Što je lěpše wopřijeće?

Mittwoch, 04. Dezember 2019 geschrieben von:
Wčera mějach rozmołwu ze Serbom, kiž je mi wo swojich dožiwjenjach ze zbrašenymi ludźimi powědał. Cyle samozrozumliwje wón wopřijeće wužiwaše. Tak wobkrući zdobom moje nazhonjenja, zo čuje so tón abo tamny potrjecheny sam jako „zbrašeny“ w zwisku z „čłowjekom“ prawje pomjenowany. Wužiwa pak so jeničce słowo „zbrašeny“, to potrjechenych rani. Tuž maja mnozy słowo handicap za přihódniše. Tele słowo pak ma swoje korjenje we „wubědźowanju“. Njeje tuž lěpje wužiwać wot potrjechenych přiwzate wopřijeće? Słowo handicap bu prěni króć 1653 za zwuraznjenje sadźenja w loteriji wužiwane. Lěta 1754 jewješe so w konjacym wubědźowanju a 1883 přeńdźe do wšědneje rěče. A wot toho časa steji wone za runo­stajenje dweju wosobow z rozdźělnym wuchadźišćom. W lěće 1915 wužiwachu je prěni króć za ćělnje zbrašene dźěći, wot 1950 tež za dorosćenych z ćežemi při wuknjenju­. Milenka Rječcyna

Nimale hotowi

Mittwoch, 04. Dezember 2019 geschrieben von:

Slepo (AK/SN). Twar noweho němsko-serbskeho šulskeho centruma w Slepom je w dalokej měrje dokónčeny. „Tuchwilu pruwuja tam cyły rjad wukonjanych dźěłow, štož saha wot pruwowanja twar­ske­ho dohlada hač ke kontroli młodźinskeho zarjada“, zdźěli nawoda zarjada za planowanje, twarstwo a hórnistwo w zarjadniskim zwjazku Slepo Steffen Seidlich gmejnskim radźićelam na jich wčerawšim wuradźowanju.

Pruwowali su w domje hižo wohnjo- kaž tež dźěłowy škit, přichodny tydźeń čini to strowotniski zarjad. „Z cyłkownje 47 twarskich losow je 28 zmištrowanych a pruwowanych“, Seidlich rozłoži. Tuchwilu wukonjeja jenož hišće zbytne dźěła a centrum dokładnje wurjedźa. Wot februara dźě chcedźa jón wu­žiwać. Jako poslednje rozjimachu wčera rjedźenske nadawki kubłanišća, kotrež srjedź decembra wupisaja.

Němsko-serbski šulski centrum je tuchwil­u najwažniša infrastrukturna na­pra­wa Slepjanskeje gmejny, zakótwjena w zakładnym zrěčenju z energijowym koncernom Vattenfall z lěta 2008. Nowotwar płaći cyłkownje 24 milionow eurow. Sakska naprawu z wjac hač wosom milionami eurow spěchuje.

Tež z handicapom kompetentni

Mittwoch, 04. Dezember 2019 geschrieben von:

Budyska agentura za dźěło spěchuje přistajenje ćežko zbrašenych w firmach

Budyšin (CK/SN). W Hornjej Łužicy je 1 159 ćežko zbrašenych bjezdźěłnych registrowanych. To stej 7,2 procentaj wšitkich w regionje wot bjezdźěłnosće po­trjechenych. „Ludźo ze zbrašenjom su zajimowani, na mnohotne wašnje talentowani a indiwiduelnje poćežomni“, rěka ze stron Budyskeje agentury za dźěło. Kaž statistika wujewja, maja 74,3 procenty z nich wotzamknjene wukubłanje. 812 žonow a muži je powołanje nawuknyło, dalšich 49 akademiski stopjeń docpěło. „Tónle potencial mamy dźiwajo na pobrachowacych fachowcow na kóždy pad wužiwać“, zwěsći Ilona Winge-Paul. Operatiwna jednaćelka Budyskeje dźěłoweje agentury skedźbni na wulku motiwaciju a angažement ćežkozbrašenych w jobje. To su z reakcijow předewzaćow zhonili.

Wědu wo Serbach šěrić (20)

Mittwoch, 04. Dezember 2019 geschrieben von:

Štó a što tči za serbskimi projektami, kotrež buchu we wobłuku wubědźowanja Sakskeho fondsa „Čiń sobu!“ mytowane? W lětušim serialu Serbskich Nowin je předstajamy.

Mjez „Čiń sobu“-projektami namakaš předewzaća najwšelakorišeho razu: knihi, internetne materialije, wuměłsko-pedagogiske akcije, dołhodobne inwesticije lajskich skupin, zarjadowanja atd. Zwjetša je zwjazuje, zo bě wupisanje próstwy­stajerjam nastork, něšto zwoprawdźić, štož su hižo dawno činić chcyli.

Krótkopowěsće (04.12.19)

Mittwoch, 04. Dezember 2019 geschrieben von:

Filmaj z wuhladom na myto

Berlin. Europska filmowa akademija spožči sobotu swoje lětuše filmowe myta. Němska produkcija „Systemsprenger“, w kotrejž serbska dźiwadźelnica Gabriela Marija Šmajdźina sobu hraje, je we wjacorych kategorijach nominowana, mjez druhim jako najlěpši film. Alexandera Scheera móhli jako najlěpšeho hrajerja za jeho wukon w dramje Andreasa Dresena „Gundermann“ wuznamjenić.

Forsa dóstanje nowe studijo

Choćebuz. Institut za wične a měnjenjowe slědźenje forsa chce spočatk 2020 w Choćebuzu telefonowe studijo z laborowym charakterom za naročne woprašowanja w tamnišim měšćanskim centrumje wotewrěć. Wo tym informuje tamniša Industrijna a wikowanska komora. Nastać ma něhdźe 40 dźěłowych městnow. Choćebuz budźe pjate stejnišćo forsy z telefonowym studijom.

Chcedźa w stolicy bydlić

Policija (03.12.19)

Dienstag, 03. Dezember 2019 geschrieben von:

Dwě žonje na dróze zranił

Budyšin. Zo móže so jednora jězba njedźelu popołdnju z awtom tež njelubo­znje skónčić, wo tym móža policisća zawěsće spěwčk spěwać. K zranjenju hnydom dweju žonow je slědowacy pad w Budyšinje wjedł. 43lětny muž bě předwčerawšim ze swojim awtom na Budyskej Serbskej hasy po puću. Kaž wón měnješe, pak je jemu na chódniku parkowace jězdźidło dweju žonow puć zaraćiło. Na to poča trubić, a tak dóńdźe k rozkorje mjez nim a žonomaj w starobje 30 a 35 lět. Tak biješe muž jenož jónu z pjasću do směra žonow, při čimž trjechi wobě w mjezwoču a jej lochce zrani. Zawołana policija přija přizjewjenje skóržby přećiwo łamarjej zakonjow a zawěsći slědy njeskutka, kaž w rozprawje pisa. Mjeztym je kriminalna policija pad přewzała a jón přepytuje.

Městno tola wupisaja

Dienstag, 03. Dezember 2019 geschrieben von:

Wojerecy (AK/SN). Městno wěcneje wobdźěłarki za nowinske a zjawnostne dźěło města Wojerec budźe znowa wupisane. To je tamniša měšćanska rada na swojim zašłym posedźenju wobzamknyła. Angela Donath, kotraž zastojnstwo tuchwilu wukonja, poda so kónc lěta dočasnje na wuměnk.

Sprjewine město trjeba pomoc

Dienstag, 03. Dezember 2019 geschrieben von:

Budyšin. Jutře, srjedu, 4. decembra, budźe wusyłanje Sachsenspiegel telewizijneho sćelaka MDR we wobłuku lětušeje tury po adwentnych wikach z hosćom w Budyšinje. Hosćićelske města maja při tym stajnje nadawk spjelnić. Sprjewine město dósta slědowacy: „Pokazajće na je­wišću ptači kwas a namakajće znajmjeńša dźesać Budyskich porikow, kiž su so loni woženili a kotrež w swojim originalnym kwasnym outfiće na adwentne wiki přińdu.“ Město Budyšin prosy tuž wšitke pory­ z Budyšina, kotrež su so w lěće 2018 zmandźelili, wo pomoc. „Pory, kotrež chcedźa dźěl tejele romantiskeje inscenacije być a samo hišće dobyć, njech přizjewja so hač do jutřišeho w 12 hodź. z e-mailku w zarjedźe za nowinarske dźěło­ a měšćanski marketing. Adresa je . Přińdźe-li potom dosć porow na wiki, wulosuja mjez nimi pjeć króć dwaj zastupnej lisćikaj za adwentny koncert Drježdźanskeho křižneho chóra w tamnišim Rudolfa Harbigowym­ stadionje.

Wo wobrazowych albumach

Adwent wosebje witali

Dienstag, 03. Dezember 2019 geschrieben von:

Dale a wjac ludźi ze zarjadowanjemi dohodowny čas zahaja

Budyšin (SN/JaW). Na mnohich wsach a městach Hornjeje Łužicy su minjeny kónc tydźenja adwentny čas na wosebite wašnje witali.

W Njebjelčicach wotměchu swoje tradicionalne adwentne wiki na parkowa­nišću při wosadnej žurli „Bjesada“. Dźěći tamnišeje pěstowarnje „Jan Skala – Barbojte kamuški“ předstajichu znowa mnoholičbnje přichwatanym wopyto­warjam dwurěčny program. Jako orga­nizator zazběha do adwenta bě Nje­bjelčanske domizniske towarstwo to­horunja znowa karusel za dźěći wob­starało.

Čakarnju ze škleńcu zakryli

Dienstag, 03. Dezember 2019 geschrieben von:
Twarske dźěła na připrawje za přelězenje w Módłej na južnej kromje Choćebuza so nachileja. Sobudźěłaćerjo předewzaća MVL z Fürstenwaldy su wčera třěchu čakarnje ze škleńcu zakryli. Samsny čas su dalše firmy zelenišća dotwarili a wotstajenske móžnosće wutworili. Trěbnych dźěłow z kranom dla dyrbjachu tramwajkam nachwilnje­ milinu wotpinyć. Dźěła traja hišće hač do jutřišeho. Tak dołho tam tramwajki­ z busami narunaja. Nastać ma nowy a moderny objekt, kotryž busowy a železniski wobchad zwjazuje. Foto: Michael Helbig

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND