Wróćo k přirodźe

Donnerstag, 05. Oktober 2017 geschrieben von:
Runje w času, hdyž so žně nachileja, je w blišej a dalšej wokolinje z domchowankami, žnjowymi dźaknymi swjedźenjemi abo z dnjom wotewrjenych durjow na burskich statokach wulka ličba poskitkow, hdźež ratarske dźěła a wudźěłki w srjedźišću steja. Mi so zda, zo zajim za nje kóžde lěto přiběra. Hinak njemóžeš sej rozjasnić wulku ličbu wopytowarjow pola Helmec w Jitku, pola Ladušec w Chrjebi a druhdźe. Tež při dźěłanju kisykała w Jaseńcy abo na rybarskim swjedźenju w Nowych Bóšicach je kóždy raz wjace ludźi. To wotbłyšćuje trend, zo sej woni strowe ratarske wudźěłki přiběrajcy waža, dokelž nochcedźa z chemiju poćežene a kumštnje zhotowjene produkty z wulkich kupnicow na blidźe měć. Wjetšina je tež zwól­niwa, za to trochu hłubšo do móšnje přimnyć. Na te wašnje potom tež ratar z toho profituje, tak zo kóždy něšto z toho ma. Marian Wjeńka

Krótkopowěsće (05.10.17)

Donnerstag, 05. Oktober 2017 geschrieben von:

Přećiwo wotbagrowanju

Dubojce. Wobydlerjo a wobswětowi aktiwisća sćahnu 8. oktobra symbolisku liniju před priwatnej lěsnej ležownosću w Dubojcach (Taubendorf). Ležownosć ma so rosćaceje jamy Janšojce dla zhubić, a wobsedźerjam hrozy wuswojenje. Ma to symboliski wobraz być, nic pak masowa akcija. Tohodla wočakuja iniciatorojo jeno dźesać do dwaceći aktiwistow.

Naprašowanje rědke

Lipsk. Sakske stawnistwa su po swójskim posudku derje na „mandźelstwo za wšěch“ přihotowane. Dotal pak su naprašowanja a přizjewjenja wuwzaće. Prěnje stawniske wěrowanja jenakosplažnych porow wotměwaja so tónle tydźeń w Drježdźanach a Lipsku. Zakoń je wot 1. oktobra płaćiwy.

285 hektarow lěsa zničenych

Podstupim. W braniborskich lěsach je so­ zańdźenu sezonu 137 króć paliło. Dohromady bě 285 hektarow lěsa po­trjechenych. Najwjetši woheń wudyri kónc meje na 250 hektarach něhdyšeho wo­jerskeho zwučowanišća na mjezy wokrjesow­ Sprjewja-Nysa a Dubja-Błóta. 29 a zdobom najwjace wohenjow re­gistrowachu we wokrjesu Hornja Ha­bola.

Terminaj za turněraj jasnej

Při zhromadnej bjesadźe so kał lěpje tołka

Mittwoch, 04. Oktober 2017 geschrieben von:

Jaseńca (LZ/SN). Na rybarskim swjedźenju při haće blisko Nowych Bóšic su tele dny Florian Rynč, jeho bratr a swak zajimcam zhotowjenje kisykała demonstrowali a jón bosy we wulkim sudźe teptali. Wčera su so přiwuzni, znaći a přećeljo w Jaseńcy pola Rynčec w něhdyšej bróžni zetkali, zo bychu sej tam za swójsku potrjebu hornc kisykała spřihotowali. Dopołdnja woni swoje prózdne sudobja do bróžnje nošachu. Tam stejachu hižo mnohe kašćiki połne kałowych hłójčkow, kotrež bě Jurij Rynč z bliskosće Budyšina na připowěšaku sobu přiwjezł. Mjeztym bě tež truhanska mašinka spřihotowana a procedura móžeše so započeć. Wotměnjejo mužojo nastroj wjerćachu a kał padaše w šlebjerdkach do dóńcy. Florianowa sotra Lejna Herbergowa přida kałej sól a kimjelčku, a kóždy sej kał po horšćach do swojeho hornca tykaše, a na to z ruku tołkaše a tołkaše, doniž juška nad kałom njesteješe. Tołkanje je drje tróšku napinace, wobradźa pak wulke wjeselo, předewšěm hdyž móžeš so při tym ze susodom rozmołwjeć a sej k tomu blešku piwa abo škelńčku sekta popřeć.

60 lět po maturje so zetkali

Mittwoch, 04. Oktober 2017 geschrieben von:

K zhromadnej bjesadźe při šalce kofeja zetkachu so tele dny bywši šulerjo, kotřiž su 1957, potajkim před 60 lětami na Budyskej Serbskej wyšej šuli maturowali. Něhdyša sobušulerka so hižo dołho zbrašenja dla na našich zetkanjach wobdźěleć njemóžeše, dokelž přebywa hižo něšto lět w Budyskim domje za starych a zbrašenych.­ Překwapichmy ju z tym, zo skazachmy sej za naše zetkanje w jeje dźensnišim přebywanišću takrjec towarstwowu stwu. Wjeselachmy so, zo móžachmy tež postrowić swojeho něhdyšeho wučerja Hansa Dybeka. W krótkej ćišinje wopominachmy swojich zemrětych sobušulerjow. Z něhdy 16 maturantow našeje rjadownje su hižo štyrjo na prawdu Božu wotešli.

Při bjesadźe wo tehdyšich dožiwjenjach a wo dźensnišich starosćach so čas spěšnje miny. Dźakowni, zo smědźachmy tajke zetkanje hišće dožiwić, smy wobzamknyli, bjez wulkich přihotow so snano klětu w někajkej korčmičce zaso zetkać. Terezija Kubašec

Policija (04.10.17)

Mittwoch, 04. Oktober 2017 geschrieben von:

Konje ćeknyli

Brětnja-Michałki. We wjacorych telefonatach běchu wobydlerjo zawčerawšim wječor policiji zdźělili, zo na zwjazkowej dróze B 97 mjez Wojerecami a Njedźichowom konje swobodnje běhaja. Přiwołana wobsadka policajskeho awta na to blisko Brětnje-Michałkow tři konje wuhlada a je z puća wjedźeše. Pozdźišo móžachu zastojnicy štyrinohače zbožownej wobsedźerce přepodać.

Do wobory inwestowali

Mittwoch, 04. Oktober 2017 geschrieben von:

Ponowjena gratownja a transportne jězdźidło přepodatej

Sulšecy (SC/SN). Wšitke tři wjesne wohnjowe wobory Hodźijskeje gmejny maja mjeztym dwójne mjeno. Wone wotbłyšćuja, zo je so něhdy šěsć woborow na nětko tři zjednoćiło. Wohnjowa wobora Njezdašecy-Prěčecy měješe na swojim stejnišću w Sulšecach pola Haslowa dotal gratownju, kotruž běchu 1971 we wobłuku tak mjenowaneje VMI (ludohospodarska masowa iniciatiwa) natwarili. Bě to jeničce hala, kotrejež wrota běchu za dźensniše zasadźenske jězdźidło přemałe. Nimo toho pobrachowachu kubłanska rumnosć, wopłóčkowej syći přizamknjene sanitarne připrawy a dosć wysoke a šěroke wrota.

Wozjewjenje ze serbskim poćahom

Mittwoch, 04. Oktober 2017 geschrieben von:

Z Budyskim wozjewjenjom chce tudyši wokrjesny sejmik na aktualne połoženje we wokrjesu reagować a zdobom wobydlerstwo docpěć. Jedyn dypk poćahuje so na Serbow. Předsyda wokrjesneho sejmika, krajny rada Michael Harig­ (CDU), bě naćisk wozjewjenja po wurjadnym­ posedźenju sejmika 18. septembra do diskusije dał.

Budyšin (SN/at). „Budyske wozjewjenje za demokratiju a tolerancu“ wabi za tolerantne zhromadne žiwjenje w Budyskim wokrjesu. Mjeztym prěnje wudospołnjenja wokrjesnych radźićelow předleža. Po słowach krajneho rady Michaela Hariga móže sejmik wobdźěłany dokument na posedźenju 11. decembra schwalić.

„Česćowanje čłowjeskeje dostojnosće, toleranca a swoboda su naše zakładne hódnoty, wo nich so njejedna.“ Tohodla maja so „wobydlerjo, politika a zarjadnistwo zhromadnje zjawnje přećiwo prawicarskemu ekstremizmej, ekstremizmej docyła, njepřećelskosći cuzym napřećo, rasizmej a antisemitizmej wobarać“, rěka w preambli naćiska.

Krótkopowěsće (04.10.17)

Mittwoch, 04. Oktober 2017 geschrieben von:

Najlěpši wuznamjenjeni

Marijiny Doł. Najlěpši šulerjo-čěšćinarjo su zwěsćeni. Na 5. sakskej Bohemiadźe wuznamjenichu 15 šulerkow a šulerjow z wurjadnymi znajomosćemi čěšćiny. Mjez nimi stej Budyskej serbskej gymnaziastce Sara Hančikec a Mira Nowakec, kotrejž wudobyštej sej 3. městno. Wobdźěliło bě so 44 šulerkow a šulerjow 6. do 10. lětnika z cyłeje Sakskeje.

Na wosebity podawk spominali

Wojerecy. Na 60 lět znowaposwjećenja Janskeje cyrkwje we Wojerecach su njedźelu na kermuši spominali. Holcy w serbskej narodnej drasće njesechu žnjowu krónu do Božeho domu. Dary k wupyšenju su po kermuši Wojerowskej tafli darili. 1957 bě biskop Ernst Hornig Jansku cyrkej, kotraž bu we wójnje chětro wobškodźena, znowa poswjećił.

Tom Petty njeboh

Santa Monica. Wusahowacy ameriski spěwytwórc, popowy a rockowy hudźbnik Tom Petty je předwčerawšim w kaliforniskim Santa Monica 66lětny zemrěł. Často wuznamjenjeny Petty bě w Europje wosebje srjedź 1990tych lět ze swojej skupinu The Heartbreakers wuspěšny. K najwjetšim hitam tohole časa słuša „Learning to fly“.

Policija (02.10.17)

Montag, 02. Oktober 2017 geschrieben von:

Powučić so njedał

Budestecy. Při wobchadnej kontroli pjatk wječor w Budestecach lepichu 25lětneho wodźerja Škody, kiž žanu jězbnu dowolnosć njeměješe. Chłostanska zdźělenka a powučenje pak ničo njewuskutkowa­štej, přetož poł hodźiny pozdźišo młody muž znowa za wodźidłom sedźeše a po­licisća jeho wospjet lepichu. Tónraz sej woni­ klučik awta hnydom wobchowachu.

Ryba a tójšto zabawy wabiłoj

Montag, 02. Oktober 2017 geschrieben von:
Při přijomnym nazymskim wjedrje dožiwi wčera něšto stow wopytowarjow w Bóšicach při starym kupanskim haće rybarski swjedźeń. Stanij Ryćer a jeho pomocnicy njejsu tam jenož hat wułójili, ale tež tójšto zabawy přihotowali. Tak běchu znowa oldtimery a prezentacija rubježnych ptakow widźeć, zajimcy dožiwichu, kak so kisykał dźěła a wězo poskićachu we wulkim stanje čerstwu rybu w mnohich wariantach. Wo hudźbu postara so Dr. Taste, kiž tohorunja tu abo tamnu serbsku štučku zapiska, štož wosebje mnohich serbskich wopytowarjow zwjeseli. Foto: Feliks Haza

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND