.
Ze stawiznami so zaběrali
